Modele atomu
Ernest Rutherford (1871-1937)
Niels Bohr (1885-1962)
Model atomu Bohra
1. Elektron krąży po orbicie kołowej wokół
jądra pod wpływem przyciągania
kulombowskiego
2. Stabilne są tylko pewne orbity
elektronowe (gdzie elektron nie
wypromieniowuje energii)
3. Atom emituje promieniowanie kiedy
elektron “skacze” z wyższego na niższy
poziom energii.
Spektrum fal
elektromagnetycznychFale radiowe (15cm – 2000m)
- AM/FM
- radioastronomia (niezależna od pogody)
Mikrofale (1mm -30cm)
- systemy radarowe (nawigacja powietrzna)
- badanie atomowych i molekularnych własności
materii
- kuchenki mikrofalowe (2450 MHz)
- komunikacja
Promieniowanie podczerwone IR (700nm – 1mm)
(Herschel, 1800)
- związane z drganiami molekuł
- postrzegane przez nas jako ciepło
- wykorzystywane przez satelity do analiz
geofizycznych
- pomocne w medycynie we wczesnym wykrywaniu
guzów
(dokładne pomiary temperatury: tkanka zmieniona
ma wyższą temperaturę)
- zastosowania wojskowe (noktowizory)
Światło widzialne (400nm – 700 nm)
- zmysł wzroku
- proces fotosyntezy.
Promieniowanie ultrafioletowe UV (10nm – 400nm)
(Ritter, 1801)
- stymuluje produkcję witaminy D w naszej skórze
(prawidłowy stan kości)
- opalenizna
- działanie antyseptyczne
- promienie krótsze (<300nm), bardziej energetyczne,
a przez to niebezpieczne, pochłaniane przez warstwę
ozonu w atmosferze – na szczęście!)
Promieniowanie Roentgena (0.01nm – 1nm) (1895)
- produkowane w wyniku nagłego hamowania
elektronów po zderzeniu z metalową tarczą
(promieniowanie ciągłe); promieniowanie
charakterystyczne (piki na widmie ciągłym) powstaje z
kolei w wyniku wybicia elektronów z najgłębszych
powłok (ściślej kiedy powracają one na swoje orbity
bliskie jądra emitując kwanty energii).
- zastosowanie w medycynie
- badanie struktury ciał krystalicznych
- wykrywanie defektów w metalach
- odkrycie DNA
- astronomia roentgenowska
Promieniowanie gamma (poniżej 0.01nm) (Villiard,
1900)
- promieniowanie jądrowe, wyjątkowo energetyczne i
przenikające.
W. C. Roentgen ( Nobel 1901)
Promienie Roentgena
- odkrycie i wytwarzanie
- własności (promieniowanie ciągłe i
dyskretne)
- prawo Moseleya: uporządkowanie układu
okresowego Mendelejewa
- zastosowanie promieni Roentgena do
badania struktur periodycznych
(prawo Bragga)
Wykorzystanie promieni
Roentgena do badań
struktury kryształów:
własności falowe
Obraz dyfrakcyjny Lauego
d = odległość pomiędzy płaszczyznami sieci
l = długość fali
q = kąt odbicia
Idea dyfrakcji Bragga
ql sin2dn
ql sin2dn
l 0.1 nm (odległości
warstw
międzyatomowych)
E 10 -100 keV
Max von Laue: falowy charakter promieni X
– dyfrakcja na krysztale
Braggowie – ojciec i syn
– 1913 - 1914
– rozpraszanie promieni X można sobie
wyobrazić jako odbicie od płaszczyzn
sieciowych
– zastosowanie do określania struktury
atomowej
– Nagroda Nobla 1915
William & Lawrence Bragg