g J F . : F.

AECENASLITERATORUM

, PATRONUSBREVI DISSERTATIONE GRADUAIT

delineatus,

QuamSuffragante Amplij]: Facult: Philofophica

InRegia Academia Upfålienfi

Sub P R Æ S I D I O

Z JlR I C LA R ISSIM I

Dn: t o h a n n i s a b e l l m a n* * Eloqu: Prof; Reg:

Ad publicum examen modeftèdefercH A R A L D U S V A L L E R IU S

Junior. In ^Aud. Guß. Maj. ad diem xxix Novemh

dAnni MDCCV.

iHHiHtiS’t t ’ -tilt-®"

U P S A L I Æ ,Ex Ofßäna JOH. H E N R . W E R N E R l, Reg. Acad. Ty$ogr.

& J

Sf R:œ M-T,sSummæ FideiV I R O

SENATORI,3C

SUPREMO MARESCHALLO Regiæque Cancellariæ

D I R E C T O R I ,' u t 3

Academiæ UpfàlienfisCA NC ELLAR IO ,

lllußrijfimo ExcelleCO MI TI ac

Dn. c a r o l o P I P E R

Literarum Mæcenati Summo.

mu pectus, jpes, CAROLE Macenasnoßris

Noßris & , cœlo dante !ille, fuis celebrat quem Roma patronum

Vatibus, Aonii fußugiumqIlle fud clarus Mœcenas laude per orbem,

Clanis amor Charit um, Palladis atq; decus, Tus celfi

grandes feikitaim e lares.

O u i fieptemgeminâ quondamEcce Tum gaudet dicie

Scilicet in Mufas ftudii Junt tanta SalariasSigna, tot Herois pign

Amplius exemplum Parnaffi exftare fovendiQuam Veflrum, ut ca

Feedere quam coeant omnesVirtutes, blandas confi

Qua Tua fit multos pietasEt quis amor redii, c *

Ingenium pollens, animusEt par, & conflans, p

Confilium prudens, felix prudentia,Qua cura Regem (oUic

Ditmque hac virtutum fa ftigSufficit, & trepido pollice fila movet ;

Viveret enl nofter, dicit, Latialis Homerus., Aufoniaque lyra viveret ille decor

Flaccus, & ingeniofelix tu doBe Properti.,Svediaci Herois qui benefatta

Omni-

Omnibus aß illis cum luminaCondita fint, pietas non peritura manet♦

Unde Tibi firgunt Flacci[urguntque Marones, Confpicuumque canunt

Upfalidmn interea Mœcenas, CAROLE noßer Mußrum, precibus

Te patria[alvum reddi, Pindoquefaventem,Quo Te Patrono tuta

Illiiftriflimi Excellentiffimique Nominis Tui

itvotifimus enitor & clleiis

H a r , V a ll er iu s*

In Diiïettationem Politisßmi Juvenia

Dn. HARALDI VALLERII Jun,De_»

. M Æ C E N A TE .Y \E j in e y qui Ifernis prœfentia, quique put Are x J Tempora confuêfii prifca beata magis. Numquid ibi Pbæbo adftduo terrena calebant ?

Horrida num femper nunc ea vexat biems ? A urea qmdja-ilas incajium fêcla ? Sororum

Semper inops auri turba novena fu i t 5 Semper egens magno tutamine : fed tamen unum

V ix Macenatem fecula prifca ferunt.P lures f i fu e r in t , magis adfore fa ta Caments

A/Litta, vox olim Valleriana/ktf.Fallor? an hoc A/fufis fu lget felicius avum ,

E fi A 4 ac en at um fertiliorque feges ?Q ua Rhodanus, Tamefis, qua Sequana Rhenus Q f Ifier

Volvit aquas tum idas , lucida figna patent. Lucidius nullum , quam nox ubi longior anno

Incubat 5 ( en ! mundi fœdera rupta putes)E t Adufas nufquam frigere minus, quam ubi regnant

frigora, vox nova nunc Valleriana probat.

gratulabundus fcripfit

JOH. A. BELLM AN.

g . B. V.

PARS P R I O RDe_,

Vita Mœce Caput Primum

Präparat viam ad ipfam tra&ationem fa& d mentione Augnjii , Agrippa & Adac enatu,

4

Rbis terrarum vidtrix ac domina R o m a , perpetuo fibi addi&a fortuna virtuteque comite , tantum gloriæacmajeftatis confequu- ta jam videbatur, ut n i h i l i par > nihilfecundum effet, nihilque ad ma- jeflatem

ad Oriente intra T aurum & Euphratem fubjugatæ gen tes : imo, qui immunes imperii erant Indi, Scythæ, Sar- matæ, Romanos ftupebant, eosque tanquam vidtores reverebantur. Legatos quippe cum donis mifere, eo- rumque amicitiam follicitè petierunt. F lor.L ib. IV. xri. Scilicet Auguftus rem Rom anam capefTens, & ad id , quo mox affurrexit, evehens faftigium, omnes Romanorum, quotquot ab U .C. fuere , vel libertatis vel imperii vindices Fabricios, Metellos, Scipiones aliosque_, inv iâ i animi heroes ita imitabatur, æmulabaturque, ut illos adæquaiïe, tantumque fuperafle v id e re tu r , quantum res Romana fub eo gloria, fplendore imperiique magnitudine quasvis per orbem’ vinceret respublicas. N on folum enim bellum illud, terra marique cruentum ultimo inter ipfum & A ntonium ortum«, , quod omnes ferè urbes , gentes ac nationes comple- â e b a tu r , quodque-, ut loquitur Florus Lib. IV. c. i i . nec civile, feci ne foetale ; nec externum , fed potius com mune quoddam ex omn/bus, imo plus quam bellum dici po tu it, hic feliciter ad orbis ftuporem finivit; fed & opportune jam rebus Romanorum aflfridtis almam reduxit pacem, tantumque patriæ & toti orbi præftitit, ut nihil amplius vel voto concipi, vel felicitate emjumman polle videretur. Veli. Lib II.c. 89. Imperium porro feliciffimè acquili- tu m , omnibus felicior, moderatior om nibus diutimmè exercuit, aefummis ubique Imperatore dignillimis virtu tib us , probitate fcilicet clementia, ac rerum experientia, & gentes quasvis, non modo locorum intervallis diftantes, fed & moribus , lingvis & ingeniis difpa- res , apta pro cujusque genio regendi prudentia adeo excelluit, u t non bello & pace m ajorem alium , fan&io- remque Principem viderit im perium R om an um , nec

debitis

debitis lttagis laudibus celebret pofteritas. Virtuti quoque quafi adderet fplendorem & decus, omnium , quae R om am invexerat, devi&arum gentium ornamenta«,, opes ac divitias non modo in neceffariam urbis ab in cendiis & aquarum inundationibus defenfionem, fed & in ornatum & fplendorem magnificentiflimè infum- fit, urberaque tanto Imperatore dignifiimam fedem_,, tantoque imperio arcem & caput, orbi gemmam , & pofteritati o&avum mundi reliquit miraculum.

Ufus fc. eft Auguftus tanquam utraque manu in__, rebus belli pacisque peragendis duobus viris nobilifli- mæ virtu tis , confilio, fide & amore erga Cæfarem con- fpicuis, labore , periculis invi&iffimis, M. V. Agrippa , & C. Mæcenate, quorum prudentia adjutus imperium adquifiviffe, & adminuftrare videbatur. Uterque vero horum cum diverfam ad virtutis gloriam iniiffent_. v ia m , eandem tamen metam , parem fcilicet honorem & gratiae apud Cæfarem confecuti funt gradum. A- grippa, quam nullis ipfe majorum fplendidis imaginibus acceperat virtutis gloriam nec dono dari, nec accipi poffe, fed in medio pofitam fibi omnibusque eamu, expetentibus patere , nec ullius vel ordinis vel generis refpe&um habere judicabat. Antiquæ profapiæ mul- tarum que imaginum vir Mæcenas , majorum decus pofteris lumen exiftimabat, quô prælucente ad fubli- mia quævis enitendum effet. Unum juvabant belli pericula, clamor utrinque concurrentium viriim, clangor tubarum , fragor & ffrepitus torm entorum ; alterum pacis am or, otium & literarum ftudia; illum alterna vulnera, hominumque & urbium cadavera clarum reddebant, hunc morum dulcedo & fvavitas, &animus modeftiffimus, & ut in offenfis exorabilis, ita »

A 2 in

*€f 4 fS*in concilianda aliis gratiâ lidus. Præterea Agrippa laborando, vigilando, quævis pericula adeundo magnum fibi nomen ac honores quæfivit ; Mæcenas patriæ & Caefaris faluti Temper intentus , magis u t ed e t , quam videretur bonus, effecit. Illi per Te virtus amara, huic fatis ampla vifa eft merces , virtutique ampliflimum theatrum confcientia r e d i fuit. Poftremo Agrippa-* magnos appetendo, magnos eft confequutus honores : contra Mæcenas nullos nec quærendo, nec confequen- do, imo quosvis contemnendo maximam confequutus eft gloriam, & omnes quad fupergredus eft honores. Cujus nomen cum Temper mihi amabile & jucundum fuerit, tum vero maximè poftquam rerum pretia u tcunque æftimare ccepi, eo honore habui, quo confuma- ta virtus debet. Quapropter cum ex Parentum voluntate Sc rerum mearum conditione publicum examea_* denuo mihi (ubeundum, adeoque de apta disquidtionis materia necede edet cogitare , præTens hæc de MÆCE- N A T E L IT E R A T O R U M P A T R O N O , fefe mihi obtulit, Tuaque adeo placuit dulcedine, u t non alia magis; Ted mox didvadebat, quæ antea placuerat materiei dulcedo ac elegantia , cum feliciftimi ingenii & venar fcri- ptoris praeconio dignidimum videretur Mufas M u- farumque patronos debitis extollere ac commendare-» laudibus , quibus prædicandis non alium me

Caput SecundumÅdacenatis nomen, patriam , germs, mores explicat,

eumcfe miffum legatum ad conciliandam pacem , urbis que cuflodem confiitutum memorat♦

DE Mæcenatis nom ine, & juftâ illud fcribendi ra« tione è re forfan erit ut pauciftimis agamus, quod difTentientes bac in re fcriptores vidimus. T r i plici yero nomine Mæcenas, pro fufcepto apud Romanos m ore , infigniebatur, & dicebatur Cajus Cilnius M

Maecenas eques Hetrufco de fangvtne regum Prop. Lib. 9. Eleg. 9.

Non qu'ta Mycenas Lydorum quidquid Etrufcos Incoluit fines nemo generofior eft Te

Hor. Serm. L. I. Sat. VI.Floruere porro majores Mæcenatis in patria ejus

laudata Etruria, ibique regium quondam imperium obtinuere.

M e cenas atavis edite regibus. Hör. L. I. Carm. Od. I.Pater illi laudandæ virtutis îuit Menodorus, qui Cæ-

fari contra Pompejum adfuit & ad gloriam gratiamque apud Cæfarem acquirendam filio apte viam ftravit_,. Menodori pater Menippus , Cæcinnæ Etrufcorum regis filius, fua utrique v ir tu te , virtutisque laude con- îpicui, qui & bellis interfuere, & quod regia ftirpe at- que indole dignum effet, præftitere.

- - - - - Maecenas - - - -- - avus tibi maternus atque paternusOlim qui magnis legionibus imp erit arint

H or. Serm. Lib. I. Sat. VI.His majoribus n a tu s , & ab horum fang vine felicis-

fima virtutis ac indolis (emina trahens Mæcenas,ftudium m ox virtutis ac honefti cum offenderet, literarum in- primis amorem præ fe tulit, easque addifeendi tantam declaravit cupiditatem , ut, accedente ad illam indefef- fâ ejus operâ, brevi furnmæ fortunæ, quam adiret, ac fapientiæ, quæ ad excelfum eveeffa gradum ipfis Mulls ufui olim effet, feliciffima poneret fundamenta. Iru, diffufa vero illa literarum varietate Eloquentiam , Poë- fin omnemque elegantiorem literaturam eum fibi ele- giffe, hanc coluiffe, hanc dilexiffe conftat ; bæc ratus luit vera fubffdia effe prudentiæ civilis, quibus & tan-

quam

quam luo fulcro illa inniteretur, & inde maximam lucem acciperet, acceptamque aliis præferret.

Prijco f i credis y Maeenas dotfe> Cratino >Hor. Epift. Lib. I. E .X IX .

Do die fier mon es ntriusque lingva, fcil. Latinæ & Græ~ c æ , Hor. Carm. Lib. III. Od. v i n . Ingenio fus vir ille fu it , dicit Seneca de e o , magnum exemplum Romana Eloquentia daturus, nifi ilium enervaffet felicitas. Sen. Epift. X IX . Poetin vero illum calluifie infra patebit. Acce- dente porro ad eam quam in literis hauferat cognitionem , rerum experientia & ufu, hic Augufto perfpica- ciilli ingeniorum indagatori

' 8 B *Candide Macenas - - Epod. XIV.A7o;/ Mycenas Lydorum quidquid Etrufcos Incoluit fines nemo gener ofior efi Te, &c.C//- pleri que folent nafo Jüfyendis adunco Ignotos, - - - Hor. Serm. Lib.I. Sat. VI.Macenaffs erunt vera trop a a fides. Prop. Ioc. cit.

Hunc v i ru m , his fibi virtutibus perfpe&um Augu- ftus ingentibus illius belli, quo implicitus e ra t , curis, libi præcipuum aflumfit focium , qui luis etiam coufi- liis & prudentia plus præfidii unus attulit, quam mille armatorum manus,?nec magis aperta vi Antonium & Pompejum hoftes, quam arte confiliorum frangendos efle docuit. Igitur Auguftus, quamvis num ero jam ^ legionum hoftes fuperaret, pacem tamen cum Antonio ineundam ex ftiorum confiliis duxit, ne ille inita cum aliis fuis hoftibus focietate, & præclufo annonæ commercio , Italiam fame premeret. Mifti utrinque hac de re a

poftularunt, ut defuncti Marcelli uxor O&avia traderetu r Antonio in matrimonium ; quod & obtinuere. I- Chim eft inde foedus inter Cæfarem & Pom pejum , & fperanda jam videbatur diuturna per orbem pax, fi vel fidelius eam iniifTent, velinitam fervaflent; fedficut_, non fponte nec ex fuo confiiio, fed pro rerum ac tem porum articulo eam feceran t, ita nec diu pactionibus ftetere, fed ftatim his negleCtis ad dilfidium rediere^. Pompejus prior renafcentem tranquillitatem publicam turbavit, & contra Cæfarem hoftilia movit arma ; quem debellaturus Cæfar Mæcenatem mifit ad Antonium auxilium ab eo petitum , quifocietates eorum adverßtscommunes ante hofles Brutum & Cajjùm , labores labor umque frutfus communes,

præfecit cuftcfdem. Tacit. An. IV. 11.4. & Vell.Lib.II. C . 8 8 . Qui per altiffimam quietem & diiïimulationem M. Lepidi, Lepidi iftius filii, qui Illvir Reip. quondam fuerat , præcipites de evertenda Republica , & Cæ- fare, fi ex bello rediret fpeculatus molitiones, latentes illas fcintillas, & in maximam civilis belli flamam m ox erupturas, mira celeritate, fine ulla rerum perturbatione fideliter reftinxit, urbemque å difiidiis & cædibus, ac totum orbem à vaftationibus liberavit. Digna res lauro! digna trium pho, fi à pretio rei, non fangvinis effufione, æftimaretur & daretur triumphus, vide hac de re Svet. Aug. 19. Dio: 54. p. 604. Sen. I. de Clem, 9. In bello quoque A&iaco eum Augufto fidum fuiffe comitem teftatur Hor. Epod. I.

Ibis Liburnis inter alta navium,Amice, propugnacula,

Paratus omne Cajaris periculum Subire, Mœc en as , tuo.

Mœcenas dignus Ccefaris ejje comes. Joan.Audoen.I.Ep.2.

Caput TertiumConfilium À/l&cenatis Auguflo de retinendo imperio datum 5 ejm apud Augußum gratiam,fidem, tacitur

nitatem laudat. In eruditos fiu d w m , mores delicatos , denique mortem oßendit.

Poliis ac tropæis jam pnuftus urbem poft devi&os hohes ingreditur Auguftus, cui, ex Senatus decreto Veftales virgines, Senatus Populusque R om a

nus cum conjugibus ac liberis obviam ierun t, ac fium- mo in eum ftudio, per oppletas vias, quibus efiet trans

eundum

eundum , de illius inter fe afpeélu & vultu certantes, fe- flivis eum vocibus redditum libi ac patriæ gratulantur. Quo confpe&o civium amore Auguftus cumulata infe patriæ beneficia, fludiumque civium modeftè agnovit, St ob hæc gratias longé agens m axim as, nihil libi prius , nihil antiquius fuifTe, nec unquam fore, quam civium falutem, multis te flatus eft. Convocatis deinde in confilium duobus fibi fideliflimis amicis Agrippa

perfpiciens Auguftus, tertium audire confiliarium Vir- gilium fcilicet voluit,cui omne negotium fententiarum» que divortia offendens, dicere

tyra perlegenda eft. Erae quoque tanta familiaritas at- que confvetudo iili cum A ugufto ,u t cum æger aliquando effet Auguftus in illius domo cubare vellet, Svet. Aug. c. 72. requiem forfan & levamen in colloquio & vultu amici quserens. Quem

ta 5c fulcra, eosque quovis modo foveret & aleret, m ultis ei perfvafit. Nam & divinum ilium vatem, illum_. amborum Homeri carminum five alterum fcriptorem five imitatorem felicifiimum P. Virgilium Maronem Au-, guflo commendavit, utque Mantuanum agrum à veterano milite in taâu m retineret, fuâ apud Cæfarem gra- tiâ obtinuit : & carminis Lyrici infignem Poètam ac ve rb coryphæum QMioratium Fiaccum, qui Bruti antea__> caflra fequebatur, jam captum ob excellens ingenium fervavit, fervatumque in Cæfaris amicitiam fufcipi cu ravit. Hinc de fe ipfe loquitur Horatius

Unde Jtmulprimum me dimifere Philippi Decijis humilem pennis inopemque paterni Et laris fundi &c. Epift. 2. Lib. 2.Mæcenas, equitum primus, cum Cæjare Flacci

Foverunt gelidos Virgiliique lares.Joan. A udoen.Lib.Ep.I.

inde vero Mæcenatis benignitatem celebrat Horatius Satis fuperque me benignitas tua Ditavit. Hor. Epod. 1. vid,& Epift. I . x n .

Propertium quoque Elegiarum infignem Poètam , a - miffis omnibus bonis fe Romam conferentem, fub fua habuit clientela Mæcenas: Vano quoque, fatis incluto Poétæ , quovis modo profuit. Hinc & venerabundi in fcriptis fuis affurgunt illi Poétæ,

Mæcenas nofiræ f e s invidiofa juvent æ Et viîœ

0 &• p rœfidium, é r dulce decus meum - - - - - - - - Mycenas mearum

Grande decus columenq\ rerum. Hor.Carm. II.Od.xvii* videatur præterea Horatius Lib. I. Serm. Sat. v i , pari- terque Od. x v i i. Carm. Lib. n . in qua Mæcenatis feL_» am antiflim um , ac de illo ægrotante follicitum, ejusque vitae ac faluti tim entem , verbis fatis blandis præbet.

Ah y te mea f i partem arirnœ rapit Maturior v is , quid moror altera,

Nec carus

omnesque terras follicitè conquifivit, hisque Romam venientibus ille fua gratiâ, & confilio mirum in m odum adfuit. Unde ôc eruditi omnes Romam tanquam ad communem patriam confluxere, artesque huc fuas transtulere fedes: cum Helicone Mufæ huc migrare_» vifæ funt, feceruntque ut illa Rom a, quæ ante gentes armis vinceret, fed ingenio plerumque fervire cogeretu r , jam & armis & ingenio longe eas antecelleret^. Hinc eft i l lu d , quod M acerias Eruditorum dicatum P atronus5 fub cujus clientela fuere omnes eruditi, ac præfertim Poétæ: imo & omnes, quotquot do&os genuit fera pofteritas , lunC velut in ejus æ re , utpote qui fuo in iiteras beneficentiæ exemplo alios fummi nom inis viros in illas amore ac Audio accendit; quos non_, alio digniori voce ac titulo falutare nobis v id e m u r^ , quam ad ejus exemplum illos Maecenates dicendo, adeo ut jam nomen ejus proprium in appellativum abierit^,,

Sint Macenates, non deerunt Flacce Marones Virgiliumque tibi vel tua rura dabunt.

Mart. Lib. VIII. Ejaig. 56.& ad PrifcumLib. 12. ubi comparate loquitur,

Quod Flacco, Var to que fu it Jinmnoque Maroni Maecenas, atavis regibus ortus eques:

Gentibus & populis, hoc te, mi Prijce Terenti,Fama fuijje loquax, chartaque dicet anus.

Sed pergendum. Solebat vero Auguftus Maecenatem, non magis cultu & moribus quam ftylo mollem ac delicatum, frequenter ob hoc exagitare, & in fuis ad eum epiftolis præ ter caftigatum loquendi m orem mollerru» fe illi p ræ bere , ac in jocos effundere ; cujus epiftolæ exemplum nobis tradit Macrobius Saturn. Lib. II. c.iv. Vale mei gentium , ebur ex Ile tr uria, adamas Supernas, Ty-

«îgjf *7 p *berinum margaritum , Z,æ/ét Areùnum , Cïlneorum Smaragde , Ja/pis figulorum> Berylle Porfennæ, &c. De hujus m oribus vid. S vet. in A u g . , Senec.Ep. cx iv . & c i. & alia apud eum loca, T a d t . Orat. 26. de ejus calamiftris; Veil. Lib. II. c. 8 3 * E t hoc quidem tibi B. L .largim ur, itâ eum vixiffe, ut fient maximam laudis, ita & vitu- perii aliquam, pro comm uni mortalium labe, reliquerit nobis m ateriam , fed eam non magnam. Qui cum delicatus, ut diximus, effet, cœpit & nomen ejus ufur- pari in re m olli,

Juven. Sat. 12. - - - - - - veftemPurpuream teneris quoque Mœcenatibus aptam.

& ipfe ob hoc Malacinus dici; ad quæ ejus vitia refpi- cere videtur Perfius Sat. I. dum can it ,

Omne vafer vitium ridenti Flaccus amico Tangit & 1 admijfus circum prœcordia ludit.

Excufat tamen C. Pedo Albinovanus, poëta deliciis val- dp deditus, elegia quadam in obitum Mæcenatis, hæc ejus vitia; vid. in Hor. Chabotiumad O d .I .C arm .i.

Quod discintlus eras - - - - - -Diluitur nimia fimplic itate tua.

Libellum confignavit Mæcenas qui Prometheus inferi- b i tu r , quem citat Senee. Ep. x ix . Epigrammata etiam quædam ejus nobis præbet And. Schottus Obferv.H uman. Lib, II. c. LX. ex Ifidoro Lib. X lX .E tym ol. c.32.

Lugens te , mea v ita , nec Smaragdos.Beryllos mihi, Flacce, nec nitentes Inter candida margarita quœre &c.

vid. Pet. Pithæum, qui Epigrammata & alia collegit, p. e ju s4, 39, & 41. vide & Chabotium laudatum. Reperit quoq; Mæcenas notas quasdam , quibus celeriter feribi potuit, quas per Acilium & Aquilam publicavit, finiul-

C que

15 feto.1 ° p *que calentium aquarum natatoria invenit, vid. C. Steph: Lexicon. T andem ultimo tempore gratiam Cæfaris ille per omnia carus p e rd id i t , & fpeciem magis ejus quam illam veram obtinuit, Tacit. An. 3.30.4. Sci: quis discordantem à fe fo rtunam , quis mutabiles & dubios rerum humanarum cafus vel m irari , vel fatis cimere_> poteft? Auguftum, qui cum uxore ejus Terentia vivere confvevit, jam iftius viri tædium ceperat, cum ob alias, tum hanc præcipuè ob caufarn. E rat quoqj Terentia ifta eximiæ formæ, fed importuna mulier, quam propter afti- dua jurgia, divortia, iterumcß fa febri enim_, leni ac lenta , cum per omnem vitam laboraret , tum-» præcipuè tres ultimos annos plané infomnes duxit, Plin. L ib VII. c. L i . quæ vita morte gravior videri potuit^ E t præterea Cæfaris amicitia, illâ vel vitæ anteponenda,jam privatus erat ; cui tamen ille amorem fervavit illibatum, & ultimum dicens vale heredem illum omnium confti- tuit. Cujus defiderio Auguftus inde vehementi excitatus eft ; nam cum fibi multis in rebus prodeftet, tum præcipuè, quoties paulo vehementius irafceretur, iram e- jusplacabat & leniebat: id quod ex eo conftat, quod, cum Auguftus aliquando multos civium damnaret, nec eum Mæcenas præ turba poftet ad ire , tunc miftâfche- dâ eum his verbis increpâric, furge tandem carnifex ; qua Auguftus le

Ip f§(*vindicanda magis, quam celanda, ita publicaret, gemens hæc exclamavit, horum nihil mihi accidiffiet, // Agrippa aut Macenas vixiffiet ; adeo tot habenti millia hominum duos reparare difficile fu it. C

20 gg»dam commodius, ad tutandam firmius; nihil ad dignita tem , gloriam & decus conciliandum pulcrius, nihil denique elegantius vel dici vel cogitari poteft. Si e- nimfinguloruminderefpicimus nafcentem utilitatem-,, certum utique eft ingenuam illam & fummis laudibus decantandam Literarum inftitutionem noftros animos & inores ad honefti cultum effingere & formare, atque virtutis in nobis latentia femina illa, fine cultu & fluaio m ox in ipfa quafi herba emoritura , excitare, excitata a le re , atque inde felicem fegetem & fru&um afferre, fci- licet nobis virtutis amorem

êc nominibus mutatis ; cujus exitu ac fine fumma cum animi voluptate perfpe&o, inde quod vel falutare imitem ur, vel inceptu & exitu foedum v item us, facile colligimus. Liv. Præf. Unde Plato apud Polybium., Hiftor. 12. cap. 16. to ts 7 àvbçvmeioc mXûç e%eiv, o t m y) où (piXccroÇoL ßoio'iXsvmc'iv , f) 01 ßctaiXsig (piXocrotyrjcroxri. Si vero tollerentur l i te ræ , fi literarum exftingveretur lu m en , quantis in tenebris jacerent omnia virtutum-, non magis intuenda quam imitanda exempla ? quam_. multas imagines fortitudinis, pietatis & prudentiæ a- m itterem us ? Cic. pro Arch, Poeta, quantos in fcopu- los resp. amiflo prudentiæ clavo irrueret ? Quid forent regna? multitudo hom inum fine virtutum exemplo,fine incitamento & documento viventium. Quid vita hom inum ? certè non humana, fed belluina. Quid denique ipfi homines ? id feilicet quod dicere non fufti- neo. Quapropter fi incorrupta omnium tem porum pervolvimus m onum enta; fi omnium quotquot fuere re- rum p, in tuem ur formas : certè conflabit nullam civitatem vel coalefcere vel vigere , nedum diu florere & ad culmen quoddam gloriæ afcendere potuiiïe fine literarum ope ôc præfidio. Hinc rerump. flatores & pu- blicæ felicitatis vindices reges ac principes tunc maxi- mè fua regna fiorere ju d ica ru n t , cum literæ florerent, & quo magis ingenia excolerentur, eo plures , eoque-, numerofiores felicitatis publicæ fe habere alumnos re- '

nes remp. nec ferro nec igne ita perdere ita everterem Ubi videntur, quam literis ademtis, & literarum eje&is cultoribus. Philippus libertati Athenienfium dum infi- diabatur , oratores ut fibi traderent ab illis poftulavit, fed Demofthenes expofitâ civibus fabula, qua illos gregi , oratores vero canibus aiïimilavit', qui gregi contra infidiantes lupos invigilarent, hos fi proderent,totam_> & eos rempublicam Philippo pro fatietate & libidine laniandam prodere oflendit. Mytilenenjes, maris olim domini, defedloribus hanc impofuere pœ nam , ne fuos liberos literas docerent. Ælianus L .7 . c. 15. Julianus quoque Apoflata Chriftianis literarum {ludiis interdix it , quos nullis vel m in is , vel cruciatibus fe opprimere poffe videbat. T an ti vero facundia Nefloris Achilli videbatur, u t diceret, fi decem N eftores,hoc eft, facundia & rerum experientiâ illi pares haberet, T rojam fe brevi capturum effe,fed quæ inde decem annis vix capi potuit. Archimedis ingenium , & Ciceronis lingva patriam tuebantur, fcilicet

- - - - - - quid facundiapoffet,Tum patuit ) fortis que viri tulit arma difertus

Ovid.Met. 13. Fab. I.Sunt tamen qui literas impugnant, non adeo illas utiles, nec reipublicæ neceiïarias contendentes: Apud Procopium Hift. G oth .L . 1. multum aheffe à virtute Utera dicuntur,

fecum afferre, quam unquam dici poteft ; nam in illisprudens invenit, fapienter fiat : bellator reperit, « Ä ivirtute roboretur ; irdepinceps accipit quemadmodum populos Jub squalitate componat, vid. LipCPol. in Not. Lib. 3. c. iv. Ab uno vero altero ve malefano Scholaflico & Orbilio ad omnes probè erud itos, non licet argumentari. L iteras porro hinc inutiles & fteriles incufare, quod non apud omnes felicem præbeant fegetem , om nem videtu r efle feminationem improbare ob arenæ cujusdam fterilitatem ; & omnem damnare medicinam ex intractabili unius m orbo , cui medicamenta fæpius faluber- rima magis detrimento funfc quam faluti, vid. Pufend. Lib. II. c. iv . de J .N . & G . & nos cum Cicerone contendimus , f i quis lit er arum fludia vituperat, fane non in - teUigimus, quid f i t quod laudandum putet. Off. L. 2.

Sed vero fi decus & ornamentum quod ex literis reip. accedit m axim um intuem ur , illud longé dignius fatemur quam u t noflris ornetur verbis ; om nem ordinem , omnem æ ta tem , om nem conditionem literæ de- co ran t, juvenibusfobrietatem, fenibus folatium , pauperibus divitias, divitiis ornamentum afferunt, ut dixit Diogenes Laért. L. 3 : c. 3 r. Deleâant domi, non impediunt fo ris , pernoâantur nobis cum, peregrinamur, ruß icantur, Cic. pro Arch. Poéta. Alphonfus rex dixit liter as pauperibus argentum, nobilibus aurum, principibus gemmas efle, vid.Ridd deErud. p .91 . In bello de arm orum felicitate deque viCtoriæ ac trium phi gloria participant, in pace tranquillitatem publicam, florentes leges & inde enatam laudem libi vindicant; illæ & remp. felicem reddere , & felicitatnm apud pofteros fuis laudibus commendare valent; illæ divinæ credun tu r , quæ de futuris haud infeliciter conjicere poflint; publiçæque falutis curam agunt

Quas infomnes curas & labores ob falutem publicam fufceptas u t uno verbo explicem, è re v idetur; inprimis cum nonnullos, nefcio cujus farina? homines, mihi obftrepentes audire videar, qui literatos ob illud, cui vacant otio, umbratiles & otiofos, imo vix frugi homines crepant. Sed ifto fuo in literas odio illarum immanem ruditatem & ignorantiam produnt, & inge- nuè fatentur, fè ne cogitatione quidem aflequi poffe, quid & quanti fit fapere. Qui enim molefto huic, et f)h>at> trdg man taga fïal moban dt fd margefad ! &c.

Silt fitter ftoofman frij for ffdtt Jpar ban ett fa&rttgt bufoni* brått ! *

- - nodurnis - imp aliefc ere chartis. Perl? S.5.V.62.Eo vero animo fap iem , dicit Seneca de Vit. Beat. cap. 32. ad otium fecedet3 utfeiat fecum ea quoque adurum ,

per

per quœ poflerispreßt. Nos certc fumus, qui dicimus, Zr- nonem é r Chryßppttm majora egiße, quam Jt duxijjent exercitus , gejßjßent honores, leges tulißent, quas non uni civitati,

toti humano generi tulerunt. E t funt nobis in prom - tu exempla, otii iftius labores, etiam cum valetudinis diferimine conjun

«üf «s few-tiim fe diffundat hiftoriæ omnium gentium & temporum campus; quot fabulæ, 8c in|fabulis quot obfeura? quot artes, difciplinæ 8c fcientiæ rerum divinarum hu- m anarum que; quantus denique in omni re fit dodo- rum diiïenfus, qui difcentes valde perturbat ; quibus, ne dicam omnibus, rite addifcendis, fed ne fingulis quidem utcunque aflidui vix fuffeduri videmur, juxta il-

„ lud Ovidii 2. Art. Am.Non levis ingemas petfus coluijje per artes

Cura J it, & Ungvas addidicijje duas.Hæc ig itu r‘dum cogitamus, parum abeft quin in_*

media via deliciamus, 8c alia quævis nobis agenda dicamus , quam literis fine laborum 8c vigiliarum fine afi- fidere. Nec hos tan tum , quos d ix im us, labores 8c curas, fed 8c omnes, quos vel nafcendi fors, vel alia quovis modo benignior fortuna largiri p o tu it , opes literis impendere oportet, adeo ut jam in proverbium abierit Sapientiam paupertasfor tit a efl. Eraf. Adag. p. 1 o 5 4: Quæ pro fuo ingenio mille fingit 8c accumulat difficultates, 8c per quævis ardua niti cogit. Hæc denique noftra_, videntur tem pora, hi m ores, de quibus olim Plin. in Epift. Lib. VI. ciueftus eft, u t , fi vel m a x im é omnes, quas diximus, difficultates evincere ac fuperare poffu- m us , fi illam, quam adeo venam ur , confequeremun_» fapientiam, v ix tamen ullum ingenium utcunque clarum e- mergat niji ilii occafio^faitäor ac commendator contingit. E r go literatis tanquam de coelo mifia falus infurguntMaecenates, qufipfi otii iftius experti occupationes & difficultates, in lautiori jam fortuna illas bcnignè recordantur, illas fuo favore fua gratia 'tollere, levare, m inuere fiudent, unde

M Menas, noflrœ /pes invidiofaJuvent œ. Prop.

Hi heroico in literas animo > Audio & amore exc ita ti , il-ias de fuo haud raro a lun t , fuo confilio, prudentia, o- pe juvant & promovent; harum alumnos, ut fummo Audio pergant, hortantur & excitant, & illorum laboribus & ftudiis optimè profpiciunt, largis conftitutis frud ibus & honoribus ; faciuntque ut illi adverfus quæ- vis incommoda, difficultates, & labores confirmato a- nimo & robore , incitatiffimo curfu, ftudio, nifu. ad m etam & palmam tendant atque properent, fcilicet

Crefcit & ingenium fub tua jujja meum. Prop.

Caput SecundumReges & Principes hteramm amatores & patronos

fu ijfe oßendit.

Sicu t porro regnis ac imperiis ex ftudiorum, ut dix im us, cultu maximum accedit emolumentum^ ; ita nihil æquius videtur, quam quibus & imperiorum felicitatem & literas florentes debemus regibus ac principibus, illis primas patrocinii literarum dicare ac confecrare laudes. Præterquam enim quod naturae ordinem ac curfum ,

bis expolituris, non tam copia quam in dicendo modus quærendus lit; nec tam quid proferendum,quam quid inter tam multa omitti poftit , ambigendum præcipuè videatur.

Literas porro cum viderent reges ac principes tantum reip. ufum, tantum præftare decus, eas mirum_* in modum dilexerunt & amplexi fu n t , illisque indefef- lam haud raro operam navarun t, adeo ut cum Philo- fophis illarum ftudio & eruditionis fama certare viderentur. Cujus rei exempla, quæ magno numero apud au&ores obfervare licet, nos jam ficco pede transeuntes, literas amatas ut promoverint & aluerint, paucis dicemus. Scilicet

- - - - - - - gratia regumPieriis tentata modis - - Hor. de Art. Poêt. p. 282* Cura Deum fuerunt olim regumque po'ëtœ

Prœmiaque antiqui magna tulere chori.Sanäaque maj eft as, é r erat venerabile nomen

Vatibus, & largœ fiepe dabantur opes.Ovid. Art. Art//V. 405»

Philippus Macedo Platonem, Ariftotelem & T heophra- ftum multum dilexit. Scribens vero ad Ariftotelem^ epiftolam, gratulatur fibi non tam natum filium Alexandrum , quam eo tempore natum , quo viveret Ari- ftoteles, Ælian. Lib. 4. Hift. cujus epiftolam vide apud Gellium Lib. 9. c. n i . Alexander M. paterni in literas amoris heres tanto ftudio Homeri carminum tenebatur, ut aureum fcrinium gemmis affabre exornatum r in Darii præda repertum , Homeri carminibus deftina- ret, in quo refervata bellicis rebus geftarentur ; qui- v bus carminibus, nocftu pulvino fubjecftis , indormie* bat. Hic etiam cum aliquando reprehenderetur ab au

licis

«Si i ? B *licis, quod diutius Diogeni Philofopho fe docenti effet in ten tus, refpondebat, ni Alexander ejfem, Diogenes vellem Laert. Lib. 6. Platoni in Siciliam venienti Diony- fius tyrannus vittatam navem obviam mifit, & egre^- dientem é litore quadrigis albis excepit, & ipfe aurigam egit, Plut, in vita D ion:, & Plin. Lib. 7. c. 30. Au- guftus ingenia fui feculi omnibus modis fovit: Svet.L. tfr. c. 89. qui capta Alexandriâ, Ægypti urbe, civibus fibi fupplicantibus & toti urbi p ep e rc it , cum ob alias caufas, tum præcipuè ob Areum fummæ do&rinæPhi- lofophum, qui urbis civis erat; tantoque eum affecit honore, u t à dextro latere fibi jun&um eum per u rbem duceret, multa inter eundum ab eo quærens, multa difcens. Hiftoire d’ Aug. p, 281. Trajanus Imperato r , ut Dion fcribit, quendam Philofophum curru triumphali honoris caufia vehi jufïit. M. Antonius imperator non alio digniore titulo infigniri voluit quam Phi- lofophi. Cariores literæ funt mihi regno meo, dixit Robertas rex Neapolis, Lipf. monit. c. 7. Pythagoras cum Metapontum effet ingreffus, ibique diem obiiffetfupre- mum, tanta fuit ejus admiratio, ut ex domo ejus tem plum facerent, cumque pro Deo co le ren t , Juffin. Lib. 20. c. 4. Alphonfus rex interrogatus utrum ne armis an libris majorem gratiam deberet ? refpondit ex libris fe cirma, & armorum jura didiciffe; qui & librum apertum pro infigni habuit. Panor. L. 4. de rebus Alphonfi. Et quo fuum in eruditos amorem & venerationem principes pofteritati confpiciendam & imitandam da ren t^ , ere&is ffatuis literatos coluerunt ut 'Æfchin em , Cel/mn, medicum Antonium Svet. in Aug. 59. Demetrium Phalereum cui Athenienfes c c c l x ftatuas confecrarunt_,, Laert, in ejus vita, ut multos alios mittam, Coronise-

D i tiam

«SI jo §§(«•tiam awrar 3c fertis eos exornarunt; tradu&o , ut opin o r , ex pentathlo ad Apollinis palæftram ifthoc virtutem decorandi ritu. Quo ipfo illud evincunt, nullam vel agilitatis vel roboris laudem ac belli gloriam tanti ef- fe laciendam , ut non eruditorum gloria tanti æftimari, & iisdem nitere debeat præmiis.

Nec fumma tantum veneratione & honorum cultu Reges profequuti eos fu n t , fed & largis muneribus & magnificis donis locupletarunt, tantique fecerunt, ut nunquam eos fatis fieri vel æftimari pos- fe judicarent , & quantoscunque vel in literas ad- quirendas , vel adquifitas liberaliter alendas fumtus facerent, quos fecille maximos quidem conftat, at illi tamen fuo defiderio & literarum amori vix fatisfeciffe fibi videbantur. M. Scaurus princeps Senatus Daphnidem Grammaticum i i i d c c feftertiis emit à Cn. Pifone Pifiurenfe Plin. Lib. 7. c. 39. Hierontyrannus Archimedi poëtæ mille medimnos tritici mifit pro uno Epigram m ate, quo ille navem Hieronis opus Archimedis çelebraftet. M. Antonius Pius non folum Rhetoribus & Philofophis falaria, verum etiam provincias decrevit, Capitol, c. i i . Trajanus imperator ad alendos pueros urbibus per Italiam multum largitus eft. Vejpafianus ingenia & artes maximè fovit, & primus è fifeo Latinis Græcisque Rhetoribus annua centeni conftituit, præftantesque Poetas, nec non artifices coemit, Svet. 4Ptolemaeus Philadelphus Ægypti rex quantus fuerit literarum æftimator & Mæcenas, & quantum fuo literarum amore & ftudio effecerit, notius eft quam ut dici debeat. Verdinandus Neapolitanus rex grandem pecuniæ fummam quotannis ex ærario pendendam ftatuit R hetoribus , Medicis, Philofophis & Theologis qui N ea

poli

poli docerent. Pont, de Liber, c. 29. Leo Macelles imperator cum aliquando Philofopho ftipendium dari juf» iiftet, cuidam ex eunuchis dicenti pecuniam illam militibus efle impendendam , refpond it, ut ln am mea œtate fia t , ut ftipendium militum in Philefophos conferatur Suidas. Francijcus L Galliæ rex ob ingentia fèrè quæ in Mufas contulit beneficia, earum fiummus vifus eft Mac enas. Al- verdus Anglorum rex fcholas publicas variarum artium apud Oxonium inftituit, & tertiam partem bonorum_, fuorum in eas contulit, Ranulph. Lib, 6. c. i .inPolychr. Conflantinus M. m irum in modum pauperum fcholafti- corum ftudia juvit. Eufeb. L .4 . Carolus M. Parifien- fem Academiam inftituit & liberaliter aluit vid. Ridd. o. 374. E t ne multa hanc in rem accumulem exem- ola, præfertim cum alii non ita pridem in argumento laud diftimili fudarint; unum tantum dicam; quod regum ac principum in literas munificentiam, qua inter fe certarunt, abunde teftetur. Scilicet quadringentorum annorum fpatio adeo ;Academiarum & Univer- fitatum crevit num erus, ut oftoginta jam in Europae hoc arcfto folo num erentur & laudentur: quo incredibili fane incremento , ingeniorumque mira felicitate-» tantum profecere literæ, ut in ifthau ferrea ætate verè quoddam ^AUREUM & ERUDITUM nobis formarint SECULUM ; de quo adeo libi humanum genus merito gratulatur.

Ja&ent vero fua, fuosque m irentur Roma &Grae- cia; laudent & venerentur ftios reges ac principes a- liæ cultioris orbis quæcunque gentes ; nos in illarum-, hiftoria paululum peregrinati, jam poftquam ad patriam redimus , longe heic majora reperimus munificentiae & amoris in Muftis documenta , quam per omnes

- gentes

« g î 1 !►gen tes , te rra s , natîones reperire potuitrm s& venerari. Nec inter multos unum alterum ve literarum patronum & amatorem regem , fed omnes continua fuc- ceÏÏionis ferie fefe excipientes patriæ ftatores G U S T A VOS & CAROLOS illas foventes & amantes adorare^ nobis licet; adeo ut inter maximas, queis fuere inftru* âifiim i virtu tibus, literarum amorem rïiaximè familiarem & omnibus quidem comm.unem, fed & unicuiq ob novum quoddam in literas beneficentiæ documentum peculiarem, & quodammodo propriam ̂ idmiremur virtutem. U t enim pio filentio venerem ur regalem m unificentiam quam in quatuor alias patriæ noflræ Acade- mias luculenter declararunt, ac ex illis CAROLIN AM unam beneficiorum magnitudine appellandam fuis nominibus fecere ; nec ad minores in qualibet fere provincia fcholas,Gymnafia d iâas, defcendamus, quas o- mnes beneficiis ac donis maximis ornafie eosconftat_,: Upfaliam tantum noftram , à remotioribus temporibus ad hæc ufque properantes, quantum amarint,quantum foverint, dicemus pauciffimis, morem fequuturi calculatorum, qui ingentes lummas brevififimis numeris exp rim un t

Fuit G U S T A V U S ille PRIMUS, gloriofifïimæ me- moriæ rex nofter, qui Camenas noftras pias ac verè Chriftianas fieri voluit, qui illas errantes ipfe correxit ac refipifeere docuit; qui unà cum patriæ lalute fuam fperare illas juffit. Fuerunt pofl: Guftavum tres illius filii paternarum virtutum æmuli ERICUS, JO H ANNES , & CAROLUS I X fibi invicem fuccedentes Reges, omnes literarum amantiflimi, & benigni fatis patroni. AfTur- git inde inter magnos patronos maximus G U ST A V U S r^ADOLPHUS, en noftris Camenis dnlce & venerabile

nomen

noinen! qui ad laborantes illas & egenas refpiciens his & fangvinem & fpiritum dedit. Nam ex propria & avita hereditate , regali fua

c a d .O la v o L a u r e l i o S . S Theo!. Prof. 3c D:, qui h tm : ejus titulum adjecit, ILLUSTRISS, E T CELSISSIMUS PRINCEPS COMÈS PALATINUS RHENI IN BAVARIA: TULIÆ , CLIVIÆ AC M ONTIUM DUK , COMES VA- LENTIÆ , SPANHEM IÆ , M ARCH IÆ , E T RAVENSBURG I DOMINUS IN RAVENSTEN 3cc. Hinc & ille ghriofiflimæ memoriæ R ex , fui olim cum Mufis cön- lortii m em or, earumque amantiflimus, hæc fcripfit

ft'ongl. ffattot ocf) hattet Acade*S S mien t>tt Upfala fot ett fontmnfit Glenod utt

fîtt tijtC/ 3c quæ fequuntur plena gratiæ, plena»* clementiæ regiæ

Stockholm b. 27. Junii C A R L ’ GU STAF;A: o 1655.

verba auro 3c cedro, 3c tanto patrono digniflimä.Surgit inde huic CAROLO fimillimus heres atqoe

semulus filius, CARÖLUS X I, omnis æ tatis , ornnisque? memoriæ optimus Rex ac P rinceps, fub quo cum o- mnia alia pacis felicitate ridere ac lætari, 3c de prifcäL* illa adeo decantata felicitate quodammodo re c u p e ra ta fibi gratulari v iderentur, tum literas præcipue florentes 3t v igen tes vidimus, H eliconem audivimus CARO- L l fonantem laudibus , 3c illas feræ pofteritati multis commendantem. Definit tandem noftra veneratio inadmirationem Magni Herois C A R O L I XII,in quem omnium temporum ac virtutum delinunt exempla, qui quantus eft in bello, tantus eft pacis artibus, tantus 3c literarum amore atque benevolentia, qui inter tot, queis prem itur graviflimi belli cu ras , Mufas tamen benignè recordatur, Mufas amat 3c colit, Mufas quavis munificentia profequicur. Quas nuper novo ho

noris

Î y B *noris & dignitatis gradu decoravit, quas denique fub fuo clypeo fecuras elle, ac in m e d i o bello pacis otium agere jubet. Cujus perennem falutem & felicitatem., noftræ Camenæ flexis quotidie in coelum oculis, ac prementibus terram.genibus, Deuni T . O. M. ro g an t ,u tde coelo datum CAROLUM ducat, reducat, & cum illo veram felicitatem & almam pacem largiatur. Heliconem vero hunc tantis literarum flatoribus & patronis facrum Camenæ dixerunt; cujus uti geminam pluribusque delubris diftincflam ædem conflat, ita u- tram que patronorum infignitam nominibus appellarunt G u s t a v i a n a m alteram, alteram C a r o l i n a m .

Caput Tertium.A h o s literarum Möte enates laudat, qui partim opibus,

partim confiho & prudentia eas pro- moverunt.

POftquam jam rudi penicillo literas Regum efle a - morem acdelitias fignavimus, & illos harum flatores venerabunda m ente adoravim us ; proximum videtur ut & alios quosvis magni erga Mulas animi, & ad regum in literas munificentiæ exempla furgentes Maecenates falutemus, eorumque geniumexofculemur. Quos inter primus laudandus videtur Cilnius ille nofter Macen as,quicdiis patronis & nomen dedit & exemplum. Talis erat quocß literarum æftimator L. Lucullus, qui in omnes eruditos præcipua quadâ liberalirate benevolentia uteretur ; cujus & domus, libris omnis generis inftrutftiflima, Græcorum Romam venientium Prytane-

2 //77/d i -

i 6P * Sj um dicebatur. Plut, in Luc. Succedit LuculloÉjt im, belli gloria, ita & literarum amore Cn. Pompejus, qui cum clariftimam ex Oriente viétoriam reportafiet, o- mnes artium liberalium profeftbres Rhodi audivit, auditos amplis muneribus donavit. Pofidonii vero ædibus, Stoicæ dHciplinæ v i r i , tunc forte ægro- tantis , eos fubmilit fafces, quibus fe totus Oriens fub- miferat Sabell. Lib. 7. c. 5* M. Antonius reli&a Alexandria

«Si 57 !§*■tanta fuit eruditio, inque eruditos tanta merita, u t o- mnis ejus commendatio claritate nominis vife fit inferior. Unde Joan. Barclajus inter alios ferè innumeros tanti Mæeenatis expertus beneficentiam, ipfi & Vario perfonam in Argenide fua honoriscaufa attigna- re vo lu it, quod cum Peireskius modeftè recuferet, u- xoris fuæ nomine illi Elegiam fcripfit, ex qua hæ cex- cerpfimus :

Ingenium Jpedes, credas de Pallade natum Virginis haec quamficponere nomen amat!

Quidquid erant Mu fle, quidquid Prudentia quondam Hunc unum Gallis Jcilicet ejfe putes.

V iva t , am et que meum, rata fint ea paci a. maritum , V ivat, & in laudes crefcat ad ujque /nas.

Summa vero ejus in literatos beneficia & merita, fum- mamque, quam de omnibus difciplinis & artibus, mirum in modum fuâ opera & confilio au&is, tuleritlau- dem vid. Gaffend, in ejus vita. G v i l l e l m u s quoque_» ifte V a r i u s Princeps Aquenfis Senatus, & inde in v icem Cancellarii fuffeâus pari in literas amore aciludio excitatus ad illas adjuvandas amicècum Peireskiocon- lp iravit, ac Mufis plus quam dici poteft profuit: De__» cujus obitu Hugo Grotius queftus, ad querenfem Pei- reskium confolationem fcripfit, in qua dolorem amitti Varii communem toti mundo dicit, fcilicet

Optime4Peireski tanto in digni/Jime cafu Invidet hunc lucium Gallia tota tibi

o Atquein communi Mundi patrue que dolore Præcipuas partes unius ejje vetat.

Ob infignem quoque in literas benevolentiam & amorem laudatur J a c . A u g . T h u a n u s , quem in Deum

38 lgffr-tes ac probos omnes viros amor, & inexhaußa bonitas verv creßccco'j reddidijfe , dicit Galli in vit. Peiresk. pag. 99. Certabat porro cum hifce pa tronis, ut beneficiis in li- teras, ita 8c inde reportatæ laudis celebritate ille apud Venetos literarum Mæcenas J o h . . M o l i n u s , cujus beneficentiam celebraturus Balthafar Bonifacius colum nam , uti vocant, poéticam illi erexit

Marmoream, vir magne, tibi pofuere columnam In fuperos pietas, inque homines bonitas,

Et caritas mpatriam &c.

Politiores literas Jam jam cafaras excipe

Tibi Minerva corruens Et Phoebus

Job. fenior L. B in ©ufcctfyof/ 8c Dominusin (£rônfbû & (Bftt>e|t66/regni Svec. Confiliarius , & indeàgloriofiflimæ memoriæ rege GUSTAVO ADOL- PHO primus Academiæ noftræ Illuftriflimus conftitu- tus Cancellarius, iummo (ludio literas fovebat; qui o- lim educationi & inftitutioni Magni regis GUSTAVI ADOLPHI per novennium adbibitus , illum in literas tan to , ut audivimus, accenderat am ore; Qui

duo ftudiofi artium liberalium luftentarentur, adjungens omnium malorum imprecationem ei qui hoc te- ftamentum evertere vel turbare vellet, vid. Baaz. p.731. Uluftriflimorum quoque Oxenflierniorum, Bielckiorum, & Banerorum in Mufas celebrant liberalitatem de illorum IiluftrifT. nominibus d id i alumni. Generofa quoque_> Domina -^Amia ©toftc / vidua IlluftriiT. D:ni Caroli de Mornai ingentem fummam pecuniæ, teftamento con- fecravit, A:o 1610, ex cujus lucro quotannis numerato vivunt ftipendiarii duo , quorum alter vocatur de iMorndjorum, alter Trollorum. Imo omnis prope patriæ Nobilitas, quod in æternam ejus laudem dicam, literas illo tempore pedibus manibuscß promotum ivit. Multi heroico in Mufas animo & ftudio fcholas particulares prope aulicas fedes fuas inftituerunt, & de fuis fu- ■ftentarunt. Ob quod potiftimum laudantur Illuftr: Petrus Brahe comes in & Dapifer Regius ;Carolus & Joh. (SfyttC / qui in Smolandia,Sudermannia , & Ingria tales, ut dixi, Scholas erexerunt alueruntque. Alii quoque opes liberaliter egenis & limul ingeniolis cultoribus literarum fubminiftra- runt, ut Illuftr: Dn. @ct)cMng L. B, undeftipendium Sche- dingianum,

■*§§• 4 ieft, X u induftrios juvenes literarum cultores in fpem patriæ alit & fuftentat. Quam M ecenatis benëficen-' tiam Mufae debitis celebraturx laudibus, i i t a s , genero- fitatem ac magnitudinem ejus , teftificanti titu la Pipe- rianos dixerunt Alumnos. Fuerunt & multi alii literarum P a tron i, quos vel nobis tacentibus laudant & venerantur eorum alumni & clientes.

Præterea fummorum Mæcenatum, puta Illuftr: Comitum, & tam naftræ quam aliarum Àcademiârum In patria Cancellariorum adeo in literas benignitatis invaluit fama, adeo favoris creverunt laudes, u t vel feli- cillimi eloquii & facundiæ virum fua ubertate fint defatigatura*. Fuerunt nobis pofi magnum jfoh. &V)ttC / magni illi Mæcenates Celliffimi Comites Z.4XJEL 0 * p nfticnia & c . , & MAGNUS GABRIEL DE L A G ARDEE &c. utriq; Mufis nunquam fatis laudati laudandivé Cancellarii & Patroni. Excepit hos Senator R egius, Regiæque Cancellariæ Præfes , & hujus Academiae Cancellarius ‘B E N E D I C T U S OjmtÙtmta maximis beneficiis patriam & Mufas demerendis natus, fa&us ; Quem poft funeftum illud Upfaliæ incendium Trojae fimillimum, noftra: M u f * ta n q i> a m p r a e c ip u a m falu- tis fpem amiflam gravius dolentes illum velut Anchi- fem patrem

- - omnis cura cafiisque levamen Virg. Æn.III. 709.pari cum Ænea pietate humeris exceptum flentes & ejulantes tumulo non ita pridem intulerunt. Quas inter lacrimas ad Celfiflimum C om item ,D om inum CA~ ROLUM PIPER properantes Mufe, de fua forte, de amifi* fo Mæcénate, deque Helicone igne vaftato*apud illum quefbrfunt; Illum omnes una voce compellarunt, illum fuam libi reddere falutem obfecrarunt, Surgit 'er-

F g o m a -

g o m a g n tis ille lite ra r u m H e r o s 'ad h a n c M u fåru m c la d em & q u e r e la s ; S u r g it , & m o d era m in a P in d i c a p e s f it : q u i lu b la tis p ro fua p ru d en tia , fu m m is , q u ib u s p r e m eb a n tu r d iff icu lta tib u s , Iæ tiora illis r e d u x it te m p o r a , f e c itq u e , u t Hteræ ja m r e crea tæ fe lic ite r e fflo re fca n t, & m a x im a U n gu loru m n o n m a g is q u a m o m n iu m u tilitate fele d iffund ant. C u i M aecenati q u id & q u an tu m d e b e n t n o flr æ C a m en æ ?

Qu* cura Patrum, qu*ve Quiritium,Plenis honorum muneribus ejus

- - - Virtutes in avumPer titulos memoresque faflos

Æ ternet? H o r . p a r m . L ib . i v O d. x i v . D e fid er io v e r o d iu tiu s ja m in h o ftili terra c o m m o r a n t is e m a r c e fc e n te s M ufæ ca lid is q u o tid ie ad D e u m fufp i-

r iis , p iisq u e p rec ib u s, illu m P a tr iæ , illu m fib i /-■* r e ft itu i fa lvu m p r o p e d ie m e x o p ta n t

SQLl DEO GLORIA.

vL ^