+ All Categories
Home > Documents > musika da...

musika da...

Date post: 28-Feb-2020
Category:
Upload: others
View: 10 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
21
Transcript
Page 1: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,
Page 2: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

1

musika da bavSvebimaswavleblis wigni

VI klasi

maia oTiaSvili

`wyarosTvali~2011

Page 3: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

2

avtori

maia oTiaSvili

musikaluri redaqtori

levan mizandari

literaturuli redaqtori

Tamar faSaliSvili

eTnomusikosi

nana valiSvili

mxatvari

TinaTin mRebriSvili

fsiqologi

lia qurxuli

kompiuteruli uzrunvelyofa

rati Tordia

kaxaber wurwumia

audioreJisori:

mixeil vawaZe

mixeil kilosaniZe

fonogramebis avtori:

mixeil vawaZe

mTavari redaqtorebi:

irina miqaZe

nana RvinianiZe

`wyarosTvali~

tel: 74 63 69; 27 30 73 8(99) 76 10 39; 8(99) 30 16 84el-fosta: [email protected]

ISBN:

Page 4: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

3

erovnuli saswavlo gegma ................................................................................................................4

Sefaseba .................................................................................................................................................9

Sinaarsisa da miznebis ruka ...........................................................................................................14

audio masalis sia .............................................................................................................................16

solfejios gakveTilebi ................................................................................................................18

ioseb ratili. kote focxveraSvili ...........................................................................................20

wminda, didi da patara intervalebi ...........................................................................................21

`Sina vorgil~ .....................................................................................................................................22

i. gogebaSvili. `mcire SeniSvna axal saqmezed~ .......................................................................24

musikaluri gaformeba ...................................................................................................................26

banis gasaRebi da mcire oqtavis notebi ....................................................................................27

ivane javaxiSvili da qarTuli musika ........................................................................................28

dasartyam sakravTa `orkestri~ ..................................................................................................31

musikaluri karnaxi _ 3 ..................................................................................................................32

informacia gansjisTvis ................................................................................................................33

saSobao karnavali ............................................................................................................................34

uZvelesi civilizaciebi ................................................................................................................34

qarTuli saeklesio galobis Sesaxeb ..........................................................................................36

vano sarajiSvili ..............................................................................................................................85

julia endriusi ................................................................................................................................86

andrea kazeloti ..............................................................................................................................86

wmida eqvTime aRmsarebeli (kereseliZe) ...................................................................................89

ilia WavWavaZe qarTuli xalxuri musikis Sesaxeb ..................................................................92

fsiqologiuri gansjisaTvis ........................................................................................................94

damatebiTi sarekomendacio resursebis nusxa .......................................................................96

s a r C e v i

Page 5: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

4

VI klasi

musika

standarti

wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTulebebis mixedviT

praqtikuli unar-Cvevebi

komunikacia, interpretacia

musikaluri nawarmoebis aRqma konteqstSi

mus.VI.1. moswavles SeuZlia improvizaciul savarjiSoebSi monawileoba.

mus.VI.7. moswavles SeuZlia mosmenili musikaluri nawarmoebis ganxilva da Sefaseba.

mus.VI.10. moswavle icnobs qarTuli damsoflio musikalurixelovnebis cnobilnimuSebsa dawarmomadgenlebs.

mus.VI.2. moswavles SeuZlia simRera marto da sxvebTan erTad.

mus.VI.8. moswavles SeuZlia monawileobis miReba sxvadasxva saxis RonisZiebaSi.

mus.VI.11. moswavles SeuZlia Seadaros erTmaneTsmusikaluri nawarmoebebi.

mus.VI.3. moswavles SeuZlia gansazRvros da gadmosces misTvis saintereso ganwyobileba, siuJeti, Tema.

mus.VI.9. moswavles esmis da SeuZlia warmoaCinos, rom musika/xelovneba komunikaciis saSualebaa.

mus.VI.12. moswavleicnobs sxvadaxva tipis ansamblisa da orkestris Semadgenlobas.

mus.VI.4. moswavles SeuZlia musikaluri damwerlobis gamoyeneba.

mus.VI.5. moswavles SeuZlia sakuTari saswavlo saqmianobis warmarTva.

mus.VI.6. moswavles SeuZlia sxvebTan TanamSromloba.

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi

mimarTuleba: praqtikuli unar-Cvevebi da ideebis gamoxatva

mus.VI.1. moswavles SeuZlia improvizaciul savarjiSoebSi monawileoba.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• erTsa da imave melodiur saqcevs aJRerebs maJorsa da minorSi;• maJoruli da minoruli samxmovanebis bgerebze Txzavs ritmul da intonaciur

modelebs;

Page 6: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

5

• simReriT aboloebs maswavleblis an Tanaklaselis mier dawyebul melodias, upasuxebs musikalur frazas;

• mReris intervalebs oqtavis farglebSi;• gansazRvravs misTvis nacnobi simReris sawyis intervals;• naswavl leqss SeurCevs/SeTxzavs melodias; • mocemul melodiur saqcevs mReris sxvadasxva safexuridan (diatonuri sekvencia);• taSiT/kakuniT da simReriT warmoadgens misTvis nacnob or- da samwiladi

struqturis melodiebs;• TanaklaselebTan monacvleobiT taSiT qmnis ritmul kompoziciebs;• gabmulad Sesrulebul ritmul figuras, harmoniul Tanmimdevrobas simReriT uxamebs

sxvadasxva melodiur xmas, ritmul figuras.

mus.VI. 2. moswavles SeuZlia simRera marto da sxvebTan erTad.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• TanaklaselebTan erTad mReris akordebs; • mReris marto, wyvilSi, gundSi erT- da orxmian simRerebs xalxuri da klasikuri

repertuaridan;• mReris kanonis tipis savarjiSoebs, simRerebs;• arCevs da iyenebs sxvadasxva gamomsaxvelobiT xerxs musikaluri nawarmoebis

Sesrulebisas.

mus.VI. 3. moswavles SeuZlia gansazRvros da gadmosces misTvis saintereso ganwyobileba, siuJeti, Tema.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• sxvebTan erTad gaiTamaSebs martiv scenebs konkretuli musikaluri nawarmoebis /

fragmentis ganwyobilebis gamoxatvis mizniT;• pantomimiT gamoxatavs garkveul ganwyobilebas; • ismens TanaklaselTa azrs sakuTar Sesrulebaze;• afasebs TanaklaselTa mier Sesrulebul Teatralur etiuds;• personaJis xasiaTs usadagebs musikalur fragments;• konkretul ambavs, siuJets usadagebs misTvis cnobil musikalur nawarmoebs da

SeZlebisdagvarad gaiTamaSebs mas improvizebuli teqstis gamoyenebiT;• konkretuli musikaluri frazebis sakravebs Soris gaJRerebisas qmnis teqstur

dialogs.

mus.VI.4. moswavles SeuZlia musikaluri damwerlobis gamoyeneba.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• kiTxulobs da wers notebs violinos, banis gasaRebSi;• amoicnobs da iyenebs alteraciis niSnebs; • Cawers taSiT an kakuniT gadmocemul ritmul naxazs;• nawarmoebis, misi fragmentis gadaweris dros ar uSvebs Secdomebs;• mcire formis safortepiano nawarmoebis/fragmentis mosmenisas Tvals adevnebs sanoto

Canawers;• iyenebs sanoto sistemis codnas nawarmoebis daswavlis, kompiuterul programebze

muSaobisas.

mus.VI.5. moswavles SeuZlia sakuTari saswavlo saqmianobis warmarTva.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• moiZiebs gakveTilisaTvis saWiro musikalur, literaturul da vizualur masalas;

Page 7: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

6

• calkeuli amocanis gadasaWrelad gegmavs Sesasrulebeli samuSaos Tanmimdevrobas;• gakveTilis, repeticiis Semdeg uvlis musikalur instrumentebs, audio – video

aparaturas, firebs.

mus.VI.6. moswavles SeuZlia sxvebTan TanamSromloba.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• anawilebs jgufSi samuSaos, funqcia-movaleobebs;• iTvaliswinebs da iyenebs jgufis wevrebis SesaZleblobebs;• exmareba sxvebs konkretuli amocanis SesrulebaSi da saWiroebis SemTxvevaSi Tavad

iTxovs daxmarebas;• kamaTis dros ismens da iTvaliswinebs jgufis wevris arguments;• afasebs sakuTar da sxvis mier gaweul samuSaos.

mimarTuleba: komunikacia da interpretacia

mus.VI.7. moswavles SeuZlia mosmenili musikaluri nawarmoebis ganxilva da Sefaseba.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• amoicnobs nawarmoebs, mis fragments; • gadmoscems Tavis STabeWdilebas sityvierad, naxatiT, Canaweris saxiT;• axasiaTebs SemsrulebelTa Semadgenlobas;• amoicnobs mosmenisas nacnob musikalur formebs; • axasiaTebs konkretul musikalur fragments metris, sakravTa, xmis tembrebis, kilos

mixrilobis mixedviT;• msjelobs musikaluri nawarmoebis Sesrulebaze;• iyenebs nacnob musikalur masalas RonisZiebebis gaformebisas.

mus.VI.8. moswavles SeuZlia monawileobis miReba sxvadasxva saxis RonisZiebaSi.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• monawileobs klasis speqtaklSi, karnavalSi, mejlisSi;• monawileobs da eswreba skolis saangariSo koncerts;• eswreba Sexvedra-saRamoebs: kompozitorTan, SemsrulebelTan;• TanaklaselebTan erTad eswreba sajaro koncerts, speqtakls;• dadis eqskursiebze xelovanTa saxl-muzeumSi; • monawileobs da adgens kiTxvars viqtorinisTvis;• wardgeba auditoriis winaSe Semsruleblis, Semoqmedis an konferansies rolSi;• exmareba umcrosklaselebs zeimis musikalur gaformebaSi.

mus.VI.9. moswavles esmis da SeuZlia warmoaCinos, rom musika/xelovneba komunikaciis saSualebaa.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• acnobierebs, rom musika mas exmareba adamianebTan urTierTobaSi;• acnobierebs, rom musikis erToblivi mosmena adamianebSi msgavs gancdebs badebs;• saubrobs imaze, rom wina epoqaSi Seqmnili musikaluri nawarmoebi/xelovnebis nimuSi

misTvis dResac gasagebia;• ixsenebs musikalur da xelovnebis sxva dargis nawarmoebebs, romlebSic msgavsi

ideebia gamoxatuli;• saubrobs imaze, rom musika gamoiyeneba kinoSi, TeatrSi, sainformacio saSualebebSi.

Page 8: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

7

mimarTuleba: musikaluri nawarmoebis aRqma konteqstSi

mus.VI.10. moswavle icnobs qarTuli da msoflio musikaluri xelovnebis cnobil nimuSebsa da warmomadgenlebs.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• sxvadasxva xerxiT gadmoscems cnobili musikaluri nawarmoebis Temas, ritmul suraTs

da amoicnobs mas mosmenisas;• saubrobs kompozitorebis Semoqmedebis Sesaxeb;• usmens da amoicnobs cnobil musikos-Semsrulebels sxvadasxva maxasiaTeblis mixedviT

(xmis tembriT, repertuaris mixedviT...);• moiZiebs damatebiT informacias misTvis saintereso nawarmoebis, kompozitoris,

Semsruleblis Sesaxeb.

mus.VI.11. moswavles SeuZlia Seadaros erTmaneTs musikaluri nawarmoebebi.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• naswavl nawarmoebebs adarebs erTmaneTs;• adarebs erTi da imave Janris sxvadasxva nawarmoebs da saubrobs maT damaxasiaTebel

niSnebze (savaraudo Semadgenloba, solo sakravi); • axasiaTebs nacnob musikalur formebs;• ganasxvavebs xalxuri musikis popularul nimuSebs saqarTvelos kuTxeebis mixedviT;• saubrobs imis Sesaxeb, ratom moewona esa Tu is nawarmoebi.

mus.VI.12. moswavle icnobs sxvadaxva tipis ansamblisa da orkestris Semadgenlobas.

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:• asxvavebs da ajgufebs sakravebs bgeris miRebis wesis, masalis mixedviT; • xatavs an Zerwavs sakravebs, orkestrs, Semsruleblebs; • ganasxvavebs simfoniuri, kameruli, sasule, simebiani orkestris Semadgenlobas;• ganixilavs ansamblis sxvadasxva Semadgenlobas.

programis Sinaarsi

improvizaciuli savarjiSoebi:

• musikaluri enis elementebis, sakravebis gamoyenebiT; • bgera, xmovanebis siZliere, ritmi (ostinato, sinkopa, punqtiruli ritmi), tempi,

metri, registri, tembri, kilo (maJori, minori), tonaloba, intervalebi oqtavis farglebSi, diatonuri sekvencia

simRera:

• TanxlebiT da mis gareSe;• individualurad, ansamblSi da gundSi; • erTxmiani, orxmiani da martivi samxmiani simRerebi, magaliTad, “Sina vorgil”,

“Conguri”, ”qriste aRsdga”, “mravalJamier” (sagalobeli), ”cicinaTela”, i. gurgulia - ”saqanela”, i. boboxiZe – “fifqebi”, s. cincaZe - “torola”, r. laRiZe - ”simRera Tbilisze”, v. azaraSvili - “dinamo”, j. hermani – “Hello, Dolly!“, e. di kapua _ “Sole Mio“, l. riCi _ “Endless Love“ da sxv.

Page 9: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

8

kompozicia, speqtakli:

• scenebis gaTamaSeba; • dasrulebuli formiT wardgena.

musikaluri damwerloba:

• alteraciis niSnebis amocnoba da gamoyeneba;• musikaluri fragmentis gadawera; • musikaluri Canaweris gamoyeneba nawarmoebis daswavlis, kompiuterul programebze

muSaobis, musikaluri nawarmoebis mosmenis dros. musikaluri terminebi:

• melodia, ritmi, grZlioba, pauza, ritmi, tempi, tembri, kilo (maJori, minori), tonaloba, tonika, myari, meryevi safexurebi, kvinturi wre;

• dinamiuri niuansebi: MMMezzo Forte, Mezzo Piano;• Sesrulebis xerxebi: stakato, legato;• kompozitori, folklori, folkloristi, musikismcodne, piesa, koncerti, repeticia,

orkestri, diriJori, lotbari, regenti, mesa, solisti, akompanementi, baleti, korde-baleti, balerina, baletis mocekvave, baletmaisteri, adajo, pa de de, Teatraluri/saopero/sabaleto dasi, moqme deba/aqti, antraqti, opera, aria, ariozo, reCitativi, ansambli, dueti, trio, kvarteti, kvinteti, Janri;

• orkestri (simfoniuri, kameruli, sasule, simebiani), jgufebi.

musikaluri formebi:

• martivi samnawiliani, kupleturi, rondo, variaciuli. musikis mosmena:

• gansxvavebuli epoqebis cnobili nawarmoebebis mosmena, amocnoba;• qarTuli xalxuri musikis mosmena, amocnoba.

RonisZiebebi:

• skolis koncerti; • klasis speqtakli, karnavali, mejlisi, Sexvedra - saRamoebi; • viqtorina; • sajaro koncertze, speqtaklze daswreba; • eqskursia xelovanis saxl-muzeumSi.

musikaluri nawarmoebis aRqma konteqstSi:

• ganwyobilebis amocnoba, STabeWdilebebis gaziareba, sakuTar Sexedulebebze saubari;• informacia nawarmoebis da avtoris Sesaxeb – programa (siuJeti, libreto), epoqa,

stili, Janri, biografiuli cnobebi;• informacia Semsruleblebis Sesaxeb.

sarekomendacio mosasmeni masala:

• xalxuri simRerebi; fragmentebi barokos, klasicizmis, romantizmis epoqis musikaluri

Page 10: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

9

xelovnebis nimuSebidan, qarTvel kompozitorTa po pu laruli nawarmoebebidan, magaliTad, “winwyaro”, imeruli ”naduri”, megruli «odoia», raWuli ”alilo”, svanuri «lile»; sagalobeli «qriste aRsdga», braziliuri simRera «gvantana mera»; v. doliZe - fragmentebi operidan «qeTo da kote», n. gabunia - «igavi» instrumentuli ansamblisa da solistebisaTvis (fragmentebi); i. keWaymaZe - gundi «laSaris gzaze» sagundo ciklidan «fSauri Canaxatebi» a. kalandaZis leqsebze; v. azaraSvili - «noqtiurni» kameruli orkestrisaTvis; i. s. baxi - saviolino koncerti la minori; l. beThoveni - simfonia #5, I nawili; Tema da eqvsi variacia, fa maJori; f. Sopeni - mazureki, Txz. 33 #2, re maJori/ Txz. 24 #2, do maJori, valsi #7 do diez minori; J. bize - uvertiura, toreadoris kupletebi, bavSvTa gundi operidan «karmeni»; h. berliozi - fragmentebi ”fantastikuri simfoniidan”; k. sen-sansi - «introduqcia da rondo kapriCiozo»; j. verdi – kvarteti operidan «rigoleto»; v. a. mocarti – papagenos da papagenas dueti, Ramis dedoflis aria operidan «jadosnuri fleita», a. lerneri, f. lou - fragmentebi miuziklidan «Cemi mSvenieri ledi» da sxv.

Sefaseba musikaSi

Sefasebis komponentebi saSinao da saklaso davalebaTa komponentebifasdeba Semdegi codna da unarebi:

• musikalurixelovnebisnaswavlinimuSebiscodna;• musikisistoriisadaTeoriiszogadisakiTxebiscodna;• musikaluridamwerlobiscodna;• musikaluriterminologiiscodna;• musikalur-kompiuteruliprogramebiscodna;• SemoqmedebiToba;• improvizaciuloba;• musikismosmenisCveva;• musikalurismena;• musikalurimexsiereba;• ritmisgrZnoba;• wardgenis(prezentaciis)unari;• socialuriunarebi;• sakuTariazrisdasabuTebisunari;• tolerantoba.

codna da unar-Cvevebi fasdeba Semdegi aqtivobebiT:

saSinao davalebebi

• masalismoZieba;• referatismomzadeba;• recenziisdawera;• teqstis(literaturulidasanoto)daswavla;• davalebisSesrulebamusikalur-kompiuteruliprogramisgamoyenebiTdaa.S.

saklaso davalebebi

• SemoqmedebiTsaqmianobaSimonawileoba:simRera,improvizacia,musikalur-dramatulkompoziciebi, musikalur-kompiuteruli programebis Seqmna; • koncertis,warmodgenisrepeticiebSimonawileoba;

Page 11: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

10

• proeqtismomzadeba;• musikismosmenadaamasTandakavSirebulidavalebebisSesruleba;• sakuTaridasxvisiSesrulebis/SemoqmedebisganxilvaSimonawileoba;• musikalurinawarmoebiskonteqstisganxilva;• sxvadasxvaaqtivobisdagegmvadamomzadeba;• sakuTarinaSromis,SemoqmedebiTisaqmianobiswardgena;• sxvadasxvadavalebisSesrulebisasmusikaluridamwerlobisgamoyenebadaa.S.

Semajamebeli davalebebis komponenti

Semajamebeli davalebis komponenti ukavSirdeba swavla-swavlebis Sedegs. am komponentSi unda Semowmdes erTi saswavlo monakveTis (Tema, Tavi, paragrafi, sakiTxi) Seswavla-damuSavebis Sedegad miRweuli Sedegebi. konkretuli saswavlo erTeulis dasrulebisas moswavlem unda SeZlos musikis standartiT gansazRvruli codnisa da unarebis warmoCena. Sesabamisad, Semajamebeli davalebebi unda amowmebdes musikis standartebiT gansazRvrul Sedegebs.

Semajamebel davalebaTa tipebi:

standartis moTxovnaTa dasafarad, rekomendebulia Semajamebel davalebaTa mravalferovani formebis gamoyeneba. musikis Semajamebel davalebaTa tipebi SeiZleba iyos:• koncerti/warmodgena;• viqtorina;• moxseneba-referati;• leqcia-koncerti;• prezentacia;• testireba;• gamocda;• proeqti.moswavlis mier Sesrulebuli proeqtis savaraudo Temebi: Tematuri warmodgenis/koncertis gamarTva; telegadacemis, radiogadacemis, speqtaklis momzadeba; gazeTis, Jurnalis, sanoto albomis momzadeba; klipis gadaReba simReris, musikaluri nawarmoebis an sxva Temaze; skolaSi cnobili kompozitoris, momRerlis, reJisoris miwveva, Sexvedris organizeba da warmarTva da a. S.

moTxovnebi, romlebsac unda akmayofilebdes Semajamebeli davalebebi

• davalebisTiToeultipsundaaxldesTavisiSefasebiszogadirubrika;• zogadirubrikaundadazustdeskonkretulidavalebispirobisadaganvlilimasalisgaTvaliswinebiT;• 10qulaundagadanawildesrubrikaSiSemavalkriteriumebze;• miTiTebuli unda iyos standartis is Sedegebi, romelTa Semowmebasac emsaxurebaSemajamebeli davaleba.

nimuSi: musikaluri nawarmoebis gacnoba TanaklaselebisTvis

moamzadeT prezentacia da gaacaniT Tqvens Tanaklaselebs instrumentuli koncertis nimuSi. amisaTvis:1. moiZieT, moismineT da SearCieT dasaxelebuli Janris is musikaluri nawarmoebi, ro¬me¬lic mogewonaT; 2. Tqveni mizania SerCeuli musikaluri nawarmoebis TanaklaselebisTvis wardgena da maTi damokidebulebis gamowveva;

Page 12: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

11

3. SearCieT da gaacaniT Tanaklaselebs is fragmentebi, sadac ZiriTadi Tematuri masala JRers rogorc solo sakravTan, aseve orkestris partiaSi; aseve is monakveTebi, sadac musikaluri masalis ganviTareba gansakuTrebiT sainteresod geCvenebaT;4. moiZieT faqtobrivi masala SerCeuli nawarmoebis Sesaxeb - epoqa, stili, kompozitori, nawarmoebi (Janri, stili, solo sakravi, SemsrulebelTa Semadgenloba), Semsrulebeli, diriJori, SemsrulebelTa koleqtivi, darbazi (survilis mixedviT); • ecadeT,isegadaanawiloTmusikaluridaverbalurimasala,rommoswavleebismxridanar ganeldes interesi. saWiroebisamebr gamoiyeneT vizualuri masalac - video Canaweri, foto, sanoto teqsti; • prezentaciis dros, rogorc mosalodnelia, SerCeul nawarmoebTan dakavSirebulyvela sakiTxs dawvrilebiT ver ganixilavT. ecadeT, Tqvens megobrebs mok¬led gaacnoT nawarmoebTan dakavSirebuli ZiriTadi informacia. prezentaciis momzadebisas gaiTvaliswineT maTi interesebi, codna; yuradReba gaamaxvileT im sakiTxebze, romlebic xels Seuwyobs Tqveni megobrebis mxridan nawarmoebis mimarT interesis gaRviZebas da mis ukeT aRqmas; • moemzadeT prezentaciis bolonawilis - kiTxva-pasuxisaTvis. winaswar gansazRvreTsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi, SesaZlebelia, musikaluri masaliTac gasceT. aq gamovlindeba, ramdenad kargad flobT masalas;• teqnikurisakiTxebismosagvarebladdaixmareTasistenti.

kriteriumebi

1. masalis floba; 2. komunikacia;3. saorganizacio sakiTxebi;4. SemoqmedebiToba.

1. masalis floba (codna da unarebi) 0-3• moTxovnisadekvaturimusikalurinawarmoebisSerCeva;• ZiriTadi Tematuri masalis (mTavari da damxmare Temebi) amsaxveli musikalurifragmentebis SerCeva;• mravalferovani informaciis wardgenisas nawarmoebTan dakavSirebuli sxvadasxvasakiTxis warmodgena; • kiTxvebzeamomwuravipasuxisgacema.

2. komunikacia 0-3• musikalurinawarmoebismimarTsakuTaridamokidebulebiswarmoCena;• masalisauditoriisTvismisawvdomisaxiTwardgenadadaintereseba;• informaciisnaTlad,gasagebadgadmocema;• kiTxvebzepasuxisgacemisasdazusteba.

3. saorganizacio sakiTxebi 0-1• teqnikurisakiTxebismogvareba.

4. SemoqmedebiToba 0-3• nawarmoebTandakavSirebuliinformaciidangadarCevadaTanaklaselebisTvisgacnoba;• gamosvlisasmasalis(audio,vizualuri,verbaluri)monacvleobisdagegmva;• nawarmoebismimarTsakuTaridamokidebulebisgamoxatva.

Page 13: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

12

SefasebaTa sistema da formebi

Sefaseba swavlebis mniSvnelovani nawilia. viyenebT 2 tipis Sefasebas – ganmsazR-vrelsa da ganmaviTarebels

1. ganmsazRvreli Sefaseba– gansazRvravs moswavleTa swavlis dones saswavlo gegma-sa da saswavlo miznebTan mimarTebaSi. igi Sedegzea orientirebuli da aucileblad qulebiT fadeba. ganmsazRvreli Sefasebis dros maswavlebeli ar iZleva ganmarte-bebs, rCevebsa da rekomendaciebs Sedegebis gasaumjobeseblad.fasdeba da jamdeba sxvadasxva aqtivobebi:testi,prezentacia, proeqti, saklaso samuSaoebi da sxv.

2. ganmaviTarebeli Sefaseba gamoiyeneba moswavleTa ganviTarebisa da swavlebis xa-risxis gaumjobesebisaTvis.swavlebis procesSi fasdeba moswavlis ama Tu im sfe-roSi Seswavla–daswavlis done, saSinao davalebebis Sesruleba, gakveTilze Car-Tuloba, proeqtis wardgena da sxv.maswavlebeli moswavles afasebs ise,rom es moswavles ganviTarebasa da sakuTari codnis gacnobierebaSi daexmaros. aseTi ur-TierTTanamSromlobis forma qulebiT ar fasdeba, radgan igi rCevas, rekomen-dacias , problemaTa gadaWris gzebze miuTiTebs. ganmaviTarebeli SefasebisaTvis SesaZlebelia sxvadasxva meTodis gamoyeneba: dakvirveba, komentari da sxv

dakvirveba – Canaweri, komentarebi moswavleTa miRwevebis Sesaxeb – gamoiyeneba sxva-dasxva etapze, iqneba es kiTxvebze pasuxi, saklaso wera, dafasTan muSaoba,Tu jgufuri da individualuri mecadineobebi da sxv..

komentari – es aris informacia,romelsac maswavlebeli awvdis moswavles konkre-tuli pasuxis da davalebis Sesrulebisas. am dros SeiZleba gamoviyenoT Seqeba, waxali-seba, gamxneveba da rCeva Secdomis gamosasworeblad.

ganmaviTarebeli Sefaseba sakuTriv moswavleTa TviTSefasebasa da urTierTSefaseba-sac (TanaklaselTa mier erTmaneTis Sefaseba) moicavs. moswavle Tavad adevnebs Tvals sakuTar Tavs, obieqturad afasebs sakuTar SesaZleblobebsa da miRebul codnas, rac damoukideblad swavlebasa da TviTkritikuli unaris ganviTarebaSi exmareba. TviTSe-fasebis sxvadasxva sqema SeiZleba moswavlem da maswavlebelma erTad SeimuSavon yoveli gakveTilis, Temis Tu romelime konkretuli SemTxvevisaTvis.

Page 14: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

13

ganmaviTarebeli Sefaseba, rekomendaciebi VI klasis musikis saxelmZRvanelosTvis

maswavleblis resursi: wignaki, an rveuli komentarebis, SeniSvnebisa da rCevebisaTvis

ganmaviTarebeli SefasebisaTvis maswavlebelma, sasurvelia, yovel gakveTilze awar-moos dakvirveba Tavis wignakSi- aRniSnos TiToeuli moswavlis codnis xarisxi da done sxvadasxva sferoSi; Seafasos, misces SeniSvnebi da rCevebi ama Tu im konkretul sakiTSi siZneleTa daZlevisa da xarvezebis gamosworebis mizniT. ase magaliTad:

1. simReris Seswavlisa da Sesrulebis dros- rogor intonirebs moswavle, ramdenad zustia intonirebis xarisxi, ritmuloba, ramdenad sworad gamoTqvams sityvier te-qsts, rogoria misi mexsiereba, plastiuroba, artistizmi.…yvela am komponentTan dakavSirebiT maswavlebeli akeTebss komentars Seqebis,waxalisebis da aseve xarve-zebis daZlevis mizniT, jgufuri mecadineobis dros, yuradReba eqceva ansamblu-robis SegrZnebas da sinqrons.

2. TemisTvis-dasartyam sakravTa orkestri- yuradReba eqceva ritmulobas, ansamblu-robas, zomis da grZliobebis zust codnas. romelime komponentis darRvevis Sem-TxvevaSi, moswavleebTan individualuri mecadineobaa saWiro.

3. TemisaTvis _ ,,solfejios gakveTilebi- yuradReba eqceva sanoto damwerlobis codnas,sagasaRebo niSnebis, notebis sworad Caweras, grZliobebisa da pauzebis codnas, furclidan kiTxvis da sworad intonirebis, ,,diriJorobis unarebs, kar-naxebis zepirad Caweris Cvevebs da a.S. im SemTxvevaSi, Tu moswavle romelime kom-ponents ver Zlevs, maswavlebeli damatebiT damoukidebel samuSaoebs aZlevs

4. TemisTvis _ musikis istoriidan- yuradReba eqceva moswavleTa mier sxvadasxva epoqaze, stilze Janrsa da formaze swor warmodgenas, kompozitorTa cxovrebisa da SemoqmedebiTi gzis mniSvnelovani TariRebis codnas, metyvelebis dros, musi-kaluri terminologiis sworad gamoyenebas, musikis mosmenisas- sxvadasxva sakravis JReradobis garCevas. SeuZlia Tu ara moswavles sakravTa jgufebad dayofa da maTi vizualurad cnoba, warmodgenil fotoebze kompozitorTa amocnoba da a.S. ama Tu im komponentSi xarvezebis aRmosafxvrelad, saWiroa damatebiTi samuSaos Catareba, (mag: damatebiTi mosmena da sxv.).

ganmaviTarebeli Sefasebebis Semdeg, maswavlebeli etapobrivad amowmebs moswavleTa mier damatebiT gaweul samuSaoebs da afasebs maT codnas. maswavleblisa da moswavlis urTierTTanamSromlobis Sedegad moswavleebi gamoasworeben xarvezebs.

Page 15: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

14

paragrafis dasaxeleba

akad

emiu

ri

saaT

i

mus.

VI.1

. mo

swav

les

Seu

Zlia

imp

ro

viz

aciu

l s

avar

jiS

oeb

Si

mo

naw

ileo

ba.

mus.

VI.2

. mo

swav

les

Seu

Zlia

sim

Rer

a ma

rt

o d

a sx

vebT

an

erT

ad.

mus.

VI.3

. mo

swav

les

Seu

Zlia

gan

saz

Rvr

os

da

gad

mosc

es

misT

vis

sain

ter

eso

gan

wyo

bil

eba,

siu

Jet

i, T

ema.

mus.

VI.4

. mo

swav

les

Seu

Zlia

mu

sika

lu

ri

dam

wer

lo

bis

gam

oye

neba

.

mus.

VI.5

. mo

swav

les

Seu

Zlia

sak

uT

ari

sas

wav

lo

saq

mian

obi

s w

arma

rT

va.

mus.

VI.6

. mo

swav

les

Seu

Zlia

sxv

ebT

an T

anam

Sr

oml

oba

.

mus.

VI.7

. mo

swav

les

Seu

Zlia

mo

smen

ili

mu

sika

lu

ri

naw

armo

ebis

gan

xil

va d

a S

efas

eba.

mus.

VI.8

. mo

swav

les

Seu

Zlia

mo

naw

ileo

bis

miR

eba

sxva

das

xva

saxi

s R

oni

sZie

baS

i.

mus.

VI.9

. mo

swav

les

esm

is d

a S

euZl

ia w

armo

aCin

os,

ro

m mu

sika

/xel

ovn

eba

komu

nika

cii

s sa

Su

aleb

aa.

mus.

VI.1

0. m

osw

avl

e i

cno

bs q

arT

ul

i d

a ms

of

lio

mu

sika

lu

ri

xel

ovn

ebis

cno

bil

nim

uSe

bsa

da

war

moma

dge

nleb

s.

mus.

VI.1

1. m

osw

avl

es S

euZl

ia S

ead

aro

s er

Tma

neT

smu

sika

lu

ri

naw

armo

ebeb

i.

mus.

VI.1

2. m

osw

avl

e ic

nobs

sxv

adax

va t

ipis

ans

ambl

isa

da

o

rke

str

is S

emad

gen

lo

bas.

`anna-bulbuli~ 1 X X X X X X X Xsolfejio 1 X X X X X X X

wminda intervalebi 1 X X X X X X X X

didi intervalebi 1 X X X X X X X X

`Sina-vorgil~ _ svanuri simRera 2 X X X X X X X X

patara intervalebi 1 X X X X X X X X

inola gurgulia `saqanela~ 2 X X X X X X X X X

sanoto damwerloba _1 1 X X X X X X X X

iakob boboxiZe `fifqebi~ 2 X X X X X X X X X

sanoto damwerloba –2 1 X X X X X X X X

cicinaTela 2 X X X X X X X X X

banis gasaRebi 1 X X X X X X X X

nunu gabunia`Tovli modis cidan~

2 X X X X X X X X X

mcire oqtavis notebi 1 X X X X X X X X

mravalJamier _qalaquri simRera

2 X X X X X X X X

mcire oqtavis notebi xazebs Soris

1 X X X X X X X X

saSobao karnavali 3 X X X X X X X X X

frenk CerCili `fifqias simRera~ 1 X X X X X X X X X

frenk CerCili `jujebis simRera~ 1 X X X X X X X X X

frederik lou`Cemi mSvenieri ledi~

1 X X X X X X X X X

musikaluri karnaxi _ 3 1 X X X X X X X X

Congurs simebi gavubi _ xalxuri simRera

2 X X X X X X X X X

violinos istoria _1 1 X X X X X X X

nikolo paganini 1 X X X X X X X Xviolinos istoria _2 1 X X X X X X X

nikolo paganinis biografia 1 X X X X X X X Xnikolo paganinis Semoqmedeba 1 X X X X X X X Xguram bzvaneli `samSoblos~ 1 X X X X X X X X Xorgani 1 X X X X X X X

maJori 1 X X X X X X X X

Sinaarsisa da miznebis ruka

Page 16: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

15

paragrafis dasaxeleba

akad

emiu

ri

saaT

i

mus.

VI.1

. mo

swav

les

Seu

Zlia

imp

ro

viz

aciu

l

sava

rj

iSo

ebS

i m

ona

wil

eoba

.

mus.

VI.2

. mo

swav

les

Seu

Zlia

sim

Rer

a ma

rt

o d

a sx

vebT

an

erT

ad.

mus.

VI.3

. mo

swav

les

Seu

Zlia

gan

saz

Rvr

os

da

gad

mosc

es

misT

vis

sain

ter

eso

gan

wyo

bil

eba,

siu

Jet

i, T

ema.

mus.

VI.4

. mo

swav

les

Seu

Zlia

mu

sika

lu

ri

dam

wer

lo

bis

gam

oye

neba

.

mus.

VI.5

. mo

swav

les

Seu

Zlia

sak

uT

ari

sas

wav

lo

sa

qmia

nobi

s w

arma

rT

va.

mus.

VI.6

. mo

swav

les

Seu

Zlia

sxv

ebT

an T

anam

Sr

oml

oba

.

mus.

VI.7

. mo

swav

les

Seu

Zlia

mo

smen

ili

mu

sika

lu

ri

naw

armo

ebis

gan

xil

va d

a S

efas

eba.

mus.

VI.8

. mo

swav

les

Seu

Zlia

mo

naw

ileo

bis

miR

eba

sxva

das

xva

saxi

s R

oni

sZie

baS

i.

mus.

VI.9

. mo

swav

les

esm

is d

a S

euZl

ia w

armo

aCin

os,

ro

m mu

sika

/xel

ovn

eba

komu

nika

cii

s sa

Su

aleb

aa.

mus.

VI.1

0. m

osw

avl

e i

cno

bs q

arT

ul

i d

a ms

of

lio

mu

sika

lu

ri

xel

ovn

ebis

cno

bil

nim

uSe

bsa

da

war

moma

dge

nleb

s.

mus.

VI.1

1. m

osw

avl

es S

euZl

ia S

ead

aro

s er

Tma

neT

smu

sika

lu

ri

naw

armo

ebeb

i.

mus.

VI.1

2. m

osw

avl

e ic

nobs

sxv

adax

va t

ipis

ans

ambl

isa

da

or

kest

ris

Sem

adg

enl

oba

s.

teodoro kotrau

`santa luCia~1 X X X X X X X X X

feliqs mendelsoni 1 X X X X X X X X

mendelsonis biografia 1 X X X X X X X X

tonikuri samxmovaneba 1 X X X X X X X X

mendelsonis Semoqmedeba 1 X X X X X X X X

Conguri _ megruli simRera 2 X X X X X X X X

mendelsonis koncertebi 1 X X X X X X X X

jeri hermani – Hello, Dolly 1 X X X X X X X X X

minori 1 X X X X X X X X

`win wyaros~ mgalobeli SaSvi 1 X X X X X X X X

karl Cerni 1 X X X X X X X X

inola gurgulia `nakadulo~ 1 X X X X X X X X X

frederik Sopeni 1 X X X X X X X X

Sopenis biografia 1 X X X X X X X X

Sopeni parizSi 1 X X X X X X X X

r. laRiZe `herio, herio~ 1 X X X X X X X X X

Sopenis Semoqmedeba 1 X X X X X X X X

Zilispiruli _ iakob Straitis

moTxroba2 X X X X X X X X X

paraleluri minori 1 X X X X X X X X

qriste aRsdga _ sagalobeli 2 X X X X X X X X

kvinturi wre 1 X X X X X X X X

orxmiani savarjiSo 1 X X X X X X X X

gia maWaraSvili `ocneba~ 1 X X X X X X X X X

Page 17: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

16

1. T. nacvliSvili `saqarTvelo lamazo~ _ asrulebs `cisferi trio~2. i. haidni. kaizer-kvarteti, II nawili3. i. s. baxi. saviolino koncerti #1, re minori, I naw.4. i. haidni. simfonia #94, II naw.5. `Sina vorgil~ _ svanuri simRera6. v. a. mocarti. safortepiano koncerti #21, II nawili7. a.maWavariani. fragmenti baletidan `otelo~8. v. a. mocarti. safortepiano koncerti #23, II nawili9. ilia II. `kirie eleison~ sagalobeli 10. l.v. beThoveni. safortepiano sonata #8, do minori, `paTetikuri~, II nawili11. l. v. beThoveni. safortepiano sonata #8, do minori, `paTetikuri~, II nawili, saorkestro varianti12. `mravalJamier~ _ qalaquri simRera13. J. bize. opera `karmeni~. biWunaTa gundi14. a. mizandari. safortepiano piesebi: `aRmosavluri melodia~, `lezginka~ _ asrulebs Tamar liCeli15. o. TaqTaqiSvili. saviolino koncerti, I nawili16. v. a. mocarti. opera `jadosnuri fleita~ _ papagenasa da papagenos dueti17. a. maWavariani. saviolino koncerti, I nawili18. r.Sumani. safortepiano cikli, `karnavali~ _ `paganini~19. ilia II. `gixaroden~ _ sagalobeli20. n. paganini. kapriCio #2421. a. vivaldi-i.s. baxi _ saorgano koncerti22. l. v. beThoveni. uvertiura `egmonti”23. f. mendelsoni. `usityvo simRerebi” _ simRera jarasTan24. f. mendelsoni. saviolino koncerti, mi minori, I nawili25. `Conguri~ _ megruli simRera26. f. mendelsoni. `saqorwilo marSi~27. v. a. mocarti. safortepiano sonata #11, III nawili, `Turquli marSi~28. `win wyaro~ _ qarTl-kaxuri simRera29. k. Cerni. etiudi #1, do maJori30. l. Site. etiudi #2, do maJori31. r. Sumani. safortepiano cikli `karnavali~ _ `Sopeni~32. f. Sopeni. etiudi #10, do minori, `revoluciuri”33. f. Sopeni. valsebi ##7, 1034. f. Sopeni. noqtiurnebi ##20, 235. f. Sopeni. preludia #736. f. Sopeni. mazuri #2 37. `qriste aRsdga~ _ sagalobeli38. z. faliaSvili. opera `abesalom da eTeri” _ cekva `qarTuli”39. v. doliZe. opera `qeTo da kote” _ gundi `vadidebT maspinZelsa”40. i. paxelbeli. kanoni, re minori

audio masalis sia

diski I

Page 18: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

17

1. i. gurgulia. `saqanela~ _ `minus~ fonograma2. i. boboxiZe. `fifqebi~ _ asruleben irakli uCaneiSvili da elene raqviaSvili3. i. boboxiZe. `fifqebi~ _ `minus~ fonograma4. n. gabunia. `Tovli modis cidan~ _ `minus~ fonograma5. f. CerCili. `fifqias simRera~ _ asrulebs andrea kazeloti6. f. CerCili. `fifqias simRera~ _ `minus~ fonograma7. n. qaSakaSvili. safortepiano improvizacia fifqias simReris Temaze _ asrulebs nikoloz qaSakaSvili8. f. CerCili. `jujebis simRera~9. f. CerCili. `jujebis simRera~ _ `minus~ fonograma10. f. lou. ,,Cemi mSvenieri ledi’’ _ asrulebs julia endriusi11. f. lou. ,,Cemi mSvenieri ledi’’ _ `minus~ fonograma12. xalxuri simRera ,,Congurs simebi gavubi” _ `minus~ fonograma13. g. bzvaneli. `samSoblos~ _ `minus~ fonograma14. t. kotrau `santa luCia~ _ asrulebs robertino loreti15. neapolitanuri simRera `santa luCia~ _ `minus~ fonograma16. j. hermani. `Hello, Dolly~ _ asrulebs lui armstrongi17. j. hermani. `Hello, Dolly~ _ `minus~ fonograma18. i. gurgulia. `nakadulo~ _ `minus~ fonograma19. r. laRiZe. `herio, herio~ _ asruleben `basti-bubus~ studiis bavSvebi20. r. laRiZe. `herio, herio~ _ `minus~ fonograma21. g. maWaraSvili. `ocneba~ _ asrulebs lizi lukaSvili22. g. maWaraSvili. `ocneba~ _ `minus~ fonograma

damatebiTi masala dResaswaulebisaTvis:

1. v. doliZe. `kintouri~ operidan `qeTo da kote~2. `urmuli~3. a. vivaldi. `Semodgoma~

diski II _ `imRere TviTon~

Page 19: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

18

am rubrikaSi gaerTianebulia Semdegi Teoriuli masala: intervalebi (didi, patara, wmin-da), banis gasaRebi, mcire oqtavis notebi, musikaluri karnaxi-3, maJori da minori, tonikuri samxmovaneba, paraleluri minori, kvinturi wre.

moswavlis wigns Tan axlavs moswavlis rveuli, sadac Tanmimdevrulad da etapobrivad, yovel Teoriul sakiTxs Tan erTvis intonaciur-ritmuli savarjiSoebi, romlebic maswav-lebelsac da moswavlesac exmareba ama Tu im Teoriuli masalis kargad gaazrebasa da xarisxi-anad aTvisebaSi. amaSi maT, agreTve, exmareba moswavlis wignSi mocemuli rubrika `furcli-dan kiTxva~. es rubrika moswavleebs solfejios gakveTilebze SeZenili codnis praqtikulad gamoyenebis dros gamoadgeba.

samuSao rveulSi mocemuli rubrika `gaixsene da gaimeore~ Zveli, III, IV da V klasSi Seswav-lili masalis gaxsenebasa da ganmeorebaSi, dagvexmareba da gagviadvilebs axali masalis ukeT gagebas. aseTi rubrika Tan sdevs IV da V klasis moswavlis rveulebsac, sadac I, II da III klasSi Seswavlili masalaa Tavmoyrili da gameorebuli. srulyofili saxiT masala ukve VI klasis rveulSi gveZleva da xels uwyobs sruli eqvswliani kursis codnis gameoreba-ganmtkicebas.

resursi: moswavlis wigni da rveuli; audio diski xangrZlivoba: 12 akademiuri saaTi

solfejios gakveTilebi

marto da sxvebTan erTad simReris, ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba; musikis elementaruli Teoriis sawyisebis gacnoba-gaazreba; sanoto sis-temis niSnebis amocnoba da Cawera.

mizani:

gakveTili 2

6

solfejiosityva `solfejio~ warmodgeba ori notis: sol-isa da fa-s saxelwo-

debidan. solfejios gakveTilebi igive musikis gakveTilebia, romle-bsac piTagora-biWuna gitarebdaT. solfejios gakveTilebze bavSvebi swavloben musikis ana-banas, notebis werasa da simReras, uviTardebaT ritmis SegrZneba, musikaluri smena da mexsiereba. axla Tanmimdevru-lad gavixsenoT da gavimeoroT ramdeni rame gvaswavla Cvenma solfe-jios maswavlebelma piTagora-biWunam?

1. violinos gasaRebis dawera; 2. I da II oqtavis notebi da maTi gamRe-reba; 3. gama do-maJori da gamRereba; 4. myari da meryevi safexurebi; 5. tetraqordi; 6. notis grZlioba: mTeli, naxevari, meoTxedi, mervedi.

gakveTili 2

& 44 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ

& 42 œ œ œ œ œ œ œ œ

& 43 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ .

& 44 œ œ œ œ œ œ œ œ w

& 44 www www www www

& 44 www www www www www

& 44 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ

& 42 œ œ œ œ œ œ œ œ

& 43 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ .

& 44 œ œ œ œ œ œ œ œ w

& 44 www www www www

& 44 www www www www www

& # 44 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ

& # 42 œ œ œ œ œ œ œ œ

& # 43 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ .

& # 44 œ œ œ œ œ œ œ œ w

& # 44 www www www www

& # 44 www www www www www

& # 44 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ

& # 42 œ œ œ œ œ œ œ œ

& # 43 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ .

& # 44 œ œ œ œ œ œ œ œ w

& # 44 www www www www

& # 44 www www www www www

& w w w w w w w w

& w w w w w w w w

& w w w w w w

& w w w w w w w w

& w w w w

& w w w w w w w w

& 44myari da meryevi

w w w w w w w w

& 44

& 44 œ œ œ œ œ œ œ œ

& 44intervalebi oTx meoTxedSi

w w w w w w w w w w w w w w w w

& 44

& w w w w w w w w

& w w w w w w w w

& w w w w w w

& w w w w w w w w

& w w w w

& w w w w w w w w

& 44myari da meryevi

w w w w w w w w

& 44

& 44 œ œ œ œ œ œ œ œ

& 44intervalebi oTx meoTxedSi

w w w w w w w w w w w w w w w w

& 44

gaixsene da gaimRere

i. haidni.kvarteti

mousmine musikas da daxate an dawere Seni

STabeWdileba.

gaixsene i. haidnis Semo-qmedeba, moawyve prezen-tacia klasSi da SeafaseT erTmaneTi qulebiT.

do-maJori

sol-maJori

do-maJoris tonikuri samxmovaneba

myari da meryevi safexurebi

myari da meryevi safexurebi

Page 20: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

19

& w w w w w w w w

& w w w w w w w w

& w w w w w w

& w w w w w w w w

& w w w w

& w w w w w w w w

& 44myari da meryevi

w w w w w w w w

& 44

& 44 œ œ œ œ œ œ œ œ

& 44intervalebi oTx meoTxedSi

w w w w w w w w w w w w w w w w

& 44 & w w w w w w w w w w w w w w w w

& w w w w w w w# w w w# w w w w w w

& w w w w w w# w# w w wn wn w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& ##### w w w w w w w w

& w w w w w w w w w w w w w w w w

& w w w w w w w# w w w# w w w w w w

& w w w w w w# w# w w wn wn w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& ##### w w w w w w w w

& w w w w w w w w w w w w w w w w

& w w w w w w w# w w w# w w w w w w

& w w w w w w# w# w w wn wn w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& #w w w w w w w w w w w w w w w w

& ##### w w w w w w w w

la-minori bunebrivi

la-minori harmoniuli

la-minori melodiuri

mcire oqtavis notebi I oqtavis do

kvinturi wre

miTiTeba: maswavlebels SeuZlia bavSvebs daavalos Tavad daxaton kvinturi wre da aRniSnon tonalobebi saxatav rveulSi.

25

mcire oqtavis notebi

mcire I II III IV V

re

fa

la

do

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

re fa la do

gadawere mcire oqtavis notebi

dawere mcire oqtavis notebi xazebze

?

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w w w w w w w w w w w w w w w

? w w w w w w w w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

? w

gakveTili 19

akordi italiuri si-tyvaa da sami an meti musikaluri bgeris har-moniul SeerTebas niS-navs.

C-dur

G-dur

D-dur

A-dur

E-dur

H-dur

da a.S.

Page 21: musika da bavSvebiold.eqe.ge/uploads/Grifireba/GRIFIREBULEBI_2011/Music/Ckarostvali/masw_VI.pdfsavaraudo kiTxvebi da CamoayalibeT pasuxebi. ar moeridoT paralelebis gavlebas. pasuxi,

20

Cexma musikosma ioseb ivanes Ze ratilma udidesi wvlili Seitana qarTuli folkloris ganviTarebaSi. is pirveli qarTuli xalxuri simReris gundis xelmZRvaneli iyo; man pirvelma gadaitana notebze 30–ze meti, dRes ukve kargad cnobili, qarTuli xalxuri simRera; aqtiurad monawileobda "qarTuli galobis aRmdgeneli komite-tis" saqmianobaSi.

24 oqtombers CexeTis respublikaSi, praRis maxloblad mdebare qalaq dobSiceSi ioseb ratilis muzeumi gaixsna

saqarTvelos parlamentis erovnulma biblioTekam saqarT-velos iusticiis saministros erovnul arqivTan erTad daamuSava masalebi ratilis Sesaxeb da Seadgina bibliografia. damuSavebuli masalis aslebi gadaeca ratilis muzeums.

CexeTis respublikaSi ioseb ratilis muzeumis gaxsna aris erT–erTi mniSvnelovani furceli qarTul-Cexuri urTierTobebis is-toriaSi.

kote focxveraSvili (1889-1959) qarTveli kompozitori, diri-Jori da lotbari. saqarTvelos yofili saxelmwifo himnis – `dideba~ - avtori. dawera mravali simRera, daamuSava qarTuli xalxuri sim-Rerebi, maT Sorisaa: „gafrindi Savo mercxalo“, „gurjanelni“ da a.S., mas ekuTvnis ori opera: „kerpTa damxoba“ da sabavSvo opera „manana“.

dideba — saqarTvelos demokratiuli respublikis saxelmwifo himni iyo 1918—1921 wlebSi da saqarTvelos respublikis himni 1991—2004 wlebSi. es pirveli qarTuli erovnuli himnia. teqsti da musika ekuTvnis kompozitor kote focxveraSvils.

2004 wlis aprilSi, „dideba“ Seicvala axali saxelmwifo himniT — „Tavisufleba“.

ioseb ratili

kote focxveraSvili

dideba

ioseb ratili

& 44 .œ jœ œ œdi de ba ze

œ œ œ œciT kur Txe uls

.œ Jœ œ œdi de ba qve

œ œ œ œynad sa mo Txes- - - - - - - - - -

& .œ Jœ œ œtur fa i ver

wsa

.œ Jœ œ œdi de ba Zmo

œ œ œ œbas er To- - - - - - - -

& wbas

.œ Jœ œ œdi de ba Ta

œ œ œ œvi su fle

wbas- - - - - -

& .œ Jœ œ œdi de ba sa

œ œ œ œma ra di so

.œ œ œ œ œ œ œqa rTvel mxne er

wUsa- - - - - - - -

dideba

teqsti da musika:kote focxveraSvilis

kote focxveraSvili


Recommended