1
77 Ways To Green Your ffice
1. ปดไฟและเครองใชไฟฟาทไมใชงานใหตดเปนนสย
2. ใชคอมพวเตอรแลปทอปจะประหยดพลงงานกวา
คอมพวเตอรเดสกทอป
3. ใชบนไดแทนการใชลฟต
4. เอกสารภายในสำนกงานเชนจดหมายเวยน
หากจำเปนตองปรนทกใชกระดาษรยส(Reuse)
5. เลอกซอเฟอรนเจอรททำจากวสดรไซเคล
6. ใชบรการขนสงมวลชนแทนรถสวนตว
ในการเดนทางมาทำงาน
7. ใชแสงจากธรรมชาตชวยในการสองสวางเพอลดการ
ใชพลงงานไฟฟา
วธแกวกฤตโลกรอนทออฟฟศแมเราจะแคทำงานอยในออฟฟศกสามารถชวยกนกวกฤตโลกรอนไดดวยวธงายๆ
1
3
คำนำ ภาวะโลกรอนและผลกระทบจากการเกดภาวะโลกรอน เปนปญหาทกระทบ
ตอชวตความเปนอยของทกคนในสงคม เรารวาภาวะโลกรอนเกดจากกาซ
เรอนกระจกแตสงททำใหเกดกาซเรอนกระจกคอกจกรรมและพฤตกรรมของมนษย
ดงนนเพยง“กลาทจะเปลยน”แมเปนเพยงบางสวนกสามารถชวยโลกได
กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม จดพมพหนงสอคมอคนไทยหวใจสเขยว
Green Office เพอนำเสนอแนวคดและวธการในการลดการปลอย CO2 ใน
สำนกงาน และการใชชวตประจำวนในสำนกงานทเปนมตรกบสงแวดลอม
ตงแตวธงายๆ ททกคนในสำนกงานทำไดดวยการปรบพฤตกรรมการบรโภค
การตดสนใจปรบปรงอาคารทเออตอการใชทรพยากรใหเกดประสทธภาพสงสด
ชวยประหยดและลดพลงงาน และวธการคำนวณ CO2 อยางงายๆ โดยมการ
นำเสนอตวอยางสำนกงานทประสบความสำเรจแลวจากประเทศตางๆ ดวยความ
ม งหวงวาค มอคนไทยหวใจสเขยว Green Office จะทำใหทกคนเกดแรง
บนดาลใจในการรวมกนเปลยนพฤตกรรมสการดำรงชวตทใสใจสงแวดลอมและ
ชวยโลกไดซงความสำเรจในการทำหนงสอคมอคนไทยหวใจสเขยวGreenOffice
กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม ตองขอขอบคณ ดร.ศรสดา จารยะพนธ
และทมงานเปนอยางสงในการชวยเรยบเรยงหนงสอเลมนและหวงเปนอยางยง
วาคมอคนไทยหวใจสเขยว Green Office เลมนจะเปนประโยชนกบทกทานท
สนใจและนำไปปฏบตตอไป
กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม
4 สารบญTableofContentsบทนำ(Introduction) ทำความรจกกบภาวะโลกรอน รวมพลงปกปองโลก(รอน) การดำเนนงานของประเทศไทยทำไมตองเปนสำนกงานสเขยว(Whygogreen?) ปญหาสงแวดลอมในสำนกงาน ประโยชน กระบวนการขนตอนสการเปนสำนกงานสเขยว(GreenOffice) อาคารเขยว(GreenBuilding) การจดซอวสดและอปกรณสำนกงาน(GreenProcurement) เครองคอมพวเตอร(Computer) เครองถายเอกสาร(Photocopier) เครองโทรสาร(Facimile) เครองพมพ(Printer) การใชอปกรณสำนกงานการใชอปกรณทประหยดไฟฟาและเปนมตรกบสงแวดลอม เครองคอมพวเตอร(Computer) เครองถายเอกสาร(Photocopier) เครองโทรสาร(Facimile) เครองพมพ(Printer) อปกรณอนๆ(Other)การใชวสดสำนกงาน กระดาษ(Paper) อปกรณเครองเขยน(Stationery)การใชสาธารณปโภค นำ ไฟฟา ระบบปรบอากาศ ระบบแสงสวาง
5
เปลยนนสยเปน“คนไทยหวใจสเขยว” การเดนทางไปทำงาน การประหยดนำมนเชอเพลง การปฏบตตวเมออยในสำนกงานปฏบตการสการเปลยนแปลง
การสนบสนนของภาครฐ
กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน(พพ.) การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย(กฟผ.) องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก(อบก.) กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม(สส.) กรมควบคมมลพษ(คพ.) ฉลากประหยดพลงงานและฉลากทางดานสงแวดลอม ฉลากประหยดไฟฟาเบอร5 ฉลากประสทธภาพสง ฉลากเขยว(GreenLabel) ฉลากอาคาร รางวลสถาปตยกรรมสเขยวดเดน(ASAGreenAward)
บทสรป(Conclusion)อางองภาคผนวก1:แบบสำรวจสำนกงานภาคผนวก2:แบบสำรวจบคลากรภาคผนวก3:แบบรายงาน
7
Introductionบทนำ
7
8
คมอสำนกงานสเขยวจดทำขนเพอตอบสนองตอปญหาสงแวดลอมทสำคญยง
ในปจจบนกคอภาวะโลกรอนโดยมวตถประสงคทจะชวยใหสำนกงานทงภาครฐ
และเอกชนใชเปนแนวทางในการปฏบตเพอลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก
รวมทงลดผลกระทบทางสงแวดลอมดานอนๆดวย
หลกการสำคญของสำนกงานสเขยวกคอการเปลยนพฤตกรรมในสำนกงาน
โดยไมตองมคาใชจายหรอมคาใชจายนอยทสดเพอลดการใชพลงงานและรเรม
กจกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอมเชนลดปรมาณขยะโดยการลดการใชการใชซำ
การนำกลบมาใชใหมการลดและเลกใชสารเคมทเปนอนตราย
คมอสำนกงานสเขยวนอกจากจะชวยใหคณเลอกซออปกรณสำนกงานทเปน
มตรกบสงแวดลอมแลว ยงชวยแนะนำการใชวสดและอปกรณในสำนกงาน
ซงจะชวยลดคาใชจายทเกดขนและเปนการลดปรมาณการปลอยกาซ
เรอนกระจกดวย
9
ทำความรจกกบภาวะโลกรอน ปจจบนมหลกฐานทางวทยาศาสตรทเปนทยอมรบอยางกวางขวางวาโลกกำลง
รอนขน และสาเหตสำคญททำใหโลกรอนขน กคอการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด
และกาซเรอนกระจกชนดอ นๆ ท เกดจากกจกรรมของมนษย เชน การใช
เชอเพลงฟอสซล กระบวนการผลตทางอตสาหกรรม การเปลยนแปลงการใชทดน
การตดไมทำลายปา
แนวโนมการปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมของมนษยอยางตอเนองในอดต
จะทำใหโลกรอนเพมขน การคาดคะเนของคณะกรรมการระหวางประเทศวาดวย
การเปล ยนแปลงสภาพภ ม อากาศ(IntergovernmentalPanelonClimate
Change - IPCC) ชใหเหนวาอณหภมของโลกจะเพมข นประมาณ 1.1 - 6.4
องศาเซลเซยสภายในปพ.ศ.2643(ค.ศ.2100)
ผลกระทบทจะตามมากคอระดบนำทะเลสงขน ซงจะทำใหเกดนำทะเลทวม
บร เวณชายฝ งมากข นการก ดเซาะของหาดเพ มข นเก ดน ำท วมจากพาย
การเปลยนแปลงของบรมาณนำฝน มความเสยงตอการเกดภยแลงและนำทวม
ภยคกคามตอความหลากหลายทางชวภาพและสขภาพอนามยของมนษย
10
ภาวะโลกรอน (Globalwarming) คออะไรและเกดขนไดอยางไร? ภาวะท โลกมอณหภมสงข นเน องจากมการปลอยกาซเรอนกระจก
ขนไปในชนบรรยากาศในปรมาณทมากจนเกนสมดล การเพมขนของ
กาซเรอนกระจกจากกจกรรมของมนษย ทำใหความรอนถกกกเกบ
ไวในบรรยากาศเพมข นจนทำใหอณหภมสงข น ทำใหสภาพภมอากาศ
เปลยนแปลงจนเกดผลกระทบตอสงมชวตทอาศยอยบนโลก
10
11
ปรากฏการณเรอนกระจกคออะไรและเกดขนไดอยางไร? ปรากฏการณท ช นบรรยากาศของโลกซ งประกอบดวย
กาซเรอนกระจกดดซบพลงงานความรอนท เกดจากการ
สะทอนกลบของแสงอาทตยบางสวน ทสองผานบรรยากาศ
ไวทผวโลก กาซเรอนกระจกจะทำหนาทกกเกบพลงงาน
ค ว า ม รอน เหลานไว โดยปกตโลกจะมกาซเรอนกระจก
เกดขนเองตามธรรมชาตอยแลว กาซเหลานจะทำใหโลกม
อณหภ ม ส ง ข น ในร ะด บท มน ษ ย ส า ม า รถอ าศ ย อย ไ ด
คอมคาเฉลยประมาณ 15 องศาเซลเซยส ซงถาหาก
ในบรรยากาศไมมกาซเรอนกระจกตามธรรมชาตอย เลย
อณหภมของโลกจะลดลงเหลอเพยง-20องศาเซลเซยส
12
กาซเรอนกระจกทสำคญ
ไอนำ (Water vapor) ไอนำในบรรยากาศเปนสวนสำคญ
ททำใหเกดปรากฏการณเรอนกระจก และเกดขนจากวงจรนำธรรมชาต
(Naturalwatercycle)
กาซคารบอนไดออกไซด(Carbon dioxide - CO2)
กาซคารบอนไดออกไซดเกดขนตามธรรมชาตโดยกระบวนการข
องสงมชวตทงพชและสตว พชใชกาซคารบอนไดออกไซด
จากบรรยากาศในการสงเคราะหแสง ในขณะททงพชและ
สต วป ลอย ก า ซคา รบอนไดออกไซ ด จ า กก า รห า ย ใ จ
การแลก เปล ยนก า ซค าร บอนไดออก ไซด ย ง เ ก ด ข น
ตามธรรมชาตระหวางนำผวดนมหาสมทรและบรรยากาศ
นอกเหนอจากแหลงท ปลอยตามธรรมชาตแลว มนษยยงม
การปลอยกาซคารบอนไดออกไซดสบรรยากาศจำนวนมาก
โดยการเผาเชอเพลงฟอสซลการตดตนไมและกระบวนการ
ทางอตสาหกรรมเปนตน
13
กาซมเทน(Methane-CH4)
กาซมเทนเกดจากกระบวนการยอยสลายตามธรรมชาต
(Natural decomposition) นอกจากนกาซมเทนยงเกดจาก
กจกรรมของมนษยดานการเกษตรและปศสตว
กาซไนตรสออกไซด(Nitrousoxide-N2O)
กาซไนตรสออกไซดถกปลอยขนตามธรรมชาตจากพนดนและ
มหาสมทร นอกจากนกาซไนตรสออกไซดยงเกดจากการ
ใชปยไนโตรเจนในการเกษตรและกระบวนการทางอตสาหกรรม
กาซอนๆ มกาซอนๆจำนวนมากททำใหเกดปรากฏการณเรอนกระจก
รวมทงกาซโอโซน(Ozone)ในชนโทรโพสเฟย(Troposphere)
และกาซทใชในภาคอตสาหกรรม เชน กาซพวกฮาโลคารบอน
(Halocarbons)
ละอองของเหลว(Aerosols)
ละอองของเหลวคออนภาคทลอยอยในบรรยากาศละอองของเหลว
บางชนดเชนละอองซลเฟต(Sulfateaerosols)และละออง
คารบอน (Black carbon aerosols) เกดจากการเผาไหมของ
เชอเพลงฟอสซล (Fossil fuel combustion) ละอองซลเฟตมกจะ
สะทอนแสงอาทตย ทำใหผวโลกเยนลง แตละอองคารบอนจะ
ดดแสงอาทตยและทำใหโลกอนขน
14
รวมพลง ปกปองโลก(รอน)
ประเทศตางๆในโลกไดตระหนกถงปญหาภาวะโลกรอนมาตงแต
ป พ.ศ. 2522 แตไดมการตกลงทจะแกไขปญหารวมกนครงแรก
ในการประชมสหประชาชาตวาดวยสงแวดลอมและการพฒนา
เมอปพ.ศ.2535ณกรงรโอเดอจาเนโรประเทศบราซลโดยการ
ลงนามในกรอบอนสญญาสหประชาชาตวาดวย การเปลยนแปลง
สภาพภมอากาศ (UNFCCC : United Nations Framework
Convention on Climate Change) วตถประสงคทสำคญของ
อนสญญานกคอ การรกษาระดบปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกจาก
กจกรรมของมนษยใหอยในระดบทไมมผลกระทบตอสภาพภมอากาศ
ของโลกโดยในระยะแรกกำหนดใหประเทศทพฒนาแลวมพนธกรณ
ในการจดทำนโยบายและมาตรการในการลดปรมาณการปลอย
ปญหาโลกรอนเปนปญหาท ต องอาศยความร วมมอจากทกประ เทศ เนองจากเปนปญหาท เกดจากกจกรรมของมนษยท วโลกและผลกระทบ กไมจำกดอยแตในประเทศตนกำเนดเทานนแตจะมผลตอทกประเทศทวโลก
15
กาซเรอนกระจก และปฏบตตามนโยบายและมาตรการในการลด
เพอใหปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกอยในระดบทปลอยในปพ.ศ.2533
ใหไดภายในป พ.ศ. 2543 แตอยางไรกตามพนธกรณดงกลาว
เปนไปตามความสมครใจ จงทำใหปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก
ยงคงเพมขนเรอยๆดงนนในปพ.ศ.2543ท ประชมประเทศภาคสมาชก
ของUNFCCCคร งท 3จงไดรบรองพธสารเกยวโต(KyotoProtocol)
เพอเปนเครองมอใหพนธกรณในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก
มผลบงคบใชทางกฎหมายอยางมประสทธภาพพธสารเกยวโตกำหนดให
ประเทศทพฒนาแลว มพนธกรณทจะตองลดปรมาณกาซเรอนกระจก
6ชนดไดแกกาซคารบอนไดออกไซด(CO2)มเทน(CH
4)ไนตรสออกไซด
(N2O)ไฮโดรฟลออโรคารบอน(HFC
s) เปอรฟลออโรคารบอน(PCFs)
ซลเฟอรเฮกซาฟลโอไรด (SF6) ลง 5 เปอรเซนของระดบการปลอย
ในป พ.ศ. 2533 โดยกำหนดใหมกลไกในการลด 3 กลไกคอ
Joint Implementation (JI), Emission Trading (ET) และClean
Development Mechan i sm (CDM) ระยะ เ วลาการลดต ง แต
พ.ศ.2551ถงพ.ศ.2555
16
การดำเนนงานของประเทศไทย ในสวนของประเทศไทยนน รฐบาลไดใหสตยาบนเขารวมเปนภาคกรอบ
อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ(UNFCCC:
UnitedNationsFrameworkConventiononClimateChange)เมอวนท
28ธนวาคมพ.ศ.2537และใหสตยาบนในพธสารเกยวโต(KyotoProtocol)
เมอวนท28สงหาคมพ.ศ.2545
ภายใตกรอบอนสญญาUNFCCCและพธสารเกยวโตประเทศไทยในฐานะ
ทเปนประเทศทกำลงพฒนา ไมมพนธกรณทจะตองลดปรมาณการปลอย
กาซเรอนกระจกมเพยงพนธกรณในการจดทำรายงานแหงชาต(National
Communication)เพอเสนอตอสำนกงานเลขานการอนสญญาUNFCCCรายงา
นนจะประกอบดวยบญชการปลอยกาซเรอนกระจก (Greenhouse Gas
Inventory) และผลการดำเนนงานของรฐบาลท เกยวของ ซงรวมถง
การลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกโดยความสมครใจ
17
การดำเนนงานระดบประเทศทผานมา กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและ
สงแวดลอม รวมทงหนวยงานอนทเกยวของ กไดมการดำเนนการมากมาย
เพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกการดำเนนงานทสำคญรวมถงการดำเนนโครงการ
ภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ซงเปนกลไกทชวยประเทศทพฒนา
แลวใหสามารถมทางเลอกในการลดกาซเรอนระจก โดยรวมมอกบประเทศท
กำลงพฒนาในการจดทำโครงการพฒนาทยงยน
รฐบาลไดจดตงองคการมหาชนคอ องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก
(ThailandGreenhouseGasOrganization– TGO) ขนในป พ.ศ. 2550
เพอรบผดชอบในการบรหารจดการโครงการ ภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด
รวมทงเปนศนยกลางในการประสานความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน
และองคการระหวางประเทศในเรองดงกลาว
นอกจากน ประเทศไทยยงมการดำเนนงานในระดบเมองดวย เนองจาก
เมองใหญทวโลกมการใชพลงงานถง 3 ใน 4 สวนของพลงงานทใชทงหมด
ของโลกในสวนของกรงเทพมหานครซงเปนเมองใหญเมองหนงของโลกไดเขารวม
ประชมสดยอดของเมองใหญดานสภาพภมอากาศ (C40 Large Cities Climate
Summit)ครงท2ณกรงนวยอรกประเทศสหรฐอเมรกาในเดอนพฤษภาคม
พ.ศ. 2550 จากการประชมดงกลาว กรงเทพมหานครไดจดทำแผนปฏบตการ
เพอแกไขปญหา ในระยะเวลา 5 ป (พ.ศ. 2550-2555) โดยตงเปาหมาย
ในการลดกาซเรอนกระจกใหได 15%ซ งประกอบดวยยทธศาสตรในการ
ดำเนนการ 5 ดาน คอ การพฒนาระบบขนสงมวลชนการสงเสรมการใช
พลงงานทางเลอก การปรบปรงอปกรณเครองใชไฟฟาในอาคาร การจดการขยะ
และนำเสยและการเพมพนทสเขยว
18
การแกไขปญหาโลกรอนไมใชเรองงาย เนองจากทผานมาเราไดมการพฒนา
เศรษฐกจโดยพงพงการใชเชอเพลงฟอสซล(Fossilfuel)อยางมากมาเปนเวลานาน
มนษยจำเปนตองปรบเปลยนพฤตกรรมมาใชพลงงานแบบหมนเวยน
(Renewable energy) ใหมากขน พรอมๆ กบลดการใชพลงงานใหนอยลง
การปรบเปลยนพฤตกรรมดงกลาวตองการความรวมมอจากทกภาคสวน
ตงแตรฐบาล ภาคเอกชน NGOs และประชาชนทวไป ในการแกไขปญหา
ทงในระยะสนและระยะยาว
สำนกงานสเขยวเปนแนวทางหนงทเจาของกจการและบคลากรสามารถ
มสวนรวมในการลดปญหาทจะเกดขนจากภาวะโลกรอน สวนรฐบาล
กสามารถมสวนรวมไดโดยการออกนโยบายและมาตรการเพอดำเนนโครงการ
สำนกงานสเขยวในหนวยงานราชการและเพอสนบสนนการดำเนนงาน
ของภาคเอกชน ทำไมตองเปนสำนกงานสเขยว(Whygogreen?)
19
ทำไมตองเปนสำนกงานสเขยว(Whygogreen?)
19
20
ทำไมตองเปนสำนกงานสเขยว(Whygogreen?)
ขอมลทางวทยาศาสตร ชใหเหนวาความเขมขนของกาซเรอนกระจกใน
บรรยากาศ เชน คารบอนไดออกไซด มเทน และไนตรสออกไซดไดเพมขน
อยางเหนไดชดตงแตการปฏวตอตสาหกรรม การวดกาซเรอนกระจกใน
บรรยากาศอยางตอเนองตงแตปพ.ศ.2503(ค.ศ.1960)ชใหเหนวาความ
เขมขนของกาซคารบอนไดออกไซดในบรรยากาศสงขนมากในชวง650,000ป
ทผานมาและมการเพมขนอยางรวดเรวในชวง10ปหลง
การปลอยกาซเรอนกระจกทเพมขนจากกจกรรมของมนษย ไดแก การเผา
เชอเพลงฟอสซล การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนและเกษตรกรรม
ในชวงศตวรรษทผานมา (ค.ศ. 1906-2005) ทำใหอณหภมโลกเพมขน
0.74 องศาเซลเซยส และระดบนำทะเลสงขน 17 ซม. เนองจากการละลายของ
หมะ และนำแขงทขวโลก การเปลยนแปลงของอณหภม ความเคมของนำทะเล
ทศทางลมความแหงแลงปรมาณนำฝนความถและความรนแรงของพาย
21
รอยเทาคารบอน(Carbonfootprint) รอยเทาคารบอนคอ ปรมาณกาซเรอนกระจกทงหมดทถกปลอยโดย
บคคลองคกรกจกรรมหรอผลตภณฑคาของรอยเทาคารบอนจะแสดง
ในรปของปรมาณกาซคารบอนไดออกไซด หรอเทยบเทา (สำหรบ
กาซเรอนกระจกชนดอน) ทถกปลดปลอย รอยเทาคารบอนพฒนามาจาก
รอยเทาทางสงแวดลอม(Environmentalfootprint)หรอรอยเทาทางนเวศ
(Ecological footprint) เราสามารถวดรอยเทาคารบอนของบคคล องคกร
กจกรรม หรอผลตภณฑ ได โดยการประเมนปรมาณการปลอย
กาซเรอนกระจกของบคคล องคกร กจกรรม หรอผลตภณฑเหลานน
เพอจดทำกลยทธในการลดปรมาณกาซเรอนกระจก
รอยเทาทางนเวศ (Ecological footprint) คอความตองการของมนษย
ตอระบบนเวศในการดำรงชวต เปนหนวยการประเมนความตองการ
ของมนษย เทยบกบความสามารถของระบบนเวศในการสรางทรพยากร
เพอการบรโภคของมนษยและดดซบหรอบำบดของเสยทเกดจากกจกรรมของ
มนษย รอยเทาทางนเวศเปนการคำนวณพนทของโลกทมนษยตองใชในการ
ดำรงชวต ซงมนษยแตละประเทศ เชอชาต แตละกลมจะมแนวทางในการ
ดำรงชวตทตางกนขนกบสภาพทางเศรษฐกจและสงคมในปค.ศ.2005
มการประเมนวารอยเทาทางนเวศของมนษยเทากบ 1.3 เทาของโลก
ซงหมายความวา เราไดใชทรพยากรและระบบนเวศเทากบ 1.3 เทาทโลก
สามารถใหไดหรอเราตองการโลก1.3ใบเพอใหมนษยสามารถใชชวต
ใกลเคยงกบปจจบนแตอยางไรกตามยงไมมวธการจะคำนวณหารอยเทา
ทางนเวศทเปนมาตรฐานเดยวกนและสามารถเปรยบเทยบกนได
22
ประโยชนของรอยเทาทางนเวศทสำคญ
กคอ เราสามารถรไดวาการดำรงชวตของ
เราคดเปนรอยเทาทางนเวศเทาไร และเรา
สามารถลดขนาดรอยเทาทางนเวศของเรา
ไดเทาไรโดยวธใดเราสามารถปรบเปลยน
ว ธ การทำงานใหม ขนาดของรอย เท า
ทางนเวศทเลกลง เพอชวยโลกใหสามารถ
รบใชเราตอไปไดในอนาคต
http://www.footprintnetwork.org/
en/index.php/GFN/page/footprint_
basics_overview/
ปญหาสงแวดลอมในสำนกงาน
ปญหาสงแวดลอมในสำนกงานมมากมาย ปญหาหนงทเปนสาเหตสำคญ
ทำใหเกดภาวะโลกรอนกคอการใชพลงงานอยางไมมประสทธภาพทำใหมการปลอย
กาซเรอนกระจกในปรมาณสง ซงสวนใหญจะเปนการใชไฟฟาสำหรบระบบ
ปรบอากาศ แสงสวาง และอปกรณอเลกทรอนกส รวมทงการใชวสดอปกรณ
สำนกงานอยางฟมเฟอย
23
การใชไฟฟาแยกตามกลมผใช(ลานหนวยGwh)
บาน-ทอยอาศย
ธรกจ
อตสาหกรรม
ราชการและองคกรฯ
ขอมลของการไฟฟานครหลวง แสดงหนวย
จาหนายสะสมเดอนม.ค.-ส.ค.52ซงมปรมาณการ
ใชไฟฟาในสำนกงานและบานเรอนมากกวา60%ของ
ปรมาณการใชทงหมดของประเทศ
185
8,451 7,034
10,671
24
ประโยชนประโยชนทจะไดรบเมอเปนสำนกงานสเขยว(GreenOffice)
ประโยชนโดยตรงกคอลดคาใชจายในสำนกงานจากการ
ลดคาไฟฟาปรมาณการใชกระดาษและอนๆ
ลดมลภาวะทางอากาศและนำลดการตดตนไม
การสรางจตสำนกและการมสวนรวมในการแกไขปญหาสงแวดลอม
มสวนทำใหบคลากรมความภาคภมใจและมกำลงใจในการทำงาน
ภาพพจนทดตอองคกรปจจบนการใชคณธรรมหรอความด
เปนแนวทางในการดำเนนธรกจถอวาเปนสงทจำเปนและเปนแนวโนม
ของโลกทผประกอบการทงหลายควรจะยดถอและปฏบต เนองจาก
หากทกองคกรใชแนวทางนในการดำเนนธรกจ สงทไดกลบมาคอ
ความเจรญและภาพพจนทดขององคกร
สรางรายไดและสวนแบงการตลาดเพมขน โครงการสำนกงานสเขยว
ไมเพยงแตจะทำใหบคลากรเกดความภาคภมใจเพราะมสวนรวมเทานน
แตองคกรยงสามารถสรางรายไดจากการทลกคาพจารณาเลอกซอ
สนคาและบรการจากองคกรทมความรบผดชอบตอสงคม จงสงผล
ใหองคกรมกำไรมากขน
ผลประโยชนของผบรโภคทจะไดรบจากราคาสนคาทถกลงและมคณภาพ
2525
กระบวนการขนตอนสการเปนสำนกงานสเขยว
(GreenOffice)
26
กระบวนการขนตอนสการเปนสำนกงานสเขยว(GreenOffice) การเปลยนเปนสำนกงานสเขยวนนมขนตอนในการปฏบต
มากมาย ตงแตการสรางตวอาคาร การจดหาและตดตงอปกรณ
สำนกงาน การใชวสดอปกรณสำนกงาน ตลอดจนการปฏบตตว
ของบคลากรเพอลดการใชพลงงานและรกษาสงแวดลอม
27
อาคารเขยว(GreenBuilding) สาหรบอาคารทจะปลกสรางในเมอง โดยทวไปจะ
ใหความสำคญกบประเดนทางธรกจการตลาด และความ
คมทนอยางไรกตามแนวโนมในปจจบนไดเปลยนไปภาค
ธรกจไดมการคำนงถงความรบผดชอบตอสงคมและ
สงแวดลอมมากขนมการตระหนกถงปญหาและการรณรงค
เกยวกบภาวะโลกรอนของประชาคมโลกอยางตอเนอง
ในสวนของอาคารใหมนนควรคำนงถงตงแตการ
ออกแบบและกอสรางสวนสำนกงานเกากอาจปรบปรง
ใหประหยดพลงงานและเปนมตรกบสงแวดลอมได
28
ขอพจารณาในการออกแบบและกอสรางมดงน1.การออกแบบทเหมาะสม วางผงและทศทางท ต ง ของอาคารใหถกตอง สมพนธกบ
ทศทางการรบแสงแดด ทำใหสามารถกำหนดการวางสวนตางๆ
ของพนทใชสอยใหสมพนธกบทศทางแสงแดดได
คำนวณอปกรณบงแดดใหกบอาคารดวยขนาดทเหมาะสม
นำชวงทมอากาศแปรปรวนสงสดและสถตสภาพภมอากาศทจำเปน
มาเปนเกณฑในการออกแบบดวย ขอมลสภาพภมอากาศจะชวยใน
การตดสนใจในการวางแนวอาคารและเปดชองระบายอากาศของ
อาคาร เพอใหอากาศไหลเวยนไดด ทำใหอาคารมสภาพทพงพา
ตนเองได
ใชแสงธรรมชาต (Daylighting) ชวยในการสองสวาง เพอลด
การใชพลงงานไฟฟา
พงพาธรรมชาตใหมากทสด โดยการออกแบบใหมตนไมทชวยสราง
รมเงาใหอาคาร ทงไมยนตน พมสง พมเตย และไมคลมดน
ประกอบกน แตอยาใหมความหนาแนนมากจนไมสามารถระบาย
อากาศในบรเวณอาคารได เพราะจะเปนสาเหตใหมการกกความชน
นอกจากนยงตองมหนาดนใหเพยงพอตอการระบายนำและซมซบ
นำฝนเพอปองกนนำทวม
29
2.เทคโนโลยการกอสรางทเหมาะสม กรรมวธการกอสราง ตองพจารณาวธการกอสรางทเหมาะสม
กบพนท
ลดระยะเวลาในการกอสราง
ประหยดไมแบบ
ใชเครองมอ เครองจกร อปกรณการกอสรางและการซอม
บำรงทเหมาะสม
3.การจดการและการวางแผนงานกอสรางทด ควรแยกแผนการเงน แผนการใชกำลงคน แผนการใชวสดและ
แผนการใชเครองจกรซงผวางแผนจะตองรายงานใหไดวาชวงใด
เปนสายงานวกฤต (Critical Path) และชวงใดสามารถ
ทำงานคขนานได
ควบคมระยะเวลาการกอสรางไดตามเปา
ควบคมการใชวสดกอสรางใหมการสญเสยและเกดขยะนอยทสด
รวมถงระบบการจดเกบและการเบกใชในคลงวสด
ตองตดตามและประเมนผลแผนงานตลอดเวลา
30
4.การใชและเลอกใชวสด ควรคำนงถงการประหยดทงวสดและพลงงาน
วสดทประกอบเปนอาคารนอกจากจะมความคงทนแขงแรงแลว
ควรนำกลบมาใชใหมได หรอนำไปเปนวสดสวนผสมใหเกดวสด
ชนดใหม(Recyclablematerials)ได
ปองกนไมใหเกดการเสยเศษวสด และการเกดขยะกอสราง เชน
คำนวณขนาดของวสดแตละชนดทเมอใชรวมกนแลวทำใหเกดการ
เสยเศษนอยทสด
วสดทใชควรยอยสลายดวยตวเองไดและไมเปนพษกบสงแวดลอม
การอบรมความรและทกษะฝมอใหกบบรรดาชางฝมอแรงงาน
กเปนหนทางหนงในการชวยประหยดวสดและพลงงานในการ
กอสราง
วสดบางชนดมทมาทอาจจะเกดจากการทำลายสงแวดลอม
หรอทรพยากรธรรมชาต วสดไมควรจะไดมาจากการตดไมทม
การปลกปาทดแทนหรอมการจดการปาไมทดมประสทธภาพ
31
5.การปองกนความรอนเขาสอาคาร ประเทศไทยอากาศรอน อาคารสำนกงานสวนใหญจำเปนตองม
ระบบปรบอากาศ ดงนนจงควรมระบบปองกนความรอนเขาสอาคาร
ดงน
อดช องว า งของผน งท อ าจ เกดข นจากการ เจาะ เพ อ ว าง
ทอประปาสายไฟสายโทรศพทและอนๆ
ขอบและบานหนาตางตองไมมชองวางทจะทำใหความเยน
เลดรอดออกจากตวอาคาร
ตดต งม าน แผนหรอฟลมกรองแสงเพ อลดความรอน
ในตวอาคารทจะเกดขนจากแสงแดดปจจบนมเทคโนโลยทสามารถ
ผลตแผนหรอฟลมกรองแสงทกนแตความรอน แตยอมให
แสงสองผานได
ใชระบบปรบอากาศประสทธภาพสง
32
การจดซอวสดและอปกรณสำนกงาน (GreenProcurement) การจดซอวสดและอปกรณสำนกงาน ควรคำนงถงคณสมบต ทประหยดไฟฟาและเปนมตรกบสงแวดลอม
หลกเกณฑทวไปของการเลอกวสดและอปกรณสำนกงานมดงน การเลอกใชผลตภณฑสเขยวจะตองพจารณาวงจรชวตผลตภณฑ
เรมตงแตกระบวนการผลตจนถงการกำจด รวมถงการใชวตถดบ
พลงงานบรรจภณฑการขนสงและอายการใชงาน
ควรเลอกวสด หรอ อปกรณทไดรบฉลากทางดานสงแวดลอม
เชนฉลากเขยวฉลากประหยดไฟเบอร5Energystar
ตองมการตดตงระบบจดการกระแสไฟ (Energy management
option) ซงมระดบการใชไฟแบบประหยดในขณะทไมมการใชงาน
ใหเลอก
33
ควรทำจากวสดรไซเคล (Recycled materials) และเมอหมดอาย
การใชงานสามารถนำไปรไซเคลได(Recyclablematerials)
ควรเลอกผลตภณฑทผผลตหรอผจำหนายมโครงการนำซากกลบ
(Takeback)หรอมการทงของเสยทมการรบรอง(Accredited
disposal)
ไมควรเลอกผลตภณฑทมสวนประกอบของสารพษหรอสารอนตราย
(Toxicorhazardousmaterials)
ควรเลอกผลตภณฑทมบรรจภณฑนอยและขนาดเลก เพอประหยด
คาขนสงและลดปรมาณขยะ
บรรจภณฑ(Packaging)ทำจากวสดรไซเคลหรอสามารถนำไป
รไซเคลไดเพอลดปรมาณขยะ
ควรรวมหลกเกณฑดานสงแวดลอมอนๆเขาไปในคณลกษณะของวสด
หรออปกรณทจะจดซอ
34
เครองคอมพวเตอร(Computer) ควรใชหลกเกณฑทวไปของการเลอกวสดและอปกรณสำนกงาน
มาพจารณากอนเปนอนดบแรก
ควรเลอกซอแลปทอปคอมพวเตอร (Laptop computer) หรอ
โนตบคคอมพวเตอร(Notebookcomputer)เพราะจะใชพลงงาน
และวสดอยางมประสทธภาพมากกวาคอมพวเตอรแบบตงโตะ
(Desktopcomputer)
ถ า เปนคอมพ ว เตอร แบบต ง โต ะ (Desk top computer)
ควรเปนแบบจอแบน เพราะประหยดพลงงานและเนอทมากกวา
เลอกขนาดของจอใหเหมาะกบงานเชนจอคอมพวเตอร15นว
ประหยดพลงงานกวาจอ17นว
มระบบทสามารถลดการสญเสยของไฟฟาจากสายไฟสตวเครอง
มการออกแบบฮารดแวรทกนไฟนอยรวมกบการใชซอฟแวรทมโหมดพก
หรอหยดงาน(Stand-byorSleepmode)
ลดการใชสารพษ เชน อารซนก ปรอท พวซ ในผลตภณฑ
ปจจบนบรษทคอมพวเตอรหลายแหงกไดพยายามทจะลดการใช
สารพษเหลาน เชน การใชหลอดไฟทปลอดสารปรอท กระจก
ทปลอดสารหน
อายการใชงานทยาวนานกจะสามารถลดปรมาณขยะอเลกทรอนกส
และผลกระทบตอสงแวดลอม แบตเตอรเปนสวนประกอบของ
คอมพวเตอรโนตบคทมอายการใชงานสน แตในปจจบนกมบรษท
คอมพวเตอรบางแหงทผลตแบตเตอรทมอายการใชงานทยาวขน
มโครงการรบคนแบตเตอรหรอซากเครองคอมพวเตอร
35
เครองถายเอกสาร(Photocopier) ควรใชหลกเกณฑทวไปของการเลอกวสดและอปกรณสำนกงาน
มาพจารณากอนเปนอนดบแรก
มระบบทถายเอกสารไดทงดานหนา-ดานหลง
มปมประหยดพลงงาน
สามารถใชกระดาษรไซเคลได
ควรใชแมแบบรบภาพ (Drum) เปนแบบทมอายการใชงานท
ยาวนาน
สามารถใชกบตลบหมกและตลบโทนเนอรแบบเตมได
(Refilledink/Tonercartridge)
เลอกเครองถายเอกสารทไมใชสารCFC,HCFCในกระบวน
การผลตตวเครองแผนวงจรพมพและบรรจภณฑ
สามารถใชกบหมกพมพทเปนมตรกบสงแวดลอมได
บรรจภณฑสำหรบตวเครองและตลบหมกตองไมใชพลาสตก
โพลเมอรทมฮาโลเจนเปนสวนประกอบ
36
เครองโทรสาร(Facimile) ควรใชหลกเกณฑทวไปของการเลอกวสดและอปกรณสำนกงาน
มาพจารณากอนเปนอนดบแรก
เนองจากเครองโทรสารจะทำงานในชวงเวลาสนๆ เฉพาะตอนสง
และรบขอความเทานน จงควรเลอกซอเครองทมโหมด
ประหยดพลงงานหรอโหมดพก(StandbyorSleepmode)
ควรเลอกเครองทใชกระดาษธรรมดา ถาตองการเครอง
โทรสารชนดเลเซอร (Laser) หรอชนดแอลอด (LED)
ควรเลอกเครองทมการรบประกนวาสามารถใชกบกระดาษ
ทใชแลวได ถาไมมควรเลอกเครองโทรสารชนดพนหมก
(Inkjet)
ควรเลอกเครองทมOptionการใชหมกแบบประหยดใหเลอก
เครองพมพ(Printer) ควรใชหลกเกณฑท วไปของการเลอกวสดและอปกรณ
สำนกงานมาพจารณากอนเปนอนดบแรก
ควรเลอกเครองพมพแบบพนหมก (Inkjet Printer)
เครองพมพชนดเลเซอรใชกำลงไฟฟาขณะรอทำงานสงสดคอ
60-70วตตรองลงมาคอเครองพมพชนดเขม(Dotmatrix)
ใชกำลงไฟฟาขณะรอทำงาน 7-15 วตต และเครองพมพ
ชนดพนหมกใชกำลงไฟฟาขณะรอทำงาน3-5วตต
ควรเลอก เคร องท ม การใชหมกแบบประหยดสำหรบ
เอกสารราง
37
โดยทวไปเราจะคดไมถงวา คาใชจายในการใชอปกรณนน
สงกวาราคาของอปกรณเหลานนอยางมาก เชน ในประเทศ
ออสเตรเลย เครองถายเอกสารราคา 4,000 เหรยญ จะม
คาใชจายในการถายเอกสาร2ลานแผนในระยะเวลา7ป
เปนคาไฟ1,500เหรยญคากระดาษ24,000เหรยญและ
คาผงหมก 15,000 เหรยญ คดเปนปรมาณการปลอย
กาซเรอนกระจกมากกวา80ตนมากกวาปรมาณกาซทปลอย
จากบานขนาดมาตรฐานของออสเตรเลยถง7ป
การใชอปกรณสำนกงานทประหยดไฟฟาและเปนมตรกบสงแวดลอม
ดงนนการซออปกรณสำนกงานจงจำเปน
อยางยงทจะตองคำนงถงคาใชจายทจะเกดขนจากการใช
อปกรณเหลาน
38
เครองคอมพวเตอร(Computer) ปดเครองทกครงเมอเลกใชงาน หรอตดตงซอฟแวรใหปดเครอง
อตโนมตเมอไมมการใชงานนานเกน1ชวโมงหรอตามความ
เหมาะสม
ปดจอของเครองทใชเปนเครองบรการ(Server)
เกบเอกสารในรปสำเนาถาวรเทาทจำเปน นอกนนควรเกบ
ในรปดจทล
คอมพวเตอรแบบตงโตะจะใชไฟประมาณ40-50วตต
คอมพวเตอรสวนใหญจะกนไฟนอยกวาอปกรณชนดอน ดงนน
การไดประโยชนจากการประหยดคาไฟ อาจมไมมากแตจะมผลมาก
ในแงความรอนเนองจากกระแสไฟฟาทถกใชไปจะเปลยนเปนพลงงาน
ความรอนถาใชไฟนอยกจะเกดความรอนนอยทำใหสามารถประหยด
กระแสไฟฟาทจะใชกบเครองปรบอากาศ
อพเกรดคอมพวเตอรแทนการซอใหม และบรจาคคอมพวเตอรท
ไมใชแลวเพอลดปรมาณการผลตคอมพวเตอรและลดปรมาณขยะ
อเลกทรอนกสความเชอ:การปดเปดเครองบอยๆจะทำใหอาย การใชงานของฮารดดสกลดลงความจรง:ฮารดดสกรนใหมไมนาจะมปญหาน เนองจากหวอานจะเขาทหลงจากการตดไฟ คอมพวเตอรรนใหมยงถกออกแบบมาใหทน กบการปดเปดไดถง40,000ครงกอนทจะเสย ซงกหมายถงถาเปดปดเครองวนละสามครง เครองจะมอายใชงานไดถง36ปhttp://www.vcharkarn.com/include/vcafe/showkratoo.php?Pid=54640
39
เครองถายเอกสาร (Photocopier) ควรถายเอกสารเทาทจำเปน
ไมควรวางเครองถายเอกสารไวในหองทม
เครองปรบอากาศ
กดปมพกเครอง(Stand-byMode)เมอใชงานเสรจ
ปดเครองถายเอกสารหลงจากเลกใชงาน และถอดปลก
ดวยทกครง
เครองโทรสาร(Facimile) สงอเมลแทนการสงโทรสาร
ถาสำนกงานมเครองโทรสารหลายเครอง หลงเวลาทำการ
ควรเปดทงไวเพยง2-3เครองแลวโอนสายทเหลอไปยงเครอง
ทเปดไว
ใชตลบหมกตลบโทนเนอรแบบเตมได
ใชกระดาษทใชแลวสำหรบเอกสารรางหรอเอกสารภายใน
40
อปกรณอนๆ การเลอกอปกรณทเปนมตรกบ
สงแวดลอมจะชวยลดปรมาณการใช
ทรพยากร ลดปรมาณการใชสารเคม
และลดปรมาณขยะทเกดขนไดเชนเลอก
เฟอรน เจอรสำนกงานททำจากวสด
รไซเคล
เครองพมพ(Printer) พมพเอกสารเทาทจำเปน
ลดการเวนขอบกระดาษลงจากขนาดมาตรฐาน
ใชตลบหมกตลบโทนเนอรแบบเตมได
ใชกระดาษทใชแลวสำหรบเอกสารรางหรอเอกสารภายใน
การลดขอบกระดาษดานซายลงจาก3.175ซม.หรอ1.25นวเปน2.54ซม.หรอ1นวและขอบขวาจาก3.175ซม.มาเปน1.27ซม.หรอ0.5นวสามารถเพมขอมลมากถง27%
41
การใชวสดสำนกงานกระดาษ ผลตภณฑกระดาษไดเขามามบทบาทอยางมากในชวตประจำวน
จากผลการศกษาพบวา ประเทศไทยมการใชกระดาษประมาณ
34กโลกรมตอคนตอปหรอ2ลานตนตอปและมอตราการใชเพมขน
ปละ15%
กระบวนการผลตกระดาษ1ตนจะตองใชตนไม17ตน
กระแสไฟฟา1,000กโลวตตตอชวโมงนำมนเตา300ลตร
นำสะอาด100ตนและคลอรน5กโลกรม
ใชกระดาษทงสองหนา
การสงเอกสารภายในสำนกงานใหใชการสงเอกสาร
ต อ ๆ ก น แทนก า รส ำ เ น า เ อ กส า รหล า ย ๆ ช ด
เพอประหยดกระดาษ
หลกเลยงการใชกระดาษปะหนาโทรสารชนดเตมแผน
และหนมาใชกระดาษขนาดเลก ทสามารถตดพบ
บนโทรสารไดงาย
ใชการสงขอมลขาวสารตางๆ ผานระบบคอมพวเตอร
โดยโมเดม หรอแผนดสก หรออเมลแทนการสงโดย
เอกสารจะชวยลดขนตอนการทำงาน และลดการใช
พลงงานไดมาก
42
อปกรณเครองเขยน เลอกใชแฟมเอกสารและอปกรณเครองเขยนทผลตจากวสดรไซเคล
เล อกใชปากกาชนดท เ ต มหมก ไดหร อ เปนชนดท ส ามารถ
เปลยนไสได หมกทใชตองใชตวทำละลายทเปนแอลกอฮอล
(Alcoholbase)หรอนำ(Waterbase)
เ ล อ ก ใ ช อ ป ก รณ ท ไ ม ใ ช ส า รก อ ม ะ เ ร ง แ ล ะส า ร เ ค ม อ น ๆ
ทเปนอนตรายตอสขภาพ ไดแก พลวง (Antimony) สารหน
(Arsenic) แบเรยม (Barium) แคดเมยม (Cadmium) ปรอท
(Mercury)เซเลเนยม(Selenium)ตะกว(Lead)เฮกซะวาเลนด
โครเมยม (Hexavalent Chromium) อะโรมาตก (Aromatic)
และตวทำละลายจำพวกสารละลายฮาโลเจน (Halogenous
Solvents) รวมทงตวทำละลายทเปนสารประกอบอนทรยระเหย
(Volati le Organic Compounds) ชวยลดปรมาณการใช
สารเคมและลดปรมาณขยะอนตราย
เลอกใชกระดาษชำระททำจากกระดาษรไซเคลไมมโลหะหนกจำพวก
ตะกว ปรอท แคดเมยม โครเมยม เปนสวนประกอบใน
กระบวนการผลต และไมใชสารฟอกขาวทมคลอรน (Chlorine)
หรอ ฮาโลเจน เปนสวนประกอบในกระบวนการฟอกเยอ
เพอลดปรมาณการใชสารเคมและลดปรมาณขยะอนตราย
การซ อ ก า แฟ ช า แล ะ เ คร อ งด ม อ น ๆ ควร เ ล อ กท ม
บรรจภณฑนอยชนและเปนมตรกบสงแวดลอมเชนลดการใชนำตาล
ครมเทยมทบรรจซองเพอลดปรมาณการใชกระดาษและพลาสตก
สำหรบบรรจภณฑ
43
การใชสาธารณปโภค
43
44
ความเชอ ความจรง นำมอยมากมาย โลกประกอบดวยนำ 2/3 สวนของพนผวโลก
เพยง 25% ของปรมาณนำเทานนทอยในรปนำจด
นอกจากน นำจดสวนใหญจะอยในรปนำแขงในขวโลก
ดงนนนำทมนษยจะสามารถใชอปโภคบรโภคจงมอย
จำกด
นำเปนของฟร การผลตนำเพอการอปโภคบรโภคตองใชทรพยากร
คอนขางสง และมผลกระทบตอสงแวดลอม เนองจาก
นำมผลตอความอดมสมบรณของสงแวดลอม
การใชสาธารณปโภค
นำ
45
การใชสาธารณปโภค
มนษยจำเปนตองอาศยนำในการดำรงชวตความกาวหนาทาง
เศรษฐกจและเทคโนโลยทำใหเรามการใชนำมากขนในชวตประจำวน
เนองจากนำมราคาถกเราจงมการใชนำอยางฟมเฟอย แตเนองจาก
นำเปนสวนประกอบทสำคญของระบบนเวศ การนำนำมาใชจงม
ผลกระทบตอระบบนเวศอยางหลกเลยงไมได จงจำเปนทจะตองลด
ผลกระทบดงกลาว ทำใหการนำนำมาใชมตนทนทสงขน แนวทาง
ในการประหยดนำสามารถทำไดทงในสำนกงานและทบานดงน
ตดตงระบบนำใหสามารถใชประโยชนจากการเกบและจายนำ
ตามแรงโนมถวงของโลกเพอหลกเลยงการใชพลงงานไปสบ
และจายนำภายในอาคาร
เลอกใชสขภณฑประหยดนำ
ใชสปรงเคลร (Sprinkler) หรอฝกบวรดนำตนไม
แทนการฉดนำดวยสายยางจะประหยดนำไดมากกวา
หมนตรวจสอบการรวไหลของนำ เพอลดการสญเสยอยาง
เปลาประโยชนดวยการปดกอกนำทกตว ถามาตรวดนำ
เคล อนท โดยท ย ง ไม ม ก าร เปดน ำ ใช ก เ ร ยกช า งมา
ตรวจซอมไดเลย
ไมควรใชสายยางและเปดนำไหลตลอดเวลาในขณะท
ลางรถ เพราะจะใชนำมากถง400ลตรแตถาลางดวยนำ
และฟองนำในกระปองหรอภาชนะบรรจนำ จะลดการ
ใชนำไดมากถง300ลตรตอการลางหนงครง
ไมควรล า งรถบ อยคร งจน เกนไป เพราะนอกจาก
จะสนเปลองนำแลวยงทำใหเกดสนมทตวถงไดดวย
ไมควรรดนำตนไมตอนแดดจด เพราะนำจะระเหยหมดไป
เปลาๆ ใหรดตอนเชาทอากาศยงเยนอย การระเหยจะตำกวา
ชวยใหประหยดนำ
46
ซกผาดวยมอ ควรรองนำใสภาชนะแคพอใช อยาเปดนำทงไว
ตลอดเวลาเพราะสนเปลองกวาการซกโดยวธการขงนำไว
ตรวจสอบชกโคกกวามจดรวซมหรอไมใหลองหยดสผสมอาหาร
ลงในถงพกนำแลวสงเกตดทคอหาน หากมนำสลงมาโดยท
ไมไดกดชกโครกใหรบจดการซอมไดเลย
ไมใชชกโครกเปนททงเศษอาหาร กระดาษ สารเคมทกชนด
เพราะจะทำใหสญเสยนำจากการชกโครกเพอไลสงของลงทอ
ใชสบเหลวแทนสบกอนเวลาลางมอเพราะการใชสบกอนลางมอ
จะใชเวลามากกวาการใชสบเหลว และการใชสบเหลวทไมเขมขน
จะใชนำนอยกวาการลางมอดวยสบเหลวเขมขนและไมควรปลอย
ใหน ำไหลตลอดเวลาตอนลางมอ เพราะจะสญน ำไปโดย
เปลาประโยชนนาทละหลายๆลตร
อยาทงนำดมทเหลอในแกวโดยไมเกดประโยชนอนใดใชรดนำตนไม
ใชชำระพนผวหรอชำระสงตางๆไดอกมาก
ควรใชเหยอกนำกบแกวเปลาในการบรการนำดม และใหผท
ตองการดมรนนำดมเองและควรดมใหหมดทกครง
ตดอปกรณเตมอากาศทหวกอก (Aerator) เพอชวยเพมอากาศ
ใหแกนำทไหลออกจากหวกอกจะชวยลดปรมาณการไหลของนำ
ควรลางพชผกและผลไมในอาง หรอภาชนะทมการกกเกบนำไว
เพยงพอเพราะการลางดวยนำทไหลจากกอกนำโดยตรงจะใชนำ
มากกวาการลางดวยนำทบรรจไวในภาชนะถงรอยละ50
ลางจานในภาชนะท ข งน ำไว จะประหยดนำไดมากกวา
การลางจานดวยวธทปลอยใหนำไหลจากกอกนำตลอดเวลา
47
ไฟฟา
ไฟฟาเปนสวนประกอบทสำคญในการเปลยนเปนสำนกงานสเขยว
เน องจากการผลตกระแสไฟฟา เปนแหลงสำคญของการปลอย
กาซเรอนกระจก การลดปรมาณการใชไฟฟาในอาคารสำนกงาน
จะแบงไดเปน3สวนคอระบบปรบอากาศระบบแสงสวางและการใชอปกรณ
อเลกทรอนกสนอกจากนการบรหารการใชไฟฟาในอาคารสำนกงาน
และการจดการอบรมใหความรดานการใชพลงงานอยางถกตอง
จะสามารถทำใหการใชไฟฟาในสำนกงานมประสทธภาพมากขน
ระบบปรบอากาศการตดตง ควรจดวางคอยลรอนไวในทรม และมอากาศถายเทสะดวก
ไมควรวางไวบนดาดฟา บนพนซเมนตกลางแดด ซงจะทำให
คอยลรอนทำงานหนกเกนไปจนทำใหประสทธภาพการทำงาน
ของเครองปรบอากาศลดลง สงผลใหสนเปลองพลงงานและ
คาใชจาย
48
การใชและการดแลรกษา
ตงอณหภมเครองปรบอากาศท 25 องศาเซลเซยส อณหภมทเพมขน
1องศาตองใชพลงงานเพมขนรอยละ5-10
ไมควรปลอยใหมความเยนรวไหลจากหองทตดตงเครองปรบอากาศ
ตรวจสอบและอดรอยรวตามผนงฝาเพดานประตชองแสง
ปดประตหองทกครงทเปดเครองปรบอากาศ หรอตดตงและใชอปกรณ
ควบคมการเปด-ปดประตในหองทมเครองปรบอากาศ
ทำความสะอาดและดดฝนบอยๆอาทตยละ1-2ครงเพราะหากฝนอดตน
จะทำใหประสทธภาพของการทำงานของเครองปรบอากาศลดลง
อยานำความรอน หรอของทมความชนเขาไปไวในหองปรบอากาศ เชน
กาตมนำรอน กระถางตนไม เครองทำความรอนตางๆ เปนตน
เนองจากอากาศในเมองไทยมความชนสง พลงงานทใชทำความเยน
ในเครองปรบอากาศใชเพยงแค 30 เปอรเซนต อก 70 เปอรเซนต
ทเหลอใชไปในการรดความชนออกจากหอง การนำความรอนหรอ
ความชนเขามาในหองจะทำใหเครองปรบอากาศทำงานมากขน
49
ลดและหลกเลยงการเกบเอกสาร หรอวสดอนใดทไมจำเปนตองใชงาน
ในหองทมเครองปรบอากาศ เพอลดการสญเสยและใชพลงงานในการ
ปรบอากาศภายในอาคาร
ตดตงฉนวนกนความรอนโดยรอบหองทมการปรบอากาศ เพอลดการ
สญเสยพลงงานจากการถายเทความรอนเขาภายในอาคาร
ใชมลกนสาดปองกนแสงแดดสองกระทบตวอาคาร และบฉนวน
กนความรอนตามหลงคาและฝาผนง เพอไมใหเครองปรบอากาศ
ทำงานหนกเกนไป
ควรปลกตนไมรอบๆ อาคาร เพราะตนไมขนาดใหญ 1 ตน ใหความ
เยนเทากบเครองปรบอากาศ1ตนหรอใหความเยนประมาณ12,000
บทย
50
ควรปลกตนไมเพอชวยบงแดดขางบานหรอเหนอหลงคา เพอเครอง
ปรบอากาศจะไมตองทำงานหนกเกนไป
ปลกพชคลมดน เพอชวยลดความรอนและเพมความชนใหกบดนจะทำให
บานเยนไมจำเปนตองเปดเครองปรบอากาศเยนจนเกนไป
ในสำนกงาน ไมจำเปนตองเปดเครองปรบอากาศกอนเวลาเรมงาน
และควรปดเครองปรบอากาศในชวงเวลา 12.00-13.00 น. และ
กอนเวลาเลกงานเลกนอยรวมทงปดไฟและอปกรณไฟฟาทไมจำเปน
ปดเครองปรบอากาศทกครงทจะไมอยในหองเกน 1 ชวโมง สำหรบ
เครองปรบอากาศทวไป และ 30 นาท สำหรบเครองปรบอากาศท
ไดรบฉลากประหยดไฟเบอร5
หากอากาศไมรอนเกนไป ควรเปดพดลมแทนเครองปรบอากาศจะชวย
ประหยดไฟ และควรเลอกซอพดลมทมเครองหมายมาตรฐานรบรอง
เพราะพดลมทไมไดคณภาพมกเสยงายทำใหสนเปลอง
51
ระบบแสงสวาง สงสำคญในการประหยดพลงงานไฟฟาสำหรบระบบแสงสวางคอการใช
แสงสวางอยางมประสทธภาพสงสดโดยจดใหมแสงสวางอยางเพยงพอทงปรมาณ
และคณภาพของแสงแตใชพลงงานไฟฟานอยทสดแนวทางในการจดการระบบ
แสงสวางในอาคารสำนกงานมดงน
เลอกใชอปกรณแสงสวางประสทธภาพสงไมวาจะเปนหลอดไฟบลลาสต
และโคมไฟสามารถประหยดพลงงานได25-30%
การควบค มแสงสว า ง ให เ หมา ะสมกบการใช ง าน จะช ว ยลด
การใชพลงงานลงอก 30% การควบคมแสงสวางทด นอกจาก
ลดพลงงานสญเสยแลว ยงตองรกษาคณภาพของแสงสวางใหด
เหมอนเดมหรอดยงขน
การลดความสวางทเกนความจำเปน(OverLightCompensation)เชน
บรเวณทางเดนทไมจำเปนตองสวางมาก วธลดความสวางงายทสด คอ
ปลดหลอดไฟออกเชนปลดหลอดไฟออก2หลอดจากโคมไฟ4หลอด
ซงจะชวยลดพลงงานได 50% อยางไรกตามควรคำนงถงคณภาพของ
แสงทจะมผลกระทบตอการปรบสายตาสขภาพตาและผลกระทบทางจตวทยา
คอความรสกของคนใชงาน
52
การควบคมแสงสวางจากสวนชดเชย (Light Loss Factor
Compensation หรอ LLF Compensation) ตามปกตความสวางจาก
หลอดไฟจะลดนอยลงเมอใชไปนานๆซงเรยกวาLightLossFactor
การคำนวณเพอตดตงระบบแสงสวางมกชดเชยสวนนดวยจงทำใหใน
ชวงแรกมความสวางมากเกนความจำเปน จงควรปรบความสวางให
พอเหมาะในชวงเรมตนใชงานซงอาจชวยประหยดพลงงานไดถง20%
การใชอปกรณตรวจจบการเคลอนไหวเพอเปด – ปดไฟ (Room
Utilization) เปนการใชตวตรวจจบการเคลอนไหวชนดอลตราโซนก
หรอชนดพาสซฟอนฟราเรด ทจะสงสญญาณใหตวควบคมไปสงให
เปดไฟโดยอตโนมตเมอมการเคลอนไหว และถาไมมการเคลอนไหวกจะ
ปดไฟโดยอตโนมตเชนกน เปนเทคนคทเหมาะสมกบบรเวณทไมคอยม
คนใชงานหรอใชงานเปนชวงเวลาเชนหองประชมหองผ บรหาร
หองเรยนหองนำเปนตน
53
การใชแสงธรรมชาต(DaylightUtilization)บรเวณหนาตางรอบอาคาร
(PerimeterZone)บรเวณภายในอาคาร(InteriorZone)ออกแบบ
ใหแสงธรรมชาตสงเขามาภายในอาคาร ดงนน เพอลดแสงสวางจาก
หลอดไฟในชวงเวลากลางวน ควรตดตงระบบควบคมปรมาณแสงสวาง
อตโนมต
บรเวณทสามารถใชแสงธรรมชาต ใหตดตงสวตซทสามารถเปด –
ปดงายๆ ใชงานไดสะดวก เชน แยกสายและสวตซของหลอดไฟท
รมหนาตางจากแนวอน
การตดตงวงจรควบคมของหลอดไฟฟาแยกสวตซกน เพอใหงายตอการ
ควบคมการใชงาน เชน ในโรงงานควรแบงตามสายการผลต
ในแตละสาย ไมเชนนนเวลาทำงานลวงเวลาจะทำใหตองเปดไฟในสวนท
ไมจำเปนดวย
สภาพแวดลอมภายในโรงงานและอาคารท งฝาผนงพ นเพดาน
และเครองจกรควรเลอกใชสออนเพราะคาการสะทอนแสงสงจะชวยให
หองหรอบรเวณหอง หรอบรเวณทำงานดสวางมากขน นอกจากนน
การทำความสะอาดฝาผนงและการทาสใหม จะใหผลในการสองสวาง
เพมมากขนดวย
54
การเลอกหลอดไฟและอปกรณแสงสวางอนๆ เลอกใชหลอดไฟฟาทใหความสวางเหมาะสมกบงานและสถานทใช
โดยคำนงถงอายการใชงาน สของแสง (Light Color) และการ
สองสวาง (Luminous) ของหลอดดวย สำหรบโรงงานทมระดบ
เพดานตำควรใชหลอดฟลออเรสเซนต สวนโรงงานทมเพดานสง
ควรใชหลอดแสงจนทรหรอหลอดโซเดยมความดนสง
เลอกใชหลอดทมประสทธภาพการสองสวางสง
เลอกใชบลลาสตทมกำลงสญเสยตำ
เลอกใชโคมไฟทมประสทธภาพสงและมการกระจายแสงทเหมาะสม
กบงานโคมชนดท มการสะทอนแสงจะทำใหแสงสวางเพ มข น
ประมาณ30%
ควรทาเพดานฝาผนงพนเครองจกรและเฟอรนเจอรตกแตงดวย
สออนเพอเพมประสทธภาพการสะทอนแสง
ควรหมนทำความสะอาดไฟและโคมไฟอยางสมำเสมอ เพอให
ประสทธภาพการสองสวางมความใกลเคยงกบตอนตดตงใหมๆ
55
หลอดไฟประหยดพลงงาน 1.หลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสง(หลอดผอม) หลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสงหรอหลอดผอม คอ
หลอดฟลออเรสเซนตรนใหม ทมสารเคลอบเรองแสงประสทธภาพสง
มกำลงสองสวางสงเทากบหลอดฟลออเรสเซนตธรรมดาแตกนไฟนอยกวา
มประสทธภาพแสงสงกวาและมขนาดเรยวกระทดรด มเสนผาศนยกลาง
2.6ซม.เลกกวาหลอดฟลออเรสเซนตแบบธรรมดาทมขนาด3.8ซม.
สามารถนำไปสวมกบขาหลอดเดมไดทนทโดยไมตองเปลยนบลลาสต
หรอสตารทเตอร
56
ปจจบนมหลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสง จำหนายตามทองตลาดอย2ขนาดคอ 1. ขนาด 18 วตต ซงใชแทนหลอดฟลออเรสเซนตแบบธรรมดาขนาด
20วตตความยาว60ซม.
2. ขนาด 36 วตต ซงใชแทนหลอดฟลออเรสเซนตแบบธรรมดาขนาด
40วตตความยาว120ซม.
หลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสงและหลอดฟลออเรสเซนต
ธรรมดา จะมอายการใชงานเทากนคอประมาณ 7,500 ช วโมง
แตหลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสงจะชวยประหยดไฟฟาไดถง
5-10%
2.หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตหรอหลอดตะเกยบ (CompactFluorescentLamp:CFL) เปนหลอดฟลออเรสเซนตขนาดเลกท ไดมการพฒนาขนมา เพ อ
ใหเกดการประหยดพลงงานและเพอใชแทนหลอดไสทใชกนมาแตดงเดมมขนาด
กระทดรดและมกำลงสองสวางสง หลอดชนดนเหมาะสมในการใหแสงสวาง
ทวไปทตองการความสวยงามสามารถประหยดพลงงานได75–80%
57
ปจจบนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตม2ชนดคอ 1.หลอดคอมแพคบลลาสตภายใน 1.1หลอดคอมแพคบลลาสตภายในชนดแกนเหลกคอหลอดฟลออเรสเซนต
ทไดรวมเอาบลลาสตและสตารทเตอรอยภายในผลตขนมาแทนหลอดไสสามารถ
นำไปสวมกบข วหลอดไสชนดเกลยวไดทนท ลกษณะของหลอดภายใน
เปนหลอดฟลออเรสเซนตขนาดเลกเปนแทงแกวดดโคงเปนรปตวยมเปลอกเปนโคม
ทรงกระบอกมชดบลลาสตและสตารทเตอรปดผนกรวมกนอยในชนเดยวกนกบ
ตวหลอด
1.2 หลอดคอมแพคบลลาสตภายในชนดอเลกทรอนกส มลกษณะ
เหมอนหลอดฟลออเรสเซนตบลลาสตภายในชนดแกนเหลก จะตางกนทเปน
หลอดประหยดไฟขนาดเลกทไมมโคมกระบอก ผลตดวยเทคโนโลยลาสด
ในการทำบลลาสต และสตารทเตอรอเลกทรอนกสซงพฒนารปแบบของหลอด
ใหประหยดและมขนาดกะทดรดขนกวาเดม ตวหลอดเปนแทงแกวโคงเปนรป
ตวยหลายชด และใชเทคนคพเศษเชอมตอกน หลอดชนดนจะตดทนทโดย
ไมกระพรบ
58
2.หลอดคอมแพคบลลาสตภายนอก ใชหลกการเชนเดยวกบหลอดคอมแพคบลลาสตภายใน แตกตางกน
ทหลอดคอมแพคบลลาสตภายนอก สามารถเปล ยนเฉพาะต ว
หลอดได ในการตดตงใชงานจะตองมขาเสยบเพอใชกบบลลาสตท
แยกออกหรอขาเสยบทมชดบลลาสตรวมอยดวย
3. หลอดแอลอด (L ight-emi t t ing
diodes-LED) เปนหลอดททำจากอปกรณสารกงตวนำอยางหนง
จดอยในจำพวกไดโอด ทสามารถเปลงแสงทตามองเหน
หลอดชนดนมจดดมากมายไดแก
59
ตวหลอดทนทานตอแรงกระทบกระแทกตางๆ เพราะชปเปลงแสง
บรรจอยในพลาสตกใสซงแขงและเหนยวตกไมแตก
มอายการใชงานประมาณ 80,000 – 100,000 ชวโมง มากกวา
หลอดฟลออเรสเซนตและหลอดไส
กนไฟนอย
ตวหลอดมขนาดเลก จงสามารถประยกตหรอปรบเปลยนรปแบบ
การใชงานไดหลากหลาย
เกดความร อน เพ ยง เล กน อย ในขณะทำงานจ งสามารถส มผส
หลอดได
เหมาะกบการใชงานทตองมการปด-เปดไฟบอยคร ง โดยไมม
ผลต ออาย ก าร ใช ง าน ต า งจากหลอดฟล ออ เรส เซนตท ห าก
เปด-ปดบอยครงจะเสยงาย
หลอดแอลอดไมใชสารปรอทเหมอนหลอดฟลออเรสเซนต
แตอยางไรกตามหลอดแอลอดแสงสขาวยงมราคาคอนขางแพง นอกจากน
ยง มปร ะ สท ธภ าพในการ ใ หแสงส วาง นอยก วาหลอดฟ ลออ เรส เซน ต
และยงมคาดชนการทำใหเกดส(ColourRenderingIndex,CRI)ตำ
60
อปกรณแสงสวางประหยดพลงงานอนๆ1.บลลาสตแกนเหลกประสทธภาพสง (Low Watt Loss Ballast)
เปนบลลาสตทใชเสนลวดทมคณภาพดขนทำใหกำลงสญเสยลดลงเหลอ
4 – 6 วตต ซงประหยดพลงงานกวาบลลาสตขดลวดธรรมดา
(บลลาสตขดลวดธรรมดามกำลงสญเสยประมาณ10–12วตต)
2.บลลาสตอเลกทรอนกส ใชทดแทนบลลาสตแบบขดลวดการทำงาน
ใชไฟฟากระแสสลบความถสง ทำใหกำลงสญเสยลดลงเหลอประมาณ
1–2วตตและสามารถจดหลอมไดโดยไมตองใชสตารทเตอร
3.โคมสะทอนแสงประสทธภาพสง(HighEfficientLuminaire)
โคมประสทธภาพสงจะไมดดกลนแสงไว แตจะชวยในการลดจำนวน
หลอดไฟขณะทความสวางเทาเดมเชนจากเดม4หลอดตอ1โคม
เหลอ2หลอดตอ1โคมทำใหประหยดพลงงานไดถง50%
61
4.ระบบควบคมไฟฟาแสงสวางการตดตงระบบควบคมไฟฟาแสงสวาง
จะชวยลดแรงดนไฟฟาลดกระแสไฟฟาเขาสหลอดและจะดบไฟฟา
แสงสวางเองโดยอตโนมตซงจะชวยลดพลงงานไฟฟาได
5.ตวตรวจวดแสง (Photo Sensor) จะตรวจวดระดบแสงสวาง
ถามแสงธรรมชาตมากจะสงสญญาณไปหรแสงของหลอด
ฟลออเรสเซนตใหลดลง จนไดระดบความสวางทกำหนดไว
ซงการควบคมแบบนตองใชกบบลลาสตอ เลกทรอนกส
ชนดหรแสง
6.อปกรณประหยดพลงงานแสงสวาง(LightEnergySaver-LES)
LESนอกจากจะชวยลดคาไฟฟาท จายใหกบระบบแสงสวาง
และเครองปรบอากาศแลว ยงจะชวยยดอายการใชงานของอปกรณ
ระบบแสงสวาง ซงจะทำใหคาใชจายเกยวกบอปกรณระบบ
แสงสวางลดนอยลง รวมถงลดคาบำรงรกษาระบบแสงสวางดวย
LES สามารถนำไปใช ไดกบหลอดไฟประเภทตางๆ ซง
สามารถประหยดไดเฉลย25-50%ดงตารางตอไปน
62
ประเภทของหลอดไฟอตราเฉลยของพลงงานไฟฟา
ทประหยดได หลอดโซเดยมความดนไอสง 45-50%
หลอดโซเดยมความดนไอตำ 35%
หลอดเมตลฮาไลด 40%
หลอดฟลออเรสเซนตชนดมบลลาสตแกนเหลกในตว 25-30%
หลอดฟลออเรสเซนตชนดมบลลาสตอเลกทรอนกสในตว 30-40%
หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต 30-40%
6363
เปลยนนสยเปน“คนไทยหวใจสเขยว”
64
การเดนทางไปทำงาน ใชระบบขนสงมวลชนแทนรถสวนตว
ถาหลกเลยงการขบรถไมไดควรเลอกรถขนาดเลกทประหยดนำมนและ
รถทใชเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอมรถทใชเชอเพลงนอยเชน
Hybrid car เปลยนเชอเพลงสำหรบรถเปนกาซธรรมชาต และดแล
สภาพรถอยางสมำเสมอเพอใหรถประหยดนำมน
หลกเลยงการเดนทางโดยการทำงานทบาน ใชการสอสารทาง
อเลกทรอนกสเชนการประชมทางไกล(Videoconference)การสง
ขอความ(Message)โทรศพท
ใชระบบการใชรถรวมกนหรอคารพล(Carpool)ควรใชรถรวมกบเพอนบาน
หรอเพอนในสำนกงานเมอตองเดนทางไปทหมายเดยวกนทางผาน
หรอใกลเคยงกน
เดนทางเทาทจำเปนจรงๆ บางครงเรองบางเรองอาจจะตดตอกนโดย
ใชโทรศพท โทรสาร ไปรษณย อนเตอรเนท หรอใชบรการสง
เอกสารแทนการเดนทางดวยตวเองเพอประหยดนำมน
ไปซ อของหรอไปธระใกลบานหรอใกลๆท ทำงานอาจจะเดนหรอ
ใชจกรยานบางไมจำเปนตองใชรถยนตทกครงเปนการออกกำลงกาย
และประหยดนำมนดวย
กอนไปพบใครควรโทรศพทไปถามกอนวาเขาอยหรอไมจะไดไมเสยเทยว
ไมเสยเวลาไมเสยนำมนไปโดยเปลาประโยชน
เปลยนนสยเปน“คนไทยหวใจสเขยว”
65
ไมควรเดนทางโดยไมไดวางแผนการเดนทาง ควรกำหนดเสนทางและ
ชวงเวลาการเดนทางท เหมาะสมเพ อประหยดนำมน สอบถาม
เสนทางทจะไปใหแนชดหรอศกษาแผนทใหดจะไดไมหลงไมเสยเวลา
ไมเปลองนำมนในการวนหา ศกษาเสนทางลดเขาไวเพอหลกเลยงการ
จราจรทตดขดซงจะชวยประหยดทงเวลาและประหยดนำมน
การประหยดนำมนเชอเพลง ตรวจตราลมยางเปนประจำเพราะยางทออนเกนไปนนทำใหสนเปลอง
นำมนมากกวายางทมปรมาณลมยางตามทมาตรฐานกำหนด
สบเปลยนยางตรวจตงศนยลอตามกำหนดจะชวยประหยดนำมนเพมขน
อกมาก
ดบเครองยนตทกครงเมอตองจอดรถนานๆ แคจอดรถตดเครองทงไว
10นาทกเสยนำมนฟรๆ200ซซควรดบเครองยนตทกครงทขนของ
ลงของหรอคอยคน เพราะการตดเครองทงไว เปลองนำมนและสราง
มลพษอกดวย
ไมออกรถกระชากการออกรถกระชาก10ครงสญเสยนำมนไปเปลาๆ
ถง100ซซนำมนจำนวนนรถสามารถวงไดไกล700เมตร
ไม เรงเครองยนตตอนเกยรวางอยางท เราเรยกกนตดปากวาเบล
เครองยนต การกระทำดงกลาว 10 ครง สญเสยนำมนถง 50 ซซ
ปรมาณนำมนขนาดนรถวงไปไดตง350เมตร
ไมตองอนเครองหากออกรถและขบชาๆสก1-2กม.แรกเครองยนต
จะอนเองไมตองเปลองนำมนไปกบการอนเครอง
66
ไมควรบรรทกนำหนกเกนพกด เพราะเครองยนตจะทำงานตามนำหนก
ทเพมขนหากบรรทกหนกมากจะทำใหเปลองนำมนและสกหรอสง
ควรขบรถดวยความเรวคงทเลอกขบทความเรว70-80กโลเมตรตอชวโมง
ท 2,000–2,500รอบเครองยนตความเรวระดบนประหยดนำมน
ไดมากกวา
ไมควรขบรถลากเกยร เพราะการลากเกยรตำนานๆ จะทำให
เครองยนตหมนรอบสง กนนำมนมาก และเครองยนตรอนจด
สกหรองาย
ตรวจตงเครองยนตตามกำหนด ควรตรวจเชคเครองยนตสมำเสมอ
เชน ทำความสะอาดระบบไฟจดระเบด เปลยนหวคอนเดนเชอร
ตงไฟแกออนใหพอดจะชวยประหยดนำมนไดถง10%
ไมตดตงอปกรณตกแตงทจะทำใหเครองยนตทำงานหนกขน เชน
การทำใหเกดการตานลมขณะวง หรอทำใหเครองยนตไมสามารถถายเท
ความรอนไดด
67
ไมควรใชนำมนเบนซนทออกเทนสงเกนความจำเปนของเครองยนต
เพราะเปนการสนเปลองพลงงานโดยเปลาประโยชน
หมนเปลยนนำมนเครองไสกรองนำมนเครองไสกรองอากาศตามระยะ
เวลาทเหมาะสมเพอประหยดนำมน
สำหรบเครองยนตแบบเบนซน ควรเลอกเตมนำมนเบนซนใหถกชนด
ถกประเภท โดยเลอกตามคาออกเทนท เหมาะสมกบรถแตละยหอ
(สงเกตจากฝาปดถงนำมนดานในหรอรบคมอทปมนำมนใกลบาน)
ไมจำเปนตองใชเครองปรบอากาศตลอดเวลา ยามเชาๆ เปดกระจกรบ
ความเยนจากลมธรรมชาตบางกสดชนดประหยดนำมนไดดวย
ไมควรเรงเครองปรบอากาศในรถอยางเตมท จนเกนความจำเปน
เพราะสนเปลองพลงงาน
95 แกสโซฮอล
oil
68
การปฏบตตวเมออยในสำนกงาน
1. การปฏบตตามหลกของ 3R คอการลดการใช (Reduce) การใชซำ
(Reuse)และรไซเคล(Recycle)
การลดการใช(Reduce)การลดการใชพลงงานในสำนกงาน
โดยการประหยดไฟฟา เชน เปดไฟเทาทจำเปน ปดเครอง
คอมพวเตอรเมอพกหรอเลกการใชงาน การลดปรมาณวสด
ทใชในสำนกงาน ลดการใชกระดาษ โดยใชอเมลพมพ
เทาทจำเปน
การใชซำ(Reuse)หลกเลยงการใชวสดหรออปกรณท
กอใหเกดขยะใชซำกอนเพอลดปรมาณขยะในสำนกงาน เชน
หนงสอพมพอานเสรจแลวอยาทงใหเกบไวขายหรอพบถง
รไซเคล (Recycle) วสด หรออปกรณทประกอบดวย แกว
พลาสตกโลหะกระดาษเทาทจะเปนไปได
69
2.การรบประทานอาหารกลางวน
ควรลดเลกการใชภาชนะทใชแลวทงเลยเชนจานแกวนำ
ททำจากกระดาษพลาสตกหรอโฟม
ถาตองออกไปรบประทานอาหารนอกสถานททไมไกลจาก
สำนกงานมากนกควรเดนหรอใชจกรยานแทนรถ
3.การจดเลยงในการประชมสมมนาและอนๆ
เลอกใชรานอาหารทมการดำเนนการทเปนมตรกบสงแวดลอม
หลกเลยงภาชนะทใชแลวทงเลย เชน จานกระดาษ แกวนำ
กระดาษ ขวดนำพลาสตก กลองโฟม เพราะเปนการ
สนเปลองพลงงาน และทรพยากรธรรมชาตทใชในการผลต
เพมปรมาณขยะและเปลองพลงงานในการกำจดขยะ
เลอกใชบรรจภณฑ ภาชนะททำจากวสดธรรมชาตหรอวสดท
ยอยสลายได
ลดเลกการบรโภคผลตภณฑทใชแลวทงเลยเชนเครองดม
บรรจซอง
ควรจดเลยงกลางแจงเพอประหยดไฟฟา
เกบขยะหลงเลกงานและควรแยกประเภทขยะ เพอชวยลด
ขนตอนและลดพลงงานในการกำจดขยะ
70
4.การแตงกาย
เลอกใชเสอผาททำจากเสนใยธรรมชาตทมการปลกทเปน
มตรกบสงแวดลอมไมใชสารเคมเชนยาฆาแมลงปยเคม
เลอกใชเสอผาทใชสธรรมชาต ไมใชสเคม หรอใชสารเคม
ในกระบวนการผลต
เลอกใชเสอผาทไดรบฉลากดานสงแวดลอม
เลอกใชเสอผาทเหมาะสมกบสภาพภมอากาศ ควรเลอกเสอผา
ทไมรอนเพอประหยดการใชเครองปรบอากาศ
5.การประหยดไฟฟา
หลกเลยงการใชลฟทโดยไมจำเปนการกดลฟทแตละครงตอง
ใชพลงงานเปนมลคาถง7บาท
ตรวจดแลปดสวตซหลอดไฟทกดวงและปดสวตซเครองใช
ไฟฟาทกชนดหลงเลกงาน เชน เครองตมนำไฟฟา
เครองพมพดดไฟฟาเครองถายเอกสารหรอคอมพวเตอร
7171
ปฏบตการสการเปลยนแปลง
72
ปฏบตการสการเปลยนแปลง 1. การประเมนสภาพของสำนกงานและการสำรวจการปฏบตงานของ
บคลากร การสำรวจภายในสำนกงานเพอประเมนหาสถานภาพกอนการนำ
โครงการสำนกงานส เ ข ย วมาใช เพ อ ใช เปน เกณฑ ในการวด
การเปลยนแปลงทจะเกดขนหลงจากการดำเนนโครงการ เชน
การปรบปรงอาคาร การเปลยนแปลงอปกรณภายในสำนกงาน
การเปลยนแปลงวธการปฏบตงานในสำนกงานเกยวกบการใชพลงงาน
วสด อปกรณสำนกงาน รวมถงพฤตกรรมของบคลากรในการเดนทาง
มาทำงานตลอดจนการปฏบตตววามการเปลยนแปลงอยางไร
ภาคผนวกท 1 และภาคผนวกท 2 แสดงตวอยางของแบบสำรวจ
สำนกงานและแบบสำรวจบคลากร ซงแตละสำนกงานสามารถใชเปน
แนวทาง เพอจดทำแบบสอบถามสำหรบแตละองคกร ใหมความ
เหมาะสมกบสภาพแวดลอมลกษณะงานและบคลากรของแตละองคกร
2.การเปดตวโครงการ (Program launch) จะเปนการประชาสมพนธให
บคลากรในองคกรไดรบทราบขอมลเกยวกบโครงการและสามารถเขามา
มสวนรวมในโครงการตงแตเรมตน การเปดตวอาจทำไดหลายรปแบบ
รวมถ งการอบรมใหความร ช วงพกรบประทานอาหารกลางวน
การตดโปสเตอรในททมบคลากรผานไปมา สามารถเหนไดชดและ
บอยๆอธบายถงวธการในการปรบปรงสำนกงานใหเปนสำนกงานสเขยว
การจดทำ Tool kits อกวธหน งกอาจใช เสยงตามสายหรอ
ทวภายในสำนกงานในการประชาสมพนธ วตถประสงคของโครงการ
เพอใหเขาถงบคลากรจำนวนมากได การเปดโอกาสใหบคลากรสามารถ
ถามคำถามกบวทยากรและวทยากรสามารถถามคำถามกบบคลากร
เกยวกบขอมลทไดจากการสำรวจ
73
3.การจดทำโปสเตอร และเอกสารเผยแพรความร (Posters and
EducationalMaterials)ตดตามหองอาหารบรเวณถายเอกสารลฟท
ประกอบดวยขอมลสำหรบการปรบเปลยนพฤตกรรมในสำนกงาน เชน
“สำนกงานสเขยวเปนอยางไร?”“ทนเปนเขตปลอดโฟม” “โปรดใชบนได”
“โปรดปดไฟ” “รไซเคลเรมในททำงานฉน” เปนตน การเผยแพร
ขอมลเกยวกบวสดอปกรณสำนกงานสเขยวขอมลรานคาบรษทสเขยว
รวมถงรานอาหารทใหบรการดานการจดเลยงระหวางการอบรม
สมมนาประชม
4.การจดตงคณะทำงานรบผดชอบโครงการ ประกอบดวยผแทน
จากแผนกบคคล อาคารสถานท และแผนกจดซอ โดยคำนง
ถงคณสมบตของคณะทำงานทมความตงใจ ตระหนก และความคด
สรางสรรค คณะทำงานจะตองรบผดชอบในการจดทำแผนทระบ
กจกรรมและระยะเวลาเพอขอการสนบสนนจากผบรหารทงนในการ
จดทำแผนควรจะมการกำหนดเปาหมายทชดเจนในแตละกจกรรม
เพอใหเกดผลอยางเปนรปธรรม
74
5.ตดตามผลงานและประเมนผล
การตดตามประเมนผลอาจอยในรปของการแขงขนระหวาง
แผนก/ฝายในสำนกงาน เพอเปนแรงจงใจในการปรบเปลยน
พฤตกรรม และการรวมรวบผลการดำเนนงานของโครงการ
การจดทำรายงาน (ตวอยางในภาคผนวกท 3) สรปผลการ
ดำเนนงานของแตละแผนก/ฝ าย/สงทางอ เมลหรอทำ เปน
โปสเตอรประชาสมพนธใหพนกงานรบทราบ
6.การนำรายไดจากโครงการมาใชเปนเงนสวสดการของ
บคลากรภายในเชนรายไดทเกดจากการขายวสดรไซเคล
7575
การสนบสนน ของภาครฐ
76
กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน(พพ.)
กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน(พพ.)เปน
หนวยงานหลกทรบผดชอบในการสงเสรมประสทธภาพการใชพลงงาน
การอนรกษพลงงาน พฒนาทางเลอกในการใชพลงงานทดแทน
และเผยแพรเทคโนโลยดานพลงงาน
ในสวนทเกยวของกบสำนกงานสเขยวพพ.ไดดำเนนการ
มากมายรวมถง
จดพมพและเผยแพรเอกสารคณลกษณะเฉพาะของอปกรณ
ประหยดพลงงานทมจำหนายอยในประเทศไทยเพอเปนแนวทาง
ใหผใชงานไดใชเปนขอมลในการพจารณาตดสนใจเลอกซออปกรณ
ทมประสทธภาพสงและประหยดพลงงาน
รเรมโครงการฉลากประสทธภาพสงสำหรบอปกรณประหยด
พลงงานทไมใชไฟฟา
รเรมโครงการฉลากอาคารเพอมงเนนการสรางจตสำนก
การอนรกษพลงงานและเพอใหประชาชนเขาใจวธการอนรกษ
พลงงานในอาคารธรกจและอาคารพกอาศยทงภาคทฤษฎและ
ปฏบตอยางเปนรปธรรมโครงการนยงมงหมายทจะใหการตด
ฉลากอาคารเปนกลไกตลาดในระยะยาวทจะผลกดนการอนรกษ
พลงงานอยางยงยนตอไป
77
การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย(กฟผ.)
การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) มหนาทหลก
ในการผลตและสงจายไฟฟาใหแกประชาชนทกภาคสวนจากการทนำมน
ในตลาดโลกมราคาสงขนกฟผ. จงไดศกษาและสำรวจแหลงพลงงาน
ทางเลอกตางๆ และเทคโนโลยระบบผลตไฟฟาใหมๆ ทสะอาด
และเปนมตรกบสงแวดลอม เพอทจะผลตกระแสไฟใหเพยงพอกบ
ความตองการของประเทศ กฟผ. ไดมมาตรการในการลดสดสวน
การผลตไฟฟาจากนำมนเชอเพลงมาเปนการผลตพลงงานไฟฟา
จากกาซธรรมชาต
ในสวนของการสงเสรมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพกฟผ.
ไดดำเนนโครงการ “ฉลากประหยดไฟฟาเบอร 5” เพอรณรงค
สงเสรมใหประชาชนใชไฟฟาอยางประหยด และมประสทธภาพมาตงแต
ป พ.ศ. 2536 โดยรวมเปนคณะทำงานดานมาตรฐานประสทธภาพ
พลงงานของกระทรวงพลงงานดแลงานฉลากประหยดไฟฟาเบอร5
78
องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก(อบก.)
องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (อบก.) เปนองคกร
ทจดตงขนเพอรบผดชอบในการบรหารจดการโครงการภายใต
กลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) มบทบาทหลกในการวเคราะห
กลนกรอง และทำความเหนเกยวกบการใหคำรบรอง รวมทงตดตาม
ประเมนผลโครงการทลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกตามกลไก
การพฒนาทสะอาด
อบก.ยงไดรเรมโครงการฉลากคารบอน(Carbonreduction
label)ขน เพอสงเสรมการเลอกซอสนคาหรอบรการทมการปลอยกาซ
เรอนกระจกนอยโครงการสงเสรมการใชคารบอนฟตพรนท(Carbon
Footprint) ของผลตภณฑ เพอใหผบรโภคมขอมลการปลอยกาซ
เรอนกระจกของผลตภณฑแตละชนดประกอบการตดสนใจในการ
เลอกซ อผลตภณฑ และย ง เปนการ เพ ม ข ดความสามารถของ
อตสาหกรรมไทยในการแขงขนในตลาดโลกดวย
79
กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม(สส.)
กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม (สส.) มหนาทหลก
ในการสง เสรม เผยแพรและประชาสมพนธ ข าวสารขอมล
ดานสงแวดลอม และสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน สรางจต
สำนกในเรองสงแวดลอม
ในสวนทเกยวกบสำนกงานสเขยวสส.ไดมกจกรรมใหความร
เกยวกบโลกรอนการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอมการจดทำเวบไซต
ThaiEcoMarket.comเพ อรวบรวมฐานขอมลสนคาและบรการท
เปนมตรตอส งแวดลอมหรออโคโปรดกส(EcoProducts)จดทำ
เอกสารเผยแพรตางๆ เชน คมอเลอกซอสนคาและบรการทเปนมตร
ตอสงแวดลอม คมอการคดแยกขยะรไซเคล คมอการใชนำใหเกด
ประโยชนสงสดและ80วธในการลดโลกรอน
80
กรมควบคมมลพษ(คพ.)
กรมควบคมมลพษ (คพ.) เปนหนวยงานทมหนาทหลกในการ
จดการมลพษของประเทศ ซงรวมถงการจดการกากของเสย สารเคม
ทเปนอนตรายกรมควบคมมลพษไดจดทำคมอตางๆมากมายไดแก
คมอ “การดำเนนงานลด คดแยกขยะมลฝอยภายในอาคาร
สำนกงาน”
คมอแนวทางการลดการใชพลาสตกและโฟม ในศนยการคา
หางสรรพสนคา ซปเปอรมาเกตและรานสะดวกซอ สำหรบ
องคกรปกครองสวนทองถน
คมอการออกแบบบรรจภณฑเพอสงแวดลอม(ManualforEco
DesignPackaging)
คมอการลดปรมาณการใชกระดาษและเพมการใชประโยชน
ขยะกระดาษจากสำนกงาน
81
ฉลากประหยดพลงงานและฉลากทางดานสงแวดลอม ในปจจบนมฉลากทรเรมโดยหนวยงานทเกยวของไดแกกฟผ.และ
พพ.ดงน
1.ฉลากประหยดไฟฟาเบอร5
2.ฉลากประสทธภาพสง
3.ฉลากเขยว
4.ฉลากอาคาร
ฉลากประหยดไฟฟาเบอร5
คอ ฉลากแสดงประสทธภาพอปกรณไฟฟา ยกตวอยางเชน
คากำลงไฟฟา 1 หนวยของอปกรณไฟฟาทไดรบฉลากประหยดไฟฟาเบอร
5 จะไดความเยนไมนอยกวา 10,600 บทย เปรยบเทยบกบเครอง
ปรบอากาศปกต โดยทวไปทคาไฟฟา 1 หนวย จะไดความเยนประมาณ
7,000-8,000 บทยเทานน แสดงวาถาใชเครองปรบอากาศเบอร 5
ประหยดไฟฟาประมาณ35%
82
การไฟฟาฝายผลตไดดำเนนการออกฉลากประหยดไฟฟา
เบอร5ใหแกผลตภณฑตางๆ12ชนดดงน
ENERGY STAR เปนมาตรฐานทถกกำหนด ขนมาใหกบสนคาอเลกทรอนกส ทสามารถ ประหยดพลงงานไดกวา 20 - 30% สนคา เหลานรวมถงสนคาไอท เชน คอมพวเตอร พซ โนตบค เพาเวอรซพพลาย ระบบทำ ความเยน เมนบอรด เปนตน สนคาเหลาน จะตดตงระบบจดการพลงงาน (Power management) คอสามารถลดการใชไฟฟาในระดบตางๆ เมอมการหยดหรอพกการ ใชงานชวคราว จะสามารถชวยประหยด พลงงานไดกวา 55% ในขณะทไมไดใชงานwww.energystar.gov
ผลตภณฑ ปพ.ศ.
หลอดผอม 2536
ตเยน 2537
เครองปรบอากาศ 2538
หลอดตะเกยบ 2539
บลลาสตนรภย 2541
ขาวกลองหอมมะล 2542
พดลมไฟฟา 2544
หมอหงขาวไฟฟา 2547
โคมไฟประสทธภาพสง 2547
บลลาสตอเลกทรอนกสT5 2550
พดลมสายรอบตว 2551
หลอดผอมใหมT5 2552
83
ฉลากประสทธภาพสง
การเกดขนของฉลากประสทธภาพสง เปนไปตามพระราช
บญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงานโดยไดเรมดำเนนการมาตงแต
ปพ.ศ.2549เปนโครงการนำรองของพพ.สำหรบอปกรณไมใชไฟฟา
4ผลตภณฑไดแก
1.เตาหงตมในครวเรอนหรอเตาแกส
2.อปกรณปรบความเรวรอบมอเตอร
3.ฉนวนกนความรอน
4.กระจกอนรกษพลงงาน
โดยมผประกอบการเข าร วมโครงการนำรองในผลตภณฑ
แตละประเภทมากกวา 10 ราย และไดอนมตฉลากไปแลว
200,000ฉลาก
84
ฉลากเขยว(GreenLabel)
ฉลากเขยวเรมใชเปนครงแรกในประเทศเยอรมนตงแตปพ.ศ.2520ปจจบน ประเทศตางๆ มากกวา20ประเทศไดมการจดทาโครงการฉลากเขยวสำหรบประเทศไทย รเรมขนโดยคณะกรรมการนกธรกจเพอสงแวดลอมไทย(ThailandBusinessCouncilforSustainableDevelopment,TBCSD)ในปพ.ศ.2536เปนโครงการทเกดจากการรวมมอระหวางสวนราชการและองคกรกลางตางๆ ไดแกกระทรวงอตสาหกรรรมกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม สำนกงานมาตรฐานผลตภณฑ อตสาหกรรม และหนวยงานอน ๆ ทเกยวของ โดยมสำนกงานมาตรฐานผลตภณฑ อตสาหกรรมและสถาบนสงแวดลอมไทยทำหนาทเปนเลขานการ
ฉลากเขยว (Green Label หรอ Eco-label) คอ ฉลากทมอบใหแก ผลตภณฑทมผลกระทบตอสงแวดลอมนอยกวาเมอนำมาเปรยบเทยบกบผลตภณฑท ทำหนาทอยางเดยวกนโดยทคณภาพยงอยในระดบมาตรฐานทกำหนดผลตภณฑเหลานหมายถงสนคาและบรการหลายประเภทยกเวนยาเครองดมและอาหารเนองจากทงสามประเภททกลาวจะเกยวของกบสขภาพความปลอดภยในการบรโภคมากกวาดาน สงแวดลอมการตดฉลากเขยวจะสรางความสบสนใหแกผบรโภคได
ผลตภณฑทไดรบการคดเลอกใหมการออกขอกำหนดสำหรบการตดฉลากเขยวมทงหมด42กลมผลตภณฑเปนผลตภณฑทใชในสำนกงานดงน
*หลอดไฟ *เครองโทรสาร *กระดาษ *ฉนวนกนความรอน *เครองถายเอกสาร *กอกนำและอปกรณประหยดนำ *เครองเขยน *สขภณฑ *ตลบหมก *เครองปรบอากาศ *เครองพมพ
ปจจบนมผลตภณฑ 248 รนใน 19 กลมผลตภณฑ จาก 49 ผผลตท ไดรบฉลากเขยวไปแลว
85
ฉลากอาคาร
ฉลากอาคารเรมดำเนนการในป พ.ศ. 2550 โดยม พพ. เปนหนวยงาน รบผดชอบ มวตถประสงคเพอสนบสนนใหอาคารสำนกงานเขารวมเครอขาย เปนอาคารประหยดพลงงาน โดยการตรวจสอบองคประกอบของอาคารตงแต ขนตอนการออกแบบ การกอสรางจนถงงานแลวเสรจตามเกณฑทกำหนดไว เพอมอบฉลากอาคารใหแกอาคารทสมครเขารวมโครงการและผานเกณฑการประเมน อาคารทเขารวมโครงการจะตองหาทปรกษาเขาไปแนะนำแบบประเมนอาคารศกษาและตรวจสอบองคประกอบของอาคารตามเกณฑทกำหนด ในกรณทเปนอาคารเกาจะทำการตรวจสอบองคประกอบของอาคารตามเกณฑ ในแบบประเมนวาสามารถปรบปรงใหเขาขายเปนอาคารประหยดพลงงานไดหรอไมถาสามารถปรบปรงไดทปรกษาจะใหคำแนะนำในการปรบปรงแกเจาของอาคารเพอใหไดคะแนนรวมผานเกณฑแบบประเมนอาคารประหยดพลงงานเพอขอรบรองตดฉลาก เกณฑประเมนจะประกอบดวย สถานทตงอาคาร ผงบรเวณ และงาน ภมสถาปตยกรรมเปลอกอาคารระบบปรบอากาศระบบไฟฟาแสงสวางระบบธรรมชาตพลงงานทดแทน และการจดการพลงงาน ระบบสขาภบาล วสดและการกอสรางเทคนคการออกแบบและกลยทธประหยดพลงงานฉลากทออกใหแกอาคารทผานการประเมนม3ระดบคอดดมากหรอดเดน ประเภทของอาคารทสามารถเขารวมโครงการแบงออกเปน4ประเภท 1.บานเดยวบานแถวอาคารอยอาศยรวม 2.โรงแรมโรงพยาบาล 3.อาคารสำนกงานหองสมด 4.อาคารสรรพสนคาอาคารพาณชยอาคารแสดงสนคา/นทรรศการ ในปพ.ศ.2550ผประกอบการอสงหารมทรพยเจาของอาคารและสถาปนก ผออกแบบอาคาร ใหความสนใจและสมครเขารวมโครงการฯ โดยมอาคารตวอยาง ทไดรบการพจารณาอนมตตดฉลากแลว6หลง
ในปพ.ศ.2552มบานและอาคารทกอสรางแลวเสรจผานการประเมน
และไดรบการตดฉลากจำนวน 18 แบบ คดเปนบานและอาคารจำนวน
500หนวยโดยมผลประหยดระหวาง15–40%เทยบกบมาตรฐานการใชพลงงาน
ตาม พรบ. สงเสรมการอนรกษพลงงานป พ.ศ. 2535 แกไขเพมเตมป
พ.ศ. 2550 และสามารถประหยดพลงงานรวมปละ 16 ลานหนวย/ป
คดเปนเงน48ลานบาท/ป
86
รางวลสถาปตยกรรมสเขยวดเดน(ASAGreenAwards)
สถาปตยกรรมสเขยวดเดน(ASAGreenAwards)เปนหนงในโครงการ
ASA Green ของสมาคมสถาปนกสยามฯ เพอสงเสรมใหมการนำแนวทางการ
ออกแบบและประเมนสถาปตยกรรมสเขยวทสมาคมไดพฒนาขน มาใชอยาง
แพรหลายในวงการกอสรางของประเทศ เปนการสรางแรงจงใจใหแกผ
ประกอบการ มการออกแบบกอสรางอาคารทมการประหยดพลงงานและ
เปนมตรตอสงแวดลอม
การมอบรางวลอาคารสเขยวดเดนจะใชแบบประเมนอาคารสเขยว (ASA
GreenGuideและASAGreenPoints)มาเปนเกณฑ(ASAGreenAwards)
ในการพจารณาดงน
1. ความมงมนในการออกแบบอาคารเขยว(GreenDesignIntention)
:สถาปตยกรรมแสดงออกถงวตถประสงคอยางเดนชดของผออกแบบ
หรอเจาของอาคารในการทจะนำเสนอแนวคดในการสราง
สถาปตยกรรมสเขยว ทมความยงยนทง 3 ดาน (Ecological
SocialและEconomics)
2. บรบททางสงคมและชมชน(Community&CulturalContext):
เสรมสรางเอกลกษณทางประวตศาสตร สงคม วฒนธรรม
ของชมชน
87
3. การใชประ โยชนท ดนและ
ภมทศนอยางยงยน(SustainableLandUse
&Landscape):การพฒนาโครงการคำนงถง
ลกษณะทางกายภาพชวภาพระบบนเวศของ
ทดนทกอสราง
4.สอดคลองกบอากาศเขตรอนชน
(Tropical Design Solution) :คำนงถง
ลกษณะการออกแบบสถาปตยกรรมเขตรอน
และมการประยกตใชในการออกแบบอยาง
เหมาะสม
5.ปลอดภยนาสบายและสขภาวะของ
ผ ใชอาคาร(OccupantSafety,Health
& Comfort) : การออกแบบและการ
จดการอาคารทใหความสำคญตอสขภาวะ
ของผใชอาคารอยางเหมาะสม
6.ปร ะห ยดพ ลง ง าน ( E n e r g y
Conservation):คำนงถงการออกแบบและ
จดการอาคารทเนนการประหยดพลงงาน
ใชพล งงานอย างมประสทธ ภาพอย าง
พอเพยง
7. ป ร ะ ห ย ด น ำ ( W a t e r
Conservation) :การออกแบบและจดการ
ไดคำนงการประหยดนำลดการใชนำประปา
การรไซเคลนำทงมาใชใหมอยางเหมาะสม
กรณศกษา:บรษทไมคชอปปงมอลลจำกดบรษทไมคชอปปงมอลลจำกดไดเขารวมในโครงการอาคาร ประหยดพลงงานในป พ.ศ. 2539 มบรษทฮนนเวลลซสเตมส(ไทยแลนด)จำกดเปนทปรกษาทำการปรบปรง การประหยดพลงงานดงน ระบบปรบอากาศ ทาสขาวเพอปองกนความรอนจากดวงอาทตย ตดตงอปกรณทำความสะอาดทอคอนเดนเซอรทเครอง
ทำความเยน(Chiler)แบบอตโนมต ตดตงชดควบคมการทำงานของเครองทำความเยนและ
เครองเปาลมเยนแบบอตโนมต ระบบแสงสวาง เปลยนหลอดไฟฟลออเรสเซนตเปนหลอดไฟฟลออเรส
เซนตประสทธภาพสงจำนวน5,200หลอด เปลยนบลลาตสแกนเหลกเปนเปลยนบลลาตสอเลก
ทรอนกสจำนวน5,200หนวย เปลยนหลอดไฟจากหลอดแสงจนทร 150 วตตเปน
หลอดไฟคอมแพคฟลออเรสเซนต 18 วตต จำนวน 50หนวย ระบบอนๆ ตดตงตวเกบประจไฟฟาเพอปรบปรงคาตวประกอบกำลง
ไฟฟาจาก0.8เปน1 ปรบแรงดนไฟฟาทหมอแปลงจาก400โวลตเปน
385โวลต ตดตงอปกรณควบคมการใชพลงงาน(Peakdemand)
ใหกบระบบ ผลการดำเนนงาน ประหยดไฟฟาสงสด 600 กโลวตต สามารถ ประหยดพลงงานได 2.6 ลานกโลวตต-ชวโมงตอป ประหยดคาไฟฟา7ลานบาทตอปคดเปน31%ของคา ไฟฟากอนปรบปรง การลงทน ไมตองลงทนโดยผลประหยดพลงงานจายใหกบบรษท ทปรกษา คอ บรษทฮนนเวลลฯ จนครบตามสญญา หลงจากนนผลประหยดจะเปนของบรษทไมคฯทงหมด ตลอดอายการใชงาน รางวลทไดรบ ASEANEnergyAward2001 อาคารอนรกษพลงงานดเดนแหงประเทศไทย ประจำป
พ.ศ.2543 ปจจยของความสำเรจและขอควรระวง การเลอกซอบรการกบบรษทจดการพลงงานทม
ประสบการณ มความพรอมในการดำเนนงาน มความ เชยวชาญเทคโนโลยการประหยดพลงงานนนๆ และม บคลากรเพยงพอ ผใชบรการควรจดใหมเจาหนาท รบผดชอบโดยตรงในการศกษาระบบอปกรณทตดตง
88
8. วสดอาคารและการกอสราง (Building Material &
Construction):เลอกใชวสดกอสรางอาคารหรอวธการกอสรางทชวยลด
ผลกระทบตอสงแวดลอมโดยตรง(เสยงควนฝนกาซพษนำเสย)และ
โดยออม
9. ความยดหยน การปรบใชและความพอเพยง (Flexibility,
Adaptability & Sufficiency) : ความประหยด ความพอเหมาะ
ความสมเหตสมผลมภมคมกนมความรคคณธรรม
10.ผลตอบรบหลงการใชงาน(Post-OccupancyFeedback):
มการพจารณา ประเมนผลสำเรจและขอผดพลาดจากการออกแบบกอสราง
และการใชสอยอาคารเพอใชเปนขอเสนอแนะ บทเรยนแกสงคมและ
คนรนหลง(Post-OccupancyEvaluation)
8989
บทสรป(Conclusion)
90
โครงการสำนกงานสเขยว สามารถชวยใหเราบรรลเปาหมาย
ในการทจะแกไขปญหาสงแวดลอมไดหลายประการ อกทงยงเปน
การลดคาใชจายและสรางบรรยากาศทดในสำนกงานดวยการประหยด
พลงงาน การรไซเคล การลดปรมาณขยะ ลดการใชสารเคม
ทเปนอนตรายนอกจากจะชวยลดปญหาสงแวดลอมแลวยงชวยในการ
ลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก
ผลดตอองคกร โครงการสามารถสรางประสบการณ
ในการทำงานเปนทม สรางความเปนผนำในหมบคลากรทเขารวม
ในโครงการสรางบรรยากาศทดและประสทธภาพในการทำงาน
ทางดานสงคม โครงการสำนกงานสเขยวสามารถสอใหกบ
ชมชนไดรบทราบถงความรบผดชอบตอสงแวดลอมขององคกร สราง
ประเพณส เขยวให เกดขนในองคกร เปนตวอยางทดแกองคกร
ททำธรกจ สรางเครอขายผจำหนายสนคาทรบผดชอบตอสงแวดลอม
และทายทสดสงเสรมคณภาพสงแวดลอมทดในชมชน
91 อางอง1.CommonwealthofAustralia.2001.GreenOfficeGuide:Ajointinitiativeof Commonwealth,State,andTerritorygovernmentagencies2.EdithCowanUniversity.n.d.GreenOfficeManualApracticalguideto environmentalactionintheofficedownloadedfromhttp://www.ecu.edu.au/ fas/EcoEcu/docs/Green_Office_Manual.pdf3. Greenfacts. 2007. Scientific Facts on Climate Change 2007 Update. Downloaded from http://www.greenfacts.org/en/climate-change-ar4/ index.html4. Homepro.2009.HomeTips.Downloadedfromhttp://www.homepro.co.th/en/ hometips/tipdetail.asp?tid=19&id=55. HowtoGoGreen:AtWorkdownloadedfromhttp://planetgreen.discovery. com/go-green/green-work/6. PewCenter.N.d.GlobalWarmingBasicsdownloaded fromhttp://www. pewclimate.org/global-warming-basics7. TorontoCommunityHousing.N.d.GreenOfficeManualdownloadedfrom http://www.torontohousing.ca/webfm_send/50698. ไกรทองโชตวฒพฒนา2548แนวทางการออกแบบและกอสรางภาคGreenBuilding ภาควชาสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบง ดาวนโหลดจาก http://www.kmitl.ac.th/ader/Green% 20Building.pdf9. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กรณศกษาดานการจดการพลงงาน โดยอาศยบรษทจดการดานพลงงานกบบรษท ไมค ชอบปงเซนเตอร จำกด ดาวนโหลดจากhttp://eedede.go.th/knowledgeBaseDEDE/CASE_STUDY/1/1/ case713.pdf10. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานคณลกษณะเฉพาะของอปกรณประหยด พลงงานป2549SpecificationsofEnergyEfficientEquipments2006 กระทรวงพลงงาน11. กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน.2552,108วธประหยดพลงงานสำนกงาน นโยบายและแผนพลงงาน ดาวนโหลดจาก http://www.eppo.go.th/encon/ encon-108-T.html12. การไฟฟานครหลวง. 2552. รายงานสถานการณการจำหนายไฟฟาและบทวเคราะห ประจำป 2552 ดาวนโหลดจาก http://www.mea.or.th/internet/ECFReport_kpi/ report0752_kpi.pdf13. สถานจดการและอนรกษพลงงาน.2552.ถายเอกสารใหประหยดพลงงานงายนดเดยว มหาวทยาลยขอนแกนดาวนโหลดจากhttp://www.emco.or.th/index.php?option =com_content&id=26&ITemid=14. สมาคมสถาปนกสยาม.n.d.รางวลสถาปตยกรรมสเขยวดเดน(ASAGreenAwards) ดาวนโหลดจากwww.asa.or.th/?q=node/99809
92
ภาคผนวก1:แบบสำรวจสำนกงานแบบสำรวจสำนกงานสเขยว(GreenOfficeAudit)
กอง/ฝาย/แผนก
ผตรวจสอบ
1.รไซเคล
มทใสวสดรไซเคลไหม?ขนาดเหมาะสมไหม?ทตงเหมาะสมไหม?
ครว ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
หองถายเอกสาร ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
หองประชม ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
เครองพมพ ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
อนๆ ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
จำนวนทใสวสดรไซเคล
2.อปกรณสำนกงาน
เครองถายเอกสารเครองพมพเครองคอมพวเตอรเครองโทรสาร
จำนวน
ขนตอนการปด
EnergyStar ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
การพมพ2หนาใช/ไม ใช/ไม
3.วสดสำนกงาน
จำนวน มคลอรนเปน ทำดวยวสด เปอรเซนตของ สวนประกอบหรอไม รไซเคล วสดรไซเคล เปนหมกชนดใด?
ตลบหมกพมพ ใช/ไม %
กระดาษ ใช/ไม%
แฟม ใช/ไม %
93
4.ระบบแสงสวาง(Lighting)
รายการเปลยนระบบแสงสวาง
5.ระบบปรบอากาศ
สวนกลาง เฉพาะท
ใชสารCFC อณหภมทตง
การทำความสะอาด
6.เครองใชไฟฟา
จำนวนแบบ EnergyStar
ไมโครเวฟ ใช/ไม
ตเยน ใช/ไม
กาตมนำ ใช/ไม
7.ผลตภณฑเกยวกบอาหาร
ปรมาณผลตจากวสดยอยสลายไดจำเปน รไซเคล
ผลตภณฑใชแลวทงเลย ใช/ไม ใช/ไมใช/ไม
กระดาษเชดปาก ใช/ไม ใช/ไมใช/ไม
นำขวด ใช/ไม ใช/ไมใช/ไม
ภาชนะ ใช/ไม ใช/ไมใช/ไม
8.ผลตภณฑหองนำและทำความสะอาด
มฟอสเฟต ยอยสลายได VOC ปรมาณVOC
นำยาเชดกระจก ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
นำยาถพน ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
นำหอมปรบอากาศ ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
นำยาลางหองนำ ใช/ไม ใช/ไม ใช/ไม
94
ภาคผนวก2:แบบสำรวจบคลากรแบบสำรวจบคลากร(GreenOfficeEmployeeSurvey)
ชอ กอง/ฝาย/แผนก
1. การใชอปกรณสำนกงาน
1.1คณใชอปกรณสำนกงานอะไรบางโปรดเลอกตามจำนวนทเปนจรง
(สามารถเลอกไดมากกวา1ขอ)
เครองคอมพวเตอรแบบตงโตะ แลปทอบ
เครองสงโทรสาร เครองถายเอกสาร
เครองพมพ
1.2เมอเลกงานคณปดเครองคอมพวเตอรโดย
ปดจอ ปดโดยใชโปรแกรม ปดสวตซ
1.3เม อ เลกงานคณมหน าท รบผดชอบในการปดอปกรณสำนกงานอน
นอกจากคอมพวเตอร
ใช ไมใช
1.4ถาใชคณมหนาทปดเครองตอไปน
เครองถายเอกสารเครองพมพเครองสงโทรสารอนๆระบ
1.5ใครเปนผรบผดชอบในการปดอปกรณสำนกงาน
ชอผรบผดชอบ........ คณไมร
2. การใชวสดสำนกงาน
2.1จำนวนวสดสำนกงานทคณใชใน1อาทตยกระดาษ...แฟม...
2.2คณพมพทงสองหนา ทกครงบอย ไมบอย
3. ระบบปรบอากาศ(CoolingSystem)
3.1คณใชการควบคมระบบปรบอากาศดงตอไปน
เทอรโมสแตด มาน อปกรณกรองแสงอนๆ
3.2ถาคณไมใชผรบผดชอบโปรดระบชอผรบผดชอบ
ชอผรบผดชอบ....... คณไมร
95
4. การเดนทาง(Transportation)
4.1คณเดนทางไปทำงานโดยใช
ขนสงมวลชน รถยนตสวนตว จกรยาน เดน
4.2จำนวนครงของการเดนทางทคณใชดวยวธตางๆเฉลยใน1สปดาห
ขนสงมวลชน 0-1 1-2 2-5 5-8 8-10 10+
รถยนตสวนตว 0-1 1-2 2-5 5-8 8-10 10+
จกรยาน 0-1 1-2 2-5 5-8 8-10 10+
เดน 0-1 1-2 2-5 5-8 8-10 10+
4.3อะไรทสามารถชวยคณใหสามารถใชบรการขนสงมวลชน จกรยาน
และเดนไดมากขน
5. อาหาร(FoodService)
5.1ผลตภณฑทเกยวกบอาหารทคณใช
โฟม กระดาษเชดปาก ขวดนำ
ถงพลาสตก เตาไมโครเวฟ
5.2จำนวนของผลตภณฑตางๆทคณใชในการรบประทานอาหารเฉลยใน
1สปดาห
โฟม 0-1 1-2 2-5 5-8 8-10
กระดาษเชดปาก 0-1 1-2 2-5 5-88-10
ขวดนำ 0-1 1-2 2-5 5-8 8-10
ถงพลาสตก 0-1 1-2 2-5 5-8 8-10
เตาไมโครเวฟ 0-1 1-2 2-5 5-8 8-10
96
ภาคผนวก3:แบบรายงานกองฝายแผนก วนท ระยะเวลาทรายงาน
เกรดรวม
ความสำเรจของการเปลยนเปนสำนกงานสเขยว
กาวหนามาก
กาวหนาปานกลาง
ไมกาวหนา
การใหเกรด
A-A+ (80-100%) การดำเนนงานไดผลสงกวาเกณฑ
B-B+ (70-79) การดำเนนงานไดผลตามเกณฑ
C-C+ (60-69%) การดำเนนงานไดผลใกลเคยงเกณฑ
D-D+ (50-59%) การดำเนนงานไดผลตำกวาเกณฑมาก
R (0-49%) การดำเนนงานตองปรบปรงแกไขอกมาก
หวขอ คะแนน เกรด
อปกรณสำนกงาน
วสดสำนกงาน
ระบบแสงสวาง
ระบบปรบอากาศ
ผลตภณฑทเกยวกบอาหาร
ขยะ/รไซเคล
รวม
ขอคดเหนเพมเตม
