ศลปะวาดเสนสรางสรรค : อตลกษณหญงสาวมลาย

นางสาวเพชรดาว ล ามอเดาะ

ศลปนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษา หลกสตรศกษาศาสตรบณฑต

สาขาวชาศลปศกษา ภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

ปการศกษา 2560

ก

หวขอศลปนพนธ : ศลปวาเสนสรางสรรค : อตลกหญงสาวมลาย

ผท าการศกา : นางสาวเพชรดาว ล ามอเดาะ

สาขาวชา : ศลปศกษา

อาจารยทปรกษา : อาจารยรซณ ซสารอ

ปการศกษา : 2560

คณะกรรมการตรวจสอบศลปนพนธเหนสมควรใหศลปนพนธฉบบนเปนสวนหนงของ

การศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรบณฑต สาขาวชาศลปศกษา แผนกวชาศลปศกษา ภาควชา

การศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

คณะกรรมการตรวจสอบศลปะนพนธ

.......................................................ประธานกรรมการ

(อาจารยประทป สวรรณโร)

.....................................................................กรรมการ

(รองศาสตราจารยวฒ วฒนสน)

....................................................................กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารย ดร. อมพร ศลปเมธากล)

.....................................................................กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารย ดร. อศวน ศลปเมธากล)

.....................................................................กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารยชยวฒน ผดงพงษ)

.....................................................................กรรมการ

(อาจารยรซณ ซสารอ)

ลงวนท.......เดอน.............................พ.ศ.....................

ข

บทคดยอ

การศกษาศลปะนพนธ หวขอ ศลปวาเสนสรางสรรค : อตลกหญงสาวมลาย มวตถประสงค

ศกษาเกยวกบอตลกษณวฒนธรรมมลายและการวาดเสนสรางสรรค ศกษาอตลกษณวฒนธรรม

มลายซงสรปไดวา

การศกษาขอมลเกยวกบความรทวไปของอตลกษณหญงสาวมลายจากแหลงทมาหลายๆ

ทมา สรปไดวา ชาวไทยเชอสายมลายปาตานหลายคนยงแตงกายแบบมลายใหเหนอยทวไป

โดยเฉพาะทางภาคใต ผชายยงแตงกายดวยการนงโสรง ผหญงนงผาปาเตะโพกศรษะเหมอนชาว

มสลมในประเทศมาเลเซย ปจจบนวฒนธรรมการแตงกายของมาเลเซยกเขามา ท าใหชาวมลาย

แตงตวใหทนสมยมากขน แตยงคงอตลกษณความเปนมลายและอสลามอยอยางมนคงยงคงเปนอต

ลกษณทเดนชดและยงคงอยเพราะเปนแนวทางการดารงชวตของสงคมหรอของกลมแตละกลมท

สบทอดจากรนหนงไปยงอกรนหนงอยางตอเนอง

ผลการศกษาขอมลเกยวกบวาดเสนสรางสรรคสรปไดวา การวาดเสนสรางสรรค (Creative

Drawing) หมายถง การวาดภาพดวยเสนทแสดงออกดานอารมณ ความรสก การสอความหมายดวย

การสรางสรรคเนอหา รปแบบ และกลวธตาง ๆ เพอใหผลทเกดขนม ความแปลกใหม ประกอบดวย

ค าวา การวาดเสนและสรางสรรค ดงนนการวาดเสนสรางสรรค นอกจากตองมความรและมทกษะ

ดานศลปะแลวยงตองมความคดในการสรางสรรคสงใหม ๆ ดวย การวาดเสนสรางสรรคเปน

กระบวนการทตองผานการกลนกรองจากการเหนและ การรบร กระบวนการวาดเสนสรางสรรค

ประกอบดวย การรบร จนตนาการและประสบการณ ภาพพมพมความสมพนธงานวาดเสน

สรางสรรค เพราะกลวธการท าแมพมพและผลส าเรจของ งานภาพพมพแสดงคณคาความงามและ

สนทรยะคลายงานวาดเสนสรางสรรค การวาดเสนสรางสรรค

การสรางสรรคผลงานวาดเสนสรางสรรคอตลกษณหญงสาวมลาย มการสรางสรรคผลงาน

รปแบบของการน าอตลกษณของวฒนธรรมความเปนมลายมาสรางสรรคบนเฟรมผาใบโดยใช

รปแบบการเลาเรองราวผานลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสกของหญงสาวมลาย ใหเกดอารมณ

สะเทอนใจและเกดคณคาทางสนทรยศาสตร หรอการเหนคณคาทางความงาม ส าหรบการ

สรางสรรคผลงานมจ านวนทงหมด 3 ชน ขนาด 120x150 เซนตเมตร

ค

กตตกรรมประกาศ

การศกษาศลปนพนธในครงน สามารถส าเรจลลวงไปไดดวยดทงนเนองจากไดรบอนเคราะหจากหลายๆทาน ไดรบความชวยเหลอจากคณาจารยแผนกวชาศลปศกษา ภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตปตตานทไดใหค าปรกษา และคอยใหความชวยเหลอใหการสนบสนนอกทงยงใหความรหลายๆดาน ไมวาจะเปนดานขอมลตางๆดานการทางานตลอดจนขอเสนอแนะตางๆในการท าศลปนพนธ ขอขอบพระคณอาจารยรซณ ซสารอ อาจารยทปรกษาศลปนพนธ ทใหค าแนะนาขอคดตางๆ และค าปรกษาทดในการจดทาศลปนพนธฉบบนจนแลวเสรจ

ขอขอบพระคณ บดามารดา ดวยความเคารพและนบถออยางยงซงเปนผใหก าเนดอบรมเลยงดตลอดจนเปนผสงเสยสนบสนนใหการศกษา ใหความรกความเมตตาดแลเอาใจใส แกขาพเจาตลอดมา

ขอขอบคณเพอนๆ พและนองๆ วชาเอกศลปศกษาทกคนทคอยใหกาลงใจใหค าแนะน าและความรสกทดตลอดมา

สดทายขอขอบพระคณทกทานทใหความชวยเหลอทงทางตรง และทางออม ขอขอบคณแหลงวชาทใหขอมลเนอหาในการทาศลปนพนธครงนจงส าเรจลลวงไปดวยด

นางสาวเพชรดาว ล ามอเดาะ

ง

สารบญ

หนา หนาอนมต ก บทคดยอ ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง สารบญภาพ ฉ บทท 1 บทน า

หลกการและเหตผล 1 วตถประสงคของการศกษา 2 ขอบเขตของการศกษา 2 นยามศพทเฉพาะ 2 วธด าเนนงาน 3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3

บทท 2 เอบกสารทเกยวของ

ความรทวไปเกยวกบมลาย 4 วฒนธรรมและการแตงงกายของสตรมลาย 6 การวาดเสน 9 การสรางสรรค 10 วาดเสนสรางสรรค 12

บทท 3 วธการดาเนนงาน

ขอบเขตแนวความคดในการสรางสรรคงาน 20 กระบวนการสรางสรรคผลงาน 21 แนวความคดในการสรางสรรคงาน 22 วสดอปกรณ 26

จ

ขนตอนในการสรางสรรคผลงาน 27 บทท 4 การวเคราะหผลงานสรางสรรค 31 บทท 5 สรปผล ปญหา และขอเสนอแนะ 36 บรรณานกรม 40 ประวตผเขยน 41 ภาคผนวก

ฉ

สารบญภาพ ภาพท หนา

ภาพประกอบท 3.1 แผนผงแสดงขอบเขตแนวคดในการสรางสรรค 20

ภาพประกอบท 3.2 แผนผงแสดงแผนการด าเนนงานการศกษาและการคนควา 21

ภาพประกอบท 3.3 แสดงภาพขอมลภาพถายจากอนเตอรเนต 22 ภาพประกอบท 3.4 แสดงภาพการถายภาพตามแบบแผน 24 ภาพประกอบท 3.5 แสดงภาพแบบรางตามแนวความคด 1 25 ภาพประกอบท 3.6 แสดงภาพแบบรางตามแนวความคด 2 25

ภาพประกอบท 3.7 แสดงภาพแบบรางตามแนวความคด 3 26

ภาพประกอบท 3.8 เตรยมเฟรมผาใบ / ลงพนสเทา / รางภาพ 27

ภาพประกอบท 3.9 ลงแสงดวยดนสอเขยนกระจกสขาว 27

ภาพประกอบท 3.10 ลงสพนผาปาเตะเพอเขยนลาย 1 28

ภาพประกอบท 3.11 ลงสพนผาปาเตะเพอเขยนลาย 2 28

ภาพประกอบท 3.12 เขยนลายผาปาเตะ 29

ภาพประกอบท 3.13 เขยนพนหลงดวยเกรยอง 29

ภาพประกอบท 3.14 เกบรายละเอยดแสงดวยดนสอเขยนกระจกสขาว 30

ภาพประกอบท 3.15 ภาพเสรจสมบรณ 30

บทท 1

บทน า

หลกการและเหตผล

ชาวมลายปตตาน เปนกลมชนขนาดใหญกลมหนงซงอาศยอยจ านวนมากในจงหวดทาง

ภาคใตของประเทศไทย เปนประชากรสวนใหญตงแตจงหวดปตตาน จงหวดนราธวาส และจงหวด

ยะลา รวมไปถงบางสวนของจงหวดสงขลาประชากรสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม เชนเดยวกบ

กลมชาวมลายทวไป ชาวมลายปตตานเรยกตนเองวา ออแรนาย (Orang Melayu) ซงมความหมายวา

คนมลาย

ชาตพนธชาวมลายปาตานนนยงคงฝงแนนกบการยดถอวาพวกเขาเปนคนมลายโดยการ

ก าหนดอตลกษณความเปนมลายของตนเองดวยองคประกอบทส าคญ 3 องคประกอบ คอ ศาสนา

อสลาม ภาษามลาย วฒนธรรมอสลามและวฒนธรรมมลาย องคประกอบเรองศาสนาอสลาม ภาษา

มลายและการปฏบตตามวฒนธรรมอสลามและมลายนนเปนสงบงบอกถงความเปนมลายปาตาน

สงนมความสอดคลองกบชนชาวมลายทวทงภมภาคมลาย (Nusantara) ทถอวาคนมลายกคอMelayu

Adatnya Melayu Bahasanya Islam agamanya องคประกอบทงสามตวนเปนองคประกอบทม

อาจจะขาดตวใดตวหนงได ชาวไทยเชอสายมลายหลายคนยงแตงกายแบบมลายใหเหนอยท วไป

โดยเฉพาะทางภาคใต ผชายยงแตงกายดวยการนงโสรง ผหญงนงผาปาเตะโพกศรษะเหมอนชาว

มสลมในประเทศมาเลเซย ปจจบนวฒนธรรมการแตงกายของมาเลเซยกเขามา ท าใหชาวมลาย

แตงตวใหทนสมยมากขน แตยงคงอตลกษณความเปนมลายและอสลามอยอยางมนคงยงคงเปนอต

ลกษณทเดนชดและยงคงอยเพราะเปนแนวทางการดารงชวตของสงคมหรอของกลมแตละกลมท

สบทอดจากรนหนงไปยงอกรนหนงอยางตอเนอง

จากทกลาวมาขางตน ท าใหผวจยมแนวคดทจะสรางสรรคผลงานวาดเสนสรางสรรค

เรองอตลกษณหญงสาวมลาย โดยใชรปแบบการเลาเรองราวผานลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสก

ของหญงสาวมลาย ใหเกดอารมณสะเทอนใจและเกดคณคาทางสนทรยศาสตร หรอการเหนคณคา

ทางความงาม โดยดงความนาสนใจของอตลกษณความเดนชดของวฒนธรรมซงธ ารงรกษาไดอยาง

2

เขมแขงเสมอมาถกเลาผานเทคนควาดเสนสรางสรรคลวดลายความทบซอนของปาเตะทยงคงวจตร

สวยงามและความด าหมนของวฒนธรรมทก าลงเลอนลางตามสภาวะความเปลยนแปลง

วตถประสงคของการศกษา

1. เพอศกษาความรทวไปเกยวกบอตลษณหญงสาวมลาย 2. เพอศกษาความรทวไปเกยวกบงานศลปะวาดเสนสรางสรรค 3. เพอสรางสรรคผลงานศลปะสอผสม : อตลษณหญงสาวมลาย ขอบเขตของการศกษา

1. ขอบเขตดานพนท - ศกษาเรองราวเกยวกบอตลกษณหญงสาวมลาย 3จงหวดชายแดนภาคใต

2.ขอบเขตดานเนอหา - ชาวไทยเชอสายมลาย - วฒนธรรมและการแตงงกายของสตรมลาย - การวาดเสน - การสรางสรรค

- วาดเสนสรางสรรค 3.ขอบเขตดานการสรางสรรค

สรางสรรคผลงานศลปะวาดเสนสรางสรรค : อตลษณหญงสาวมลาย จ านวน 3 ชน ขนาด 120 x 150 เซนตเมตร

นยามศพทเฉพาะ อตลษณ (อานวา อด-ตะ-ลก) ประกอบดวยค าวา อต (อด-ตะ ) หมายถง ตนหรอ ตวเอง

กบ ลกษณ ซงหมายถง สมบตเฉพาะตว. ค าวา อตลกษณตรงกบค าภาษาองกฤษวา identity (อาน วา ไอ-เดน-ต-ต) หมายถง ผลรวมของลกษณะเฉพาะของสงใดสงหนงซงท าใหสงนนเปนทรจกหรอ จ า ไดเชน นกรองกลมนมอตลกษณทางดานเสยงทเดนมาก ใครไดยนกจ าไดทนท. สงคมแตละสงคมมอตลกษณทางวฒนธรรมของตนเองโลกาภวตนท าใหอตลกษณของสงคมไทยเปลยนไป

มลาย หมายถง เปนชอของวฒนธรรมแหงชนชาตทมภมล าเนาอาศยอยทางตอนใตของแหลม ทองในทวปเอเชย

3

วธการด าเนนงาน 1. ส ารวจ รวบรวมขอมล เอกสารเนอหาทเกยวของกบอตลษณหญงสาวมลายจากแหลง

ความรตางๆ 2. เรยบเรยงขอมลตามล าดบเนอหาและความส าคญ 3. การสรางสรรคผลงานศลปะนพนธทมลกษณะในรปแบบ ศลปะวาดเสนสรางสรรค

ตามล าดบขนตอนดงน - จดท าแบบราง - เตรยมวสดอปกรณ - ลงมอปฏบต สรางสรรคผลงาน ศลปะวาดเสนสรางสรรค - ปรบแตง แกไขเพมเตมใหผลงานมความสมบรณ 4. เขยนรายงานการสรางสรรค 5. ส ารวจความถกตองตงแตบทท1 ถง บทท 5 6. จดพมพศลปนพนธ และเขาเลมฉบบสมบรณ พรอมทจะจดแสดงงานศลปนพนธ

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ความร ความเขาใจเกยวกบอตลษณหญงสาวมลาย 2. ความร ความเขาใจเกยวกบงานศลปะวาดเสนสรางสรรค 3. มความภาคภมใจในความเปนอตลษณมลาย

บทท 2

เอกสารทเกยวของ

การศกษาคนควาคนควา หวขอ ศลปะวาดเสนสรางสรรค : อตลกษณหญงสาวมลาย ผศกษาไดคนควาและล าดบ รวบรวมขอมลจากเอกสารทเกยวของดงน

ความรทวไปเกยวกบมลาย วฒนธรรมและการแตงงกายของสตรมลาย การวาดเสน การสรางสรรค วาดเสนสรางสรรค

ความรทวไปเกยวกบมลาย ความหมายของมลาย ค าวา มลาย เปนชอของวฒนธรรมแหงชนชาตทมภมลาเนาอาศยอยทาง

ตอนใตของแหลมทองในทวปเอเซยอดตกาลกอนยคอสลามเขามาเผยแพรชนชาตเหลานนบถอผ นบถอ พราหมณเปนสวนใหญ มอาณาจกรเปนของควเอง คอ ลงกาสกะ อาณาจกรดงกลาวมมากอนยค สโขทย และคงเปนอาณาเขตกวางมากรวมดนแดนหลายประเทศในแถบนนทงภาคใตของไทยมาเลเซยสงคโปร บรไนดารสลาม และอนโดนเซยในปจจบนสวนหนงจากหลกฐานเมองเกาลงกาสกะทขดคนพบในประเทศไทยปจจบนอยทอ าเภอยะรงจงหวดปตตาน พอสรปไดวา มลายนนขนอยกบองคประกอบส าคญไดแก ภาษามลายศาสนาอสลาม และวฒนธรรมเพราะฉะนนใครกตามทพดภาษามลายได เลอกวถวฒนธรรมมลาย แตถาพดมลายแตไมถอศาสนาอสลามกจะไมเรยกวามลาย

ชาวไทยเชอสายมลาย หมายถง ชาวไทยซงมเชอสายมลาย มกระจายทวไปในทางภาคใตของ

ประเทศไทย ประชากรใชภาษาตระกลมาลาโย-โพลนเชยน และสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม และม

ประชากร รอยละ 3 ของประชากรทงหมด กระจายตวหนาแนนมากทสดทางภาคใตตอนลาง ในภาคใต

สวนอนๆกมชาวไทยเชอสายมลายกระจายอยทวไป สวนภาคกลางเองกมมากในกรงเทพฯ จงหวด

นนทบร จงหวดปทมธาน เลยไปถงจงหวดฉะเชงเทราในต าบลศาลาแดง อ าเภอบางน าเปรยวดวย

ชาวมลายปตตาน เปนกลมชนขนาดใหญกลมหนงซงอาศยอยจ านวนมากในจงหวดทางภาคใต

ของประเทศไทย เปนประชากรสวนใหญตงแตจงหวดปตตาน จงหวดนราธวาส และจงหวดยะลา รวม

ไปถงบางสวนของจงหวดสงขลา มประชากร 3,359,000 คน หรอรอยละ 3 ของประชากรทงประเทศ

5

ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม เชนเดยวกบกลมชาวมลายทวไป ชาวมลายปตตาน

เรยกตนเองวา ออแรนาย (Orang Melayu) ซงมความหมายวา คนมลาย และบางทกเตมค าขางหนาดวย

เปน กตอออแรนาย (Kita Orang Melayu) ซงแปลวา พวกเราคอมลาย และจะเรยกชาวมาเลเซยวา ออแร

มาเล (Orang Malay) เพราะพวกเขาแยกแยะ และมจตส านกไดดวาเขาไมใชคนมาเลเซย และเรยกคน

ไทยวา ออแรซแย (Orang Siam) สวนชาวมลายปตตานทถกกวาดตอนไปอาศยอยในกรงเทพมหานคร

จะถกเรยกวา ออแรนายบาเกาะ (Orang Melayu Bangkok) ถอวาเปนชาวมลาย แตถกกวาดตอนไป

กรงเทพฯ และไมใชชาวออแรนายอยางเขา ชาวไทยเชอสายมลายในกรงเทพนนอาศยอยกระจายตว

ต งแตสแยกบานแขก ในฝงธนบรเลยไปถงเขตหนองจอก แตค าค านยงรวมไปถงคนมลายรอบ ๆ

ปรมณฑลดวย อยางทจงหวดปทมธาน และนนทบร โดยทจงหวดปทมธานจะพบคนกลมนในเขตคลอง

ประชาเกง คลองบางโพธเหนอ และคลองหนง สถานทต งถนฐานมสเหราเปนแหงแรกทบานสวน

พรกไทย สวนในนนทบรมชนกลมนทสามารถพดภาษามลายไดทต าบลทาอฐ อ าเภอปากเกรดทถก

กวาดตอนมาจากจงหวดปตตานสมยรตนโกสนทรตอนตน เปนเวลากวา 200 ปมาแลว ในอยธยาเองกม

ชมชนชาวไทยเชอสายมลายอยทคลองตะเคยนใตเกาะอยธยา ซงเขามาอาศยนานแลวตงแตสมยอยธยา

ภาษา ชาวมลายในสจงหวดชายแดนภาคใต ไดแก จงหวดปตตาน จงหวดยะลา จงหวด

นราธวาส และบางสวนของจงหวดสงขลา สวนใหญยงใชภาษามลายปตตาน ซงเปนภาษามลายทองถน

และมคนพดกนมาก และหลายคนสามารถพดภาษามลายกลางได นอกจากนยงเขยนดวยอกษรยาว ท

ดดแปลงจากอกษรอาหรบและมใชกนอยางแพรหลาย รวมไปถงการใชภาษาไทยเปนภาษาทสองดวย

โดยพอแมในทองถนนจะสอนลกหลานพดภาษาแมของตนคอ ภาษามลาย (Bahasa Melayu) ใน

ชวตประจ าวน ตอเมอเดกๆ เขาเรยนในระดบชนประถมศกษาแลวจงจะไดเรยนรทจะพดหรออาน

ภาษาไทยในฐานะภาษาท 2 สวนชาวไทยเชอสายมลายทถกกวาดตอนเขามาในกรงเทพมหานครและ

จงหวดปรมณฑลนน จะมคนอายเกนกวา 40 ปเทานนทยงพอพดภาษามลายได แตตางจากภาษามลายท

ใชในภาคใตอยบาง เรยกวาภาษามลายบางกอก และสวนใหญหนมาใชภาษาไทยกลาง ประชากลมน ม

อยประมาณ 5,000 คน แตความสามารถในการใชภาษาแตกตางกนออกไป มการใชภาษามลายถน

สตล ซงใกลเคยงกบภาษามลายเกดะหประมาณ 6,800 คน ในจงหวดสตลและจงหวดใกลเคยง และยงม

6

ชมชนเชอสายมลายกระจายอยทวไปในภาคใต อยางทจงหวดนครศรธรรมราช จงหวดสราษฎร

ธาน จงหวดระนองจงหวดภเกต จงหวดพงงา จงหวดกระบ จงหวดตรง จงหวดชมพร ฯลฯ

วฒนธรรม ความเปนมลายนนขนอยกบองคประกอบส าคญไดแก ภาษามลาย ศาสนาอสลาม และวฒนธรรม เพราะฉะนนใครกตามทพดภาษามลายไดเลอกวถวฒนธรรมมลายโดยเฉพาะตองนบถอศาสนาอสลามถอวาเปนชาวมลาย ถาสกแตพดภาษามลาย มชวตในวถวฒนธรรมมลายแตไมไดนบถอศาสนาอสลามกไมถอวาเปนมลายอยางไรกตามศาสนาอสลามจะเกาะเกยวกบความเปนมลายตลอด เมอใครเขารบศาสนาอสลามหรอเขาอสลามกจะเรยกวาเขามลาย (มาโซะ มลาย หรอมะโซะยาว) หรอ เปนมลายซงประเดนนนาสนใจเพราะเขาจะเรยกวา"เขาไทย"(มาโซะ ซแย) เมอมใครเปลยนไปนบถอศาสนาพทธในท านองเดยวกน อยางไรกตาม ขณะเดยวกนชวตวฒนธรรม โดยเฉพาะภาษามลายกมความส าคญอยางยง ถงกบมค ากลาววา “ฮลง บาฮาซา ฮลง บงซา” แปลเปนไทยไดวา “ถาภาษา (มลาย) หาย ชาต (หรอความเปนมลาย) กจะหายดวย” ดงนนเขาจงตองตอสเพอปกปองชาตหรอความเปนมลายของตวเองไมใหสญสลายหายไป รวมทงพยายามยนหยดทจะใชภาษามลายสบไป ชาวไทยเชอสายมลายหลายคน ยงแตงกายแบบมลายใหเหนอยท วไป โดยเฉพาะทางภาคใต ผชายยงแตงกายดวยการนงโสรง ผหญงนงผาปาเตะ โพกศรษะเหมอนชาวมสลมในประเทศมาเลเซย ปจจบนวฒนธรรมการแตงกายของมาเลเซยกเขามา ท าใหชาวมลายแตงตวใหทนสมยมากขน แตยงคงอตลกษณความเปนมลาย และอสลามอยอยางมนคง

วฒนธรรมและการแตงกายของสตรมลาย

วฒนธรรมและการแตงกายของสตรมสลมชายแดนใตการแตงกายของชาวไทยมสลมนยมแตง

กายกนตามลทธศรทธาศาสนาทตนนบถอผทนบถอศาสนาอสลามจะแตงกายแบบทนยมทวไปขอชาว

มสลมทเรยกวาชดฮญาบ และชดพนเมองทเรยกวาชดกรงและชดบานง ผทศกษาศาสนามกนยมแตงกาย

แบบชาวอารบสวนการแตงกายของคนรนใหมจะววฒนาการตามแบบยโรปโดยเฉพาะบคคลทมอาชพ

รบราชการท าธรกจหรอท ารฐวสาหกจวฒนธรรมของชาวมสลมในจงหวดยะลา จงหวดปตตาน จงหวด

นราธวาส จะมลกษณะคลายคลงกนเชนการถอศลอดในเดอนรอมฏอน การแตงงาน กรเขาสนต วนฮาร

รายอ วนเมาลด วนอาซรอ การแขงขนนกกรงหวจก เปนตน

7

การแตงกายของสตรทกชาตจะใหความส าคญและดแลเอาใจใสเปนพเศษเพราะเปรยบการแตง

กายเปนศลปะบนเรองราง ทมความสวยงามละเอยดออนและตองการความประณตงดงามการแตงกายท

ดดนอกจากจะชวยสงเสรมใหมบคลกทสงางามงามยงท าใหดนาเชอถอหรอไดรบความไววางใจจากคน

รอบขางไดเปนอยางดการแตงกายเปนสงบงบอกถงรสนยมของผสวมใส อารมณ และ ลกษณะนสย

นอกจากนนยงบงบอกถงลกษณะวฒนธรรม ชาตพนธ วถชวตและความเปนอยของผทอยในสงคมนนๆ

ไดเปนอยางดโดยเฉพาะการแตงกายของสตรมสลมในจงหวดชายแดนภาคใตทมลกษณะเฉพาะและ

โดดเดนทไดยดปฏบตสอทอดกนมาตงแตอดตกาลจนถงปจจบน

ลกษณะของชดบานงและชดกรง ชดบานงและชดกรง เปนเครองแตงกายของสตรมสลม

ชายแดนใตทมความเปนเอกลกษณและมความงามยง

บานง มาจากภาษามลายกลางวา บนนดง (Banduang) หมายถง เมองทางตะวนตกของเกาะชวา

เสอบานงมกตดดวยผาเนอคอนขางบาง อาจปกฉลลวดลายตรงชายเสออยางสวยงามเปนเสอคอว ผา

หนาและพบรมปกเกยซอนไวตลอด กลดดวยเขมกลดสวยๆ ๓ ตว ชายเสอดานหนาแหลม แขนเสอยาว

รดรปจรดขอมอ เสอบานงใชนงกบผาถงธรรมดาหรอผายกหรอผาพนททองถนนเรยกวา "กาเฮงบอ

เละ" ผาพนเปนผาลวดลายปาเตะยาวประมาณ ๓ เมตร ไมเยบเปนถง วธนงผาพนนนไมงายนก ตองม

เทคนคเฉพาะเพอใหกาวขา เดนไดสะดวก ชายผาดานนอกอาจจบทบแบบจบหนานาง หรอมวน หรอ

อาจปลอยใหสดปลายผาไวเฉยๆ โดยเหนบชายผาตรงกลางสะเอว และนยมใหปลายผาดานลางทแยง

เลกนอย การแตงกายชดบานง เมอใสเสอชดบานงเรยบรอยแลวนยมใชเครองประดบตกแตงรางกาย

เพอความสวยงามยงขน และเพอแสดงถงฐานะ เชน เขมกลด สรอยคอ สรอยขอมอ ก าไลมอและตางห

ตอมามการประยกตเสอบานง เปนอกแบบหนง คอ เปนเสอคอวลก ปดทบดวยลนผาสามเหลยม เสอ

แบบนเรยกวา "บานงแบแด" ภาษามลายกลาง เรยกวา บนนงเมดาเปนชอเมองทางเหนอของเกาะ ส

มาตรา เปนเสอทไดรบอทธพลจากอนโดนเซย ผาทนยมใชตดเสอแบบน นยมตดดวยผาลกไม ผา

ก ามะหย ผาตวน และผาชฟอง เสอบานงแมแดอาจจะนงกบผาถงธรรมดา ผาถงส าเรจ ผาพน หรอ

กระโปรงยาว ปลายบานการแตงกายของหญงไทยมสลมดวยชดบานงดงทกลาวมาน เปนสงหนงท

แสดงเอกลกษณ ทางวฒนธรรมทองถนภาคใตเปนอยางด ควรแกการอนรกษสบไป

8

เสอกรงเปนการแตงกายของหญงไทยมสลมตามประเพณดงเดม ทยงคงความนยมในปจจบน

ส าหรบผหญงทกวย ลกษณะกรงเปนเสอคอกลมตดคอ ผาหนาพอสวมศรษะได ตดกระดมคอ 1 เมด

หรอเขมกลด 1 ตว แขนกระบอกยาวเกอบจรดขอมอหรอต ากวาขอศอกใตรกแร ระหวางตวเสอและ

แขนตอดวยผาสเหลยมเลก ๆ ตวเสอหลวมยาวคลมสะโพก(คลายเสอ Kurt ของผหญงปากสถาน) เสอก

รงมกสวมเปนชดกบผาปาเตะ หรอจะใชผาชนดเดยวกน กบเสอ ท าเปนถงธรรมดา หรอนงจบรวมไว

ขางเดยวทสะเอวขางใดขางหนงตามแบบการนงผาของชาวรฐยะโฮร มาเลเซย และหากไปงานหรหราก

อาจนงผายกเงนทองทเรยกวา "ผาซอแกะ" การแตงกายแบบนมผาคลมศรษะหรอคลมไหล ดงกลาว

ขางตนหรอใชผาโปรงทปกเลอมงดงามและมขนาดเลกกวาผาคลมศรษะโดยทวไป สมยกอนผหญงท

แตงกาย แบบนมกจะเกลาผมมวยหรอถกเปย ในพนท 4 จงหวดชายแดนภาคใต จะเหนผหญงไทย

มสลมแตงกายโดยใสเสอกรงใหเหนกนอยทวไป นอกจากนนยงนยมสวมเครองประดบเพอความ

สวยงามยงขน และเพอแสดงถงฐานะ เชน เขมกลด สรอยคอ สรอยขอมอ ก าไลมอ และตางห เปนตน

ผาปาเตะ ผาบาตกหรอ เปนค าทใชเรยกผาชนดหนง ทมวธการท าโดยใชเทยนปดสวนทไม

ตองการใหตดสและใชวธการแตม ระบาย หรอยอมในสวนทตองการใหตดสผาบาตกบางชนอาจจะ

ผานขนตอนการปดเทยน แตมส ระบายสและยอมสนบเปนสบ ๆ ครง สวนผาบาตกอยางงายอาจท าโดย

การเขยนเทยนหรอพมพเทยนแลวจงน าไปยอมสทตองการ ค าวาบาตก {Batik} หรอ ปาเตะ เดมเปนค า

ในภาษาชวาใชเรยกผาทมลวดลายทเปนจด ค าวา “ ตก ” มความหมายวา เลกนอย หรอจดเลกๆม

ความหมายเชนเดยวกบค าวาตรตกหรอตารตก ดงนนค าวา บาตกจงมความหมายวาเปนผาทมลวดลาย

เปนจดๆ ดางๆ

วธการท าผาบาตกในสมยดงเดมใชวธการเขยนดวยเทยน { wax- writing} ดง นนผาบาตกจง

เปนลกษณะผาทมวธการผลตโดยใชเทยนปดในสวนทไมตองการใหตดสแมวาวธการท าผาบาตกใน

ปจจบนจะกาวหนาไปมาแลวกตาม แตลกษณะเฉพาะประการหนงของผาบาตกกคอ จะตองมวธการ

ผลตโดยใชเทยนปดสวนทไมตองการใหตดสหรอปดสวนทไมตองการใหตดสซ าอก

แหลงก าเนดของผาบาตกมาจากไหนยงไมเปนทยต นกวชาการชาวยโรปหลายคนเชอวามใน

อนเดยกอน แลวจงแพรหลายเขาไปในอนโดนเซยอกหลายคนวามาจากอยปตหรอเปอรเซย แมวาจะได

9

มการคนพบผาบาตกทมอายเกาแกในประเทศอน ทงอยปต อนเดย และญปนแตบางคนกยงเชอวา ผา

บาตกเปนของดงเดมของอนโดนเซย และยนยนวาศพทเฉพาะทเรยกวธการและขนตอนในการท าผาบา

ตก เปนศพทภาษาอนโดนเซย สทใชยอมกมาจากพชทมในอนโดนเซยแทงขผง

ชนดทใชเขยนลายกเปนของอนโดนเซยไมเคยมในอนเดยเลย เทคนคทใชในอนโดนเซยสงกวา

ทท ากนในอนเดย และจากการศกษาคนควาของ N.J.Kron นกประวตศาสตรชาว ดตชกสรปไววาการท า

โสรงบาตกหรอโสรงปาเตะเปนวฒนธรรมดงเดมของเอเชยตะวนออกเฉยงใตกอนตดตอกบอนเดยจาก

การศกษาของบคคลตาง ๆ อาจกลาวไดวา แมวาจะมการคนพบลกษณะผาบาตกในดนแดนอน ๆ

นอกจากอนโดนเซย แตกคงเปนลกษณะเฉพาะทองถนวธการปลกยอยจะแตกตางกนตามวธการท าผา

ของชาตตางๆ ทจะใหมลวดลายสสน ผาบาตกของอนโดนเซยเอง คงไมไดรบการถายทอดจากชาตอน

ในทางกลบกนในระยะตอมาการท าผาบาตกของอนโดนเซยไดรบการเผยแพรไปยง ชาตอน ๆ สวนการ

ท าผาโสรงบาตกนน คงมก าเนดจากอนโดนเซยคอนขางแนนอน

การวาดเสน

การวาดเสน (Drawing) เปนวธสอความหมายทางการเหนขนพนฐาน การวาดเสนเปน การ

สรางภาพดวยวธวาด วธเขยนดวยวสดเครองมอลงบนพนระนาบ มเนอหาสาระทางการเหนเปน

ทศนศลปรปแบบหนง การวาดเสนมความสมพนธกบจตรกรรมอยางมาก เพราะมเทคนคบางอยาง ท

เหมอนกน เชน การเขยน การปาย การระบาย เปนตน การวาดเสนเปนการวาดรปรางลกษณะของ ภาพ

ดวยเทคนคการใชเสน (สชาต เถาทอง, 2536ก) บางครงงานวาดภาพระบายสกมลกษณะ งาน วาดเสน

ผสมผสาน ยากทจะแยกออกจากกนอยางชดเจน ไมวาจะเปนลกษณะงานและการใชวสด โดยสไมได

เปนสงครอบงาการวาดภาพ สและการวาดเสนเปนสงทผสมผสานกลมกลนกนไป

การวาดเสนหรอวาดเขยน หมายถง การลากเสนบนพนระนาบของรปรางหรอรปทรง ตาง ๆ

ซงอาจมการระบายสในขนตอไป หรออาจเปนการแรเงาดวยแสงและเงาดวยวธแรเสนเงา (Hatching)

หรอดวยการใชสหมกระบาย การวาดเสน เปนกลวธพนฐาน และเปนผลงานแบบวจตร ศลป และยง

เปนขนตอนแรกของการทางานประเภทจตรกรรม กลวธในการวาดเสนมหลายวธม ลกษณะ ทเกดขน

10

ตามวตถประสงคของศลปน ไดแก การวาดเสนดวยดนสอบนพนเรยบเนยนจะใหเสนทเรยบตอเนอง

ชดเจน ถาวาดเสนบนพนผวหยาบ ขรขระ จะใหเสนเวา ๆ แหวง ๆ การใชหมกหรอสนา ดวยพกน

ความออนแกของหมกหรอสนาจะแสดงความตนลก แทนการใชเสนแรงเงา

การวาดเสน เปนวธการและกลวธขนพนฐานในการสรางสรรคงานทศนศลปทกสาขา เปนการ

เรมตนของการถายทอดความคด การจนตนาการ การศกษารายละเอยด และฝกฝนทกษะ การวาดภาพ

เพอใหมความแมนยาช านาญในการนาไปใชสรางงานอน ๆ การวาดเสนจงเปนทงทฤษฎและการปฏบต

ทส าคญอยางยงในงานศลปกรรม วธการวาดเสนมหลายแบบและหลายวธ สวนมากวาดเปนลายเสนบน

พนทเปนแผน ไดแก แผนหนง กระดาษ โลหะ หรอบนวตถสงของเครองใช ภาชนะตาง ๆ ผลงานวาด

เสนจงรวมถงลายเสนของงานประตมากรรมลายเสนทปรากฏบนวตถสงของเครองใช ภาชนะ มหลาย

ลกษณะ หลายวธการ เชน ลายสลก ภาพสลกลายเสนบนแผนหน แผนโลหะ ภาพวาดเสนระบายสบน

ภาชนะกรกและโรมน เปนตน

ภาพพมพ (Print) เปนผลงานการถายทอดดวยการพมพจากแมพมพ ซงทาดวยวสดตาง ๆ เชน

แผนไม แผนโลหะ แทนหน ผลงานทไดจะกลบดานซาย ขวากบแมพมพ มแมพมพตะแกรงไหม (Silk

Screen) ทผลงานจะเหมอนกบแมพมพไมกลบดานซาย ขวา งานภาพพมพเกยวของกบ การวาดเสน

มากกวาสาขาอน ตงแตการรางภาพความคด พฒนาความคด ดวยการวาดเสนสรางสรรค การทาแมพมพ

ดวยการวาดเสนลงบนแผนโลหะ แผนหน หรอแผนไม แลวดาเนนการตามกระบวนการของการพมพ

ผลส าเรจของงานภาพพมพมลกษณะแสดงคณคาความงามของเสน คานาหนกเชนเดยวกบงานวาดเสน

จงจดเปนงานวาดเสนสรางสรรคดวย

การสรางสรรค

การสรางสรรค (Creation) การสรางสรรคเปนพฤตกรรมส าคญของมนษยในการตองการสราง

สงใหมหรอปรบเปลยนสงเดมใหดขน สวนประกอบทส าคญของการสรางสรรคมดงน

11

1. การรบร (Perception) การรบรเปนสวนประกอบแรกของมนษย เราจะพบวา ผมความคด

สรางสรรค มกเปนผทมประสบการณพบเหนสงตาง ๆ มามาก มการรบรและพยายามสงเกตสงตาง ๆ

จากการรบรนน

2. จนตนาการ (Imagination) จนตนาการเปนผลมาจากการสงสมการรบรทงมวล ดวยประสาท

สมผสตาง ๆ ของมนษยผสมผสานกบความคดในการสรางสรรคขนใหมดวยลกษณะทแตกตางจากเดม

3. ประสบการณ (Experience) ประสบการณเปนผลจากการรบรในการเรยนรและ เกบสงสมไว

ประสบการณมความส าคญททาใหเกดการเรยนรและการแกปญหา ประสบการณจงเปนปจจยส าคญท

ทาใหเกดการสรางสรรคสงใหม ๆ

ขนตอนของการสรางสรรค (Creativity Process)

การสรางสรรคศลปะรวมถงการวาดเสนสรางสรรค มกระบวนการขนตอนในการสรางสรรค

ทสอดคลองตอเนองกนตงแตเรมตนจนปรากฏผลส าเรจ ดงน

1. รปความคดหรอมโนคต (Idea) เปนสงบนดาลใจทเกดจากประสบการณ การรบร และ

ปรชญาชวตของศลปนหรอผสรางสรรคงานศลปะทมตอสภาพแวดลอมและสงคม

2. ความคดรวบยอดหรอแนวความคด (Concept) เปนการรวมตวของมโนคตทหลากหลายเขา

ดวยกน เปนแนวความคดทชดเจน เปนหลกส าคญ ซงเปนจดมงหมายของการสรางสรรคงาน

3. โครงสรางของรปทรงทสอดคลองกบแนวคดและการถายทอดอารมณ ความรสก ดวย

รปแบบ วสด กลวธทเหมาะสม แสดงบคลกเฉพาะตว

การควบคมและการก าหนดเนอหาหรอแนวทางการสรางสรรคทมแนวคดเปนหลกส าคญ

ยอมจะทาใหเหนทศทางไดชดเจน ความคดใหมและแนวความคด เปนแนวทางการวาดเสนสรางสรรค

นอกจากมงเนนเรองการแสดงออกทางความคดแลวอาจแสดงออกโดยสรางคานาหนก พนผว เพอสราง

มต ความแตกตาง ความกลมกลน ของรปและพน

12

การวาดเสนสรางสรรค

การวาดเสนสรางสรรค (Creative Drawing) หมายถง การวาดภาพดวยเสนทแสดงออกดาน

อารมณ ความรสก การสอความหมายดวยการสรางสรรคเนอหา รปแบบ และกลวธตาง ๆ เพอใหผลท

เกดขนม ความแปลกใหม

การวาดเสนสรางสรรค (Creative Drawing) ประกอบดวย ค าวา การวาดเสนและสรางสรรค

ดงนนการวาดเสนสรางสรรค นอกจากตองมความรและมทกษะดานศลปะแลวยงตองมความคดในการ

สรางสรรคสงใหม ๆ ดวย

การวาดเสนสรางสรรคเปนกระบวนการทตองผานการกลนกรองจากการเหนและ การรบร

กระบวนการวาดเสนสรางสรรค ประกอบดวย การรบร จนตนาการและประสบการณ ภาพพมพม

ความสมพนธงานวาดเสนสรางสรรค เพราะกลวธการท าแมพมพและผลส าเรจของ งานภาพพมพแสดง

คณคาความงามและสนทรยะคลายงานวาดเสนสรางสรรค การวาดเสนสรางสรรค

จดมงหมายของการวาดเสนสรางสรรค (Purpose of Creative Drawing)

แบงตามความมงหมายได 2 ประการ คอ เพอสรางสรรคดานวจตรศลป และเพอ สรางสรรค

ดานประยกตศลป

1) การวาดเสนสรางสรรคดานวจตรศลป เปนการสรางสรรคเพอคณคาความงามและ ความ

สนทรยะ แบงได 3 ประเภท คอ แบงตามความมงหมายของการสรางสรรคศลปะ แบงตาม เนอหาท

ถายทอด และแบงตามรปแบบทถายทอด

2) การวาดเสนสรางสรรคดานประยกตศลป เปนการสรางสรรคเพอใชประโยชน เปน การ

ประยกตศลปะเขาไปในผลผลตทมงประโยชนใชสอย ไดแก ภาพประกอบ ภาพโฆษณา การออกแบบ

เครองแตงกาย และการตกแตงผลตภณฑ เปนตน

การวาดเสนเปนความร เปนทกษะขนพนฐานและเปนงานขนเรมตนทจะพฒนาไปส

กระบวนการสรางงานศลปะทงในงานวจตรศลปและประยกตศลป การวาดเสนนอกจากมวตถประสงค

เพอการถายทอดเนอหา เรองราว รปราง รปทรงของสงทมองเหน รบร ความคดและจนตนาการแลว

13

การวาดเสนยงมการสรางสรรครปแบบ กลวธและความคดแปลกใหมมาอยางตอเนองตงแตอดตจนถง

ปจจบน

ประเภทของการวาดเสนสรางสรรค (Kind of Creative Drawing)

การวาดเสนสรางสรรคมลกษณะงานและมการน าไปใชอยางหลากหลาย ท งเพอสราง

ความรสกสนทรยะ สรางคณคาแกผลตภณฑ กระตนความคด ใหความร ความเขาใจและการสอสาร

การวาดเสนสรางสรรคแบงตามความมงหมายของการสรางได 2 ประเภท คอ การวาดเสนสรางสรรค

ดานวจตรศลป และการวาดเสนสรางสรรคดานประยกตศลป

1. การวาดเสนสรางสรรคดานวจตรศลป (Creative Drawing for Fine Art)

การวาดเสนสรางสรรคดานวจตรศลป เปนการวาดเสนสรางสรรค เพอความงาม ความรสก

สนทรยะ ประเทองปญญาและอารมณแกผด แบงออกเปน 3 ประเภท ดงน

1.1 แบงตามความมงหมายของการสรางสรรคศลปะ การวาดเสนสรางสรรคเพอสรางงาน

ศลปะม 3 ประเภท ดงน

1.1.1 งานวาดเสนทเปนผลงานส าเรจในตวเอง ซงจดเปนผลงานวจตรศลป

1.1.2 งานวาดเสนทศลปนท า เพอฝกวาดหรอศกษาแบบไมใชผลงานส าเรจทมงสรางแตม

คณคาทางความงาม ไดแก การฝกวาดทาทาง (Contour Drawing) การฝกวาดสงมชวต

(Life Drawing) การฝกวาดจากหน (Drawing from Antique or from Cast) การรางภาพ

(Sketch) การวาดเพอศกษาแบบ (Study) ภาพลายปร (Cartoon) เปนตน

1.1.3 งานวาดเสนทใชในการเตรยมวางแผนการทางานศลปะขนตน ไดแก ภาพรางกอนทางาน

จตรกรรมฝาผนง หรอภาพรางทางานประตมากรรม หรอสถาปตยกรรม เปนตน

1.2 แบงตามเนอหาทถายทอด เปนการวาดเสนสรางสรรคทมเนอหาเรองราวตาง ๆ ทเกยวของ

กบมนษย สงคม และธรรมชาต ไดแก เนอหาสวนบคคล และเนอหาเกยวกบสงคม เปนตน

1.2.1 เนอหาสวนบคคล (Personal Functions) มเนอหาสาระเกยวกบชวตสวนตว ครอบครว

ความรก ความสข ความเศรา ความกลว ความเชอ ความศรทธา เพศ ทสะทอนความรสกนกคด

จนตนาการของบคคลทศลปนถายทอด (ภาพท 11) ทรยภาพและคณคาการสอสารทมความส าคญหรอ

14

ผลกระทบตอชวตของผคนในสงคม ไดแก สภาพแวดลอม การเมอง ศาสนา ลทธ วฒนธรรม ภาพ

สะทอนชวต เหตการณในสงคมในลกษณะบอกเลา บนทก ถากถาง เสยดส ลอเลยน ชแนะ เปนตน

นอกจากน การวาดเสนสรางสรรคยงแบงตามเนอหาทถายทอดออกเปน ภาพคน (Figure) ภาพ

คนเหมอน (Portrait) ภาพหนนง (Still Life) ภาพทวทศน (View) ภาพสตว (Animals) ภาพจนตนาการ

(Imaginative) และภาพอน ๆ (Other)

1.3 แบงตามรปแบบทถายทอด การวาดเสนสรางสรรคตามรปแบบทถายทอดรปแบบทใชใน

การนาเสนอเนอหา เรองราวในการวาดเสนสรางสรรคมลกษณะการถายทอด 3 รปแบบ ดงน

1.3.1 รปแบบเหมอนจรง (Realistic) หรอแบบรปลกษณ (Figurative) คอ การถายทอดรปแบบ

ตามความเปนจรงทมองเหน แสดงรปลกษณะของคน สตว วตถ สงของ และสงทพบเหนตามธรรมชาต

โดยไมมการเปลยนแปลง แปรสภาพหรอบดเบอนไปจากความจรงทปรากฏ แตถายทอดความรสกนก

คด มมมอง ของผสรางสรรคลงในผลงานดวย รปแบบนเปนการนาเสนอ ความจรงและขอเทจจรงตาง

ๆ

1.3.2 รปแบบกงนามธรรม (Semi-abstract) หรอแบบกงไรรปลกษณะ (Semi-figurative) คอ

การถายทอดแบบตดทอนโดยแสดงรปแบบคน วตถ สงของ ตามจรงเพยงบางสวน

หรอมลกษณะของวตถจรง แตดดแปลงลกษณะรปแบบบาง แบงแยกรปเปนรปทรงพนฐาน

บาง หรอทาใหพรามวบาง

1.3.3 รปแบบนามธรรม (Abstract) หรอแบบไรรปลกษณ (Non-figurative) หรอแบบไรวตถ

วสย (Non-objective) คอการถายทอดการวาดเสนสรางสรรค ตามความรสกเปน การละทงรปแบบจรง

ทงหมด สวนคณคาทางสนทรยะอยทโครงสรางของรปราง เสนและคานาหนก ความมงหมายและ

องคประกอบในลกษณะนามธรรม มมาตงแตยคหนใหมในงานศลปะและงานตกแตง แตงานลกษณะ

นามธรรมทสรางโดยค านงถงหลกการทางความงาม เรมมขนในครสตศตวรรษท 20 จากการสรางงาน

ศลปะบาศกนยม (Cubism) โดย ปาโบล ปกสโซ (ค.ศ. 1881-1973) และ จอรช บราก (ค.ศ. 1882-1963)

2. การวาดเสนสรางสรรคดานประยกตศลป (Creative Drawing for Applied Art)

15

การวาดเสนสรางสรรคดานประยกตศลป เปนการวาดเสนสรางสรรคเพอใชประโยชนอยางอน

นอกจากความรสกชนชมในคณคาของศลปะโดยตรง เปนการประยกตศลปะเขาไปในผลผลตทมง

ประโยชนใชสอยทาใหเกดความงาม สรางเสรมการรบร การสอสารแกผบรโภค ไดแก ภาพสญลกษณ

ภาพทใชในงานตกแตง อาคาร สงของ เครองใชและสงพมพตาง ๆ เปนตน บางครงจะพบวามการนา

งานวาดเสนสรางสรรคดานวจตรศลปไปใชเปนสวนประกอบหรอใชตกแตงในงานดานประยกตศลป

ดงนนความแตกตางอยางแทจรงของประยกตศลปและวจตรศลปจงไมสามารถแบงแยกจากกนไดอยาง

เดดขาด ผลงานประยกตศลปบางชนทสรางขนเพอประโยชนใชสอย แตในขณะเดยวกน กไดรบการยก

ยองชนชมดานคณคาทางสนทรยะเชนเดยวกบงานวจตรศลป งานวาดเสน

วสดอปกรณ (Material and Equipment)

วสด อปกรณ ในการวาดเสนสรางสรรคมทงวสด อปกรณสาหรบวาดเสนโดยเฉพาะ และวสด

อปกรณทวไปทหาไดงาย สามารถนามาใชวาดเสนได ตลอดจนมการนาวสด อปกรณสาหรบงานวาด

ภาพระบายสมาใชในงานวาดเสนสรางสรรคอกดวย วสด อปกรณ มทงชนดแหงและชนดเปยก ไดแก

แทงเงนปลายแหลม (Silver Point) ดนสอแกรไฟต แทงถาน ดนสอส กงเตเกรยอง สชอลก สพาสเตล

ปากกาจมหมก หมกสตาง ๆ ปากกาลกลน ปากกาเขยนแบบ ปากกาปลายสกหลาด ปากกาปลายไฟ

เบอร สนาและพกน เปนตน สวนวสดรองรบการวาดเสน สวนใหญวาดลงบนพนทเปนแผน ไดแก แผน

หนง แผนกระดาษ แผนไม แผนโลหะ แผนพลาสตก หรอแผนวสดอน ๆ รวมถงฝาผนง และพนผว

ภาชนะ สงของตาง ๆ

กลวธการวาดเสนสรางสรรค (Technique of Creative Drawing) เทคนค หรอกลวธ หมายถง

กระบวนการทงหมดในการทางานสรางสรรคและความช านาญเชงชาง กลยทธของศลปนในการใชสอ

วสด อปกรณ ในการทางานศลปะใหไดผลด กลวธการวาดเสนสรางสรรคนอกจากใชวสดชนดเดยว ยง

มการใชวสดหลายชนดรวมกนอกดวย การวาดเสนสรางสรรคมวธการแสดงรปและคานาหนก แสง เงา

เพอใหบรรลผลตามทตองการหลายวธ ดงน

1. การแรเงาดวยการเกลย (Blending) หรอการแสดงแสง เงา (Painterly) เปนงานทมไดเนนการ

แสดงออกในลายเสน เพอถายทอดรปรางหรอรปทรง แตเปนการถายทอดแสง เงา และแสดงความงาม

16

ดวยวธการเกลยใหกลมกลน นมนวล ซงนาวธการวาดระบายสทางจตรกรรมมาใช การเกลยสประเภท

พาสเทล หรอดนสอดา นยมใชแทงกระดาษ (Stump) หรอใชปลายนวมอไลเกลยสหรอลายเสนดนสอ

ใหผสมผสานกน เปนการแรเงาดวยวธการเกลยสทอยใกลเคยงกน อาจมสตางกน หรอระดบความแก

ออนตางกนใหกลมกลนเขาหากนโดยไมมรอยตอใหเหนเดนชด

2. การแรเสนเงา (Hatching) คอ การแรเงาดวยเสนทลากขนานกนถ ๆ เพอถายทอดรปทรงใน

งานศลปะประเภทสองมต ถาเขยนเสนขนานกนถ ๆ แลวเขยนเสนเชนเดมตดกน เรยกวา การแรเสนเงา

ขวาง (Cross Hatching) ความถหางของเสนและความหนกเบาของเสนจะทาใหมระดบความเขม ออน

มด สวาง และอารมณ ความรสกของภาพทแสดงออกตางกน การวาดเสนดวยวธ แรเสนเงายงเปน

วธการทใชในงานภาพพมพแกะลายเสน (Engraving) ภาพพมพกดกรด (Etching) ตลอดจนงานสฝน

และสนามน ซงตองการใชเสนแรเงา

3. การวาดเสนแรแสง (Drawing to Emphasize the Light) เปนการเนนความส าคญของการมอง

และการรบรทแสงหรอความสวางบนรปทรง การวาดเสนจะแรความสวางดวยดนสอหรอเกรยองสขาว

บนพนกระดาษสดา และแรเงาสดา ในนาหนกความมด เพอสรางปรมาตรของรปทรง ระยะระหวาง

รปทรง และบรรยากาศของภาพ เปนวธการสรางสรรคแบบกลบความรสกจากดาเปนขาว

4. การวาดเสนแสดงทรง (Contour Drawing) เปนการวาดทผวาดใชตามองทเสนขอบของวตถ

หรอสงทจะวาดแลวลากเสนแสดงทรงตามทรปรางทมองเหนอยางชา ๆ โดยไมยกปลายดนสอจาก

กระดาษและไมมองกระดาษทกาลงวาดเลย ตาของผวาดจะเคลอนไปตามเสนขอบรอบนอกของวตถ

อยางชา ๆขณะทมอกลากเสนไปตามทตาเหนอยางชาไปพรอม ๆ กน อาจละสายตามาดกระดาษขณะท

จะเรมวาดเสนของสวนทอยภายในและเมอวาดเสนตอผวาดจะไมมองทกระดาษ ทวาดอก

5. การวาดเสนทาทาง (Gesture Drawing) หมายถง การวาดเสนทาทาง การเคลอนไหว แสดง

อารมณ แรงกระตนภายใน ใชเสนรวดเรวหวด ๆ อยางฉบพลน (อาร สทธพนธ, 2528) การวาดเสน

ทาทางมหลายลกษณะ

6. การแสดงเสน (Linear) มลกษณะเนนเสนมากกวาลกษณะเนนเนอทหรอมวล ซงตรงขามกบ

ลกษณะแสดงแสงเงา การวาดหรอระบายเชงเสน เนนถายทอดแบบดวยเสนแสดงทรง เปนเสนขอบ

17

นอกทคมชด แสดงทรงของภาพ เพอจากดหรอก าหนดขอบเขตการรบรของผดตอภาพนน ๆ เปนการนา

สายตาอยางเฉพาะเจาะจง และแสดงความงามของเสน

7. การวาดเสนขอบ (Outline Drawing) เปนการถายทอดรปแบบของวตถ ดวยการวาดเฉพาะ

เสนขอบของวตถนน เสนขอบของรปทวาดจะมความหนาและนาหนกทสม าเสมอกนตลอด ทงภาพ ไม

มการแรเงา แสดงเนอทหรอมวลของวตถ มลกษณะ 2 มต ไมแสดงการทบซอนของเสน ซงตางจากการ

วาดแสดงรปทรง

8. การวาดแบบจด (Blot Drawing or dot Drawing) เปนวธการสรางคานาหนกเงา ดวยวธปาย

แตม แตะ เปนจด นยมใชหมก ทาใหเกดรอยดาง หรอใชวธวาดเปนจด สรางคานาหนกแสง เงา

9. การวาดดวยพกน หรอภาพวาดสหมก (Wash Drawing) เปนการวาดเสนดวยพกนกบสหมก

หรอสนาในลกษณะภาพเอกรงค (Monochrome) ระบายดวยความเขมและเจอจางหลายระดบ อาจใช

ปากกากบหมกแลวระบายสหมกหรอสนา (Pen and Wash)

10. การวาดเสนแบบคาลกราฟก (Calligraphic Line) เปนเสนแสดงจงหวะของความ

เคลอนไหว อารมณ และบคลกภาพของผเขยนดวยการขด การตวดของปากกา หรอพกน เสนในงาน

วาดเสนและเสนลายมอเขยนตวอกษร มลกษณะและอารมณเฉพาะตว เปลยนแปรไปไดหลายแบบ อาจ

ใหความรสกหนกแนน ออนหวาน เคลอนไหว นมนวล

11. การวาดเสนแสดงทรงแบบเสนประสาน (Cross-contour Drawing) การวาดเสนแสดงทรง

เนน การแสดงเสนขอบรอบรปทรงอยางประณต สม าเสมอ แตศลปนมวธการทแตกตางหลากหลาย

เชน วาดเสนแสดงทรงแบบเสนประสาน ดวยการเขยนเสนประสานขอบรอบรปทรงโดยรอบ เปนการ

เนนเรองราวใหอยภายในรปทรง ซงแสดงลกษณะ 3 มตของรปทรงไดเปนอยางด

12. การวาดเสนเคลอนไหว (Lyric Lines) การวาดเสนเคลอนไหว ใหความรสกราเรง ม

ชวตชวา เคลอนท โดยกลมเสนเคลอนไหวจะอยใกลกนกบพนทเปด (Open Space) หรอใชเสนโคง

ออนหวานและมนาหนกออน แก ในตวเสน

13. การวาดเสนเลอนไหล (Fluid Line) ดมเยร ซงเปนผนาการวาดภาพลอเลยน เสยดส

การเมอง รวมทงการวาดเสนสรางสรรค ถายทอดสภาพชวตและสงคมจากสงทพบเหน ดมเยร

18

พฒนาการวาดเสนเลอนไหลททาใหเขาสามารถวาดภาพทพบเหนตามทองถนนไดอยางรวดเรว เขาวาด

เสนผสมผสานกบการระบายนาหนกเขมในบรเวณทเปนเงา โดยใชเสนสรางนาหนกเบาบาง

14. การวาดเสนดวยกลวธประสมประสานภาพปะตด (Collage) เปนวธการสรางภาพ โดยใช

เศษวสดธรรมชาตหรอเศษวสดทมนษยสรางขน ไดแก เศษกระดาษ เศษผา ปะตดลงบนพนผาใบหรอ

แผนกระดาน ผลงานจงมลกษณะสองมตทนนต ามากจากความหนาของเศษวสด 2540) การวาดเสน

สรางสรรคมการนาวธการปะตดดวยเศษวสดมาใชรวมกบการวาดเสน

15. การวาดเสนดวยกลวธภาพถ (Frottage) เปนวธการพมพผวของวสด สงของ ไดแก เปลอก

ไม ไม หน สงทอ แผนวสดสงเคราะห เปนตน ดวยการทาบกระดาษบนวตถทตองการลกษณะพนผว

แลวใชดนสอหรอสเทยน ถกระดาษนน ศลปนกลมลทธเหนอจรง (Surrealism) นาวธการนมาใช

สรางสรรคผลงานบาง ศลปนทนยมใชวธนผสมผสานกบการระบายสคอ มกซ แอรนส (Max Ernst)

กลวธภาพถ เปนกรรมวธทมกซ แอรนส นามาใชกบงานวาดเสนทเขาสรางขน แอรนส ใชวสดทม

พนผวนาสนใจ ไดแก ใบไม ผา และแผนไม เปนตน เอากระดาษวางทบลงไปใชดนสอ และแทงถาน ถ

จนปรากฏรองรอยพนผวของวสด

16. การวาดเสนดวยกลวธประสมประสานภาพถาย (Photomontage) เปนการนารปถายมาใชปะ

ตดเขาดวยกนรวมกบการวาดเสน เพอสรางสรรคงานขนใหม

สวนภาพพมพมกลวธการสรางงานหลายวธและยงนยมใชกลวธการวาดเสนสรางสรรคหลาย

อยางเขาดวยกน งานภาพพมพเกยวของกบการวาดเสนสรางสรรค ตงแตการรางภาพ ความคด พฒนา

ความคดดวยการวาดเสนสรางสรรค การทาแมพมพดวยการวาดเสนลงบนแผนโลหะ แผนหน แผนไม

แผนยาง หรอแผนพลาสตก แลวดาเนนการตามกระบวนการของการพมพแตละกลวธจนส าเรจเปน

ผลงานภาพพมพ กลวธทใชสรางงานภาพพมพม 4 วธ ดงน

1. การพมพผวนน (Relief Printing) เปนกระบวนการพมพจากพนผวสวนทอยสงของแมพมพ

สวนทถกแกะเซาะหรอกดกรดออกไปจะไมถกพมพ เมอพมพแมพมพจะใชลกกลงหรอลกประคบหนง

ทาหมกลงบนสวนนนของแมพมพแลวจงนาไปพมพ แมพมพโลหะจะใหรายละเอยดซบซอน ทาใหม

คานาหนกออนแก ไดมากกวาไม การพมพผวนน ไดแก ภาพพมพแกะไม (Woodcut) ภาพพมพแกะไม

19

คาตางแสงเงา (Chiaroscuro Woodcut) ภาพพมพลายแกะไม (Wood Engraving) ภาพพมพมชฌมรงค

(Mezzotint) ภาพพมพยางแกะ (Linocut or Linoleum Cut) ภาพพมพถ (Rubbing) และภาพพมพจาก

ฟลมถายรป (Photoengraving) เปนตน

2. การพมพรองลก (Intaglio) เปนกระบวนการพมพจากสวนรองของแมพมพทหมกพมพขงอย

ดวยกลวธ แกะลายเสน กดกรดและจารเขม โดยทาหมกลงบนแมพมพ เชดผวหนาของแมพมพให

สะอาดเหลอไวแตหมกทอยในรองเสน ใชกระดาษพมพชบนาหมาด ๆ พมพผานแทนพมพ การพมพ

รองลก ไดแก ภาพพมพเซาะรอง (Engraving) ภาพพมพกดกรด (Etching) ภาพพมพกดกรดแบบ พนนม

(Soft-Ground Etching) ภาพพมพจารเขม (Dry Point) ภาพพมพอยางสนา (Aquatint) และการพมพก

ราวรแบบภาพถาย (Photogravure) เปนตน

3. การพมพพนราบ (Planographic Printing) เปนการพมพจากพนแบนราบในดานศลปะภาพ

พมพ เปนกลวธการพมพหน (Lithography) สวนทถกพมพและสวนทไมตดหมกพมพ อยบนระนาบ

แมพมพ โดยใชหลกการทวา นามนยอมรวมตวกนและไมรวมตวกบนา โดยใชดนสอไขวาดลงบนพน

แมพมพหนปน แลวลบดวยนากอนกลงหมกพมพลงบนแมพมพดวยลกกลง หมกพมพจะจบตดแตเสน

ทวาดดวยดนสอไขเทานน

4. การพมพฉล (Stencil) เปนการพมพจากแมพมพทฉล เปนภาพทตองการ ซงมวธการงาย ๆ

จนถงซบซอน การพมพตะแกรงไหมในศลปะภาพพมพใชอปกรณไมปาดส รดเนอสผานตะแกรงเนอ

ละเอยด สทใชเปนเนอสไมใชหมกพมพ และใชกระดาษใยผาคณภาพด การพมพฉล ไดแก การฉล

กระดาษเปนแมพมพ การพมพตะแกรงไหม (Serigraphy) เปนตน

นอกจากกลวธทกลาวมาแลวยงมการนาเทคโนโลยเกยวกบคอมพวเตอรมาใชในกระบวนการ

สรางสรรคงานวาดเสนและภาพพมพ รวมถงวธการนาเสนอผลงานวาดเสนสรางสรรค ในลกษณะ

ศลปะการจดแสดง (Performance Art) และศลปะการจดวาง (Installation Art) ไดแก แสดงการวาดเสน

บนผนงกระจกอาคารสานกงาน การนาเสนอดวยแสง เงา ตกทอดของวตถเกยวกบเสนและเงาททบของ

วตถ การจดวางชดภาพวาดเสนขนาดจวจานวนมาก เปนตน

20

บทท 3

วธการด าเนนการวจย

จากการศกษาคนควา หวขอ ศลปะวาดเสนสรางสรรค : อตลกษณหญงสาวมลาย ผศกษาไดด าเนนการศกษาตามขนตอนดงตอไปน

ขอบเขตแนวความคดในการสรางสรรคงาน

ภาพประกอบท 3.1 แผนผงแสดงขอบเขตแนวความคดในการสรางสรรคงาน

ศกษาขอมล

ขอมลทวไปเกยวกบมลายและอต

ลกษณวฒนธรรมมลาย

ศกษาเทคนค

เกบรายละเอยด

การวาดเสน การสรางสรรค

และการวาดเสนสรางสรรค

เตรยมวสดอปกรณ

พรอมกบท าตารางเสกล

รางภาพวาดเสนและลงส

ผลงานส าเรจ

รางแบบ ถายภาพ

ลงมอปฏบตตามแบบ

ราง

21

ค าอธบายประกอบแผนผง : ขาพเจาเรมตนจากการศกษาขอมลอยางละเอยดเกยวกบมลายและอตลกษณหญงสาวมลาย ไดรขอมลอยางละเอยดทงทางดานการวาดเสน การสรางสรรคและการวาดเสนสราสรรค ไดน าความงามดานอตลกษณดงกลาวของหญงสาวมลายมารางภาพ โดยก าหนดขนตอนการท างานดงแผนผงขางตน แผนการด าเนนการศกษาคนควา

ภาพประกอบท 3.2 แผนผงแสดงแผนการด าเนนการศกษาคนควา

ค าอธบายประกอบแผนผง : ขาพเจาไดลงพนท เพอถายภาพอตลกษณของหญงสาวมลาย ตามสถานทจรงทยงคงอยโดยแบบเปนทเปนชาวมลายจรงและแตงกายดวยเครองแตงกายมลายตามแบบ

ดานวสด

รปแบบ

ผลงาน

เฟรม

ผาใบ

พกน , จานส

ดนสอEE , แกรยอง, ดนสอเขยน

กระจก

สอะครลค

อตลกษณหญงสาว

มลาย

สรางสรรคเปน

ผลงาน

ดานรปแบบ เหมอนจรง

ดานเทคนค วาดเสนสรางสรรค

ขอบเขต วาดเสนสรางสรรค

สรางสรรค

22

มลายโบราณเพอแสดงออกใหรบรถงความสะเทอนใจของอารมณ จากนนกเตรยม วสด- อปกรณใหครบถวนและลงมอปฏบตตามแผนการด าเนนงานทตงไว ซงมรปแบบผลงานดงแผนผงขางตน

กระบวนการสรางสรรคผลงาน

1. ศกษาภาพขอมลอยางละเอยด

ภาพประกอบท 3.3 แสดงภาพขอมลภาพถายจากอนเตอรเนต

ทมา : https://www.google.co.th/search?q=การแตงกายแบบมลายดงเดม

23

2. ถายภาพตามแบบแผน

24

ภาพประกอบท 3.4 แสดงภาพการถายภาพตามแบบแผน

25

3. ภาพแบบรางตามแนวความคด

ภาพประกอบท 3.5 แสดงภาพแบบรางตามแนวความคด

ภาพประกอบท 3.6 แสดงภาพแบบรางตามแนวความคด

26

ภาพประกอบท 3.7 แสดงภาพแบบรางตามแนวความคด

ค าอธบายประกอบแผนผง : กระบวนการสรางสรรคผลงานไดมการถายภาพแบบรางโดยการจดองคประกอบของภาพใหเกดบรรยากาศภาพตามแนวความคดทวางไว จากนนไดคดเลอกภาพทสมบรณตามแบบแผนทวางไวเพอใชเปนแบบรางจ านวน 3 ภาพจากภาพทงหมด แนวความคดในการสรางสรรคงาน

ขาพเจาไดถายทอดความงามเลาเรองราวผานลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสกของหญงสาวมลายใหเกดอารมณสะเทอนใจและเกดคณคาทางสนทรยศาสตร หรอการเหนคณคาทางความงาม โดยดงความนาสนใจของอตลกษณความเดนชดของวฒนธรรมซงธ ารงรกษาไดอยางเขมแขงเสมอมาถกเลาผานเทคนควาดเสนสรางสรรคลวดลายความทบซอนของปาเตะทยงคงวจตรสวยงามและความด าหมนของวฒนธรรมทก าลงเลอนลางตามสภาวะความเปลยนแปลง

จงใชโอกาสนโดยการศกษาและสอสารออกมาเปนผลงานขนาด 120 x 150 เซนตเมตร ซงจะแสดงออกทางดานรปทรงทเปนอตลกษณของวฒนธรรมมลาย โดยใชเทคนควาดเสนสรางสรรคบนเฟรมผาใบในการสรางสรรคผลงานขน วสดอปกรณ 1. เฟรมผาใบขนาด 120x 150

2. สอะครลก

27

3. ดนสอ EE ,ดนสอเขยนกระจก ,แกรยอง 4. จานส , พกน , ผาเชดส , ภาชนะใสน า

ขนตอนในการสรางสรรคผลงาน

ภาพประกอบท 3.8 เตรยมเฟรมผาใบ / ลงพนสเทา / รางภาพ

ภาพประกอบท 3.9 ลงแสงดวยดนสอเขยนกระจกสขาว

28

ภาพประกอบท 3.10 ลงสพนผาปาเตะเพอเขยนลาย

ภาพประกอบท 3.11 ลงสพนผาปาเตะเพอเขยนลาย

29

ภาพประกอบท 3.12 เขยนลายผาปาเตะ

ภาพประกอบท 3.13 เขยนพนหลงดวยแกรยอง

30

ภาพประกอบท 3.14 เกบรายละเอยดแสงดวยดนสอเขยนกระจกสขาว

ภาพประกอบท 3.15 ภาพเสรจสมบรณ

บทท 4

การวเคราะหผลงานสรางสรรค

จากการศกษาคนควาผลงานศลปนพนธเรอง อตลกษณหญงสาวมลาย ผศกษาไดท าการ

วเคราะหผลงานสรางสรรคใน 3 หวขอ ดงน

1. การวเคราะหเนอหา

2. การวเคราะหรปแบบ

3. กาวเคราะหกลวธ

ผลงานศลปนพนธชนท 1

ชอผลงาน :อตลกษณหญงสาวมลาย 1

เทคนค : วาดเสนสรางสรรค

ขนาด : 120X150

32

วเคราะหเนอหา : การเลาเรองราวผานลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสกของหญงสาวทสอถง

หวงอารมณทจะใหความรสกถงความสะเทอนใจดวยบรรยากาศ บานเรอน หองนอน โตะเครองแปง

และผาปาเตะทสลวยสวยงาม ลายเครอเถาและพฤกษาทเปรยบเสมอนหญงสาวทมรปลกษณและสสน

สรางขนเพอดงดด

วเคราะหรปแบบ : รปแบบเปนลกษณะเหมอนจรง โดยใชเทคนควาดเสนสรางสรรคการเขยน

แสงเงาทตองการสอถงความหมนหมองและเจอจางของวฒนธรรมดงเดมแตลวดลายและอตลกษณของ

ผาปาเตะถกเพนดวยสอะครลคเพอแสดงถงความเดนชดและการคงอย

วเคราะหกลวธ : เปนงานศลปะรปแบบเหมอนจรงเขาใจงายโดยเฉพาะการใชน าหนกและแสง

เงาทแอบละมนฟงเลาเรองราวบรรยากาศหองนอนและโตะเครองแปงทจะท าใหรสกไดถงกลนอาย

แบบมลายทองถน

33

ผลงานศลปนพนธชนท 2

ชอผลงาน : อตลกษณหญงสาวมลาย 2

เทคนค : วาดเสนสรางสรรค

ขนาด : 120X150

วเคราะหเนอหา : การเลาเรองราวผานลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสก ของหญงสาวความ

สะเทอนใจในหวงอารมณทออนหวาน สงบนง บรรยากาศ ขาวของเครองครวหวานเสนหอนเปน

เอกลกษณของสาวมลายสอดคลองกบลายผาปาเตะทซบซอนแสดงถงความละเอยดและประณต

วเคราะหรปแบบ : รปแบบเปนลกษณะเหมอนจรง โดยใชเทคนควาดเสนสรางสรรคการเขยน

แสงเงาทตองการสอถงความหมนหมองและเจอจางของวฒนธรรมดงเดมแตลวดลายและอตลกษณของ

ผาปาเตะถกเพนดวยสอะครลคเพอแสดงถงความเดนชดและการคงอย

34

วเคราะหกลวธ : เปนงานศลปะรปแบบเหมอนจรงเขาใจงายงานชนนเนนแสดงทสองลงมาจาก

หนาตางใหดฟงและสองลงมายงตวหญงสาวทนงอยเพอดงสายตาและท าใหหวนนกถงบรรยากาศบาน

เกาตามชนบทสมยกอน

ผลงานศลปนพนธชนท 3

ชอผลงาน : อตลกษณหญงสาวมลาย 3

เทคนค : วาดเสนสรางสรรค

ขนาด : 120X150

วเคราะหเนอหา : การเลาเรองราวผานลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสกของหญงสาวทสอถง

หวงอารมณสะเทอนใจดวยบรรยากาศขาวของเครองใชตหนงสอเกาและทวงทาทแสดงถงความใฝร

และทะเยอทะยาน

35

วเคราะหรปแบบ : รปแบบเปนลกษณะเหมอนจรง โดยใชเทคนควาดเสนสรางสรรคการเขยน

แสงเงาทตองการสอถงความหมนหมองและเจอจางของวฒนธรรมดงเดมแตลวดลายและอตลกษณของ

ผาปาเตะถกเพนดวยสอะครลคเพอแสดงถงความเดนชดและการคงอย

วเคราะหกลวธ : เปนศลปะรปแบบเหมอนจรงเขาใจงาย เขยนแสงทสองมาจากชองหนาตาง

เพอเหมาะกบการเปนหองเกบหนงสอและเนนย าแกรยองในจดทแสงเขาไปไมถงถอเปนเสนหของ

ความเปนบานไมชนบทเกากอน

บทท 5 สรปผล ปญหา และขอเสนอแนะ

การศกษาและสรางสรรคศลปนพนธในหวขอเรอง ศลปะวาดเสนสรางสรรค : อตลกษณหญง

สาวมลาย ไดด าเนนการตามวตถประสงคดงน

1. เพอศกษาความรทวไปเกยวกบอตลกษณหญงสาวมลาย

2. เพอศกษาความรทวไปเกยวกบงานวาดเสนสรางสรรค

3. เพอสรางสรรคผลงานวาดเสนสรางสรรค : อตลกษณหญงสาวมลาย

สรปผลการศกษาและสรางสรรค

ชาวมลายปตตาน เปนกลมชนขนาดใหญกลมหนงซงอาศยอยจ านวนมากในจงหวดทางภาคใต

ของประเทศไทยตงแตจงหวดปตตาน จงหวดนราธวาส และจงหวดยะลา รวมไปถงบางสวนของ

จงหวดสงขลาประชากรสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม ชาวมลายปตตานเรยกตนเองวา ออแรนาย

(Orang Melayu) ซงมความหมายวา คนมลายชาตพนธชาวมลายปาตานนนยงคงฝงแนนกบการยดถอวา

พวกเขาเปนคนมลายโดยการก าหนดอตลกษณความเปนมลายของตนเองดวยองคประกอบทส าคญ 3

องคประกอบ คอ ศาสนาอสลาม ภาษามลาย วฒนธรรมอสลามและวฒนธรรมมลาย องคประกอบเรอง

ศาสนาอสลาม ภาษามลายและการปฏบตตามวฒนธรรมอสลามและมลายนนเปนสงบงบอกถงความ

เปนมลายปาตาน องคประกอบทงสามตวนเปนองคประกอบทมอาจจะขาดตวใดตวหนงได

ผลจากการศกษาขอมลเกยวกบความรทวไปของอตลกษณหญงสาวมลายสรปไดวา ชาวไทย

เชอสายมลายปาตานหลายคนยงแตงกายแบบมลายใหเหนอยท วไป โดยเฉพาะทางภาคใต ผชายยงแตง

กายดวยการนงโสรง ผหญงนงผาปาเตะโพกศรษะเหมอนชาวมสลมในประเทศมาเลเซย ปจจบน

วฒนธรรมการแตงกายของมาเลเซยกเขามา ท าใหชาวมลายแตงตวใหทนสมยมากขน แตยงคงอตลกษณ

ความเปนมลายและอสลามอยอยางมนคงยงคงเปนอตลกษณทเดนชดและยงคงอยเพราะเปนแนว

ทางการดารงชวตของสงคมหรอของกลมแตละกลมทสบทอดจากรนหนงไปยงอกรนหนงอยางตอเนอง

ผลการศกษาขอมลเกยวกบวาดเสนสรางสรรคสรปไดวา การวาดเสนสรางสรรค (Creative

Drawing) หมายถง การวาดภาพดวยเสนทแสดงออกดานอารมณ ความรสก การสอความหมายดวยการ

37

สรางสรรคเนอหา รปแบบ และกลวธตาง ๆ เพอใหผลทเกดขนม ความแปลกใหม

ประกอบดวย ค าวา การวาดเสนและสรางสรรค ดงนนการวาดเสนสรางสรรค นอกจากตองมความร

และมทกษะดานศลปะแลวยงตองมความคดในการสรางสรรคสงใหม ๆ ดวย การวาดเสนสรางสรรค

เปนกระบวนการทตองผานการกลนกรองจากการเหนและ การรบร กระบวนการวาดเสนสรางสรรค

ประกอบดวย การรบร จนตนาการและประสบการณ ภาพพมพมความสมพนธงานวาดเสนสรางสรรค

เพราะกลวธการท าแมพมพและผลส าเรจของ งานภาพพมพแสดงคณคาความงามและสนทรยะคลาย

งานวาดเสนสรางสรรค การวาดเสนสรางสรรค

จากการสรางสรรคผลงานวาดเสนสรางสรรค พบวา เปนการสรางสรรคงานทเกดการน าเทคนคหลาย

เทคนคมารวมกน จากการศกษาดงกลาวสามารถน ามาเปนแนวทางในการสรางสรรคเปนผลงาน โดย

การน ารปแบบของอตลกษณความเปนมลายมาสรางสรรคเปนผลงาน ทสอดคลองกบศลปนพนธ หวขอ

จตรกรรมสรางสรรค : อตลกษณหญงสาวมลาย มการสรางสรรคผลงานรปแบบของการน าอตลกษณ

ของวฒนธรรมความเปนมลายมาสรางสรรคบนเฟรมผาใบโดยใชรปแบบการเลาเรองราวผานลกษณะ

ทาทาง อารมณ -ความรสกของหญงสาวมลาย ให เ กดอารมณสะเทอนใจและเกดคณคาทาง

สนทรยศาสตร หรอการเหนคณคาทางความงาม ส าหรบการสรางสรรคผลงานมจ านวนทงหมด 3 ชน

คอ

ผลงานศลปนพนธชนท 1 ชอภาพ “อตลกษณหญงสาวมลาย 1” เทคนควาดเสนสรางสรรค

ขนาด 120 x 150 เซนตเมตร ลกษณะคอ รปแบบเหมอนจรงเขาใจงายโดยใชเทคนควาดเสนสรางสรรค

การเขยนแสงเงาทตองการสอถงความหมนหมองและเจอจางของวฒนธรรมดงเดมแตลวดลายและอต

ลกษณของผาปาเตะถกเพนดวยสอะครลคเพอแสดงถงความเดนชดและการคงอยการเลาเรองราวผาน

ลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสกของหญงสาวทสอถงหวงอารมณทจะใหความรสกถงความสะเทอน

ใจดวยบรรยากาศ บานเรอน หองนอน โตะเครองแปงและผาปาเตะทสลวยสวยงาม ลายเครอเถาและ

พฤกษาทเปรยบเสมอนหญงสาวทมรปลกษณและสสนสรางขนเพอดงดดเขาใจงายโดยเฉพาะการใช

น าหนกและแสงเงาทแอบละมนฟงเลาเรองราวบรรยากาศหองนอนและโตะเครองแปงทจะท าใหรสก

ไดถงกลนอายแบบมลายทองถน

38

ผลงานศลปะนพนธชนท 2 ชอภาพ“อตลกษณหญงสาวมลาย 2” เทคนควาดเสนสรางสรรค ขนาด 120

x 150 เซนตเมตร ลกษณะคอ รปแบบเปนลกษณะเหมอนจรง เขาใจงายโดยใชเทคนควาดเสน

สรางสรรคการเขยนแสงเงาทตองการสอถงความหมนหมองและเจอจางของวฒนธรรมดงเดมแต

ลวดลายและอตลกษณของผาปาเตะถก เพนดวยสอะครลคเพอแสดงถงความเดนชดและการคงอยการ

เลาเรองราวผานลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสก ของหญงสาวความสะเทอนใจในหวงอารมณท

ออนหวาน สงบนง บรรยากาศ ขาวของเครองครวหวานเสนหอนเปนเอกลกษณของสาวมลาย

สอดคลองกบลายผาปาเตะทซบซอนแสดงถงความละเอยดและประณตงานชนนเนนแสดงทสองลงมา

จากหนาตางใหดฟงและสองลงมายงตวหญงสาวทนงอยเพอดงสายตาและท าใหหวนนกถงบรรยากาศ

บานเกาตามชนบทสมยกอน

ผลงานศลปะนพนธชนท 3 ชอภาพ “อตลกษณหญงสาวมลาย 2” เทคนควาดเสนสรางสรรค ขนาด 120

x 150 เซนตเมตร ลกษณะคอ รปแบบเปนลกษณะเหมอนจรง เขาใจงาย โดยใชเทคนควาดเสน

สรางสรรคการเขยนแสงเงาทตองการสอถงความหมนหมองและเจอจางของวฒนธรรมดงเดมแต

ลวดลายและอตลกษณของผาปาเตะถกเพนดวยสอะครลคเพอแสดงถงความเดนชดและการคงอยเลา

เรองราวผานลกษณะทาทาง อารมณ-ความรสกของหญงสาวทสอถงหวงอารมณสะเทอนใจดวย

บรรยากาศขาวของเครองใชตหนงสอเกาและทวงทาทแสดงถงความใฝรและทะเยอทะยานเขยนแสงท

สองมาจากชองหนาตางเพอเหมาะกบการเปนหองเกบหนงสอและเนนย าแกรยองในจดทแสงเขาไปไม

ถงถอเปนเสนหของความเปนบานไมชนบทเกากอน

ปญหาและขอเสนอแนะ

ปญหา

การเจอจางของแกรยองและดนสอเขยนกระจก แกรยองและดนสอเขยนกระจกจะเจอจางเรว

และจะเรวขนไปอกถาโดนแสงแดดและแสงนออน

ขอเสนอแนะ

39

ทงนขอผดพลาดทงหมดเกดจากความไมละเอยดและแมนย าในการใชอปกรณของผสรางสรรค

เองดวยดงนนการแกปญหาทดทสดคอการฝกสรางสรรคงานบอยๆเพอท าความรจกกบทงวสดและ

อปกรณอยางละเอยด เมอสรางสรรคงานจะไดไมตองมานงแกไงบอยๆจนเสยเวลา

40

บรรณานกรม ชะลด นมเสมอ. (2542). องคประกอบของศลปะ. (พมพครงท 5). กรงเทพฯ :ไทยวฒนาพานช นรอาซกน ดอระปป.(2558).อตลกษณเดกมลาย.ศลปนพนธ คณะศกษาศาสตร,มหาวทยาลยสงขลานครนทร. อดส าเนา สมศร อรโณทย.(2559).การวาดเสนสรางสรรค.ปทมธาน : วารสารวไลยอลงกรณปรทศน สนย วฑฒนายน.(2552).บานง กรง.วารสารวทยบรการ,มหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตปตตาน.

ออนไลน

วกพเดยสารานกรมเสร. ม.ป.ป. ไทยเชอสายมลาย(ออนไลน). สบคนจาhttps://th.wikipedia.org/wiki/

ไทย เชอสายมลาย[ 2 กนยายน 2560]

เอ-เอสบาตก.(2554).ผาปาเตะ(ออนไลน).สบคนจาก http://www.ah-batik.com/index.php?lang=th[29

มนาคม2554]

41

ประวตผเขยน ชอ นางสาวเพชรดาว ล ามอเดาะ วนเดอนป วนจนทร ท 5 เดอนธนวาคม พ.ศ.2537 ทอย 131/1 ม.6 ต.ยะหา อ.ยะหา จ.ยะลา ทอยสามารถตดตอได 131/1 ม.6 ต.ยะหา อ.ยะหา จ.ยะลา 95120 เบอรโทรศพท 065-0244879 อเมล puu253520@gmail.com

ประวตการศกษา ระดบประถมศกษา : จบการศกษาจากโรงเรยนบานลากอ ระดบมธยมศกษาตอนตน : จบการศกษาจากโรงเรยนมลนธอาซซสถาน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย : จบการศกษาจากโรงเรยนมลนธอาซซสถาน ระดบปรญญาตร : ปรญญาตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

วทยาเขต ปตตาน

เกยรตประวต ป 2555 : ไดเปนคณะกรรมการโครงการบายเฟรชช ป 2555 (ฝายศลป)

ประวตการแสดงผลงาน ป 2560 : การแสดงนทรรศการผลงานสน ามน ณ อาคาร27 แผนกศลปศกษามหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน ป 2560 : การแสดงนทรรศการผลงานสน ามน ณ อาคาร19 แผนกศลปศกษามหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

42

ป 2561 : การแสดงนทรรศการศลปะนพนธ ณ หอศลปภาคใต สถาบนวฒนธรรมศกษากลยาณวฒนา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

ภาคผนวก ภาพกจกรรมการแสดงนทรรศการ

ภาคผนวก ภาพกจกรรมการแสดงนทรรศการ

โปสเตอรงาน

ภาพหม

ประธานในพธ

ประธานโครงการ

ถายภาพคกบงาน

ถายคกบนางแบบในภาพนพนธ