+ All Categories
Home > Documents > YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan...

YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan...

Date post: 29-Nov-2020
Category:
Upload: others
View: 0 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
56
APOCALIPSIS 1:1 1 APOCALIPSIS 1:6 YIN ̈ TZET AKꞌLAX YOHTAN ̈ ELO NAJ SAN JUAN YU COMAM JESUCRISTO Huntekꞌan tzet yakꞌ Comam Jesucristo johtan̈eloj 1 Haꞌ huneꞌ tiꞌ yakꞌ Comam Dios, isyeb Comam Jesu- cristo tet ebnaj ischejab yin̈ huntekꞌan tzet yilal yuni yeb toxa chiyuhi. Ischejniti Comam Jesucristo yángel yakꞌni wohtan̈elojan, hanin Juan intiꞌan, ischejab Comam Jesucristo. 2 Hanintiꞌan chiwalan isyelal yin̈ tzet wilan, testigo inpaxojan yin̈ Istzotiꞌ Comam Dios yij isba yu Comam Jesucristo. 3 Sakꞌal yet mac chiilni yeb mac chiaben huntekꞌan tzet halbilcano yu Comam yul huneꞌ Hum tiꞌ, cat isyijen huntekꞌan tzet tzꞌibn̈ebilcano tiꞌ, yuto toxa chij isba. Istzꞌibn̈eto naj Juan iscarta tet hujeb iglesia 4 Hanin Juan intiꞌan, chintzꞌibn̈etojan huneꞌ carta tiꞌ teyet hex huj majan ayexxaco yul iskꞌab Comam Jesu- cristo. Chawe akꞌancꞌulal yeb iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Dios; Comam ay tinan̈, Comam ayxaticꞌa yet yalan̈to- canoj, Comam chihuli. Chahwepaxo akꞌancꞌulal yeb iscꞌulchꞌanil tet hujeb espíritu * ayco sata bay tzꞌon̈an Comam. 5 Chawepaxo akꞌancꞌulal yeb iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Jesucristo, Comam testigo caw yijem. Comam Jesucristo tiꞌ babel itzitzbican̈ xol camom, aypaxo yip Comam yiban̈ ebnaj rey ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Caw xahan ayon̈ yu Comam, caw yicanilo Comam comul yu ischiqꞌuil malto yin̈ teꞌ culus. 6 Con̈yanico Comam yahawil yeb sacerdotehal * yu jocnico yu Comam Dios, ismam * 1:4 Hujeb espíritu tuꞌ, chitzotel yin̈ Comam Espíritu Santo * 1:6 Ap 5:10; 20:6; 22:15
Transcript
Page 1: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 1:1 1 APOCALIPSIS 1:6

YIN̈ TZET AKꞌLAX YOHTAN̈ELO NAJSAN JUAN YU COMAM JESUCRISTOHuntekꞌan tzet yakꞌ Comam Jesucristo johtan̈eloj

1 Haꞌ huneꞌ tiꞌ yakꞌ Comam Dios, isyeb Comam Jesu-cristo tet ebnaj ischejab yin̈ huntekꞌan tzet yilal yuniyeb toxa chiyuhi. Ischejniti Comam Jesucristo yángelyakꞌni wohtan̈elojan, hanin Juan intiꞌan, ischejab ComamJesucristo. 2 Hanintiꞌan chiwalan isyelal yin̈ tzet wilan,testigo inpaxojan yin̈ Istzotiꞌ Comam Dios yij isba yuComam Jesucristo.

3 Sakꞌal yet mac chiilni yeb mac chiaben huntekꞌantzet halbilcano yu Comam yul huneꞌ Hum tiꞌ, cat isyijenhuntekꞌan tzet tzꞌibn̈ebilcano tiꞌ, yuto toxa chij isba.

Istzꞌibn̈eto naj Juan iscarta tet hujeb iglesia4 Hanin Juan intiꞌan, chintzꞌibn̈etojan huneꞌ carta tiꞌ

teyet hex huj majan ayexxaco yul iskꞌab Comam Jesu-cristo. Chawe akꞌancꞌulal yeb iscꞌulchꞌanil iscꞌul ComamDios; Comam ay tinan̈, Comam ayxaticꞌa yet yalan̈to-canoj, Comam chihuli. Chahwepaxo akꞌancꞌulal yebiscꞌulchꞌanil tet hujeb espíritu* ayco sata bay tzꞌon̈anComam. 5 Chawepaxo akꞌancꞌulal yeb iscꞌulchꞌanil iscꞌulComam Jesucristo, Comam testigo caw yijem. ComamJesucristo tiꞌ babel itzitzbican̈ xol camom, aypaxo yipComam yiban̈ ebnaj rey ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Cawxahan ayon̈ yu Comam, caw yicanilo Comam comul yuischiqꞌuil malto yin̈ teꞌ culus. 6Con̈yanico Comamyahawilyeb sacerdotehal* yu jocnico yu Comam Dios, ismam* 1:4 Hujeb espíritu tuꞌ, chitzotel yin̈ Comam Espíritu Santo * 1:6 Ap5:10; 20:6; 22:15

Page 2: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 1:7 2 APOCALIPSIS 1:11

Comam Jesucristo. Hallaxojab tzotiꞌ cꞌul yin̈ Comam, yebxin ta caw ay yip Comam yin̈ sunilbal tiempo. ¡Hacojabtuꞌ!7 Chul Comam Jesucristo tuꞌ xol moyan. Sunil mac chiilni

yul Comam, haꞌ hunpaxo ebnaj potxꞌni camo Co-mam chiilni yuli. Hayet chilni anma ay yul hununcon̈ob yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yul Comam chioc yin̈biscꞌulal, cat yoc okꞌo yu biscꞌulal. Hoꞌ, hac tuꞌchuhi.*

8Yalni Comam:—Haninan babelinan yeb islahobal, hacaꞌ tzꞌib A yeb

Z,* ẍi Comam; Comam chisje iswatxꞌen sunil tzet ye tuꞌ,Comam ay tinan̈, yeb ayxaticꞌa yet yalan̈tocanoj, yebchihuli.*

Yil naj Juan iscꞌulchꞌanil yip Comam Jesucristo9 Hanin Juan intiꞌan, heyuẍta wehan, han-hun-inan

chiwabehan isyaꞌtajil yeb hex, yeb xin han-hun-inanchinchahan isnimanbal incꞌulal teyintaj. Huneꞌn̈e xinchon̈eh yeb Comam Dios yu ayon̈xaco yul iskꞌab ComamJesucristo. Yet hunel, yet ayinan yul huneꞌ con̈ob chiyijPatmos, huneꞌ con̈ob ay xol haꞌ mar, quinalaxicojan presoyu chiwalicꞌojan Istzotiꞌ Comam Dios yeb tzet iswatxꞌeComam Jesucristo. 10 Yet hunel tuꞌ, yin̈ tzꞌayic yet Co-mam,† quinocan yalan̈ ischejbanil Comam Espíritu Santo,wabenan huneꞌ yul nukꞌe wintajan awi yin̈ caw ip hacaꞌyokꞌ chꞌen trompeta. 11Yalni wetan hacaꞌ tiꞌ:

—Tzꞌibn̈eyo huntekꞌan chawil tiꞌ yul hum, cat hawanitotet hujeb majan anma ayxaco yul inkꞌaban ay yul isma-* 1:7 Dn 7:13; Mt 24:30; Mr 13:26; Lc 21:27; Zac 12:10 * 1:8 Ex 3:14 * 1:8Is 41:4; 44:6 † 1:10 Tzꞌayic yet Comam, haꞌ ton domingo.

Page 3: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 1:12 3 APOCALIPSIS 1:20jul Asia: tet Efeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardis,Filadelfia yeb tet Laodicea,‡ ẍi wetan.

12 Inmeltzon inbahan, intꞌan̈xitojan yun̈e wilnihanmacchitzotel wetan. Wilnihan hujeb candelero naba oro baychialaxato cantil. 13 Xolbal hujeb candelero tuꞌ wilanhuneꞌ mac§ hacaꞌ anma jilni. Caw nimajal ishojayo istelxil iskꞌap ayicoj, masanta chiayilo yin̈ yoj. Aypaxico huneꞌiscincho naba oro, nimajal ispakꞌi sat chiah apno istxamiscꞌul. 14 Wal xil iswiꞌ caw saj jilni hacaꞌ noꞌ saj lana yebhacaꞌ jilni chꞌen chew. Haxa isbakꞌsat lahan jilni hacaꞌxaj kꞌa kꞌaꞌ. 15 Wal yoj xin chitzejtzoni, hacaꞌ jilni chꞌenbronce n̈ijbilxalo istzꞌilal, n̈usbilxa yul horno. Wal yulisnukꞌ xin caw ay yip hacaꞌ jaben isbili haꞌ nimeta haꞌ.16 Yin̈ iswatxꞌkꞌab ayco hujeb txꞌumel. Chi-xin-elti huneꞌchꞌen espada* caw xixiꞌ iswiꞌ yul istiꞌ. Huneꞌ chꞌen espadatuꞌ aypaxatiꞌ yeh yichin̈ chꞌen. Wal issat lahan jilni hacaꞌyet chitzejla tzꞌayic yet caw hajan.

17Yet wilnihan huntekꞌan tuꞌ, waycꞌayan yich yoj, hacaꞌcamom wucanilojan. Yanayo iswatxꞌkꞌab wiban̈an, yalniwetan:

—Mach chachxiwi, hanintiꞌan yichebanil yeb islahobal.18 Hanintiꞌan itzitzinan, quincaman yajaꞌ tinan̈ xin itz-itzinan yin̈ sunilbal tiempo. Hanintiꞌan yahaw inan yin̈camical yebpaxo yin̈ bay chiapni yanma anma chicami.19 Tzꞌibn̈ecano huntekꞌan maxawil tiꞌ, yeb huntekꞌanchawil tinan̈, yeb huntekꞌan chawilaꞌ yet tzujaniloxa.20 Haꞌ hujeb txꞌumel hawil yin̈ inwatxꞌkꞌaban yeb hujeb‡ 1:11 “Hanintiꞌan babel yeb islahobal.” Mach ayoco yin̈ sunil manuscrito,yajaꞌ chu hawilni yetbi cuybanil tiꞌ yin̈ Ap 1:6, 8, 17 § 1:13 Huneꞌ machacaꞌ anma, haꞌ ton Comam Jesucristo, Dn 7:13. Hijo de hombre ẍi, yutecoisba Comam anmahil * 1:16 Huneꞌ chꞌen espada chal yelapnoj, Tzotiꞌ cꞌulyet colbanile. Haꞌ mac mach chaco isba yin̈ chitit ishowal Comam yiban̈, Ap.2:12

Page 4: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 2:1 4 APOCALIPSIS 2:5candelero naba oro, hac tiꞌ chal yelapnoj: Haꞌ hujebtxꞌumel tuꞌ, yechel hujwan̈ inchejaban† chiilni hujeb ma-jan anma ayxaco yul inkꞌaban, walpaxo hujeb candeleronaba oro yechel hujeb majan anma ayxaco yul inkꞌabtuꞌan, ẍi Comam.

2Chejbanile tet macta ayxaco yul kꞌab Comam Jesucristo ay

bey con̈ob Efeso1Yalnipaxo Comam:—Hac tiꞌ chu hatzꞌibn̈ento tet inchejaban chitan̈en

macta ayxaco yul inkꞌabanyul con̈ob Efeso: “Comam ikꞌn̈ehujeb txꞌumel yin̈ iswatxꞌkꞌab, Comam chiecꞌ xol hujebchꞌen candeleronabaorobay chiahto cantil, haꞌ chalni ha-caꞌ tiꞌ: 2Cawwohtajan sunil tzet chewatxꞌe, caw wohtajanhanta isyaꞌtajil cheyakꞌle yin̈ ismunil Comam Dios, nimancheyutepaxo hecꞌul heyakꞌni techaho isyaꞌtajil, mach xinchextzala yin̈ anma chiwatxꞌen istxꞌojal. Wohtapaxojantato xaheyilwe ebnaj chisbalico isba inchejabojan, yaycꞌayebnaj yin̈ lekꞌtiꞌal, hac tuꞌ yu heyohtan̈eniloj tato lekꞌtiꞌebnaj. 3 Wohtajan ta caw chexecꞌyaꞌ yu ayexico yulinkꞌaban, yaj xin caw ay henimancꞌulal, mach chitibayoheyu.

4 Yajaꞌ ay hanicꞌ mach chischah inwiꞌan, yuto matxaayoco heyanma win̈an hacaꞌ yet heyichicoj. 5 Yuxinnawetij baytet yin̈ quexaycꞌayi, meltzoweco henabal yin̈Comam Dios, cat hewatxꞌen baytetticꞌa chewatxꞌe yetyichebanil. Ta mach xin chintohan quexwilaꞌan yin̈ an̈ecat winilojan hecandelero* yul yehobal.† 1:20 Ebnaj ischejab Comam, aymac chalni ta yángel ComamDios ye ebnaj,aypaxo mac chalni tato haꞌ ebnaj pastor * 2:5 Candelero, haꞌ chalilojiglesia, Ap. 1:20.

Page 5: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 2:6 5 APOCALIPSIS 2:116 Yajaꞌ xin ay huneꞌxa hecꞌulal yul insatan, yuto

cheyah tzettaj chiswatxꞌe ebnaj nicolaíta,† haquinpax-tuꞌan chinyahan tzet chiswatxꞌe ebnaj. 7Maquex cheyabehuneꞌ tiꞌ, caw akꞌwe heyanma hetxumnilo tzet chal Co-mam Espíritu tet ej macta ayxaco yul iskꞌab ComamDios. Haꞌ mac chikꞌoji, chiwakꞌan sat teꞌ lobehal chiakꞌnikꞌinale islob, teꞌ ay yul yictabal isparaíso Comam Dios,”*ẍi Comam.

Chejbanile tet macta ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo aybey con̈ob Esmirna

8Yalnipaxo Comam:—Hac tiꞌ chu hatzꞌibn̈ento tet inchejaban chitan̈en

macta ayxaco yul inkꞌaban ay yul con̈ob Esmirna: “Co-mam yichebanil yeb Comam islahobal, Comam cami yajaꞌitzitzbican̈, haꞌ chalni hacaꞌ tiꞌ:

9 Hanintiꞌan caw wohtajan tzet chewatxꞌe. Wohtajanhanta chꞌecꞌyaꞌ heyanma yeb hemebaꞌil, yajaꞌ yin̈ caw yeliyul sat Comam Dios caw kꞌalomex. Caw wohtajan tatotxꞌoj istzotel ebnaj chal isba Israelal teyin̈, yajaꞌ huntekꞌanebnaj tuꞌ yet naj matzwalil ye ebnaj. 10 Mach chexxiwyin̈ huntekꞌan isyaꞌtajil chul teyiban̈. Ayex tiꞌ chexalaxocopreso yu naj matzwalil yun̈e heyilwelaxi. Yulbal lahon̈ebtzꞌayic cheyil isyaꞌtajil, wal xin caw lin̈bawe hebawaxan̈cachexakꞌlax camoj, hac tuꞌ xin chiwakꞌan kꞌinale machistan̈bal ispaj selelo teyet hacaꞌ hunu corona.‡ 11 ¡Maquexcheyabehuneꞌ tiꞌ akꞌweheyanmahetxumnilo yin̈ tzet chalComam Espíritu tetej macta ayxaco yul iskꞌab Comam!† 2:6 Ap 2:6, 10, 14 Iscuybanil naj Balaam, lahan yeb iscuybanil naj Nicolásyin̈ istiempohal naj Juan ischejab Comam. Naj Balaam tuꞌ ischejab ComamDios ye naj, yaj lekꞌtiꞌ naj. Iscuyni naj ta cꞌul yakꞌni anma isxahanbal tet tioẍ,cat yoc ixloj * 2:7 Gn 2:9; Ap 22:2; Ez 28:13; 31:8 ‡ 2:10 Huneꞌ coronatuꞌ chal yelapnoj iscꞌulal chakꞌ Comam jet, yeb cokꞌinal mach istan̈bal

Page 6: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 2:12 6 APOCALIPSIS 2:17Haꞌ mac chikꞌoji mach chiakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma yin̈ huneꞌiscab camical,”§ ẍi Comam.

Chejbanile tet macta ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo aybey con̈ob Pérgamo

12Yalnipaxo Comam:—Hac tiꞌ chu hatzꞌibn̈ento tet inchejaban chitan̈en

macta ayxaco yul inkꞌaban ay yul con̈ob Pérgamo: “Co-mam ikꞌn̈e chꞌen espada cabeb yeh yeb caw xixiꞌ iswiꞌ, haꞌchalni hacaꞌ tiꞌ:

13 Hanintiꞌan caw wohtajan tzet chewatxꞌe. Cawwohtajan tato ayexayo bay caw ay yip naj matzwalil,yajaꞌ huneꞌn̈eticꞌa haꞌ heyijen wetan. Machi xin chebejheyanayto yul heyanma win̈an waxan̈ca heyil isyaꞌtajilyet iscam naj Antipas, naj caw yijem yute isba yalnicꞌointzotiꞌan bay caw ay yip naj matzwalil.

14 Yajaꞌ xin ay hanicꞌ mach chischah inwiꞌan, yutoayex tiꞌ cheyaco henabal yin̈ iscuybanil naj Balaam, najoc akꞌocꞌule tet naj rey Balac, yoc naj yakꞌno aycꞌayoebnaj Israel. Iscꞌuxni ebnaj noꞌ chibe chiakꞌlax xahanbaliltetej tioẍ,* yocpaxo ebnaj ixloj. 15 Yeb xin ayex cheyacohenabal yin̈ iscuybanil ebnaj nicolaíta, huntekꞌan yahbilwuhan.

16Yuxin nawe heba, bejwecano huntekꞌan tuꞌ, ta machxin chinapnihan yin̈ an̈e, cat wocan howal teyin̈ yu chꞌenespada chieltiꞌ yul intiꞌan.

17 ¡Maquex cheyabe huntekꞌan tiꞌ akꞌwe heyanma het-xumni yin̈ tzet chal Comam Espíritu tetej mac ayxaco yuliskꞌab Comam! Haꞌ mac chikꞌoji, chiwakꞌan maná islob,huneꞌ ewan yehi, cat wakꞌnihan huneꞌ chꞌen chꞌen cawsajhopon̈e tet bay tzꞌibn̈ebilico huneꞌ bihe* caw acꞌto;§ 2:11 Huneꞌ iscab camical; haꞌ ton isyaꞌtajil xol kꞌa kꞌaꞌ, huneꞌ chihallax lagode fuego, Ap. 20:6,14; 21:18. * 2:14 Hch 6:5; Ef 2:6 * 2:17 Is 62:2; 65:15

Page 7: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 2:18 7 APOCALIPSIS 2:23

machi mac ohtan̈e, cachann̈e huneꞌ mac chichahni tuꞌchiohtan̈eniloj,” ẍi Comam.

Chejbanile tet macta ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo aybey Tiatira

18Yalnipaxo Comam:—Hac tiꞌ chu hatzꞌibn̈ento tet inchejaban chitan̈en

macta ayxaco yul inkꞌaban ay bey con̈ob Tiatira: “ComamIscꞌahol Comam Dios, Comam lahan isbakꞌsat hacaꞌ xajkꞌa kꞌaꞌ, yeb yoj hacaꞌ chꞌen bronce chitzejlahi, haꞌ chalnihacaꞌ tiꞌ:

19Hanintiꞌan cawwohtajan tzettaj chewatxꞌe, wohtajantato ayco heyanma win̈an. Wohtapaxojan hanta chex-munlahi, yeb caw ay isnimanil hecꞌul istecha isyaꞌtajilheyu. Wohtapaxojan tato ecꞌbalto hemunil tinan̈ sata yetheyichicoj.

20 Yajaꞌ xin ay huntekꞌan tzet mach chischah inwiꞌan,yuto hex tiꞌ maẍticꞌa nino tzet cheyal yin̈ ix Jezabel,*ix isbalico isba ischejabo Comam Dios. Chakꞌni subchaix ebnaj inchejaban yu iscuybanil, chistubtento ix ebnajixloj, yeb iscꞌuxni noꞌ chibe chiakꞌlax yin̈ xahanbalil.21 Caw wakꞌan tiempo tet ix yun̈e isnani isba ix catisbejnicano istxꞌojal, yajaꞌ mach isbej ix iswinajli. 22 Yajaꞌxin chiwakꞌ ecꞌojan yaꞌ yanma ix, hacaꞌ hunu mac chitohilno sat txꞌat yu yabil; cat wanipaxayojan isyaꞌtajil yiban̈ebnaj chiuten mule yeb ix, ta mach chisna isba ebnajisbejnicano istxꞌojal, hacaꞌ istxꞌojal chiswatxꞌe ix, 23 catwakꞌni camojan yunin ix.† Hac tuꞌ xin chu yohtan̈enilosunil mac ayxaco yul inkꞌaban tato hanintiꞌan wohtajan* 2:20 Ix Jezabel bey con̈ob Tiatira tuꞌ, lahan isbi ix yeb ix yixal naj rey Acab,chijil yin̈ 1Re 16:31; 2Re 9:22,30 † 2:23 Yunin ix, haꞌ ton mac chioc tzujnoyinta cuybanile chakꞌ ix

Page 8: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 2:24 8 APOCALIPSIS 3:2tzet chiecꞌ yul heyanma yeb yin̈ henabal. Chiwakꞌan ispajselel teyet hataticꞌa tzet chewatxꞌe hununex.

24Yajaꞌ wal hunmajanexxa ay bey Tiatira tuꞌ, hexmachheyaco henabal yin̈ iscuywabal ix tuꞌ, yeb xin mach heya-beto huneꞌ chihallax cuybanile yet naj matzwalil ewanyehi, chiwalan tato machi hunuxa chejbanile chiwalto-jan teyet, 25 cachann̈e huneꞌ tiꞌ, lin̈bawe heba yin̈ tzetxatzujcha apno heyu masanto yet chinhulan. 26 Haꞌ macchikꞌoji yeb xin maẍticꞌa chisbej iswatxꞌen tzet chiwalan,chiwakꞌan yip yoc yahawo yiban̈ ej con̈ob,* 27 hacaꞌ yuyakꞌni Inmaman wipan, caw ay yip chu yakꞌni yahawil.Hacaꞌ ismakꞌlax poho hunu txꞌotxꞌ xi yu chꞌen vara nabahierro, hac tuꞌ chu yakꞌlax isyaꞌtajil tet anma man̈cꞌom,28 cat wakꞌnipaxojan txꞌumel sajbes tet.*

29 ¡Maquex cheyabe huneꞌ tiꞌ, akꞌwe heyanma hetx-umnilo tzet chal Comam Espíritu tetej mac ayxaco yulinkꞌaban!” ẍi Comam.

3Chejbanile tet macta ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo ay

yul con̈ob Sardis1Yalnipaxo Comam:—Hac tiꞌ chu hatzꞌibn̈ento tet inchejaban chitan̈en

macta ayxaco yul inkꞌaban ay yul con̈ob Sardis: “Comamayco hujeb Yespíritu Comam Dios yin̈, yeb ikꞌbilcan̈ hujebtxꞌumel yu, haꞌ chalni hacaꞌ tiꞌ:

Hanintiꞌan caw wohtajan tzet chewatxꞌe. Caw itzitzexyalbanil, yajaꞌ wal yul insatan camomex. 2 Tinan̈ xin,iwelo hewayan̈ cat heyocpaxo hewatxꞌen huntekꞌan tzetetza lan̈an istan̈iloj. Yuto chiwilan ta haꞌ tzet chewatxꞌe* 2:26 Sal 2:8-9 * 2:28 Ap 2:28; Dn 12:3; Ap 22:16

Page 9: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 3:3 9 APOCALIPSIS 3:9

mach cꞌulo sata Comam Dios. 3Naweti huntekꞌan cuyban-ile chabil heyu, lahweco heyijeni. Nawe heba, bejwecanohetxꞌojal yuto ta mach helano cheyute heba, chinapnilemnahan quexwilaꞌan yet tona nahul ayex, hacaꞌ chuyapni hunu naj elkꞌom yin̈ hunu mac tona nahul aya.

4Yajaꞌ ay haywan̈ mac texol bey Sardis tuꞌ mach yetatoisba, hacaꞌ hunu mac mach istzꞌiln̈eto xil iskꞌap, yuxinhuntekꞌan mac tuꞌ yet ay yecꞌ wintajan, sajhopon̈e xiliskꞌap. 5Haꞌ mac chikꞌoji, chialaxico xil iskꞌap caw sajho-pon̈e yeb xin mach chinhocan̈an isbi yul hum yet kꞌinale;cat walnihan sata Inmaman yeb sata ebnaj ángel ta wetanyehi.

6 ¡Maquex cheyabe huneꞌ tiꞌ akꞌwe heyanma hetxumnitzet chal Comam Espíritu tetej mac ayxaco yul inkꞌaban!”ẍi Comam.

Chejbanile tet macta ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo aybey Filadelfia

7Yalnipaxo Comam:—Hac tiꞌ chu hatzꞌibn̈ento tet inchejaban chitan̈en

macta ayxaco yul inkꞌaban ay yul con̈ob Filadelfia: “Co-mam machi nino istxꞌojal yin̈, yeb isyelaln̈eticꞌa chala,Comam ikꞌn̈e islawe naj rey David.* Comam hayet chisha-jni pulta machi hunu mac chu ispebani, hayet chispebanpulta, mach mac chu ishajni, chihalni hacaꞌ tiꞌ:

8 Hanintiꞌan wohtajan tzettaj chewatxꞌe. Ay huneꞌpulta hajan teyet wuhan, machi hunu mac chu ispebani.Waxan̈ca machi heyip yajaꞌ caw yijem cheyute heba yin̈intzotiꞌan. Machi xin chextxꞌixwilo win̈an.

9 Haꞌ huntekꞌan ebnaj chiyijen yin̈ tzet chal najmatzwalil, ebnaj chisbalico isba Israelal chinchejtojan* 3:7 Comam ikꞌn̈e islawe naj rey David, haꞌ chalilo tuꞌ ta ay yip Comamyanico anma yul iskꞌab Comam Dios.

Page 10: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 3:10 10 APOCALIPSIS 3:17ebnaj tecꞌatan̈ cat yay jahno ebnaj tesataj, cat yohtan̈eniloebnaj ta xahan ayex wuhan.

10Cawheyije inchejbanilan, nimanpaxohecꞌul heyakꞌnitechaho ilwebal, yu huneꞌ tuꞌ yuxin chexincolan yul iskꞌabhuneꞌ isyaꞌtajil chihul sat yiban̈kꞌinal yun̈e yilwelax anmaay sat txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ. 11Toxa chinhullemnahan, machojabchebej hewatxꞌen tzet chi-ticꞌa-hewatxꞌe, haxinwalmachihunu mac chiinilo ispaj selel chiakꞌlax teyet.

12 Haꞌ mac chikꞌoji, chiwacojan hacaꞌ yoyal yatut In-maman, machi xin bakꞌin chiilaxiloj; chintzꞌibn̈enicojanisbi Inmaman yin̈ yeb isbi iscon̈ob Inmaman, huneꞌ acꞌJerusalén chitit yul satcan̈ bay ay inDiosalan, cat intzꞌib-n̈enicojan inbihan acꞌ yin̈.

13 ¡Mac chiaben huntekꞌan tiꞌ yakꞌab yanma istxumnilotzet chal Comam Espíritu tet macta ayxaco yul inkꞌaban!”ẍi Comam.

Chejbanile tet macta ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo ayyul con̈ob Laodicea

14Yalnipaxo Comam:—Hac tiꞌ chu hatzꞌibn̈ento tet inchejaban chitan̈en

macta ayxaco yul inkꞌaban bey con̈ob Laodicea: “Comamistꞌin̈anil chala, Comam testigo caw yijem yeb chalniisyelal, Comam watxꞌen̈e sunil tzettaj ye tuꞌ yeb ComamDios, haꞌ chalni hacaꞌ tiꞌ:

15Wohtajan tzet chewatxꞌe, wohtajan ta lahanex hacaꞌhunu tzet chiucꞌlaxi mach chewoj, mach xin cajopaxoj,ayxicꞌa chewhexmaca caj hex. 16Yajaꞌ yu namanex, machchewojex mach cajohexpaxoj, yuxin chexinpuchꞌiltijanyul intiꞌan.

17Hex tiꞌ cheyala ta cawkꞌalomex, caw cꞌul heyin̈bal yebcaw sunil ay yul hekꞌab heyalni. Mach xin heyohtajoj tatocaw cꞌanchꞌanex yeb caw yaꞌta heyehi. Caw mebaꞌ hex,mach chu heyilni, tꞌilanexpaxoj.

Page 11: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 3:18 11 APOCALIPSIS 4:318 Wal xin chiwalan teyet lokꞌwe heoro wetan, chꞌen

caw cꞌul watxꞌebilxalo xol kꞌa kꞌaꞌ. Hac tuꞌ xin chexockꞌalomal yin̈ caw isyelal, cat xin helokꞌni xil hekꞌap cawsajhopon̈e wetan, cat heyanico teyin̈ yun̈e mach chielhetxꞌixobal yuto tꞌilanex. Chelokꞌnipaxo yan̈al isbakꞌhesat wetan yun̈e chu heyilni. 19 Hanintiꞌan chincachanyeb chiwakꞌan isyaꞌtajil yiban̈ mac xahan ay wuhan. Walxin aweco heyanma yin̈ Comam, nawe heba, bejwecanoistxꞌojal.*

20 Hanintiꞌan lin̈an inicojan sat pulta cat wawictojan,haꞌ mac chiaben yul innukꞌan cat ishajni yatut wetan,chinoctojan iscꞌatan̈ cat inwaꞌan yebi. 21Haꞌ mac chikꞌojiisyijeni chiwakꞌan huneꞌ yehobal bay tzꞌon̈aninan, hacaꞌyu inkꞌojihan, woc tzꞌon̈nojan iscꞌatan̈ Inmaman bay ayistzꞌon̈obal. 22 ¡Maquex cheyabe huneꞌ tiꞌ, akꞌwe heyanmahetxumniloj tzet chal Comam Espíritu tetej macta ayxacoyul inkꞌaban!” ẍi Comam.

4Alaxico ismay Comam Dios yul satcan̈

1 Lahwi tuꞌ, wilnihan huneꞌ pulta hajan yul satcan̈, haꞌxin huneꞌ yul nukꞌe wabehan yet babelal, huneꞌ hacaꞌ yokꞌchꞌen trompeta halni wetan:

—Ahan̈ti bey tiꞌ cat inyenihan huntekꞌan chiyub yinta-jilo tiꞌ, ẍi wetan.

2 Yin̈n̈ena tuꞌ wocan yalan̈ yip Comam Espíritu, wilni-han huneꞌ tzꞌon̈obal yul satcan̈, yul huneꞌ tzꞌon̈obal tuꞌtzꞌon̈an huneꞌ mac.* 3 Comam tzꞌon̈an tuꞌ, lahan yilniistzejla hacaꞌ chꞌen jaspe yeb hacaꞌ jilni chꞌen cornalina.Yin̈ ishoyanil istzꞌon̈obal Comam tuꞌ aycan̈ huneꞌ noꞌ* 3:19 Pr 3:12 * 4:2 Yin̈ abxubal griego chihallax huneꞌ mac yin̈ ComamDios yutomach chisje ebnaj ta chihallax isbi ComamDios, yuto txahul yul satebnaj.

Page 12: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 4:4 12 APOCALIPSIS 4:10chꞌer chitzejla hacaꞌ chꞌen esmeralda.* 4 Wilnipaxojanveinticuatro tzꞌon̈obal yin̈la ishoyanil istzꞌon̈obal Comam,yul huntekꞌan tzꞌon̈obal tuꞌ tzꞌon̈anayo veinticuatro ebnajanciano,† saj xil iskꞌap ayco yeb ayahto corona naba oroyin̈ iswiꞌ ebnaj. 5 Yul istzꞌon̈obal Comam tuꞌ chielti jeplayoj cꞌuh, caw ay yip isn̈irlahi. Haxa sata tzꞌon̈obal tuꞌ cawchiah xaj kꞌaꞌ yin̈ hujeb antorcha,* haꞌ ton hujeb YespírituComam Dios. 6 Sata tzꞌon̈obal tuꞌ aypaxo huneꞌ hacaꞌ haꞌmar jilni, chikꞌaxpon comujlubal yul hacaꞌ chꞌen vidrio.*

Haxa yictabal bay ay tzꞌon̈obal tuꞌ yeb yin̈ ishoyanil aycan̈wan̈ ebnaj querubín. Caw txꞌiꞌalcano isbakꞌsat ebnaj,ay isbakꞌsat ayco sataj, aypaxo isbakꞌsat ebnaj yintaj. 7Najbabel querubín lahan jilni naj hacaꞌ noꞌ balam, naj iscabhacaꞌ noꞌ toro, naj yox hacaꞌ sat anma, hac tuꞌ jilni sat naj,haxa naj iscan̈ hacaꞌ noꞌ aguila leyanilto xicꞌ chiecꞌ satcan̈,hac tuꞌ jilni naj.* 8 Ebnaj can̈wan̈ querubín tuꞌ wajataxicꞌ hunun ebnaj, nohnaco bakꞌsate yalan̈ yeb yiban̈ isxicꞌebnaj. Tzꞌayical yeb akꞌbalil maẍticꞌa chisbej ebnaj yalnihacaꞌ tiꞌ:Mach istxꞌojal Comam Dios Jahawil, mach istxꞌojal, mach

istxꞌojal Comam; Comam caw ayco yip, Comamayxaticꞌa yet yalan̈tocanoj, yeb ay tinan̈, yeb chi-huli,* ẍi ebnaj.

9 Chalni ebnaj querubín tuꞌ ta caw ay ismay, yeb tacaw ay yelapno Comam, Comam tzꞌon̈an yul yehobal,yeb xin chakꞌni ebnaj yuchꞌandiosal tet Comam ayn̈eticꞌayin̈ sunilbal tiempo. 10 Hunta el yet chalni ebnaj hacaꞌtuꞌ chiay jahno ebnaj veinticuatro anciano sata Comam,chanayo ebnaj iscorona sata Comam, chalni ebnaj:* 4:3 Ez 1:26-28; 10:1 † 4:4 Challaxi tato ebnaj veinti cuatro anciano,yechel yeco ebnaj yin̈ mac ayxaco yul iskꞌab Comam Dios * 4:5 Ex 19:16;Ez 1:13; Zac 4:2 * 4:6 Ez 1:22 * 4:7 Ez 1:5-10 * 4:8 Ez 1:18

Page 13: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 4:11 13 APOCALIPSIS 5:811Mam Dios Jahawil, hatzan yallaxi ta caw ay hamay, yeb

ta caw ay yelapno hawehi, yeb ta caw ay hawip,yuto hach watxꞌen̈e sunil tzet ye tuꞌ, yuto hac tuꞌel yin̈ hacꞌul yuxin aya; hach xin watxꞌen̈ecanoj, ẍiebnaj.

5ComamMeꞌ isbi yeb huneꞌ teꞌ hum

1 Wilnihan Comam tzꞌon̈an yul istzꞌon̈obal tuꞌ, aycohuneꞌ teꞌ hum yul iskꞌab, ayayo tzꞌib yul teꞌ yeb yinta teꞌ.Caw chulbilayo teꞌ, ayico hujeb sello yin̈ teꞌ.* 2Wilnihanhuneꞌ naj ángel caw aycano yip, iskꞌamben naj yin̈ caw ip:

—¿Mactaxca ay yelapno yoc yinilo issellohal teꞌ hum tiꞌ,cat isholnito teꞌ? ẍi naj. 3 Yajaꞌ nitam satcan̈ yeb yul satyiban̈kꞌinal tiꞌ yeb yalan̈ txꞌo txꞌotxꞌ ilcha hunu mac chuisholnito teꞌ, nitam yilni tzet ayayo yul teꞌ.

4 Caw xin chinokꞌan yuto mach ilcha mac ay yelapnoyoc ishajni teꞌ, nitam yilni tzet chal teꞌ.

5Yalni huneꞌ naj anciano wetan:—Mach chachꞌokꞌi, ay huneꞌ mac xakꞌoji, Balam isbi,

titna yin̈ naj Judá, titnapaxo yin̈ naj rey David.* Haꞌ najchu istzilnilo hujeb sello tuꞌ, cat isholnito teꞌ, ẍi naj wetan.

6 Wilnihan huneꞌ mac hacaꞌ meꞌ lin̈ancan̈ yictabaltzꞌon̈obal, yeb yictabal ebnaj can̈wan̈ querubín, yeb xolbalebnaj anciano. Huneꞌ mac tuꞌ hacaꞌtan̈e xaalaxico yin̈xahanbalil,* hujeb yucꞌaꞌ yeb hujeb isbakꞌsat,* haꞌ tonhujwan̈ Yespíritu Comam Dios alaxti yul sat yiban̈kꞌi-nal tiꞌ. 7 Comam Meꞌ isbi, haꞌ inilo teꞌ hum ayco yuliswatxꞌkꞌab Comam tzꞌon̈anayo yul istzꞌon̈obal. 8 Hayetyinilo Comam teꞌ, yay jahno ebnaj can̈wan̈ querubín yeb* 5:1 Is 29:11; Ez 2:9-10; Zac 5:1 * 5:5 Is 11:1, 10 * 5:6 Is 53:7. * 5:6Zac 4:10

Page 14: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 5:9 14 APOCALIPSIS 5:14

ebnaj veinticuatro anciano sata ComamMeꞌ isbi tuꞌ. Sunilebnaj ikꞌbil yarpa, yeb isvaso naba oro nohna yu pom. Haꞌpom tuꞌ yechel istxah anma yetxa Comam yehi.*

9Yanico ebnaj huneꞌ acꞌ bit, chalni hacaꞌ tiꞌ:Mamin, hachn̈echꞌan chu hachahni huneꞌ teꞌ hum tiꞌ,

cat hatzilnilo issellohal teꞌ, yuto hach tiꞌ cachocxahanbalil, ismalto hachiqꞌuil, yu halokꞌni anmayeto Comam Dios, tzijxan̈e anmahil, nanantayabxubal, niẍte con̈ob yeb nimeta con̈ob.*

10 Hawanico anma tuꞌ reyalil yeb sacerdotehal yu isyijentzet chal Comam Dios, cat yoc yahawilo yul satyiban̈kꞌinal tiꞌ,* ẍi ebnaj.

11 Lahwi tuꞌ, wilnihan hayebtam millón ebnaj ángelhoyanico yin̈ istzꞌon̈obal Comam yeb yin̈ ebnaj can̈wan̈querubín yeb ebnaj anciano. Wabenan yul isnukꞌ ebnajángel tuꞌ, 12 chalni ebnaj yin̈ caw ip hacaꞌ tiꞌ:Comam Meꞌ isbi, Comam oc xahanbalil, yet ay yallax yin̈

ta Yahawil,* ta ay iskꞌalomal, ta ay ishelanil, ta ayyip, ta ay yelapnoj, ta ay ismay yeb yallax tzotiꞌ cꞌulyin̈, ẍi ebnaj.

13 Wabenpaxojan yalni tzet watxꞌebil yu Comam Diosyul satcan̈ yeb tzet ay sat txꞌo txꞌotxꞌ yeb yalan̈ txꞌo txꞌotxꞌ,yeb tzet ay xol haꞌ mar, chalni hacaꞌ tiꞌ:Hallaxojab tzotiꞌ cꞌul yin̈ Comam tzꞌon̈anayo yul

istzꞌon̈obal, yeb yin̈ Comam Meꞌ isbi. Hallaxojabita caw ay yelapnoj, ta caw ay ismay, ta caw ay yipyin̈ sunilbal tiempo, ẍi.

14Yalnipaxo ebnaj can̈wan̈ querubín:—Hacojab tuꞌ, ẍi ebnaj. Haxa ebnaj veinticuatro an-

ciano ay jahno ebnaj, yalni ebnaj tzotiꞌ cꞌul yin̈ Comam.* 5:8 Sal 141:2 * 5:9 Sal 33:3; 98:1; Is 42:10 * 5:10 Ex 19:6 * 5:12Jn 1:29; 1Co 5:7

Page 15: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 6:1 15 APOCALIPSIS 6:86

Hujeb sello1 Lahwi tuꞌ, wilnihan istzilnilo Comam oc xahanbalil

huneꞌ babel sello, wabenan yalni naj babel querubín yin̈caw ip hacaꞌ isbili cꞌuh, yalni naj:

—¡Cata! ẍi naj.2 Hayet inhacxitojan wilnihan huneꞌ noꞌ cheh sajin̈

ayato huneꞌ naj yiban̈ noꞌ, ikꞌbil xin huneꞌ teꞌ litꞌ yunaj, yakꞌlax huneꞌ corona tet naj. Isto naj yin̈ howal,chilann̈eticꞌa xin iskꞌoji naj.

3 Haxa yet istzilnilo Comam oc xahanbalil iscab sello,wabenan yalni naj iscab querubín:

—¡Cata! ẍi naj.4 Wilnipaxojan huneꞌ noꞌ cheh cajin̈, yakꞌlax yip naj

ayahto yiban̈ noꞌ yinilo akꞌancꞌulal yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ.Yun̈e yoc anma ispotxꞌleno isba; yakꞌlax huneꞌ nimanespada tet naj.

5 Haxa yet istzilnilo Comam oc xahanbalil isyox sello,wabenan yalni naj yox querubín hacaꞌ tiꞌ:

—¡Cata! ẍi naj.Wilnihanhuneꞌ noꞌ cheh kꞌejin̈, haꞌ naj ayahto yiban̈ noꞌ

ikꞌbil huneꞌ chꞌen libra malbal yu naj. 6Xol ebnaj can̈wan̈querubín tuꞌ wabenan huneꞌ yul nukꞌe halni:

—Cabn̈e libra trigo maca wajeb libra cebada chikꞌ najmunlawom yin̈ tzꞌayic. Mach xin cheyetato teꞌ aceite yebteꞌ vino,* ẍi.

7 Haxa yet istzilnilo Comam oc xahanbalil iscan̈ sello,wabenan yalni naj iscan̈ querubín:

—¡Cata! ẍi naj.8Wilnipaxojanhuneꞌ noꞌ cheh kꞌanin̈, haꞌ xin naj ayahto

yiban̈ noꞌ, camical isbi naj, yinta naj xin tzujan naj yahawilbay ay camom. Yakꞌlax yip ebnaj istan̈tzenilo huneꞌ iscan̈* 6:6 Mt 20:29

Page 16: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 6:9 16 APOCALIPSIS 6:17majan anma ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yu ej howal, wahil,yebej yabil yebpaxo yu ej noꞌ howla nokꞌ ay sat txꞌo txꞌotxꞌtiꞌ.

9 Haxa yet istzilnilo Comam oc xahanbalil ishoꞌ sello,wilnihan huneꞌ meẍa bay chakꞌlax xahanbal, yalan̈ huneꞌmeẍa tuꞌ wilan yanma ebnaj potxꞌbil camo yu yalnicꞌoIstzotiꞌ ComamDios, yeb yu yakꞌ isba ebnaj testigohal yin̈.10 Chalni ebnaj yin̈ caw ip:

—Mam Jahawil, Mammach istxꞌojal ayco tawin̈, wal xinisyelaln̈eticꞌa chawala. ¿Bakꞌin chawil yin̈ tzet chꞌelicoanma ay yul sat yiban̈kꞌinal cat hawakꞌni ispaj tet maccon̈potxꞌnicamojan̈? ẍi.

11Yakꞌlax huntekꞌan xil iskꞌap ebnaj caw saj jilni, yallaxtet ebnaj ta chi-to-xew ebnaj hanicꞌoxa tiempo masantochitzꞌajna isbisil ebnaj juẍta yilal yakꞌlax camoj, yu chakꞌchejaꞌ isba tet Comam Cristo.

12 Haxa yet istzilnilo Comam oc xahanbalil iswaj sello,yecꞌ huneꞌ nimam chixcab, iskꞌejholilo tzꞌayic hacaꞌ hunukꞌap kꞌap kꞌej, iscajpon̈ilo ixahawhacaꞌ chicꞌ. 13Yaycꞌayejtitxꞌumel satcan̈ hacaꞌ yay hona sat teꞌ higuera yu hununiman jakꞌekꞌ yet yaxto teꞌ. 14 Iscꞌaycan̈ satcan̈, hacaꞌ chuischullaxayo hunu xaj hum. Sunil witz yebej txꞌo txꞌotxꞌay xol haꞌ mar isheqꞌuilo isba yul yehobal.

15Sunil ebnaj rey yul yiban̈kꞌinal tiꞌ yeb ebnaj winaj caway yelapnoj, yeb ebnaj kꞌalom, yeb ebnaj yahawil soldado,yeb ebnaj caw aycano yip, yeb ebnaj chejab, yeb ebnaj yetisba ischuquil, yebato isba ebnaj yulaj n̈achꞌen yeb yichlachꞌen chꞌen ay iswiꞌla witz. 16 Chalni ebnaj tet ej witz yebtet chꞌen nimeta chꞌen hacaꞌ tiꞌ:

—¡Titan̈wewuyna jiban̈an̈, cat con̈heyebantojan̈ yin̈ satComam tzꞌon̈an yul yehobal, yeb tet ishowal Comam ocxahanbalil, 17 yuto mahul istzꞌayical bay chihul isyaꞌtajil

Page 17: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 7:1 17 APOCALIPSIS 7:8

yu Comam Dios, mach xin mac chikꞌoji istecha huneꞌisyaꞌtajil tiꞌ yu! ẍi ebnaj.

7Ebnaj Israel alaxico yechel

1 Lahwi tuꞌ xin, wilnihan can̈wan̈ ebnaj ángel lin̈ancan̈yin̈la iscan̈ebal istxiquin txꞌo txꞌotxꞌ. Chispahnito ebnajjakꞌekꞌ yun̈e mach chꞌecꞌ yiban̈ txꞌo txꞌotxꞌ yeb yiban̈ haꞌmar, yeb yiban̈ ej teꞌ kꞌebtaj.* 2Wilnihan yahilo huneꞌxanaj ángel bay chiahilo tzꞌayic, ikꞌbil xin issello ComamDios yu naj, Comam itzitzn̈eticꞌa. Yawi naj yin̈ caw ip tetebnaj can̈wan̈ akꞌlax yip yetanto tzet ay sat txꞌo txꞌotxꞌ yebtzet ay xol haꞌ mar, yebej teꞌ kꞌebtaj, yalni naj hacaꞌ tiꞌ:

3 ¡Maẍton̈e cheyetato tzet ay sat txꞌo txꞌotxꞌ yeb tzetay xol haꞌ mar, yebej teꞌ kꞌebtaj masanto chioc yechel*Comam Dios yin̈ ispalan̈ ebnaj ischejab* coDiosal! ẍi naj.

4Wabenan ta xol ebnaj cablahon̈eb majan Israel cientocuarenta y cuatro mil ebnaj alaxico yechel. 5 Yin̈ ebnajtitna yin̈ yuninal naj Judá cablahon̈eb mil ebnaj alaxicoyechel, yeb cablahon̈eb mil ebnaj titna yin̈ yuninal najRubén, yeb cablahon̈eb mil ebnaj titna yin̈ yuninal najGad. 6 Cablahon̈eb milpaxo ebnaj titna yin̈ yuninal najAser, cablahon̈eb mil ebnaj titna yin̈ yuninal naj Neftalí,cablahon̈eb mil ebnaj titna yin̈ yuninal naj Manasés.7 Cablahon̈eb mil ebnaj titna yin̈ yuninal naj Simeón, ca-blahon̈ebmil ebnaj titna yin̈ yuninal naj Leví, cablahon̈ebmil ebnaj titna yin̈ yuninal naj Isacar. 8 Cablahon̈eb milebnaj titna yin̈ yuninal naj Zabulón, cablahon̈ebmil ebnajtitna yin̈ yuninal naj José, yeb xin cablahon̈eb mil ebnajtitna yin̈ yuninal naj Benjamín.* 7:1 Jer 49:36; Dn 7:2; Zac 6:5 * 7:3 Ez 9:4; Ex 9:4, 6 * 7:3 Chejabchaliloj sunil mac ayxaco yul iskꞌab Comam.

Page 18: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 7:9 18 APOCALIPSIS 7:15Caw tzetcꞌa anma saj xil iskꞌap aycoj

9 Lahwi tuꞌ, wilnihan caw hantan̈e anma ayco sataistzꞌon̈obal Comam Dios, yeb sata Comam oc xahanbalil.Xol anma tuꞌ ay anma nananta con̈obal, nananta yich-mam, nananta yabxubal, caw xin hantan̈ecano anma tuꞌ,machi mac chikꞌoji isbisni, caw saj xil iskꞌap anma aycoj,ikꞌbil xin xaj teꞌ chꞌib yu. 10 Chalni anma tuꞌ yin̈ caw yip:¡Comam Dios tzꞌon̈an yul istzꞌon̈obal yeb Comam oc xa-

hanbalil, haꞌ akꞌni cocolbanil! ẍi anma.11 Sunil ebnaj ángel lin̈ancan̈ yin̈ ishoyanil bay tzꞌon̈anComam Dios, yeb yin̈ ebnaj anciano yeb yin̈ ebnaj can̈wan̈querubín, ay jahno ebnaj, yay xulno sat txꞌotxꞌ sataComam tzꞌon̈an yul istzꞌon̈obal; yalni ebnaj cꞌulla tzotiꞌyin̈ Comam. 12Yalni ebnaj hacaꞌ tiꞌ:—¡Hacojab tuꞌ! Haꞌn̈ehojab yin̈ Comam Dios challax

tzotiꞌ cꞌul, yeb ta caw ay ismay, yeb ta caw ayyitzꞌatil iswiꞌ. Haꞌn̈eꞌojab tet Comam Dios chi-akꞌlax yuchꞌandiosal, han̈e Comam caw ay yelap-noj yeb caw ay yip, yeb caw ay ishelanil yin̈sunilbal tiempo. ¡Hacojab tuꞌ! ẍi anma.

13 Iskꞌamben huneꞌ naj anciano wetan:—¿Mac anmahil huntekꞌan saj xil iskꞌap tiꞌ yeb bay

titnacoj? ẍi naj wetan.14 Intakꞌwihan tet naj:—Mamin, hach hawohtaj, walinan mach wohtajojan,

quinchiyan. Yalni naj wetan:—Haꞌ anma chawil tiꞌ ispeto xol huneꞌ niman isyaꞌtajil,

xatxꞌahlaxilo ismul yu ischiqꞌuil Comam oc xahanbalil,hacaꞌ ta xaistxꞌah anma xil iskꞌap, caw xin saj elcanicoj.15 Yuxin ayco anma tuꞌ sata Comam ayco yul istzꞌon̈obal,

chi-xin-munla yul yatut Comam tzꞌayical akꞌbalil.Haꞌ xin Comam tzꞌon̈an yul istzꞌon̈obal chitan̈enanma tuꞌ yuto ayco Comam Dios yetbiho anma.

Page 19: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 7:16 19 APOCALIPSIS 8:716Matxa xin chakꞌle anma wahil yeb tajintiꞌal, yeb matxa

chakꞌle anma kꞌaꞌ nitam chitzꞌato yu yoj tzꞌayic.*17 Yuto Comam oc xahanbalil ayco yictabal bay tzꞌon̈an

Comam Dios, haꞌ Comam chitan̈eni, hacaꞌ chuistan̈elax noꞌ meꞌ cat yilaxto noꞌ ucꞌuꞌ haꞌ, hac tuꞌxin chu yinito Comam anma tuꞌ yin̈ huneꞌ ha haꞌchiakꞌni kꞌinale. Haxa Comam tuꞌ chisunilo yal satanma,* ẍi naj.

8Huneꞌ ishuj sello

1 Haxa yet istzilnilo Comam oc xahanbalil ishuj selloayco yin̈ teꞌ hum tuꞌ, aymi yictajo hora matxa tzet bili yulsatcan̈. 2 Lahwi tuꞌ wilnihan hujwan̈ ebnaj ángel lin̈ancan̈sata Comam Dios, yakꞌlax hujeb chꞌen trompeta tet ebnaj.

3 Lahwi tuꞌ yul huneꞌxa naj ángel ikꞌbil huneꞌ chꞌenlesen naba oro yu naj, yoc lin̈no naj sata meẍa ayco sataistzꞌon̈obal Comam Dios, caw xin txꞌiꞌal pom akꞌlax tetnaj. Yoc naj isn̈usno yiban̈ meẍa naba oro, yalten naj tetComam Dios yeb istxah anma yetxa Comam yehi. 4 Chi-xin-ah topton isn̈ubal pom yul iskꞌab naj, yapni isxukꞌalsam sata Comam Dios yeb istxah anma yetxa Comam.

5 Lahwi tuꞌ, isnotzen naj ángel chꞌen lesen yu tzakꞌakꞌayato yiban̈ meẍa, iskꞌojnayti naj yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ;yin̈n̈ena tuꞌ xin isbili cꞌuh, isn̈irlahi isjepla cꞌuh yecꞌpaxochixcab.

Yet yokꞌtzelax chꞌen trompeta6 Iswatxꞌen isba ebnaj hujwan̈ ángel yun̈e yokꞌtzen

ebnaj istrompeta.7 Hayet yokꞌtzen naj babel ángel istrompeta, yalaxti

chꞌen sajbat yeb kꞌa kꞌaꞌ soman ye yeb chicꞌ yiban̈ txꞌo* 7:16 Sal 121:6; Is 49:10 * 7:17 Sal 23:1-2; Ez 34:23; Is 25:8

Page 20: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 8:8 20 APOCALIPSIS 9:3txꞌotxꞌ, istzꞌato huneꞌ isyox majan txꞌo txꞌotxꞌ yeb huneꞌisyox majan te teꞌ, istzꞌapaxcanto sunilej teꞌ telaj caw yax.

8 Haxa yet yokꞌtzen naj iscab ángel istrompeta, iskꞌo-jlaxayto huneꞌ hacaꞌ witz ayco kꞌaꞌ yin̈ xol haꞌ mar; hactuꞌ xin huneꞌ yox majan haꞌ mar tuꞌ meltzoco chicꞌal.9 Hanicꞌxan̈e mach yictajo no nokꞌ ay xol haꞌ mar tuꞌcamiloj. Hanicꞌxan̈epaxo mach yictajo teꞌ barco etaxtoj.

10Haxa yet yokꞌtzen naj yox ángel istrompeta, yaycꞌaytihuneꞌ niman txꞌumel yul satcan̈, ayco kꞌaꞌ yin̈ hacaꞌ hunuantorcha. Huneꞌ txꞌumel tuꞌ, hanicꞌxan̈e mach yictajo hahaꞌ bay aycꞌayi yebpaxo yiban̈ isnukꞌ ha haꞌ.

11Huneꞌ txꞌumel tuꞌ Cꞌah isbi, hanicꞌxan̈e mach yictajohaꞌ cꞌahbilo yu, caw xin hantan̈e anma camilo yu haꞌ yutocꞌahbilo haꞌ.

12 Haxa yet yokꞌtzen naj iscan̈ ángel istrompeta, cawetza hanicꞌxan̈e mach yictajo ismujlubal tzꞌayic tan̈ilojyebpaxo xin ixahaw yebej txꞌumel. Hac tuꞌ xin hanicꞌxan̈emach yictajo tzꞌayical mujli tzꞌayic, yebpaxo xin etzayictaxan̈e akꞌbalil mujli ixahaw yebej txꞌumel.

13Lahwi tuꞌ wilnihan yecꞌ huneꞌ naj ángel hacaꞌ noꞌ tꞌiwsatcan̈, wabenan yel yaw yin̈ caw ip:

—¡Cꞌanchꞌan anma ay yul sat yiban̈kꞌinal yuto oxebtoisyaꞌtajil chihuli yet chiyokꞌtzen ebnaj oxwan̈ ángelistrompeta! ẍi.

91Haxa yet yokꞌtzen naj ishoꞌ ángel istrompeta, wilnihan

yaycꞌayti huneꞌ txꞌumel satcan̈, yakꞌlax islahwehal huneꞌniman xab tet txꞌumel tuꞌ. 2 Ishajni huneꞌ txꞌumel tuꞌ istiꞌhuneꞌ niman xab tuꞌ, yichico yahti topton n̈ub yeb jakꞌekꞌyul, hacaꞌ yelti n̈ub yul hunu horno, iskꞌejholilo yul satyiban̈kꞌinal tiꞌ. 3 Xol n̈ub tuꞌ xin ahilo huntekꞌan no nokꞌhacaꞌ noꞌ kꞌul, ispujnato noꞌ yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Yakꞌlax

Page 21: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 9:4 21 APOCALIPSIS 9:14yip noꞌ ischiwa yin̈ anma; hacaꞌ istzawal noꞌ cꞌolotx, hactuꞌ istzawal noꞌ. 4 Yallax tet noꞌ ta mach chetato noꞌ teꞌtelaj ay sat txꞌo txꞌotxꞌ yebej yaxla tzꞌunub, yebej te teꞌ.Cachann̈e anmamachi yechel ComamDios yin̈ ispalan̈, haꞌcheta noꞌ. 5 Yajaꞌ hallax tet noꞌ ta mach makꞌbil ispotxꞌninoꞌ anma, to ton̈e chꞌakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma anma yulbalhoweb ixahaw; haꞌ xin isyaꞌil chichiwa noꞌ lahan isyaꞌilhacaꞌ bay chitzahwa noꞌ cꞌolotx. 6Yin̈ huneꞌ tiempohal tuꞌchissay anma yin̈ tzet chu iscami, yajaꞌ matxa naj camical,yeb waxan̈ca caw choche anma chicami yajaꞌ matxaticꞌachicami.

7 Huntekꞌan noꞌ kꞌul tuꞌ, lahan jilni noꞌ hacaꞌ noꞌ chehistoxa yin̈ howal, ayahto hunun corona naba oro yin̈ iswiꞌnoꞌ, lahan xin jilni sat noꞌ yeb anma. 8 Haxa xil iswiꞌ noꞌlahan jilni hacaꞌ xil iswiꞌ ebix ix, haxa yeh noꞌ lahan hacaꞌyeh noꞌ balam. 9 Ayco huntekꞌan chꞌen chꞌen naba hierroyet howal yin̈ istxam iscꞌul noꞌ. Hacaꞌ xin isn̈irn̈on txꞌiꞌalteꞌ caret ikꞌbil yu noꞌ cheh yet chito noꞌ yin̈ howal, hac tuꞌisbili isxicꞌ noꞌ. 10 Wal isn̈e noꞌ lahan jilni hacaꞌ isn̈e noꞌcꞌolotx, nohnaco istzahwal noꞌ yin̈. Haꞌ xin isn̈e noꞌ tuꞌay yip yakꞌni ecꞌoyaꞌ yanma anma yulbal howeb ixahaw.11Haꞌ naj ayco yahawilo yin̈ huneꞌ niman xab tuꞌ, haꞌ najyahawilpaxo yin̈ huntekꞌan no nokꞌ tuꞌ. Abadón* isbi najyin̈ abxubal hebreo, haxa yin̈ abxubal griego Apolión isbinaj.*

12 Ecꞌto huneꞌ babel isyaꞌtajil, yajaꞌ ayto cabebxa.13Hayet yokꞌtzen naj iswaj ángel istrompeta, wabenan

yahwi xolbal can̈eb yucꞌaꞌ huneꞌ meẍa naba oro ayco sataComam Dios. 14 Yalni huneꞌ yul nukꞌe tet naj iswaj ángelyokꞌtze istrompeta tuꞌ:* 9:11 Huneꞌ biheAbadón, chal yelapnoj chietantoj. * 9:11 Job 26:6; 28:22;Pr 15:11

Page 22: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 9:15 22 APOCALIPSIS 10:1—As puhilo ebnaj can̈wan̈ ángel cꞌalan bey istiꞌ haꞌ

Eufrates, ẍi. 15 Ispuhlaxilo ebnaj can̈wan̈ ángel tuꞌ yun̈eistan̈tzenilo ebnaj hanicꞌxan̈e mach yictajo anma ay yulsat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Tꞌin̈anxaticꞌa ye ebnaj iswatxꞌen huneꞌtuꞌ yin̈ huneꞌ hora tuꞌ, yin̈ huneꞌ tzꞌayic tuꞌ, yin̈ huneꞌixahaw tuꞌ, yeb yin̈ huneꞌ habilal tuꞌ. 16Wabenan yallaxitato cab cien millón isbisil ebnaj akꞌom howal ayahtoyiban̈ cheh.

17 Wilnihan noꞌ cheh tuꞌ. Haꞌ xin ebnaj ayahto yiban̈noꞌ ayco huntekꞌan chꞌen xilkꞌape yet howal yin̈ istxamiscꞌul ebnaj. Haꞌ chꞌen tuꞌ caj jilni chꞌen hacaꞌ kꞌa kꞌaꞌ,yaxmutzꞌmun̈e jilnipaxo chꞌen hacaꞌ chꞌen azufre, kꞌanjilnipaxo chꞌenhacaꞌ chꞌen bronce. Wal noꞌ cheh tuꞌ, lahanjilni iswiꞌ noꞌ hacaꞌ iswiꞌ noꞌ balam, chi-xin-elti kꞌa kꞌaꞌ yebn̈ub yeb azufre yul istiꞌ noꞌ. 18 Caw xin huneꞌ yox majananma camilo yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yu oxeb isyaꞌtajil tiꞌ,haꞌ ton kꞌa kꞌaꞌ, yeb n̈ub, yeb azufre chielti yul istiꞌ noꞌcheh. 19Yuto yin̈ istiꞌ noꞌ yeb yin̈ isn̈e noꞌ akꞌbil yip, yutoisn̈e noꞌ ay iswiꞌ hacaꞌ iswiꞌ laba, haꞌ xin isn̈e noꞌ chiakꞌniecꞌoyaꞌ yanma anma.

20Yajaꞌ huntekꞌan anma mach cam yu huntekꞌan isyaꞌ-tajil tuꞌ, maẍticꞌa isbejcano istxꞌojal, yeb maẍticꞌa xinisbej yinayo isba tet ischejab naj matzwalil, yeb tetejtioẍ watxꞌebil yin̈ chꞌen oro, chꞌen plata, chꞌen bronce,yeb yin̈ej chꞌen chꞌen yeb yin̈ te teꞌ. Huntekꞌan tioẍtuꞌ mach chu yilni, mach chabe, yeb mach chu yeqꞌui.21 Maẍticꞌa xin isbejpaxcano anma ispotxꞌwahi, iscunli,yixli yeb iswinajli, yeb xin yelkꞌawi.

10Naj ángel ikꞌn̈e huneꞌ teꞌ nichꞌan hum

1 Lahwi tuꞌ, wilnihan huneꞌ naj ángel caw ay yip, tit yulsatcan̈ xol moyan, aycan̈ xin huneꞌ noꞌ chꞌer yiban̈ iswiꞌ

Page 23: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 10:2 23 APOCALIPSIS 10:9naj. Caw xin chitzejla sat naj hacaꞌ istzejla tzꞌayic, haxayoj naj xin hacaꞌ xaj kꞌa kꞌaꞌ chiah joplahi, hac tuꞌ jilni. 2Ayxin huneꞌ teꞌ nichꞌan hum ikꞌbil yu naj, leyanto teꞌ; yanayonaj huneꞌ yoj yin̈ iswatxꞌkꞌab yiban̈ haꞌ mar, haxa hunxayoj naj yin̈ ismeckꞌab yayo yiban̈ txꞌo txꞌotxꞌ. 3 Yawi najyin̈ caw ip hacaꞌ yel yaw noꞌ balam. Hayet yawi naj isn̈irlahujeb cꞌuh, yalni tzotiꞌ. 4 Hayet lahwi istzotel hujeb cꞌuhtuꞌ, wocan intzꞌibn̈enojan walnihan. Yajaꞌ wabenan huneꞌyul nukꞌe satcan̈ halni hacaꞌ tiꞌ:

—Ton̈e chacꞌubacano huntekꞌan maxawabe tiꞌ, machchatzꞌibn̈ecanoj, ẍi wetan.

5 Naj ángel ayayo yoj yiban̈ haꞌ mar yeb yiban̈ txꞌotxꞌotxꞌ wiltuꞌan, yican̈ naj iswatxꞌkꞌab satcan̈, 6 yaniconaj Comam testigohal, Comam itzitzn̈eticꞌa yin̈ sunilbaltzꞌayic, Comam watxꞌen̈e satcan̈ yeb sunil tzet ay satcan̈,Comam watxꞌen̈e txꞌo txꞌotxꞌ yeb sunil tzet ay sat txꞌotxꞌ,Comam watxꞌen̈e haꞌ mar yeb sunil tzet ay xol haꞌ, yalninaj hacaꞌ tiꞌ:

—Tinan̈ matxa chiecꞌ tiempo, 7 yuto hayet chꞌokꞌtzenonaj ishuj ángel istrompeta cat yijnocano isba tzet ewanyehi, huntekꞌan nabilticꞌa yu Comam Dios, hacaꞌticꞌa yuyalni Comam tet ebnaj ischejab yet payat,* ẍi naj.

8 Huneꞌ yul nukꞌe wabeticꞌahan yul satcan̈, tzotelpax-ayti wetan, yalni hacaꞌ tiꞌ:

—As ilo huneꞌ nichꞌanhum leyanayo yul iskꞌab naj ángellin̈ancan̈ yiban̈ haꞌ mar yeb yiban̈ txꞌo txꞌotxꞌ, ẍi wetan.

9 Intohan inkꞌannolojan huneꞌ nichꞌan hum tuꞌ tet naj,*istakꞌwi naj wetan:

—Ay teꞌ lah, loto teꞌ, hayet chalono teꞌ caw chiꞌ chielocoyul hatiꞌ yu teꞌ, hacaꞌ ischiꞌal noꞌ cab, wal yul hacꞌul xincaw cꞌah chielicoj, ẍi naj wetan.* 10:7 Ex 20:11; Dt 32:40; Dn 12:7; Am 3:7 * 10:9 Ez 2:8–3:3

Page 24: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 10:10 24 APOCALIPSIS 11:610 Inchahnilojan teꞌ tet naj ángel tuꞌ, inlonitojan teꞌ, caw

xin chiꞌ elico yul intiꞌan yu teꞌ, wal yul incꞌulan xin cawcꞌah elicoj yet lahwi inlonihan teꞌ. 11 Lahwi tuꞌ yallaxpaxowetan:

—Caw yilal hawalni hunelxa yin̈ tzet chute yalni Co-mam Dios yin̈ txꞌiꞌalej niẍte con̈ob yeb nimeta con̈ob, yebtxꞌiꞌal abxubal yeb yin̈ ebnaj rey, ẍi wetan.

11Ebnaj cawan̈ yakꞌ isba yalni Istzotiꞌ Comam Dios

1 Lahwi tuꞌ yakꞌlax huneꞌ malbal wetan, hacaꞌ teꞌ ah.Yallax wetan hacaꞌ tiꞌ:

—Ahan̈wanoj cat hawoc hamalen yatut Comam Diosyebpaxomeẍa yet xahanbal, cat habisni hanta mac ayictoyinoyo isba tet Comam. 2 Yajaꞌ wal yamakꞌil yeb yin̈laishoyanil mach chamale yuto chiakꞌlax tet ebnaj nancon̈obal, cat isxan̈nayo ebnaj iscon̈ob Comam Dios yulbalcuarenta y dos ixahaw. 3 Chiwatijan cawan̈ inchejabanchakꞌ isba yalnilo intzotiꞌan yulbal mil doscientos sesentatzꞌayic. Ayco huntekꞌan xilkꞌape yet biscꞌulal yin̈ ebnaj, ẍiwetan.

4Yechel ebnaj cawan̈ tiꞌ ye teꞌ cabeb yoj olivo yeb chꞌencabeb candelero* bay chiahto cantil ayco sata ComamDios, Comam yahaw txꞌo txꞌotxꞌ. 5Ta aymac choche chiocetloco yin̈ ebnaj cawan̈ tiꞌ chielti kꞌaꞌ yul istiꞌ ebnaj, catisn̈usnicanto ebnaj mac chichiwa iscꞌul yin̈ ebnaj. Hactuꞌ chu iscamcanilo macta chiwatxꞌen istxꞌojal yin̈ ebnaj.6 Aypaxo yip ebnaj ismajchen satcan̈ yun̈e matxa chakꞌhaꞌ n̈ab yulbal tzꞌayic bay chal ebnaj Istzotiꞌ Comam.Aypaxo yip ebnaj yanico ha haꞌ chicꞌal, yebpaxo xin ay yipebnaj yakꞌni ecꞌoyaꞌ yanma anma ay sat txꞌo txꞌotxꞌ yu ejisyaꞌtajil, hantaticꞌa el choche iscꞌul ebnaj.* 11:4 Zac 4:10-14; 2Re 1:10-12; Jer 5:14; Ez 5:14

Page 25: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 11:7 25 APOCALIPSIS 11:14

7 Hayet chilahwi yalnicꞌo ebnaj cawan̈ tuꞌ Istzotiꞌ Co-mamDios, ay huneꞌ naj Nokꞌ isbi chiahilo yul huneꞌ nimanxab; chaco naj howal yin̈ ebnaj cawan̈ tuꞌ cat iskꞌoji najyin̈ ebnaj, cat ispotxꞌlax ebnaj yu naj Nokꞌ isbi tuꞌ. Yaniconaj Nokꞌ isbi howal yin̈ ebnaj, chiahilo yul huneꞌ nimanxab. Chikꞌoji naj yin̈ ebnaj cawan̈ tuꞌ 8 Chicancano pacꞌnoisnimanil ebnaj yul iscallehal huneꞌ niman con̈ob bayalaxcan̈ Comam Jesucristo yin̈ teꞌ culus, Comam Yahawilebnaj.* Huneꞌ con̈ob tuꞌ challax Sodoma yeb Egipto yin̈,haꞌ chalniloj ta txꞌoj tzet chiswatxꞌe. 9Sunil anmananantacon̈obal, nananta anmahil, nananta yabxubal, nanantanime con̈obal chiilni isnimanil ebnaj yulbal yicta iscan̈tzꞌayic; mach chisje anma ta chimujlax ebnaj. 10 Yuxinsunil anma yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ caw oc yin̈ tzalahilalyu iscamical ebnaj. Yakꞌni anma sabehal tet hunun yutzalahilal, yuto ebnaj cawan̈ ischejab Comam tuꞌ caw yakꞌebnaj ecꞌoyaꞌ yanma anma.

11 Lahwin̈e yicta iscan̈ tzꞌayic tuꞌ, yulcan̈ iscꞌul ebnajcawan̈ tuꞌ yu Comam Dios, yahwano ebnaj. Haꞌ xin sunilanma ilni huneꞌ tuꞌ caw occano xiwquilal yin̈. 12 Yabenebnaj cawan̈ tuꞌ huneꞌ yul nukꞌe awi yin̈ caw ip yul satcan̈,yalni hacaꞌ tiꞌ:

—Ahan̈weti bey tiꞌ, ẍi tet ebnaj.Isto ebnaj satcan̈ xol huneꞌ moyan, sunil ebnaj ayco

ishowal yin̈ ebnaj ilni huneꞌ tuꞌ. 13 Yin̈ena tuꞌ yecꞌ huneꞌniman chixcab istan̈ilo huneꞌ islahon̈eb majan teꞌ n̈a yulhuneꞌ niman con̈ob tuꞌ, hujeb mil anma cam yu huneꞌchixcab tuꞌ. Wal anma mach cami caw xiwi, yanico ismayComam Dios ay yul satcan̈.

14 Hac tuꞌ yu yecꞌto iscab isyaꞌtajil, tinan̈ xin yichixa-paxico huneꞌ isyox isyaꞌtajil.* 11:8 Is 1:9-10

Page 26: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 11:15 26 APOCALIPSIS 12:1Yet yokꞌtzelax chꞌen ishuj trompeta

15 Hayet yokꞌtzen naj ishuj ángel istrompeta yabelaxhuneꞌ yul nukꞌe awi yin̈ caw ip yul satcan̈, yalni:Sunil tzet ay yip yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ chioccano yul iskꞌab

Comam Dios Jahawil yeb yul iskꞌab Comam Jesu-cristo, cat yoccano yahawil yin̈ sunilbal tiempo, ẍi.

16Wal ebnaj veinticuatro anciano tzꞌon̈an yul istzꞌon̈obalsata Comam Dios ay jahno ebnaj, yay xulno ebnaj, yanicoebnaj ismay Comam. 17Yalni ebnaj:Mam Jahawil, hach tiꞌ coDiosalan̈, caw aycano hawip.

Ayach tinan̈, ayach yet yalan̈tocanoj yeb yin̈ sunil-bal tiempo. Chijakꞌan̈ yuchꞌandiosal tawet yutochachoc hayébaloj ta caw aycano hawip, yeb xincachichico hawoc yahawil.

18 Caw tit ishowal ej con̈ob tawin̈, yajaꞌ maapni istiempo-hal hawanayo isyaꞌtajil yiban̈ anma. Maapnipaxoistiempohal hawilni yin̈ tzet chielico ej camom, cathawakꞌni ispaj selel tet ebnaj hachejab yet payat,ebnaj chihalnicꞌo Hatzotiꞌ. Chawakꞌnipaxo ispajselel tet sunil mac hawetxa yehi yeb macta chixiwtawet, macta ay yelapnoj, yeb macta mach yelap-noj, cat hatan̈tzencanilo macta chietanto anma aysat txꞌo txꞌotxꞌ, ẍi ebnaj.

19 Lahwi tuꞌ, ishajni isba yatut Comam Dios yul satcan̈,chi-xin-jilicto huneꞌ caẍa yet istrato Comam ayicto yulyatut tuꞌ. Yichico isjepla cꞌuh, iskꞌan̈i satcan̈, isn̈irlapaxoj,yecꞌ huneꞌ chixcab, yakꞌnipaxo huneꞌ niman sajbat.

12Huneꞌ ix ix yeb huneꞌ mac hacaꞌ noꞌ dragón

1 Lahwi tuꞌ xin, isyeni isba huneꞌ niman yechel yulsatcan̈. Wilnihan huneꞌ ix ix hoyanico iskꞌakꞌal tzꞌayicyin̈ hacaꞌ xilkꞌape, ayayo ixahaw yalan̈ yoj ix, ayco xin

Page 27: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 12:2 27 APOCALIPSIS 12:10cablahon̈eb txꞌumel iscoronaho ix yin̈ iswiꞌ. 2Huneꞌ ix tuꞌayxa tzet ye ix, caw xin chiawi ix yu isyaꞌil yuto iswatxꞌixaiscꞌul ix. 3 Isyenipaxocan̈ isba huneꞌxa yechel yul satcan̈,wilnihan huneꞌ mac hacaꞌ noꞌ nimeta dragón cajin̈, hujebiswiꞌ yeb xin lahon̈eb yucꞌaꞌ, ayahto xin corona yin̈ hununiswiꞌ noꞌ. 4 Huneꞌ xin isyox majan txꞌumel isn̈icꞌti noꞌ yuisn̈e, iskꞌojnayti noꞌ sat txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ. Islin̈bacan̈ isba noꞌsata ix iswatxꞌixa iscꞌul tuꞌ yun̈e iscꞌuxnayto noꞌ nichꞌanunin tuꞌ yet chipitzcꞌahi. 5 Lahwi tuꞌ ispitzcꞌa nichꞌaniswinaj unin ix. Haꞌ naj tuꞌ xin chioc yahawilo sunilejcon̈ob, ayco xin huneꞌ isvara naj naba hierro yul iskꞌab,yaj ilaxilo nichꞌan yunin ix tuꞌ, yilaxto tet Comam Diosbay ay istzꞌon̈obal. 6Wal ix tuꞌ elcan̈ ix, isto ix bey txꞌotxꞌdesierto. Haꞌ bey tuꞌ cꞌulxa ye huneꞌ yehobal ix yuComam,yakꞌlax tzet chislo ix yulbalmil doscientos sesenta tzꞌayic.

7Lahwi tuꞌ yoc huneꞌ nimanhowal yul satcan̈. Naj ángelMiguel yeb ebnaj yángel tzujan yintaj, yakꞌle ebnaj howalyeb noꞌ dragón yeb yángel noꞌ. 8 Yajaꞌ xin mach kꞌojinoꞌ dragón tuꞌ yeb yángel, matxa xin hamanil tet noꞌ yebyángel yul satcan̈. 9 Hac tuꞌ xin yu yilaxilti noꞌ dragóntuꞌ yul satcan̈. Haꞌ ton huneꞌ mac tuꞌ yuteco isba labahilyet payat, chihallax diablohal yeb Satanás, haꞌ xin chꞌakꞌnisubchaho anma ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Kꞌojlaxayti noꞌdragón tuꞌ yeb yángel* sat txꞌo txꞌotxꞌ.

10 Lahwi tuꞌ, wabenan huneꞌ yul nukꞌe yul satcan̈ yin̈caw ip, yalni hacaꞌ tiꞌ:Wal tinan̈ mahul colbanile, chisyelo Comam Dios yip cat

yoc yahawil, cat isyelaxpaxilo yip Comam Cristo,yuto xakꞌojlaxayto naj akꞌomcꞌule yin̈ ebnaj juẍtajyeb yin̈ ebix janab, naj ayticꞌaco akꞌocꞌule hununtzꞌayic yeb hunun akꞌbal tet Comam Dios.*

* 12:9 Yángel noꞌ dragón, haꞌ chaliloj ischejab naj matzwalil * 12:10 Job1:6-12; Zac 3:1

Page 28: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 12:11 28 APOCALIPSIS 13:111 Xakꞌoji ebnaj juẍta yin̈ naj yu ischiqꞌuil Comam oc

xahanbalil, yeb yu yakꞌ isba ebnaj yalnicꞌo IstzotiꞌComam. Mach xiw ebnaj yanico isba yul iskꞌabcamical, to caw ishin isba ebnaj iscami.

12 ¡Yuxin tzalahojab satcan̈ yeb mac ay yul satcan̈! Yajaꞌcꞌanchꞌanex hex ayex sat txꞌo txꞌotxꞌ yeb tzetay xol haꞌ mar, yuto sunil ishowal naj matzwalilmaayapno texol, yuto yohta naj ta hanicꞌxan̈etiempo aycꞌo naj, ẍiaytij.

13Hayet yilni noꞌ dragón tuꞌ ta kꞌojlaxayti noꞌ sat txꞌotxꞌ,yoc noꞌ istzumbenocꞌo ix pitzcꞌa nichꞌan iswinaj unin tuꞌ.14 Yajaꞌ xin akꞌlax cabeb isxicꞌ ix caw nimej hacaꞌ xicꞌ noꞌtꞌiw, yah ix satcan̈, isto ix bey txꞌotxꞌ desierto bay ay huneꞌyehobal ix yu Comam, yun̈e nahat chielcano ix tet noꞌdragón tuꞌ. Haꞌ tuꞌ xin akꞌlax tzet chislo ix yulbal yictaiscan̈ habil.* 15Wal noꞌ dragón tuꞌ yalti noꞌ huneꞌ nimanhaꞌ yul istiꞌ yun̈e yijlaxto ix yu haꞌ niman haꞌ tuꞌ. 16 Yajaꞌxin colwa txꞌo txꞌotxꞌ yin̈ ix, yuto yucꞌto txꞌotxꞌ haꞌ yaltinoꞌ yul istiꞌ. 17-18 Caw tit ishowal noꞌ dragón tuꞌ yin̈ ix,isto noꞌ yanoco howal yin̈ huntekꞌan yunin ix, haꞌ tonmacchiyijen ischejbanil Comam Dios yeb ebnaj chibeybaln̈eiscuybanil Comam Jesucristo.†

13Cawan̈ ebnaj Nokꞌ isbi

1 Lahwi tuꞌ isto noꞌ dragón islin̈banocan̈ isba xol arenaistiꞌ haꞌ mar.

Wilnihan yahilo huneꞌ mac Nokꞌ isbi* xol haꞌ mar tuꞌ,hujeb iswiꞌ, lahon̈eb xin yucꞌaꞌ. Ayahto hunun iscoronahunun yucꞌaꞌ yin̈ hunun iswiꞌmacNokꞌ isbi tuꞌ. Yin̈ hunun* 12:14 Dn 7:25; 12:7 † 12:17-18 Ay manuscrito bay ay versículo 18, aybay xin lahan cuybanile chiichico 13:1. * 13:1 Dn 7:3

Page 29: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 13:2 29 APOCALIPSIS 13:9iswiꞌ tuꞌ tzꞌibn̈ebilico huneꞌ bihe, txꞌoj istzotel yin̈ ComamDios. 2 Huneꞌ mac Nokꞌ isbi wiltuꞌan, lahan jilni yeb noꞌnime tzꞌibin̈ balam,* wal yoj xin lahan jilni yeb yoj noꞌoso, haxa istiꞌ lahan jilni hacaꞌ istiꞌ noꞌ balam. Yakꞌninoꞌ dragón tuꞌ sunil yip yeb istzꞌon̈obal, yeb iscan̈il ye tethuneꞌ mac Nokꞌ isbi tuꞌ. 3Ay xin huneꞌ iswiꞌ mac Nokꞌ isbituꞌ, ayco huneꞌ islahwilal chiakꞌni camoj, yajaꞌ xin an̈chaislahwilal. Caw xin cꞌayilo iscꞌul sunil anma ay yul satyiban̈kꞌinal tiꞌ yu huneꞌ tuꞌ. Yoc tzujno anma yinta huneꞌmac Nokꞌ isbi tuꞌ. 4 Yoc anma yinoyo isba tet noꞌ dragónyuto haꞌ akꞌn̈e yip naj Nokꞌ isbi. Yocpaxo anmayinoyo isbatet naj Nokꞌ isbi tuꞌ, chalni anma hacaꞌ tiꞌ:

—¿Mac hunu chu islahban isba yeb huneꞌ mac Nokꞌ isbitiꞌ, yeb mactaxca chu yakꞌlen howal yebi? ẍi anma.

5 Huneꞌ mac Nokꞌ isbi tuꞌ chahlax tzoteloj, isloloꞌn̈enisba yalni nimeta tzotiꞌ, yalnipaxo tzotiꞌ txꞌoj yin̈ ComamDios. Yakꞌlaxpaxo yip yoc yahawilo yulbal cuarenta ydos ixahaw. 6 Yoc yalno tzotiꞌ txꞌoj yin̈ Comam Dios,*isbahwapaxo yin̈ isbi Comam, yeb yin̈ yatut Comam,yeb yin̈ mac ay yul satcan̈. 7 Ischahlaxpaxo yanico najhowal yin̈ sunil macta yetxa Comam Dios, iskꞌoji naj yin̈.*Yakꞌlaxpaxo yip naj yiban̈ sunil anma, yiban̈ ej con̈ob,yiban̈ ej anmanananta yabxubal, yeb yiban̈ ej nime con̈ob.8 Yinayo isba sunil anma ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ tetnaj Nokꞌ isbi tuꞌ, haꞌ ton mac yettaxticꞌa iswatxꞌi yul satyiban̈kꞌinal tiꞌ mach ayoyo isbi yul teꞌ hum yet kꞌinale* yetComam oc xahanbalil.

9 Maquex cheyabe huneꞌ tiꞌ akꞌwe hayanma hetxum-niloj:* 13:2 Dn 7:4-6 * 13:6 Dn 7:8-25; 11:36 * 13:7 Dn 7:21 * 13:8 Sal69:28

Page 30: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 13:1030APOCALIPSIS 13:1810 Mac yetxaticꞌa isto preso, chiilaxto preso, mac yetx-

aticꞌa ispotxlax yu chꞌen espada, chipotxꞌlax yuchꞌen espada.*

Yuxin han̈on̈ yuninal Comam Dios hon̈ tiꞌ, caw yilaljanico janma yin̈ Comam, yeb niman chijute cocꞌul jakꞌnitechaho isyaꞌtajil.

11 Lahwi tuꞌ xin wilnihan yahilo huneꞌxa mac hacaꞌhunu noꞌ niman nokꞌ yul txꞌotxꞌ. Huneꞌ no nokꞌ tuꞌ aycabeb yucꞌaꞌ noꞌ lahan jilni yeb yucꞌaꞌ noꞌ Meꞌ. Hacaꞌ xinistzotel noꞌ dragón hac tuꞌ istzotel noꞌ. 12 Caw xin lahanyip noꞌ yeb noꞌ babel, chisyenilo noꞌ yip yun̈e isyijelax tetnoꞌ babel tuꞌ. Hac tuꞌ xin sunil anma yul sat yiban̈kꞌinaltiꞌ chiyo isba tet noꞌ babel tuꞌ, noꞌ an̈cha huneꞌ islahwilal.13Chisyeni noꞌ iscab tuꞌ huntekꞌan nimeta cꞌaybalcꞌule yebchu yinayti noꞌ kꞌa kꞌaꞌ satcan̈ yiban̈ txꞌo txꞌotxꞌ yin̈ satsunil anma. 14Hac tuꞌ xin chu yakꞌni subchaho noꞌ anmayu huntekꞌan cꞌaybalcꞌule chiakꞌlax iswatxꞌeꞌ noꞌ yin̈ satnoꞌ babel tuꞌ. Ischejni noꞌ iscab tuꞌ sunil anma ay sattxꞌo txꞌotxꞌ iswatxꞌeno huneꞌ yechel noꞌ lahwina yu chꞌenespada, yaj itzitztopaxoj. 15Yakꞌlax yip noꞌ iscab tuꞌ yakꞌniiskꞌinal yechel noꞌ babel tuꞌ yun̈e istzoteli yeb yu yakꞌnicamo macta mach chiyo isba tet yechel noꞌ babel tuꞌ.16 Ischejni noꞌ yalaxoco yechel anma yin̈ iswatxꞌkꞌabmacayin̈ ispalan̈. Caw sunil anma occano yechel, niẍte uninyeb ichamta anma, anma kꞌalom yeb anma mebaꞌ, anmachejab yeb anma yet isba ischuquil. 17 Machi xin hunumac chu islokꞌwi yeb istxon̈wi ta mach ayoco yechel noꞌyin̈, huneꞌ yechel tuꞌ haꞌ ton isbi noꞌ, maca isnumerohalisbi noꞌ.

18 Huneꞌ tiꞌ choche yitzꞌatil wiꞌe. Haꞌ mac ay yitzꞌatiliswiꞌ, istxumabilo yin̈ tzet yelapno isnumerohal mac Nokꞌ* 13:10 Jer 15:2; 43:11

Page 31: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 14:1 31 APOCALIPSIS 14:7isbi. Huneꞌ numero tuꞌ isnumero anma yehi, haꞌ tonnumero seis cientos sesenta y seis.

14Huneꞌ acꞌ bit yaco ebnaj 144,000

1 Lahwi tuꞌ wilnihan Comam oc xahanbalil lin̈ancan̈yiban̈ iswiꞌ witz Sión; ayco ciento cuarenta y cuatro milanma iscꞌatan̈. Tzꞌibn̈ebilico isbi Comam oc xahanbalilyeb isbi Ismam Comam oc xahanbalil tuꞌ yin̈ ispalan̈huntekꞌan anma tuꞌ. 2 Wabenan huneꞌ yul nukꞌe yulsatcan̈ hacaꞌ isbili haꞌ nime haꞌ, yeb hacaꞌ isn̈irla cꞌuh,yeb hacaꞌ yet caw txꞌiꞌal mac chianico teꞌ arpa. 3 Chanicꞌohuneꞌ acꞌ bit sata istzꞌon̈obal Comam Dios, yeb sata ebnajcan̈wan̈ querubín, yeb sata ebnaj anciano. Caw xin machihunu mac chu iscuyni huneꞌ bit tuꞌ, cachann̈e ebnajciento cuarenta y cuatro mil colchalo xol anma ay yulsat yiban̈kꞌinal tiꞌ. 4 Huntekꞌan ebnaj tuꞌ, maẍticꞌa hunuix yikꞌ ebnaj, machi hunu mule iswatxꞌe ebnaj yeb hunuix. Caw tzujann̈eticꞌa ebnaj yinta Comam oc xahanbalilbayxan̈etuꞌwal chꞌecꞌ Comam. Ebnaj tuꞌ colchalo ebnajxol anma, yuxin lahan ebnaj hacaꞌ babel sat tzꞌunubchiakꞌlax tet Comam Dios yeb tet Comam oc xahanbalil.5Cawmachi nichꞌano lekꞌtiꞌal ilchalo yin̈ ebnaj, cawmachinichꞌano ismul ebnaj sata Comam Dios.

Chejbanile yal ebnaj oxwan̈ ángel6 Lahwi tuꞌ wilnihan huneꞌxa naj ángel chiecꞌ yictabal

satcan̈, ikꞌbil Tzotiꞌ yet colbanile mach istan̈bal yu naj yuyalnicꞌo naj tet anma ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ; tzijxan̈enime con̈obal, tzijxan̈e anmahil, tzijxan̈e abxubal chala,yeb tzijxan̈e niẍte con̈obal. 7 Chalni naj ángel tuꞌ yin̈ cawip:

—Xiwan̈we tet Comam Dios cat heyanico ismay, yutomaapni yorahil yilni Comam yin̈ tzet chielico anma.

Page 32: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 14:8 32 APOCALIPSIS 14:13Iweyo heba tet Comam watxꞌen̈e satcan̈ yeb txꞌo txꞌotxꞌyeb haꞌ mar yebej isnukꞌ ha haꞌ, ẍi naj.

8Tzujan huneꞌxa naj ángel yinta naj babel tuꞌ, yalni najiscab tuꞌ:

Wal tinan̈maaycꞌay niman con̈ob Babilonia, yuto haꞌ ocucꞌtzenocan̈ sunilej con̈ob yu istxꞌojal iswiꞌ yin̈ ixloj yebyin̈ winajloj, ẍi naj.

9 Tzujanxa xin yalni naj yox ángel yin̈ caw ip:—Ta ay mac chiyiyo isba tet naj Nokꞌ isbi yeb tet yechel

naj, cat ischahnico yechel isbi naj yin̈ ispalan̈ maca yin̈iskꞌab, 10 chitit huneꞌ niman isyaꞌtajil yiban̈ yu ComamDios. Hacaꞌ vino caw how chiucꞌlaxi caw machi ninoissomil ayayto xol, hac tuꞌ ishowal Comam Dios chiayyiban̈ huntekꞌan anma tuꞌ. Chiakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma xolkꞌa kꞌaꞌ yeb azufre yin̈ sat sunil ebnaj yángel ComamDios, yeb yin̈ sat Comam oc xahanbalil. 11 Huneꞌ baychiakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma ebnaj tuꞌ ayn̈eticꞌaco yah isn̈ubalyin̈ sunilbal tiempo. Tzꞌayic, akꞌbal machi nino xewilalchiakꞌlax tet macta chiyo isba tet naj Nokꞌ isbi tuꞌ yebchiyo isba tet yechel naj, yeb chichahni yechel isbi naj yin̈ispalan̈ maca yin̈ iskꞌab, ẍi naj.

12 Yuxin sunil macta yetxa Comam Dios yehi, mactachiyijen ischejbanil Comam yeb chaco yanma yin̈ ComamJesús, yilal niman chute iscꞌul yakꞌni techahoj.

13 Lahwi tuꞌ wabenan huneꞌ yul nukꞌe awi yul satcan̈,yalni wetan hacaꞌ tiꞌ:

—Tzꞌibn̈ecano huneꞌ tiꞌ: “Sakꞌal yet mac chicam yin̈ismunil Comam Dios yin̈ tzꞌayic chihul cosata tiꞌ,” ẍi. Yal-nipaxo Comam Espíritu hacaꞌ tiꞌ: “Hoꞌ caw yeli, huntekꞌananma chicam tuꞌ chixew yin̈ sunil ismunil. Sunil iscꞌulaliswatxꞌe yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ chiakꞌlax ispaj selel tet yuComam,” ẍi Comam Espíritu, ẍi yul satcan̈.

Huneꞌ hacaꞌ yet chiilaxcan̈ sat tzꞌunub chu sat txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ

Page 33: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 14:14 33 APOCALIPSIS 15:114 Lahwi tuꞌ wilnihan huneꞌ moyan caw saj, tzꞌon̈anayo

huneꞌmachacaꞌ anma jilni yiban̈ huneꞌmoyan tuꞌ. Ayahtohuneꞌ corona naba oro yin̈ iswiꞌ, ikꞌbil huneꞌ chꞌen cꞌupbaltrigo yu, caw ayahti yeh. 15 Lahwi tuꞌ yelti huneꞌxa najángel yul yatut Comam Dios, yawi naj yin̈ caw ip tet mactzꞌon̈anayo yiban̈ huneꞌ moyan tuꞌ hacaꞌ tiꞌ:

—Ocan̈ hacꞌupucan̈ ixim trigo, yuto kꞌanxa ixim,istiempohalxa iscꞌuplaxcan̈ ixim sat txꞌo txꞌotxꞌ, ẍi naj.16Yin̈n̈ena tuꞌ yanicto huneꞌmac tzꞌon̈anayo yiban̈moyantuꞌ iscꞌupom trigo xol ixim, iscꞌupnican̈ naj ixim trigo sattxꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ. 17 Lahwi tuꞌ yelilo huneꞌxa naj ángel yulyatut Comam Dios yul satcan̈, yetbipaxo naj huneꞌ chꞌencꞌupbal uva caw ay yeh. 18Yelpaxilo huneꞌxa naj ángel bayaymeẍa yet xahanbal, huneꞌ naj ángel tuꞌ ay yip naj yiban̈kꞌa kꞌaꞌ. Yawi naj yin̈ caw ip tet naj ikꞌn̈e chꞌen cꞌupomuva:

—Acto haꞌ cꞌupom uva xol teꞌ uva ay sat txꞌo txꞌotxꞌ cathacꞌupnilo teꞌ, yuto kꞌanxa teꞌ, ẍi naj.

19 Yoc naj ángel tuꞌ iscꞌupno sunil teꞌ uva ay sat txꞌotxꞌotxꞌ tiꞌ, yanayto naj teꞌ yul huneꞌ niman bay chixan̈lax-ilti yal teꞌ. Huneꞌ tiꞌ chal yelapnoyin̈ huneꞌ niman isyaꞌtajilchitit yu Comam Dios. 20Haꞌ xin istxam con̈ob xan̈laxiltiyal teꞌ uva tuꞌ, yelilo chicꞌ bay yatzꞌlax yal teꞌ, isto lehnochicꞌ tuꞌ, caw nahat ah ispimal, ah apno yin̈ istiꞌ noꞌ chehbay cachan yecꞌ isfreno noꞌ, wal bay to lehno chicꞌ tuꞌ aymihunu ochenta legua yucoj.

15Ebnaj ángel ikꞌn̈e hujeb majan islahobal isyaꞌtajil

1Wilnihan huneꞌxa yechel yul satcan̈, caw ay yelapnojyeb caw cꞌaybalcꞌule jilni. Wilan hujwan̈ ebnaj ángelikꞌn̈e hujeb majan islahobal isyaꞌtajil, haꞌ yin̈ huntekꞌanisyaꞌtajil tuꞌ bay chiyijcano isba ishowal Comam Dios.

Page 34: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 15:2 34 APOCALIPSIS 15:8

2 Wilnipaxojan huneꞌ hacaꞌ haꞌ mar leyantoj, hacaꞌchꞌen vidrio jilni, soman ye yeb kꞌa kꞌaꞌ. Ay xin huntekꞌananma lin̈ancan̈ yiban̈ huneꞌ hacaꞌ haꞌ mar tuꞌ, ikꞌbil yarpaakꞌbil yu Comam Dios. Huntekꞌan anma tuꞌ haꞌ ton sunilmac kꞌoji yin̈ naj Nokꞌ isbi yeb yin̈ yechel naj, yeb yin̈isnumerohal isbi naj. 3 Chanicꞌo anma tuꞌ isbit naj Moisésischejab Comam Dios, yeb isbit Comam oc xahanbalil,chalni anma tuꞌ:Hach Jahawil, yeb hach coDiosalan̈ caw sunil tzettaj ye

tuꞌ chu hawatxꞌeni. Caw aycano yelapno suniltzet ye tuꞌ watxꞌebil hawu yeb chicꞌay cocꞌul jilni.Istoholal yeb isyelal chawala. Hach tiꞌ yahawilachyin̈ sunilej con̈ob.

4 Mam Jahawil, caw sunil anma chixiw tawet cat yan-ico hamay, yuto hachn̈echꞌan caw cꞌulach, machinichꞌano istxꞌojal tawin̈. Chitit anma yul hununcon̈ob cat yinayo isba tasataj, yuto maxawil yin̈istoholal yin̈ tzet chielico anma,* ẍi anma tuꞌ.

5 Lahwi tuꞌ wilnihan ishajni isba yatut Comam Dios yulsatcan̈, huneꞌ bay cꞌuwan istrato Comam Dios. 6Yul yatutComam tuꞌ elilo hujwan̈ ebnaj ángel yeb hujeb majanisyaꞌtajil. Ayco huntekꞌan kꞌap lino caw saj xilo iskꞌapebnaj, caw xin chitzejtzoni, yeb xin naba oro issinchoebnaj aycoj, nime ispakꞌo sat chiah apno yalan̈ istxamiscꞌul ebnaj. 7 Huneꞌ naj xol ebnaj can̈wan̈ querubínakꞌni hunun vaso naba oro tet hunun ebnaj hujwan̈ ángeltuꞌ. Huntekꞌan vaso tuꞌ nohna yu ishowal Comam Dios,Comam itzitzn̈eticꞌa yin̈ sunilbal tiempo. 8 Caw nohiloyul yatut Comam Dios tuꞌ yu n̈ub yu iskꞌakꞌal yip Comam.Machi xin hunu mac chu yocto bey tuꞌ masanta chijcanoisba hujebmajan isyaꞌtajil ikꞌbil yu ebnaj hujwan̈ ángel tuꞌ.* 15:4 Jer 10:7; Sal 86:9

Page 35: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 16:1 35 APOCALIPSIS 16:916

Huntekꞌan vaso bay ayayto ishowal Comam Dios1Lahwi tuꞌ wabenan yelilti yaw huneꞌ yul nukꞌe yin̈ caw

ip yul yatut Comam Dios, yalni tet ebnaj hujwan̈ ángel:—As jobweyo ishowal Comam Dios ayayto yul hunun

vaso tiꞌ yiban̈ txꞌo txꞌotxꞌ, ẍi naj.2 Isto naj babel ángel isjobnoyo ishowal Comam ayayto

yul isvaso yiban̈ txꞌo txꞌotxꞌ. Yelilo huntekꞌan yabil cawhowyeb caw txꞌoj yin̈ isnimanil anmaayco yechel najNokꞌisbi yin̈, yeb macta yiyo isba tet yechel naj.

3 Lahwi tuꞌ isjobnayo naj iscab ángel ishowal Comamayayto yul isvaso yiban̈ haꞌ mar yin̈n̈ena tuꞌ xin, isca-jpon̈ilo haꞌ hacaꞌ ischiqꞌuil hunu mac chipotxꞌlax camoj.Iscamilo sunil no nokꞌ itzitz ay xol haꞌ.

4Lahwi tuꞌ isjobnayo naj yox ángel ishowal ComamDiosayayto yul isvaso yiban̈ ej haꞌ nimeta haꞌ, yeb yiban̈ isnukꞌha haꞌ, ismeltzoco haꞌ chicꞌal. 5Wabenan yalni naj yahawilha haꞌ:Mamin, hach tiꞌ Dios ach, machi nino istxꞌojal ayco tawin̈.

Ayach tinan̈ yeb xin ayachxaticꞌa yet yalan̈tocanoj.Hach tiꞌ caw istoholal chawatxꞌe, yutomaxawil yin̈tzet chielico anma tiꞌ.

6Yuto haꞌ huntekꞌan anma tiꞌmalnito ischiqꞌuil huntekꞌanmac hawetxa yehi yeb ebnaj hachejab yet payat.Tinan̈ xin yet ay anma tiꞌ hawakꞌni chicꞌ yucꞌuꞌ, ẍinaj.

7Wabenpaxojan yallax bay ay ismeẍahil xahanbal hacaꞌtiꞌ:

—Hoꞌ Mamin, sunil chu hawu. Hach tiꞌ xin chawil yin̈istoholal yeb isyelal yin̈ tzet chielico anma, ẍi.

8 Isjobnayo naj iscan̈ ángel ishowal Comam Dios ayaytoyul isvaso yiban̈ tzꞌayic, yakꞌlax yip yoj tzꞌayic tuꞌ isn̈us-nito anma. 9 Caw tzꞌato anma yu iskꞌakꞌal tzꞌayic tuꞌ, yajaꞌ

Page 36: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 16:10 36 APOCALIPSIS 16:17maẍticꞌa isna isba, yebmaẍticꞌa yiyo isba tet ComamDios.Wal xin oc anma buchwal yin̈ Comam, Comam ay yipyiban̈ huntekꞌan isyaꞌtajil tiꞌ.

10 Isjobnayo naj ishoꞌ ángel ishowal ComamDios ayaytoyul isvaso yiban̈ bay tzꞌon̈an naj Nokꞌ isbi, iscan suniltzet ayco yalan̈ yip naj yin̈ kꞌejholo. Caw xin chiscachꞌyakꞌ anma yu isyaꞌtajil; 11 yajaꞌ maẍticꞌa isbejcano anmaiswatxꞌen istxꞌojal. Wal xin oc anma yalaꞌ tzotiꞌ txꞌoj yin̈Comam Dios yu isyaꞌil isyaꞌtajil, yeb yu huntekꞌan howlayabil elilo yin̈.

12 Isjobnayo naj iswaj ángel ishowal Comam Dios yaytoyul isvaso yiban̈ haꞌ niman Eufrates. Istajcan̈ haꞌ yun̈eiscancano isbeh haꞌ isbeho ebnaj rey chitit bay chiahilotzꞌayic.

13Wilnihan oxwan̈ espíritu caw machiswalil hacaꞌ jilninoꞌ pahtzaꞌ. Huneꞌ elti yul istiꞌ naj chiyij dragón, huneꞌxaelti yul istiꞌ naj Nokꞌ isbi, huneꞌxa xin elti yul istiꞌ najchisbalico isba ischejabo Comam Dios. 14 Huntekꞌan es-píritu tuꞌ yet najmatzwalil yehi, chisye huntekꞌan cꞌaybal-cꞌule. Isto huntekꞌan espíritu tuꞌ yul sat yiban̈kꞌinal, yociscutxbanico sunil ebnaj rey yin̈ howal yin̈ huneꞌ tzꞌayiccaw ay yelapno yet Comam Dios, Comam caw aycano yip.

15Yalni Comam oc xahanbalil hacaꞌ tiꞌ:—Abewe tzet chiwalan, chinapni lemnahan hacaꞌ chiyu

yapni hunu elkꞌom. Sakꞌal yet mac chimajwahi yebchisyaꞌiln̈e xil iskꞌap yun̈e mach chiecꞌ tꞌiltꞌoni cat yelistxꞌixobal sata anma, ẍi Comam.

16 Huntekꞌan espíritu machiswalil tuꞌ haꞌ cutxbanicoebnaj rey sat huneꞌ txꞌo txꞌotxꞌ chiyij Armagedón yin̈abxubal hebreo.*

17 Isjobnayo naj ishuj ángel ishowal ComamDios ayaytoyul isvaso xol jakꞌekꞌ. Wabenan huneꞌ yul nukꞌe yin̈ caw ip* 16:16 Jc 5:19; 2Re 9:27; 23:29; 2Cr 35:22; Zac 12:11

Page 37: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 16:18 37 APOCALIPSIS 17:4elti yul yatut Comam Dios bay ay istzꞌon̈obal, yalni hacaꞌtiꞌ:

—Wal tinan̈ mayijcano isba sunil, ẍi. 18 Lahwi tuꞌisjeplahi, isn̈irlapaxoj, iskꞌan̈ipaxoj, isbili txꞌo txꞌotxꞌ yuhuneꞌ niman chixcab. Maẍtoticꞌa xin hunu chixcab chiecꞌhacaꞌ huneꞌ tuꞌ yichitax ispitzcꞌa anma yul sat yiban̈kꞌinaltiꞌ. 19 Wal huneꞌ niman con̈ob caw oxeb ayicoj, yaycꞌaysunilej con̈ob ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Isnaniti ComamDios niman con̈ob Babilonia istit ishowal Comam yin̈,yaniti Comam isyaꞌtajil yiban̈ hacaꞌtan̈e akꞌlax vino cawhow yucꞌuꞌ.* 20 Sunil con̈ob ayayo xol haꞌ mar yeb xin ejwitz cꞌaycanocan̈. 21 Istit nimeta sajbat yul satcan̈ yiban̈anma, aymi hunu quintal yalil hunun chꞌen. Yoc anmaistzꞌactiꞌn̈en Comam Dios yu chꞌen sajbat tuꞌ, yuto cawakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma anma.

17Isyaꞌtajil akꞌlax tet ix ix txꞌoj ye iswiꞌ

1 Lahwi tuꞌ yul huneꞌ naj ángel incꞌatan̈an, huneꞌ najyetbi ebnaj hujwan̈ ikꞌbil isvaso, yalni naj wetan:

—Cata chinyehan isyaꞌtajil chialaxayo yiban̈ ix ix txꞌojye iswiꞌ tawet, ix tzꞌon̈anayo yiban̈ ej ha haꞌ. 2 Sunil ebnajyahawil con̈ob yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, xaaycꞌay yin̈ muleyeb ix, haxa anma ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ xin, hacaꞌtan̈exayucꞌtzecan̈ ix yin̈ mule yu istxꞌojal iswiꞌ, ẍi naj.

3 Yin̈ huneꞌ isye Comam Espíritu wettuꞌan, wilanquinyinitojan naj ángel tuꞌ bey txꞌotxꞌ desierto. Wilnihanhuneꞌ ix ix ayahto yiban̈ huneꞌ noꞌ niman nokꞌ. Huneꞌ nonokꞌ tuꞌ cajin̈ yin̈ noꞌ, hantan̈e xin huntekꞌan bihe txꞌojistzotel yin̈ Comam Dios ayco yin̈ noꞌ, hujeb xin iswiꞌ noꞌ,yeb lahon̈eb yucꞌaꞌ noꞌ. 4Huneꞌ ix ix tuꞌ cajwukꞌwun̈e yebcajyolyon̈e jilni xil iskꞌap ix, hantan̈e xin yelawil aycoj;* 16:19 Is 51:17; Jer 25:15

Page 38: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 17:5 38 APOCALIPSIS 17:11ayco chꞌen oro yeb chꞌen perla yelawiloj, yeb huntekꞌanchꞌen chꞌen cꞌulchꞌan jilni. Ikꞌbil xin huneꞌ chꞌen vasonaba oro yu ix, nohna yu sunil ismachiswalilal yeb mulechiswatxꞌe ix. 5 Tzꞌibn̈ebilico huneꞌ bihe yin̈ ispalan̈ix, machi mac ohtan̈e, chalni hacaꞌ tiꞌ: “Huneꞌ nimancon̈ob Babilonia, miꞌe yin̈ sunil ebix txꞌoj ye iswiꞌ yebsunil tzet machiswalil ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ,” ẍicoj.6Haxawilnihan xin caw ucꞌum ix yu ischiqꞌuil ebnaj yetxaComam Dios potxꞌbil camoj, yeb yu ischiqꞌuil ebnaj yakꞌisba testigohal yin̈ Comam Jesús.

Caw xin cꞌayilo incꞌulan yet wilnihan ix. 7 Yalni najángel wetan:

—¿Tzet yin̈ xin caw chicꞌayilo hacꞌul hawilni ix? Walxin chiwalan tawet yin̈ tzet yelapno ye huneꞌ ix tiꞌ yeb nonokꞌ hujeb iswiꞌ yeb lahon̈eb yucꞌaꞌ ayicto yalan̈ ix. 8 Nonokꞌ maxawil tuꞌ, haꞌ ton huneꞌ naj ayticꞌa yet payxa, yajaꞌmatxa naj aycꞌo tinan̈, yaj chiahilo naj yul huneꞌ nimanxab yet yalan̈to maẍto chitocano naj yin̈ isyaꞌtajil. Haxaanma ay sat txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ, huntekꞌan mach ayayo isbiyul teꞌ hum yet kꞌinale mach istan̈bal yettaxticꞌa iswatxꞌihuneꞌ yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, caw chicꞌay iscꞌul yilni najNokꞌ isbi tuꞌ, naj ayticꞌa payxa, yajaꞌ machi naj tinan̈, yajaꞌxin chihulupaxoj.

9Mac ay yitzꞌatil iswiꞌ, istxumabilo huneꞌ tiꞌ: Haꞌ hujebiswiꞌ noꞌ tuꞌ, yechel hujeb witz bay tzꞌon̈an ix ix tuꞌ,yechelpaxo hujwan̈ ebnaj yahawil con̈ob yehi. 10 Howan̈ebnaj yahawil tuꞌ xatan̈iloj, huneꞌ naj xin ayco yahawiltinan̈, hunxa naj xin chioc naj yahawilo tzujanilxa, yajaꞌxin hanicꞌxan̈e tiempohal. 11Haxa huneꞌ naj Nokꞌ isbi, najayticꞌa payxa, yajaꞌ machi tinan̈, yet chihul naj tuꞌ haꞌ najchioc yahawilo yin̈xa iswaxan̈wan̈, yuto yetbi isba naj yebebnaj hujwan̈. Hayet chioc naj yahawilo tuꞌ behxa isto najyin̈ isyaꞌtajil yin̈ huneln̈e.

Page 39: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 17:12 39 APOCALIPSIS 18:212 Haxa lahon̈eb yucꞌaꞌ noꞌ hawil tuꞌ, yechel yin̈ la-

hon̈wan̈ ebnaj rey maẍto chioc yahawiloj, yaj xin hunchu yakꞌlax yip ebnaj yeb naj Nokꞌ isbi yoc yahawil yin̈hanicꞌ tiempohal. 13 Ebnaj lahon̈wan̈ tuꞌ, hunlahanxan̈echute ebnaj isnabal cat yakꞌni ebnaj yip yeb yahawilaltet naj Nokꞌ isbi, 14 cat yanico ebnaj howal yin̈ Comamoc xahanbalil. Yajaꞌ chikꞌoji Comam yin̈ ebnaj, yuto haꞌComam tuꞌ yahawil yin̈ ebnaj rey yeb yahaw Comam yin̈ebnaj yahawil. Wal macta awtebil yu Comam yeb macsicꞌbililoj, yeb macta yijem tet Comam, ayco iscꞌatan̈ yetchikꞌoji Comam yin̈ ebnaj tuꞌ, ẍi naj ángel.

15Yalnipaxo naj ángel tuꞌ wetan:—Wal huntekꞌan ha haꞌ hawil bay tzꞌon̈anayo ix ix txꞌoj

ye iswiꞌ tuꞌ, yechelej anma, yebej nime con̈ob yeb niẍtecon̈ob, yebej anma nananta yabxubal. 16 Haꞌ lahon̈ebyucꞌaꞌ naj Nokꞌ isbi hawil tuꞌ yechel ebnaj rey, haꞌ ebnajchiyahnican̈ ix txꞌoj ye iswiꞌ tuꞌ cat istꞌilbalax ix catisbejlaxcano ix. Chicꞌuxlaxto isnimanil ix cat isn̈uslaxtoxol kꞌa kꞌaꞌ. 17 Comam Dios anico yin̈ iscꞌul ebnaj reytuꞌ iswatxꞌen hacaꞌ tzet choche Comam yuxin hunlahanyute ebnaj isnabal, yakꞌni ebnaj sunil yip tet naj Nokꞌ isbimasanta chij isba tzet halbilxaticꞌa yu ComamDios. 18Walhuneꞌ ix ix hawil tuꞌ, yechel huneꞌ niman con̈ob ay yipyiban̈ sunil ebnaj rey ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ ye ix, ẍi najángel.

18Tan̈tzelaxilo niman con̈ob Babilonia

1 Lahwi tuꞌ xin wilnihan yayilo huneꞌ naj ángel yulsatcan̈ caw ay yip. Caw xin sajbilo sat txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ yuiskꞌakꞌal naj. 2Yalni naj yin̈ caw ip:¡Maaycꞌay niman con̈ob Babilonia, wal tinan̈ maaycꞌay-

canoj! Maoc yatuto ebnaj ischejab naj matzwalil

Page 40: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 18:3 40 APOCALIPSIS 18:8yeb yehobalo espíritu txꞌoj, yeb yatuto noꞌ chꞌiccaw yahbeta jilni, yeb caw machiswalil.

3 Yuto sunilej con̈ob xaaycꞌay yin̈ mule yu istxꞌojal huneꞌcon̈ob tuꞌ, hacaꞌtan̈e caw xaiscamtzecanilo iswiꞌhuntekꞌan con̈ob tuꞌ yu istxꞌojal. Haxa ebnaj reyay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ xaaycꞌay ebnaj yin̈ ixloyu huneꞌ con̈ob tuꞌ. Sunil ebnaj txon̈wom ay yulsat yiban̈kꞌinal tiꞌ, xaoc ebnaj kꞌalomal yu istxon̈nitzettaj ye tuꞌ caw ay istohol, yuto huneꞌ con̈ob tuꞌcaw loloꞌ iskꞌaptzen isba yeb yecꞌtzen kꞌin̈,* ẍi najángel tuꞌ.

4 Lahwi tuꞌ wabenpaxojan huneꞌxa yul nukꞌe satcan̈,halni hacaꞌ tiꞌ:Hex wetxahan, elan̈we yul huneꞌ con̈ob tiꞌ yun̈e mach

cheyilto hewatxꞌen istxꞌojal chiswatxꞌe, yeb yun̈emaẍtaj hunex chechah isyaꞌtajil chul yiban̈.

5 Huneꞌ con̈ob tiꞌ caw xaah tenno ismul, caw xaahilosatcan̈, yajaꞌ wal tinan̈ xin manalaxti ismul yuComam Dios.

6Hacaꞌticꞌa yute yakꞌni tet anma, hac tuꞌ chu heyakꞌni tet,cayelto ecꞌbal ispaj selel cheyakꞌ tet. Huntekꞌanhowla tzet ye tuꞌ ayayto yul isvaso yakꞌ yucꞌuꞌanma, pajtzewe tet, yaj cayelto ecꞌna caw howcheyute.

7 Hacaꞌticꞌa yu isloloꞌn̈en isba yeb yakꞌni tzet chocheyanma, hac tuꞌ chu heyakꞌni ecꞌoyaꞌ yanma catheyakꞌni isyaꞌtajil tet, yuto chal huneꞌ con̈ob Ba-bilonia* tuꞌ hacaꞌ tiꞌ: “Hanintiꞌan caw reinainan,tzꞌon̈aninan yul intzꞌon̈obalan, man hunixojan,mach bakꞌinal chiecꞌyaꞌ wanmahan,” ẍi ix.

8 Yuxinto huneꞌn̈e tzꞌayical chihul sunil isyaꞌtajil yiban̈,chihul camical, okꞌil, wahil, cat isn̈uslaxto xol

* 18:3 Is 23:17; Jer 51:7 * 18:7 Ap 18:20

Page 41: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 18:9 41 APOCALIPSIS 18:14

kꞌa kꞌaꞌ, yuto ay yip Comam Dios Jahawil yanayoisyaꞌtajil yiban̈ huneꞌ con̈ob tuꞌ,* ẍiayoj.

9Wal sunil ebnaj rey ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yaco ebnajismul yeb yakꞌ yoche tzet chal isnimanil yeb huneꞌ con̈ob*tuꞌ, caw chꞌokꞌ ebnaj yeb caw chitzꞌay iscꞌul ebnaj yilni yahisn̈ubal yet chitzꞌatoj. 10Nahat xin chicancano lin̈no ebnajyu xiwquilal yilni isyaꞌtajil chiay yiban̈ con̈ob tuꞌ, chalniebnaj:¡Ay, caw cꞌanchꞌan niman con̈ob Babilonia, huneꞌ con̈ob

caw aycano yip! Yuto caw yin̈ an̈e mahul isyaꞌtajilyiban̈,* ẍi ebnaj.

11Hacpax tuꞌ ebnaj txon̈wom ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ,caw chitzꞌay iscꞌul ebnaj, yeb caw chiokꞌ ebnaj yutomatxamac chilokꞌni tzet chistxon̈ ebnaj. 12 Yuto caw yijatzilxachistxon̈ ebnaj chꞌen oro, chꞌen plata, yebej chꞌen chꞌencꞌulejchꞌan jilni, yeb chꞌen perla. Chistxon̈nipaxo ebnajkꞌap lino caw ay istohol, kꞌap kꞌap morado jilni, yebkꞌap seda, yeb kꞌap kꞌap caj jilni. Chistxon̈nipaxo ebnajsunilej te teꞌ xukꞌ sam, yeb tzettaj ye tuꞌ watxꞌebil yin̈istxꞌiꞌeh noꞌ elefante,† yeb yin̈ej te teꞌ caw ay istohol,yeb yin̈ chꞌen bronce, yin̈ chꞌen hierro yeb yin̈ chꞌenmármol. 13Chistxon̈nipaxo ebnaj teꞌ canela yeb yan̈al itahcaw xukꞌ sam, yeb teꞌ pom, yeb mirra, yeb an̈ caw xukꞌsam, yeb teꞌ vino, yeb teꞌ aceite, yeb ixim harina caw ayistohol, yeb ixim trigo. Chistxon̈nipaxo ebnaj noꞌ wacax,noꞌ meꞌ yeb noꞌ cheh, yeb teꞌ caret chistaricꞌo noꞌ cheh.Chistxon̈nipaxo ebnaj anma chejabo tet huneꞌ con̈ob tuꞌ.14 Chalni ebnaj txon̈wom tet huneꞌ con̈ob tuꞌ:

* 18:8 Is 47:7-9 * 18:9 Huneꞌ con̈ob tuꞌ, yechel yeco yin̈ ix txꞌoj ye iswiꞌ,Ap. 17:18 * 18:10 Ez 26:16-17 † 18:12 Haꞌ chaliloj marfil yin̈ castilla.

Page 42: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 18:15 42 APOCALIPSIS 18:20

¡Matxa chiapni teꞌ lobehal tawet tinan̈, huntekꞌan teꞌ cawchawoche halob. Caw macꞌaycanilo haloloꞌal yebhakꞌalomal, matxa bakꞌinal chawil yin̈! ẍi ebnaj.

15 Ebnaj txon̈wom caw occano kꞌalomal yu huneꞌ con̈obtuꞌ, nahat can lin̈no ebnaj yu xiwquilal yilni isyaꞌtajil chiayyiban̈ con̈ob tuꞌ, caw xin chiokꞌ ebnaj yeb chitzꞌay iscꞌulebnaj yin̈ con̈ob tuꞌ. 16 Chalni ebnaj:¡Ay, caw cꞌanchꞌan huneꞌ niman con̈ob tiꞌ! Huneꞌ con̈ob

tiꞌ lahanticꞌa hacaꞌ hunu ix ix chianico kꞌap linocaw ay istohol xilo iskꞌap, yeb huntekꞌan xilkꞌapemorado yeb caj jilni, aypaxico chꞌen oro yeb chꞌenperla yeb chꞌen chꞌen caw ay istohol yelawiloj,

17 yajaꞌ xin yin̈ caw hunepn̈e matan̈canilo iskꞌalomal, ẍiebnaj.

Sunil ebnaj yahaw barco yeb anma ayicto yul barco tuꞌ,yeb ebnaj chibakꞌon teꞌ, yeb huntekꞌanxa mac chimunlayiban̈ haꞌ mar nahat cancano lin̈noj. 18Yet yilni ebnaj yahisn̈ubal huneꞌ con̈ob tuꞌ yah yaw ebnaj, yalni ebnaj:

Caw machi hunuxa con̈ob hacaꞌ huneꞌ niman con̈ob tiꞌ,ẍi ebnaj. 19 Yanahto ebnaj pojoj xol xil iswiꞌ yu biscꞌulal,caw xin chꞌokꞌ ebnaj, yeb caw chitzꞌay iscꞌul ebnaj yin̈con̈ob tuꞌ, chalni ebnaj:¡Ay, caw cꞌanchꞌan huneꞌ niman con̈ob! Yu iskꞌalomal

yuxin kꞌalombican̈ ebnaj ay isbarco xol haꞌ mar.¡Yajaꞌ xin yin̈ caw hunepn̈echꞌan matan̈iloj!* ẍiebnaj.

20 Yuxin tzalahan̈we hex ayex yul satcan̈ yu maaycꞌayhuneꞌ con̈ob tuꞌ.* Tzalahan̈wepaxo hex yetexxaComam Dios, hex ischejab Comam yet payat yebhex ischejab Comam Jesús, yuto hacaꞌ yu yakꞌni

* 18:19 Ez 27:30-34 * 18:20 Dt 32:43; Jer 51:48

Page 43: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 18:21 43 APOCALIPSIS 19:2huneꞌ con̈ob tuꞌ ecꞌoyaꞌ heyanma, hac tuꞌ yuyakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma yu Comam Dios.

21 Lahwi tuꞌ wilnihan yinican̈ huneꞌ naj ángel caw ayyip, huneꞌ chꞌen niman chꞌen hacaꞌ chꞌenmolino yet trigo,iskꞌojnayto naj chꞌen xol haꞌ mar, yalni naj:Hac tiꞌ chu iskꞌojlaxayto huneꞌ niman con̈ob Babilonia,

matxa bakꞌinal xin chiillaxi.22 Matxa bakꞌinal chiabelax yoc teꞌ arpa, yeb teꞌ suꞌ

yeb chꞌen trompeta yulaj iscallehal con̈ob tuꞌ.*Matxa xin hunu naj munlawom chiillax ismunlayin̈ tzettaj munilal, yebmatxa chiabelax yoc chꞌenmolino yul con̈ob tuꞌ.

23 Matxa xin chiillax iskꞌakꞌal hunu cantil, matxa xinchiabelax iswejcha anma yin̈ mohyilal.* Matxaxin chiillax ebnaj txon̈wom yul con̈ob tuꞌ waxan̈caxin caw ay yelapno ye ebnaj sata anma yul satyiban̈kꞌinal tiꞌ. Yakꞌnipaxo subchaho huneꞌ con̈obtuꞌ sunil anma yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yu isnawalil.

24 Alaxpaxayo huneꞌ niman isyaꞌtajil yiban̈ con̈ob Ba-bilonia tuꞌ yuto haꞌ bey tuꞌ ilcha ischiqꞌuil ebnaj ischejabComamDios potxꞌbilcamoj, yeb ischiqꞌuil macta yetxa Co-mamyehi, yeb ischiqꞌuil ebnaj potxꞌlax yul sat yiban̈kꞌinaltiꞌ, ẍi naj.

191 Lahwi tuꞌ wabenan yel yaw txꞌiꞌal yul nukꞌe yul satcan̈

yalni yin̈ caw ip:¡Caw niman yelapno Comam Dios Jahawil, Comam bay

chitit colbanile! Han̈cꞌan̈e Comam Dios ay ismayyeb caw ay yip.

2 Yuto yin̈ caw isyelal yeb yin̈ caw istoholal chil Comamyin̈ tzet chielico anma. Mayayo Comam isyaꞌtajil

* 18:22 Is 24:8; Ez 26:13 * 18:23 Jer 7:34; 25:10

Page 44: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 19:3 44 APOCALIPSIS 19:8

yiban̈ ix txꞌoj ye iswiꞌ, ix ayco yechelo con̈obBabilonia, ix etanto anma ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌyu istxꞌojal chiswatxꞌe, yeb yakꞌ Comam Dios ispajselel tet ix yu ebnaj ischejab Comam potxꞌbil yuix,* ẍi.

3Yalnipaxo huntekꞌan yul nukꞌe tuꞌ hacaꞌ tiꞌ:Caw niman yelapno Comam Dios Jahawil. Huneꞌ ix ix tuꞌ

maẍticꞌa chisbej yah isn̈ubal, ẍi.4 Wal ebnaj veinticuatro anciano yeb ebnaj can̈wan̈

querubín ay jahno ebnaj, yay xulno ebnaj, yanico ebnajismay Comam Dios, Comam tzꞌon̈an yul istzꞌon̈obal. Yalniebnaj:

—Hacojab tuꞌ, caw niman yelapno ComamDios Jahawil,ẍi ebnaj.

5 Wabenan huneꞌ yul nukꞌe elti bay tzꞌon̈an ComamDios, yalni hacaꞌ tiꞌ:Aweco ismay Comam Dios sunilex yijemex tet Comam

yeb hex chexxiw tet Comam, walca ay heyelapnojmaca machi heyelapnoj,* ẍi.

Iskꞌin̈al ismohyilal Comam oc xahanbalil6Wabenpaxojan hantan̈e yul nukꞌe hacaꞌ ishaxon txꞌiꞌal

ej ha haꞌ yeb hacaꞌ isn̈irla cꞌuh, chalni hacaꞌ tiꞌ:Caw niman yelapno isbi Comam Dios Jahawil, yuto Co-

mam caw aycano yip maschahco yoc yahawil.7 Tzalajon̈wej, caw jakꞌawe tzala cocꞌul, cat janico ismay

Comam Dios yuto maapni istzꞌayical ismohyi Co-mam oc xahanbalil. Haꞌ mac chioc yixalo Comamtuꞌ caw watxꞌebilxa isba.

8Yuto xahallaxi ta chaco ix xil iskꞌap, kꞌap lino caw aycan̈istohol yeb caw saj yehi, yeb caw chitzejtzoni.

* 19:2 Dt 32:43; 2Re 9:7 * 19:5 Sal 115:13

Page 45: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 19:9 45 APOCALIPSIS 19:15Huneꞌ xilkꞌape tuꞌ yechel istoholal chisbeybaln̈emacta yetxa Comam Dios yehi.*

9Yalni huneꞌ naj ángel wetan:—Tzꞌibn̈e huneꞌ tiꞌ: “Sakꞌal yet macta awtebil yin̈ ismo-

hyilal Comam oc xahanbalil,” ẍi naj. Yalnipaxo naj:—Huntekꞌan tzotiꞌ tiꞌ yet Comam Dios yehi, isyelal

chala, ẍi naj.10 Lahwi tuꞌ way jahnojan sata naj ángel tuꞌ yu winayo

inbahan sata naj walnihan, yajaꞌ xin yal naj wetan:—Mach chachay jahno yin̈ insatan yuto ischejab Co-

mam Dios wehan hacaꞌ hach tiꞌ, yeb hacaꞌ ebnaj hawuẍtachakꞌ isba yalnilo Istzotiꞌ Comam Jesús. Wal xin cachann̈etet Comam Dios bay chawiyo haba, ẍi naj.

Haꞌ xin Istzotiꞌ Comam Jesús, haꞌ chiiptzen ebnaj ische-jab Comam.

Huneꞌ mac ayahto yiban̈ huneꞌ noꞌ sajin̈ cheh11Lahwi tuꞌ ishajni isba satcan̈, wilnihan huneꞌ noꞌ cheh

sajin̈, ayahto huneꞌmac yiban̈ noꞌ. Huneꞌmac tuꞌ xinYijemyeb Isyelal isbi, yuto yin̈ caw istoholal* chil yin̈ tzet chielicoanma, chakꞌnipaxo howal yin̈ istoholal. 12 Wal isbakꞌsatlahan hacaꞌ xaj kꞌa kꞌaꞌ, hantan̈e xin corona ayahto yin̈iswiꞌ. Tzꞌibn̈ebilico xin huneꞌ bihe yin̈, huneꞌ bihe tuꞌhan̈cꞌan̈e huneꞌ mac tuꞌ ohtan̈e. 13 Wal xil iskꞌap xinbacbilico chicꞌ yin̈. Huneꞌ mac tuꞌ Istzotiꞌ Comam Dios isbi.14 Tzujan xin ebnaj ángel akꞌom howal yintaj, ayco kꞌaplino caw ay istohol xilo iskꞌap ebnaj, yeb caw saj jilni,machi nichꞌano tzꞌil ayco yin̈. Ayahto ebnaj yiban̈ hununnoꞌ cheh sajin̈. 15 Chi-xin-elti huneꞌ chꞌen espada caw ayyeh yul istiꞌ, haꞌ chꞌen xin chakꞌbaln̈e yin̈ej con̈ob. Chꞌocnaj Yahawiloj yeb sunil yip, yeb huneꞌ isvara naba hierro.Hacaꞌ chu isxan̈laxilti yal teꞌ uva yun̈e yoc teꞌ vinohal, hac* 19:8 Ef 5:23-32 * 19:11 Sal 96:13

Page 46: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 19:16 46 APOCALIPSIS 19:21tuꞌ chu yanayo naj isyaꞌtajil yiban̈ ej con̈ob yu ishowalComam Dios, Comam caw aycano yip. 16Wal yin̈ xil iskꞌapyeb yin̈ isbul tzꞌibn̈ebilico huneꞌ bihe hacaꞌ tiꞌ: Yahawil yin̈ebnaj yahaw, Iswiꞌehal yin̈ ebnaj ayco iswiꞌehaloj, ẍicoj.

17 Lahwi tuꞌ wilnihan huneꞌ naj ángel lin̈ancan̈ yiban̈tzꞌayic, yalni naj tetej noꞌ chꞌic chiecꞌ yictabal satcan̈ hacaꞌtiꞌ:

—Catawej, cutxbaweti heba, cat hecꞌuxni chibe chakꞌComam Dios teyet. 18 Cꞌuxwe ischibehal ebnaj rey, yebebnaj yahawil soldado, yeb ischibehal ebnaj caw can̈yehi, yeb ischibehal ej noꞌ cheh yeb ebnaj chiahto yiban̈noꞌ. Cꞌuxwe ischibehal tzijxan̈e anmahil, anma yet isbaischuquil, anma chejab, anma machi yelapnoj, yeb anmaay yelapnoj,* ẍi naj.

19Wilnihan naj Nokꞌ isbi yeb sunil ebnaj rey ay yul satyiban̈kꞌinal tiꞌ, yeb sunil issoldado, cutxanxaco ebnaj yuyanico howal yin̈ huneꞌ mac ayahto yiban̈ noꞌ cheh yebyin̈ ebnaj akꞌom howal tzujan yintaj. 20 Istzablaxayo najNokꞌ isbi yeb naj isbalico isba ischejabo Comam Dios, najyeni nimeta cꞌaybalcꞌule sata naj Nokꞌ isbi. Yu huntekꞌannimeta cꞌaybalcꞌule isye naj yakꞌ subchaho naj anma yun̈eyalaxico yechel naj Nokꞌ isbi tuꞌ yin̈, yinipaxayo isba anmatet yechel naj. Caw xin itzitz naj Nokꞌ isbi, yeb naj isbalicoisba ischejabo Comam Dios iskꞌojlaxto ebnaj xol huneꞌniman kꞌaꞌ chiah xaj yu azufre. 21 Wal sunilxa ebnaj xinpotxꞌlax ebnaj yu chꞌen espada chielti yul istiꞌ naj ayahtoyiban̈ noꞌ cheh tuꞌ, caw xin sunil noꞌ chꞌic tuꞌ caw nohcanoiscꞌul iscꞌuxnito ischibehal sunil anma tuꞌ.

20Chioc Comam Jesús yahawilo yulbal mil habil

* 19:18 Ez 39:17-20

Page 47: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 20:1 47 APOCALIPSIS 20:91 Lahwi tuꞌ, wilnihan yayilo huneꞌ naj ángel yul satcan̈,

ikꞌbil islawehal huneꞌ niman xab yu naj, ikꞌbilpaxo huneꞌniman cadena yu naj. 2 Istzabnayo naj huneꞌ mac chiyijdragón, haꞌ ton noꞌ payat laba chihallax diablohal yebSatanás, iscꞌalbanayo naj ángel tuꞌ naj yulbal mil habil.3 Iskꞌojlaxto naj yul huneꞌ niman xab, ismajchencano najángel tuꞌ istiꞌ. Yanico naj issellohal yun̈e mach chꞌahti najdragón tuꞌ yakꞌa subchaho ej con̈ob. Haxa yet chiecꞌto milhabil tuꞌ cat isbejtzolax naj hanicꞌxa tiempohal.

4 Lahwi tuꞌ wilnihan huntekꞌan tzꞌon̈obal bay tzꞌon̈anebnaj akꞌlax yip yu yilni yin̈ tzet chielico anma. Wilni-paxojan yanma ebnaj ilaxilo iswiꞌ* yu yakꞌ isba testigohalyin̈ Comam Jesús, yeb yu yalicꞌo Istzotiꞌ Comam Dios. Haꞌton ebnaj tuꞌ mach yiyo isba tet mac Nokꞌ isbi, mach xinaypaxo jahno tet yechel. Mach xin ischahpaxico ebnajyechel mac Nokꞌ isbi tuꞌ yin̈ ispalan̈ maca yin̈ iskꞌab.Wilnihan yitzitzbican̈ ebnaj tuꞌ, yoc ebnaj yahawilo yintaComam yulbal mil habil. 5 Haꞌ ton huntekꞌan ebnajtuꞌ babel pitzcꞌacan̈, wal huntekꞌanxa camom xin machpitzcꞌacan̈ masanto chielto mil habil tuꞌ, cat ispitzcꞌacan̈.6 ¡Sakꞌal yetmacbabel chipitzcꞌacan̈ tuꞌ yuto yetxaComamDios yehi! Matxa xin chikꞌoji iscab camical yin̈, wal xinchioc sacerdotehal yin̈ ismunil Comam Dios yeb ComamJesucristo, chiocpaxo yahawilo yinta Comam yulbal milhabil.

7Lahwi yecꞌtomil habil xin cat isbejtzolax najmatzwalilbay majan, 8 cat xin yahti naj yakꞌno subchaho anma ayyul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yebpaxo xin Gog yeb Magog* catiscutxbanico naj yin̈ howal. Haꞌ xin isbisil ebnaj akꞌomhowal chicutxico tuꞌ lahan hacaꞌ yarenahil istiꞌ haꞌ mar.9 Yet chito ebnaj yin̈ howal tuꞌ chismajto ebnaj sunil sat* 20:4 Dn 7:9, 22 * 20:8 Ez 38:2, 9, 15

Page 48: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 20:10 48 APOCALIPSIS 20:15txꞌo txꞌotxꞌ tiꞌ cat ishoynoyo ebnaj iscampamento ebnajyetxa Comam Dios yehi yeb huneꞌ niman con̈ob xahanay yu Comam; yajaꞌ chati Comam kꞌa kꞌaꞌ yiban̈ ebnajcat istzꞌahcanto ebnaj sunil. 10 Wal naj matzwalil akꞌnisubchaho huntekꞌan anma tuꞌ kꞌojlaxayto naj xol huneꞌniman kꞌaꞌ chiah xaj yu azufre, huneꞌ bay kꞌojlaxayto macNokꞌ isbi yeb naj isbalico isba ischejabo Comam Dios. Haꞌbey tuꞌ xin chiakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma ebnaj tzꞌayic akꞌbal yin̈sunilbal tiempo.

Yet chilni Comam Dios yin̈ tzet chielico sunil anma11 Lahwi tuꞌ, wilnihan huneꞌ niman tzꞌon̈obal saj

jilni yeb huneꞌ mac tzꞌon̈anayo yul huneꞌ tzꞌon̈obal tuꞌ.Yin̈n̈ena tuꞌ iscꞌaycan̈ txꞌo txꞌotxꞌ yeb satcan̈* sata mactzꞌon̈an tuꞌ, wiyom xin iscꞌaycaniloj. 12 Wilnihan anmacamnaj lin̈ancan̈ sata Comam, anma niman yelapnoj yebanma mach yelapnoj. Ishajlax huntekꞌan teꞌ hum, yillaxyin̈ tzet chielico anma camom tuꞌ hataticꞌa tzet iswatxꞌehunun, hacaꞌ yehayo yul huntekꞌan teꞌ hum tuꞌ. Isha-jlaxpaxo teꞌ hum bay ayayo isbi anma ayxa iskꞌinal yin̈huneln̈e.* 13 Yanico haꞌ mar sunil mac camna yul haꞌ tetComam, hacpax tuꞌ naj camical yeb cambal yapaxico sunilcamom tet Comam. Yilni Comam yin̈ tzet elicoj hataticꞌatzet iswatxꞌe hunun. 14Lahwi tuꞌ iskꞌojlaxayto naj camicalyeb cambal xol huneꞌ niman kꞌaꞌ. Huneꞌ kꞌa kꞌaꞌ tuꞌ, haꞌ toniscab camical. 15Haxamacmach ayayo isbi yul teꞌ humyetkꞌinale kꞌojlaxayto xol huneꞌ niman kꞌaꞌ tuꞌ.

21Huneꞌ acꞌ satcan̈ yeb huneꞌ txꞌo txꞌotxꞌ acꞌ

* 20:11 2Pe 3:10-12 * 20:12 Dn 7:9-10

Page 49: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 21:1 49 APOCALIPSIS 21:81Lahwi tuꞌ xin, wilnihan huneꞌ acꞌ satcan̈ yeb huneꞌ txꞌo

txꞌotxꞌ acꞌ,* yuto haꞌ babel satcan̈ yeb txꞌotxꞌ babel txꞌotxꞌcaycan̈, hacpax tuꞌ xin haꞌ mar caycan̈ haꞌ. 2 Hanin Juanintiꞌan wilan iscon̈ob Comam Dios, haꞌ ton acꞌ Jerusalén,wilan istit yul satcan̈ bay ay Comam Dios.* Caw cꞌulyehi, hacaꞌ hunu ix ix watxꞌebilxa isba yuto yocxa yin̈mohyilal yeb naj chiikꞌni. 3Wabenan huneꞌ yul nukꞌe eltibay tzꞌon̈an Comam, yalni yin̈ caw ip:

—Wal tinan̈ ayxaco Comam Dios xol anma, chi-xin-cancano Comam xol, iscon̈obxa Comam chucanicoj.Chiehayo Comam xol anma, cat yoccano Comam isDios-aloj. 4Haꞌ Comam xin chisunilo yal sat anma, matxa cam-ical, matxa okꞌil, matxa mac chiah iscꞌul, matxa isyaꞌtajil,yuto sunil tzet ayticꞌa yet yalan̈tocanoj, xatan̈iloj, ẍi.

5Yalni Comam tzꞌon̈an yul istzꞌon̈obal wetan:—Hanintiꞌan chiwakꞌ acꞌbojan sunil tzettaj ye tuꞌ, ẍi

Comam. Yalnipaxo Comam wetan:—Tzꞌibn̈ecano huntekꞌan tzotiꞌ tiꞌ yuto isyelal yehi, yeb

chu iscawxi iscꞌul anma yin̈, ẍi. 6 Lahwi tuꞌ yalnipaxoComam wetan:

—Sunil watxꞌebilxa. Hanintiꞌan yichebanil yeb isla-hobal, hacaꞌ tzꞌib A yeb Z. Macta chitaj istiꞌ, chiwakꞌanha haꞌ matanil yucꞌuꞌ, huneꞌ ha haꞌ chiakꞌni kꞌinale. 7Haꞌmac chikꞌoji, chiwakꞌan sunil huntekꞌan tuꞌ ismajuloj.Haninan xin chinocan isDiosaloj, cat yoc wuninalojan.8 Yajaꞌ wal mac chixiw yanico isba yul inkꞌaban, yebmac mach chayto yul yanma win̈an, yeb mac chiwatxꞌenisyahbetajil, yeb macta potxꞌom anma, yeb macta chiixliyeb chiwinajli, yeb macta chicunn̈en yet anmahil, yebmacta chiay jahno sata tioẍ, yeb sunil macta lekꞌtiꞌwom,*

* 21:1 Is 65:17; 66:22; 2Pe 3:13 * 21:2 Ga 4:26; Ap 3:12 * 21:8 Mt 25:41

Page 50: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 21:9 50 APOCALIPSIS 21:16haꞌ huntekꞌan mac tuꞌ chialaxto xol huneꞌ niman kꞌaꞌchiah xaj yu azufre, haꞌ ton iscab camical.

Huneꞌ acꞌ Jerusalén9 Lahwi tuꞌ yul naj ishuj ángel incꞌatan̈an, naj ikꞌn̈e

chꞌen ishuj vaso bay ayayto islahobal isyaꞌtajil, yalni najwetan:

—Cata, chinyehan tawet mac chioc yixalo Comam ocxahanbalil, ẍi naj. 10 Yin̈ huneꞌ isye Comam Espírituwettuꞌan wilan quinyinitojan naj ángel tuꞌ yin̈ iswiꞌ huneꞌniman witz caw nahat yecan̈.* Isyeni naj niman con̈obJerusalén wetan, iscon̈ob Comam Dios. Huneꞌ con̈ob tuꞌwilan istit yul satcan̈ bay ay Comam Dios. 11 Caw xinchitzejlaco iskꞌakꞌal Comam yin̈ con̈ob tuꞌ, lahan hacaꞌistzejla chꞌen chꞌen cꞌulchꞌan jilni yeb hacaꞌ istzejla chꞌenjaspe, chikꞌaxpon cosat yul hacaꞌ chꞌen cristal. 12 Huneꞌcon̈ob tuꞌ hoyanico huneꞌ niman cꞌub yin̈ caw xin nahatyecan̈, cablahon̈eb ispultahil aycoj, cablahon̈wan̈ ebnajángel ayco istan̈enoj, hunun ebnaj yin̈ istiꞌ hunun pultatuꞌ. Yin̈ hunun pulta tuꞌ tzꞌibn̈ebilico hunun isbi ebnajcablahon̈eb majan Israel. 13 Oxeb ispultahil ayco yin̈yetcꞌulal bay chiahilo tzꞌayic, oxebpaxo xin ayco yin̈yetcꞌulal bay chito tzꞌayic, oxeb xin ayco yin̈ norte, oxeb-paxo xin ayco yin̈ sur. 14 Huneꞌ niman cꞌub tuꞌ aycocablahon̈eb chꞌen chꞌen isxeꞌoj, ayco xin isbi hunun ebnajcablahon̈wan̈ ischejab Comam oc xahanbalil yin̈ hununchꞌen.

15 Naj ángel tzotel wettuꞌan ikꞌbil huneꞌ vara naba oroyu naj yun̈e ismalen naj huneꞌ con̈ob tuꞌ yeb ispultahilyebpaxo iscꞌubal. 16 Huneꞌ niman con̈ob tuꞌ can̈eb istx-iquin, lahan xin yeco ismalil hunun istxiquin tuꞌ. Hayetismalen naj ángel huneꞌ con̈ob tuꞌ wajeb ciento leguayecoj. Huneꞌ con̈ob tuꞌ hacaꞌ yeco ismalil ispacꞌul hac tuꞌ* 21:10 Ez 40:2

Page 51: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 21:1751APOCALIPSIS 21:27yeco ismalil istxiquin, hac tuꞌ yepaxocan̈ istel. 17Haxa yetismalennaj iscꞌubal con̈ob tuꞌ sesenta y cincometro elicoj.Huneꞌ malbal yaco naj tuꞌ lahan hacaꞌ ismalbal anma.

18 Huneꞌ cꞌub tuꞌ, chꞌen jaspe ayco ischꞌenaloj. Walhuneꞌ con̈ob tuꞌ caw naba oro, hacaꞌ istzejla chꞌen vidriohac tuꞌ istzejlahi. 19 Chꞌen chꞌen ayco isxeꞌalo iscꞌubalcon̈ob tuꞌ sunilej chꞌen chꞌen caw cꞌulchꞌan jilni aycoyelawiloj. Chꞌen babel jaspe chꞌen, chꞌen iscab zafiro,chꞌen isyox ágata, chꞌen iscan̈ esmeralda. 20 Chꞌen ishoꞌónice, chꞌen iswaj cornalina, chꞌen ishuj crisólito, chꞌeniswaxaj berilo, chꞌen isbalon̈eb topacio, chꞌen islahon̈ebcrisoprasa, chꞌen ishunlahon̈eb jacinto, haxa chꞌen is-can̈lahon̈eb xin amatista; haꞌ sunil chꞌen tiꞌ ayco yelawiloj.21 Cablahon̈eb ispultahil iscꞌubal con̈ob tuꞌ, haꞌ ton cabla-hon̈eb chꞌen perla, hunun pulta tuꞌ hunun chꞌen perlaayco yin̈. Wal huneꞌ niman calle chiecꞌto yictabal con̈obtuꞌ naba oron̈e, chikꞌaxpon cosat yul hacaꞌ vidrio.

22Machi xin yatut Comam Dios wilan yul huneꞌ con̈obtuꞌ, yuto haꞌ Comam Dios caw aycano yip, yeb Comamoc xahanbalil, ayco xol anma tuꞌ. 23 Huneꞌ con̈ob tuꞌmatxa chiocnico yoj tzꞌayic yeb yoj ixahaw yu, walxintohaꞌ iskꞌakꞌal yip Comam Dios haꞌ ayayo xol anma, yebxin Comam oc xahanbalil sajilkꞌinal Comam. 24 Yin̈xaissajilkꞌinal huneꞌ con̈ob tuꞌ chibelwi ej con̈ob colbilxa.*Sunil ebnaj rey ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ chato iskꞌalomaltet huneꞌ con̈ob tuꞌ. 25 Maẍticꞌa chipebalax ispultahilhunun tzꞌayic yuto matxa akꞌbal bey tuꞌ. 26Haꞌ tet huneꞌcon̈ob tuꞌ chialaxto sunil iskꞌalomal yeb yip sunilej con̈ob.27 Maẍticꞌa nino istxꞌojal chiocto bey tuꞌ, mach hunumac chiwatxꞌen tzettaj chisyah Comam Dios chiapni yulhuneꞌ con̈ob tuꞌ, yeb matxa lekꞌtiꞌal. Wal xin han̈cꞌan̈e* 21:24 Is 60:3

Page 52: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 22:1 52 APOCALIPSIS 22:8mac tzꞌunbilayo isbi yul hum yet kꞌinale yet Comam ocxahanbalil, haꞌ chiocto yul huneꞌ con̈ob tuꞌ.

221 Lahwi tuꞌ isyeni naj ángel huneꞌ ha haꞌ caw saj wetan,

haꞌ chiakꞌni kꞌinale. Caw xin chikꞌaxpon cosat yul haꞌ ha-caꞌ vidrio. Huneꞌ ha haꞌ tuꞌ, haꞌ bay ay istzꞌon̈obal ComamDios yeb Comamoc xahanbalil, haꞌ tuꞌ chitit haꞌ. 2Yictabalhuneꞌ niman calle yul huneꞌ niman con̈ob tuꞌ chiecꞌ haꞌ.Haꞌ xin iskꞌaxkꞌepal istiꞌla haꞌ aycan̈ te teꞌ chiakꞌni kꞌinale,hunun ixahaw xin yakꞌni sat teꞌ, cablahon̈el chisatni teꞌyulbal habil. Wal xaj teꞌ xin haꞌ chiocnico an̈il yu anmaay yulej txꞌotxꞌ con̈ob.* 3 Sunil tzettaj ay bey tuꞌ matxachiay ishowal Comam Dios yiban̈. Yul huneꞌ con̈ob tuꞌay istzꞌon̈obal Comam Dios yeb Comam oc xahanbalil.Sunil ischejab Comam xin chiyiyo isba tet, 4 cat yilnicoyin̈ Comam, cat yinicꞌo isbi Comam yin̈ ispalan̈. 5 Bey tuꞌmatxa akꞌbal, matxa yilalo chiocnico cantil yeb yoj tzꞌayic,yuto haxa iskꞌakꞌal Comam chitzejn̈eni, cat yoc yahawiloyin̈ sunilbal tiempo.

Cawilxa yeti yulbal Comam Jesucristo6Yalnipaxo naj ángel wetan:—Huntekꞌan tzotiꞌ tiꞌ caw yeli, iscawxobal iscꞌul anma

yehi. Comam Dios Jahawil, Comam chiiptzen ischejabyalnicꞌo Istzotiꞌ, haꞌ chejniti yángel yalno tet ischejab yin̈huntekꞌan tzet toxa chiyuhi, ẍi naj.

7 Chal Comam Jesús hacaꞌ tiꞌ:—¡Caw toxa chinhulan! ¡Sakꞌal yet mac chiyijen Istzotiꞌ

Comam Dios halbilcano yul huneꞌ hum tiꞌ! ẍi Comam.8 Hanin Juan intiꞌan, haninan caw wilan yeb wabenan

huntekꞌan tiꞌ. Hayet wilnihan yeb yet wabenan way* 22:2 Ez 47:12

Page 53: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 22:9 53 APOCALIPSIS 22:16jahnojan sata naj ángel yeni huntekꞌan tuꞌ wetan. 9 Yajaꞌyal naj ángel tuꞌ wetan:

—Mach chachay jahno insatajan yuto ischejab ComamDios wehan hacaꞌ hach tiꞌ, yeb hacaꞌ ebnaj hawuẍtachihalnicꞌo Istzotiꞌ Comam, yebpaxo sunil macta chiyijentzet tzꞌibn̈ebil yul huneꞌ hum tiꞌ. Wal xin haꞌojabn̈e tetComam Dios chawiyo haba, ẍi naj.

10Yalnipaxo naj wetan:—Mach chawebato tzettaj tzꞌibn̈ebilcano yul huneꞌ

hum tiꞌ, yuto toxa chiyij isba yin̈ tzettaj tzꞌibn̈ebilcanotiꞌ. 11 Haꞌ mac chiwatxꞌen istxꞌojal islahabico iswatxꞌenistxꞌojal, haxa mac chiwatxꞌen isyahbetajil xin, islahabicoiswatxꞌen isyahbetajil tuꞌ. Haꞌ mac chiwatxꞌen istoholalislahabico iswatxꞌen istoholal. Haꞌmac yetxa ComamDiosyehi islahabico isyijen tzet chal Comam, ẍi naj ángel.

12 Chalnipaxo Comam Jesús:—Yin̈ caw yeli toxa chinhulan, ikꞌbil ispaj selel tzettaj

iswatxꞌe hunun mac wuhan, hataticꞌa tzet iswatxꞌe.13Hanintiꞌan yichebanil yeb islahobal, hacaꞌ tzꞌib A yeb Z,ẍi Comam.

14 Sakꞌal yet mac txꞌahbilxa ismul, hacaꞌtan̈e xaistxꞌahxil iskꞌap yuto ay yoc yin̈ te teꞌ chiakꞌni kꞌinale, yeb xinchu yocto yul ispultahil huneꞌ con̈ob tuꞌ. 15Yajaꞌ wal macchiwatxꞌen isyahbetajil chicancano yintalto huneꞌ con̈obtuꞌ, yeb macta cunlum, yeb macta ixlom yeb winajlom,yeb macta potxꞌwawom, yeb macta chisjahba isba satatioẍ, yebpaxo sunil mac choche yalaꞌ lekꞌtiꞌal.

16 Chalnipaxo Comam Jesús:—Hanintiꞌan inchejtijan wángelan yalno sunil

huntekꞌan tiꞌ tet sunil mac ayxaco yul inkꞌaban.Hanintiꞌan titnajinan yin̈ yuninal naj rey David, hacaꞌhunu teꞌ xeꞌ teꞌ xawolni, hac tuꞌ wehan. Lahaninpaxojanhacaꞌ txꞌumel sajbes chiahilo yin̈ sacꞌayalil, ẍi Comam.

Page 54: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

APOCALIPSIS 22:17 54 APOCALIPSIS 22:2117 Chal Comam Espíritu Santo yeb yixal Comam oc

xahanbalil hacaꞌ tiꞌ:—¡Hulan̈! ẍi.Haꞌ mac chiaben huneꞌ tiꞌ yalabpaxoj:—¡Hulan̈!Haꞌ mac chitaj istiꞌ, tijabi cat yucꞌni ha haꞌ yin̈ matanil,

haꞌ chiakꞌni kꞌinale mach istan̈bal.18Sunilmac chiaben Istzotiꞌ ComamDios tzꞌibn̈ebilcano

yul huneꞌ hum tiꞌ, caw chintakꞌecanojan huntekꞌan tiꞌ tet:Ta ay mac chianico yakꞌbil huntekꞌan tzet tzꞌibn̈ebilcanotiꞌ, chati Comam Dios huntekꞌan isyaꞌtajil tzꞌibn̈ebilcanoyul huneꞌ hum tiꞌ yiban̈. 19 Yeb ta ay mac chiinilo yakꞌbiltzet halbilcano yul huneꞌ hum tiꞌ, chilo Comam Diosismajul yin̈ te teꞌ chiakꞌni kꞌinale, yeb ismajul yul huneꞌcon̈ob yet Comam Dios yehi, hacaꞌ yalni yul huneꞌ humtiꞌ.

20 Comam chalni tzettaj ayayo yul huneꞌ Hum tiꞌ, haꞌchalni hacaꞌ tiꞌ:

—Hoꞌ toxa chinhulan, ẍi Comam.Hacojab tuꞌ. ¡Hulan̈ Mam Jesús Jahawil!21 Yakꞌabayo Comam Jesús iscꞌulchꞌanil iscꞌul teyiban̈

hesunil.

Page 55: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

55

Nuevo Testamento yin̈ abxubalNew Testament in Jakalteko Eastern; jac (GT:jac:Jakalteko)

copyright © 1997 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: JakaltekoTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1997, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text ismade available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.Youmay share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The New Testamentin Jakalteko

© 1997, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2016-05-05

Page 56: YIN̈TZETAKꞌLAXYOHTAN̈ELONAJ ...9 Hanin Juan inti an, heyuẍta wehan, han-hun-inan chiwabehan isya tajil yeb hex, yeb xin han-hun-inan chinchahan isnimanbal inc ulal teyintaj.

56PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 11 Feb 2021 from source files dated 10 Feb2021b5bce385-9ed7-5701-9edc-e221ef239a1c


Recommended