ADREMTIJDSCHRIFT VAN DE ORDE VAN VLAAMSE BALIES

VOOGDEN GEZOCHTzet u uw juridischekennis mee in?

DE ERNSTIGE KANT VAN BERT GABRIËLS,SPECIALIST VREEMDELINGENRECHT

HELDERE TAAL

TIPS OM BETER MET UW CLIËNTEN TE COMMUNICEREN

+Er

kenn

ings

num

mer

P20

9424

/ A

fgift

ekan

toor

1099

Bru

ssel

X

JUNI

2016

- JA

ARGA

NG 15

- NR

. 2

RECHTSBIJSTAND ASIELZOEKERSADVOCAAT EN INSOLVENTIE DE OVB DOORGELICHTUW BEROEPS­AANSPRAKELIJKHEID

4 X ACTUEEL

2

Uit voorzorg…nu denken aan later

VKAG, Gulden Vlieslaan 64, 1060 Brussel • info@vkag.be • www.vkag.be

Jonas, 35 jaar, verdient als jongste partner in een advocatenkantoor 40.000 € (basis: geïndexeerd belastbaar beroepsinkomen 2013)Hoeveel kan hij maximaal veiligstellen voor een gewoon VAPZ contract: 3.060,07 €*

Wat ontvangt Jonas op het einde van de overeenkomst op 65 jaar**

Bruto ouderdomskapitaal 122.546,37 € Indicatief winstaandeel (1%) 21.182,48 € Totaal op 65 jaar 143.728,85 €

*Naast een gewoon VAPZ contract bestaat ook de mogelijkheid om een sociaal VAPZ contract af te sluiten.**Simulatie: berekeningsdatum 01.01.2016, gewoon VAPZ met overlijdensdekking en een rendement van 2,25% rekening houdend met 3% kosten/jaar.

De VAPZ-premies zijn volledig fiscaal aftrekbaar als beroepskosten. U betaalt door die aftrek ook minder sociale bijdragen. Op een VAPZ bijdrage betaalt u geen premietaksen. Het VAPZ is combineerbaar met andere vormen van aanvullende pensioenopbouw zoals een Individuele pensioentoezegging (IPT), groepsverzekering en pensioensparen.

Deze simulatie werd u aangeboden door de Voorzorgskas voor advocaten, gerechtsdeurwaarders en andere zelfstandigen (VKAG).Voor alle voorwaarden, een persoonlijke simulatie en een antwoord op al uw vragen verwijzen we u naar www.vkag.be of neem contact op met de Voorzorgskas via e-mail info@vkag.be of op het telefoonnummer 02/534.42.42.

Advertentie_210x270_NL.indd 1 08/01/16 15:18

3

VOORWOORD VAN DE VOORZITTER

RECHTUIT

E TOEGANG TOT HET RECHT staat steeds meer onder

druk. Ingrijpende maatregelen, veelal ingegeven

door de economische crisis en daarmee gepaard

gaande budgettaire restricties, hebben de toe-

gang tot het gerecht bemoeilijkt en de financiële

drempel verhoogd. Hogere rol- en griffierechten

en 21 % btw op advocatenerelonen maken het

voor heel wat burgers moeilijk om nog de weg

naar de rechtbanken en hoven te bewandelen.

Nochtans is de toegang tot het gerecht een ver-

dragsrechtelijk en grondwettelijk verankerd

grondrecht. Een rechtsstaat die zichzelf respec-

teert, garandeert die ongeremde toegang tot de rechter, voor alle burgers. Ook

de toegang tot een advocaat. Want elke burger zou zich voor de rechter moeten

kunnen laten bijstaan of vertegenwoordigen door een onafhankelijke derde,

die garant staat voor een deskundige en vrije verdediging van zijn rechten.

De Orde van Vlaamse Balies maakt zich dan ook grote zorgen. Ze is bezorgd om

de minvermogenden, aan wie moeilijk een kwaliteitsvolle en degelijke dienst-

verlening geboden kan worden, als daar geen waardige en correcte verloning

tegenover staat. De herziening van het vergoedingssysteem voor de pro-Deo-

advocaten houdt dan wel in veel opzichten rekening met de aanspraken

die de OVB en OBFG ten behoeve van de rechtzoekende formuleerden, er

blijven nog steeds onzekerheden bestaan. Welke gevolgen de grote Salduz

en de vluchtelingencrisis op de vergoedingen voor pro-Deoprestaties zul-

len hebben, is bijvoorbeeld nog een groot raadsel.

Het is de OVB niet te doen om het inkomen van de advocaten veilig te

stellen. Dit pleidooi heeft enkel te maken met de grondvesten

van onze rechtsstaat. Onze bezorgdheid beperkt zich

overigens niet tot de minvermogenden. De OVB

maakt zich evenzeer zorgen over de ruime categorie

van burgers die net buiten de tweedelijnsbijstand

vallen. Die categorie moet volledig zelf instaan voor

het bekostigen van de – steeds duurder wordende –

toegang tot de rechter en dreigt daarom steeds meer

af te haken.

Dat zijn de ware uitdagingen van justitie, omdat ze

de fundamenten raken van ons systeem. De OVB be-

grijpt dat advocaten ongerust zijn en hun stem laten

horen. Zijzelf zal blijven ijveren voor adequate oplossin-

gen die de rechtzoekende ten goede komen en doet er

alles aan om die boodschap aan de overheid te brengen.

D DE WEG NAAR DE RECHTER: EEN BEDREIGD GRONDRECHT

DOMINIQUE MATTHYS, VOORZITTER

4

28

Een maand geleden slaagde Anne er niet in haar kinderen van school af te halen. Haar afspraken met cliënten op kantoor liepen gegarandeerd uit. Bovendien had ze per cliënt extra tijd nodig om dossiers op te zoeken en nadien alle notities te verwerken.

Vandaag pakt Anne haar afspraken op kantoor anders aan. Ze plaatst alle notities die ze maakt onmiddellijk in het dossier van de cliënt. Op voorhand dossiers op zoeken is ook niet meer nodig, want die opent ze nu onmiddellijk op haar scherm. Zo wint Anne per afspraak heel wat tijd, in totaal tot een uur per dag. Resultaat? Anne staat tegenwoordig stipt om 16 uur aan de schoolpoort.

Advocaat krijgt vleugels

Annes vleugels? Haar Kleos of DLex-beheersoftware voor minimale administratie.

www.wolterskluwer.be/beheersoftware/dossier0800 14 500

Annestaat om 16 uur

aan de schoolpoort.

528DIT NUMMER IN AD REM

INHOUD

OP DE STOEL Bert Gabriëls, jurist en voogd: “Ik betwijfel of stagiairs verplichten tot het opnemen van voogdijzaken een goedidee is. Want dat worden danleerzaken, terwijl dit vooralgoed moet gebeuren.”

34WAAR EET… Ieper is de kleinstebalie. Maar een metculinaire topadressen.22

RONDE TAFEL Debat over de

(on)houdbaarheid van het zelfstandigenstatuut.

10

28ESTAFETTE Confrater in de kijker:Sofie Souvereyns over teamspirit én slapelozenachten.

MEER...3 RECHTUIT: de voorzitter over de bedreiging van onze grondrechten 14 TERZAKE: focus op de asielproblematiek 6 QUID? Wat de OVB met uw geld doet 30 KNOWHOW: alles over uw polis beroepsaansprakelijkheid 32 TUCHTRECHTSPRAAK geselecteerd 35 UIT DE BALIES: nieuws en activiteiten 36 EXTRA MUROS: fotoverslag stafhoudersdebat 15 jaar OVB-OBFG 38 DE EERSTE MAAND: een stagiair getuigt

LEES DE NIEUWE ADREM OOK ONLINE

18ONDERNEMEND

Drie specialisten overwat heldere taal vooruw praktijk kan doen.

Mét handige checklist.

6

QUID?

TIME TO AUDIT

UW 385 EURO BESTEEDTHOE DE OVB

VOOR HET KALENDERJAAR 2016 WERD DE OVB-BIJDRAGE

VASTGESTELD OP 385 EURO PER ADVOCAAT.

OOK BENIEUWD NAAR WAT ER MET UW GELD GEBEURT? ID

OVER DE AUTEUR: WERNER HEYVAERT, BESTUURDER DEPARTEMENT FINANCIËN EN GERECHTELIJKE MANDATEN

7

Op 27 januari alweer keurde de algemene ver-

gadering van de Orde van Vlaamse Balies de

begroting voor dit jaar goed. Ze legde de bijdrage

aan de OVB vast op 385 euro per advocaat. Dat

bedrag wordt verrekend met uw baliebijdrage.

In totaal krijgt de OVB voor 2016 van de balies zo

€ 4.050.200 (10.520 advocaten x € 385). Aangevuld

met enkele kleinere bronnen van inkomsten

zoals sponsoring heeft de OVB € 5.520.000 ter

beschikking voor 2016. Een fors budget, maar

waaraan spendeert ze dat geld? Een overzicht.

22 MENSEN VOOR MEER DAN 10.000 ADVOCATEN De OVB realiseert heel wat voor de Vlaamse advoca-

tuur, al gebeurt veel daarvan achter de schermen.

In de Staatsbladsstraat 8 in Brussel werken 22

mensen in acht departementen. Zij zorgen ervoor

dat u interessante vormingen kunt volgen, dat

u wetgevingsdossiers ontvangt van belangrijke

wetswijzigingen, dat u eindelijk rechtstreeks

vanuit uw kantoor online opzoekingen kunt doen

in het Rijksregister, dat uw pro-Deogelden worden

uitbetaald, dat er deontologische regels bestaan

die de advocatuur beschermen, en dat u van dat

alles op de hoogte gehouden wordt via mailings,

nieuwsbrieven en magazines. De acht departemen-

ten, geleid door evenveel bestuurders, staan vaak

dichter bij uw praktijk dan u zelf had gedacht.

ALGEMEEN BELEID VOOR HET ALGEMEEN BELANG De voorzitter en algemeen secretaris geven dag

in dag uit leiding aan de raad van bestuur en de

medewerkers. Drie keer per maand bespreekt de

raad van bestuur beleidskwesties. Zal de OVB een

procedure voor het Grondwettelijk Hof voeren

naar aanleiding van de invoering van de btw?

Welke belangrijke wetswijzigingen moeten op de

voet gevolgd worden: het zijn zaken die er voor

u toe doen. Met de beleidskwesties trekt de raad

van bestuur naar de algemene vergadering. Daar

¤ 5.520.000 inkomen voor 2016

ENKELE INKOMSTEN: ¤ 120.000 werkingskosten

juridische tweedelijns- bijstand van Justitie.

¤ 165.000 uit advertenties en sponsoring.

¤ 575.000 uit stage en permanente vorming.

¤ 115.000 verhuur gebouw aan Diplad.

CIJFERSSPREKEN

IT-DIENSTEN

¤ 1.110.000

VOOR DE LESGEVERS VAN ALLE VLAAMSE

STAGESCHOLEN

¤ 260.000

EXTERNE ADVIEZEN EN PROCEDURES

¤ 100.000

INKOMEN VOOR 2016

¤ 5.520.000

BEZOLDIGING EN ONKOSTEN BESTUUR

ONDERSTEUNING ADVOCATEN ZONDER

GRENZEN

¤ 35.000

HUISVESTING

DIVERSE

¤ 450.000

¤ 511.000

TOEGANG TOT HET RECHT

OMBUDSDIENST

BRUTO LOONMASSA PERSONEEL

¤ 20.000¤ 80.000

¤ 1.425.000

¤ 1.425.000

8

bepalen 80 vertegenwoordigers van de balies het

algemene beleid en worden reglementen gestemd.

Maar gelukkig voor de beleidsmakers (én voor

alle 10.520 advocaten) is hun materie niet immer

zwaar. Zo houdt het departement algemeen beleid

zich ook bezig met de organisatie van de populaire

Advocatenrun en de OVB-nieuwjaarsreceptie. Bo-

vendien beantwoordt het dagelijks talloze vragen

van rechtzoekenden en zet het hen op weg om een

advocaat te raadplegen.

STUDIEWERK LEIDT TOT CONCRETE WIJZIGINGEN Ander hard werk wordt er op de studiedienst

verricht: vier medewerkers volgen met argusogen

de relevante wetgeving voor de advocatuur op.

Plant de minister van Justitie wetswijzigingen (bijv.

de potpourri’s), dan schiet de studiedienst in actie.

Door grondig studiewerk, overleg met het kabinet,

standpunten en adviesnota’s zorgde de studie-

dienst er bijvoorbeeld voor dat er voor u een rol is

weggelegd in de procedure invordering onbetwiste

geldschulden. Omdat de studiedienst in de diepte

moet kunnen werken, beschikt hij over € 40.000

voor juridische documentatie en opleiding en een

budget van € 100.000 om externe adviezen in te

winnen en procedures te voeren.

WETTEN EN REGLEMENTEN VOORBEREIDEN Op het departement deontologie bereiden drie

medewerkers nieuwe reglementen of aanpassingen

daaraan voor – vaak op vraag van de algemene

vergadering of de stafhouders. Maandelijks zit het

departement daarvoor samen met de commissie

deontologie. Het departement beschikt over

€ 40.000 om cahiers te publiceren over deontolo-

gische onderwerpen, zoals in 2014 nog over de

witwaspreventie en de verhandeling, rapportering

en controle van derdengelden en de nieuwe Codex.

Zeer belangrijk is ook de opbouw van de database

met alle tuchtbeslissingen van de Vlaamse tucht-

raden en het beantwoorden van deontologische

vragen van de balies en stafhouders (niet van

individuele advocaten!).

KWALITEITSVOLLE ADVOCATUUR De punten permanente vorming die u jaarlijks

moet verzamelen, worden gecontroleerd en toege-

kend door het departement stage en permanente

vorming. Een hele klus voor meer dan 10.000

advocaten, zo las u ook al in de vorige Ad Rem. Het

departement organiseert ook zelf opleidingen en

werkt op dit moment samen met de commissie

beroepsopleiding erg hard aan een doorgedreven

en praktijkgerichte reorganisatie van de opleiding.

Om dat alles in goede banen te leiden, kan het de-

partement alvast rekenen op € 425.000 inkomsten

uit haar eigen opleidingen en de erkenning van

opleidingen (dossierrecht).

PRO DEO Twee medewerkers op het departement toegang tot

het recht zorgen ervoor dat u tijdig – zo tijdig als

mogelijk – uw vergoedingen voor pro-Deoprestaties

krijgt. Jaarlijks organiseert het samen met Avocats.

be ‘kruiscontroles’ om ervoor te zorgen dat die

pro-Deopunten correct toegekend worden. Op dit

moment overlegt het departement intensief met

de minister van Justitie over de hervorming van de

tweedelijnsbijstand.

GEEN IT-DEPARTEMENT, WEL DIPLAD Sinds 2014 heeft de OVB geen eigen IT-departement

meer. De zes interne en drie externe medewerkers

werden ondergebracht in haar dochteronderne-

ming Diplad. Met een budget van € 1.110.000 on-

derhouden en vernieuwen zij de websites (nieuwe

publiek luik, modules privaat luik), én onderhou-

den ze de software die de OVB en de balies gebrui-

ken (Axi Finance en Case Management), inclusief

de infrastructuur voor die applicaties. De service

desk is elke dag bereikbaar voor alle advocaten en

baliemedewerkers met IT-vragen.

COMMUNICATION IS KEY De OVB verwezenlijkt zo heel wat en het departe-

ment communicatie wil u daarvan op de hoogte

houden: via Ad Rem, OrdeExpress en aparte

mailings. Daarnaast promoot het uw beroep via

reclamecampagnes – denk aan de slogan ‘een

advocaat, beter vroeg dan laat’. Met een budget van

€ 150.000 zal die campagne vooral de burger naar

onze nieuwe website proberen te leiden.

Sinds 1 januari 2016 organiseert de OVB de overkoepelende

ombudsdienst voor de Vlaamse advocatuur (OCA). Isabel Goris – OCA’s eerste

ombudsman – werkt dan wel vanuit de kantoren van de

OVB, maar ze is verder volledig onafhankelijk. Voor haar

werkzaamheden beschikt ze over een budget van € 80.000

voor 2016. Dat budget dekt haar tijdsbesteding

en alle administratieve en operationele kosten van de

ombudsdienst.

De wet legt op dat consumentengeschillen in de eerste plaats buiten de rechtbank moeten worden

opgelost. De OVB heeft daarvoor een eigen instantie gecreëerd: voor de Vlaamse

advocaten is de Ombudsdienst Consumentengeschillen

Advocatuur (OCA) bevoegd om in alle geschillen tussen Vlaamse advocaten en hun cliënten tussen te komen.

OMBUDS- DIENST

9

90% van de juridische beroepen pleit voor ING.

De dienst Privalis : oplossingen op maat voor advocaten, notarissen en gerechtsdeurwaarders.9 op 10 van uw confraters vertrouwen voor hun bankzaken op de dienst Privalis van ING. En dat is geen toeval. Want onze gespecialiseerde adviseurs beantwoorden aan de noden van alle juridische beroepen. En ze zijn niet alleen aanwezig in uw dichtstbijzijnde kantoor, maar ook in 19 justitiepaleizen of online, waar en wanneer u maar wilt. Geef toe: dat zijn toch al heel wat argumenten die in het voordeel van ING pleiten, niet ?

Aanbod geldig voor professionele en privé doeleinden, onder voorbehoud van aanvaarding door ING België en van wederzijds akkoord. De ING Privalis Services zijn voorbehouden aan advocaat(-stagiairs), (kandidaat-)notarissen of (kandidaat-)gerechtsdeurwaarders. De voorwaarden en modaliteiten van de ING diensten en producten (reglementen, tarieven en rentes, productfiches en alle bijkomende informatie) zijn beschikbaar in alle ING-kantoren, op ing.be of telefonisch op het nummer 02 464 63 01. ING België nv – Bank – Marnixlaan 24 – 1000 Brussel – RPR Brussel – Btw BE 0403.200.393 – BIC : BBRUBEBB – IBAN : BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever : Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60 – B-1040 Brussel – België.

ing.be/privalisservices

10

ID

OVER DE GEÏNTERVIEWDE: BERT GABRIËLS STUDEERDE RECHTEN EN ANTROPOLOGIE AAN DE KU LEUVEN EN IS GESPECIALISEERD IN VREEMDE-LINGENRECHT. VAN 1999 TOT 2010 WERKTE HIJ ALS JURIST VOOR DE DIENST VREEMDE-LINGENZAKEN IN ANTWERPEN. DAARNA WERKTE HIJ O.A. VOOR VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN EN VOOR HET VLAAMS MINDERHEDEN- CENTRUM. VOORTS IS HIJ BEKEND ALS STAND-UP COMEDIAN, THEATERMAKER EN TV-FIGUUR – ZO WAS HIJ ONLANGS TE ZIEN IN ‘TERUG NAAR EIGEN LAND’ OP VIER. HIJ WAS REEDS VOOGD VAN EEN TIENTAL NIET-BEGELEIDE MINDERJARIGE VREEMDELINGEN.

11

DOOR: LUC DENYS, ADVOCAAT BALIE BRUSSEL-NL

BIJ DE GROTE TOEVLOED AAN MIGRANTEN ZIJN

OOK VEEL NIET-BEGELEIDE MINDERJARIGEN. MET

5.047 WAREN ZE VORIG JAAR. ZIJ BELANDEN VOL

VRAGEN IN HET ADMINISTRATIEF DOOLHOF VAN

EEN ONBEKEND LAND. EEN VOOGD KAN VOOR DIE

KWETSBARE JONGEREN HET VERSCHIL MAKEN.

ZEKER WANNEER HIJ JURIDISCH ONDERLEGD IS.

Bert Gabriëls, stand-up comedian maar ook spe-

cialist vreemdelingenrecht, spreekt uit ervaring.

Sinds 2004 begeleidde hij zelf als voogd een tien-

tal niet-begeleide minderjarige vluchtelingen

en voor elk van die jongeren was de begeleiding

meer dan de moeite waard.

Vanwaar uw interesse om als voogd minderjarigen te begeleiden? “Toen ik bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen werk-

te, volgden wij de wet (art. 479 Programmawet I van

24/12/2004, red.) mee op. Zodra de Dienst Voogdij bij

het ministerie van Justitie was opgericht, meldde ik

mij aan als voogd. In de eerste instantie om te con-

troleren of de wetgeving werkte en voldoende be-

scherming bood, maar daarnaast wilde ik ook echt

zelf aan de slag als voogd. Dat sloot aan bij de bege-

leiding van bepaalde minderjarigen die ik eerder in

dienst van een advocatenkantoor had verzorgd.”

Iedereen kan zich bij wijze van spreken opgeven als voogd. Maar hebben juristen en advocaten volgens u een streepje voor? “Het speelt in elk geval in hun voordeel dat zij meer

dan de modale mens onderlegd zijn in de materie

van verblijfswetgeving en de vreemdelingenwet. De

begeleiding op dat vlak laat in de asielcentra of op

andere plaatsen waar de jongere langsgaat toch

wat te wensen over. Niet zozeer omdat de expertise

er ontbreekt, maar vooral omdat de opvang- en

verblijfplaats van die jongeren zo vaak wijzigt.

Een voogd die nog nooit van de vreemdelingenwet

gehoord heeft, heeft het dan ook moeilijk. Hij kan

niet overal terecht om informatie in te winnen, is

zelf niet op de hoogte van de verschillende procedu-

DE STOEL

BERT GABRIËLS, JURIST EN VOOGD

VERSCHIL JURIDISCHE KENNIS MAAKT MEE HET

12

res en kan er daardoor ook foute kiezen. De asiel-

procedure krijgt bijvoorbeeld altijd voorrang, maar

is vaak de minst haalbare om verblijfsrecht te krij-

gen. Ik ken een aantal gevallen waar door een lange

asielprocedure het verblijfsrecht in het gedrang

kwam. Dat is te vermijden als de voogd voldoende

op de hoogte is van die zaken. Gelukkig kan men

sinds kort de beide procedures tegelijk voeren.”

Wordt er vanuit de Dienst Voogdij voldoende opleiding georganiseerd, vooral dan voor voogden die geen juridische achtergrond hebben? “Het is een hele tijd geleden dat ik er nog een

cursus volgde, maar ik vrees ervoor. Men gaat er

immers van uit dat de voogd steeds een beroep kan

doen op een pro-Deo of andere advocaat om zich te

laten bijstaan in bepaalde procedures. Dat kan ook,

maar dan moet je wel een advocaat vinden die on-

derlegd is in de materie én daar doorlopend goed

contact mee onderhouden. Dat is bij het verande-

ren van woonplaats heus niet evident, want soms

gaat dat van Namen naar Londerzeel.

Een voogd heeft natuurlijk ook zoveel taken. Aan

de psychologische begeleiding van de jongeren

wordt in de opleiding bijvoorbeeld heel veel aan-

dacht besteed. Terecht, want dat is niet te onder-

schatten. Daarnaast is het uitzoeken van de op-

vangstructuur op zich haast een voltijdse job. Het

lijkt me dus niet haalbaar om een soort cursus te

geven waarbij voogden snel de hele materie onder

de knie krijgen. Die is gewoonweg te ingewikkeld.

Een oplossing is misschien dat advocaten de voog-

den een eerste belangrijke eerstelijnsinstructie

geven, om latere problemen te voorkomen.”

Gezien de stijging van het aantal vluchtelingen en ook het aantal niet-begeleide minderjarigen, is er nood aan nieuwe voogden. De vraag naar een opleiding is des te prangender. “Ja, een grote uitdaging. Er zijn veel nieuwe voog-

den aangetrokken, maar niet zomaar iedereen

mag voogd worden. Toch jaagt het me ergens

schrik aan dat er een hele groep nieuwe voogden

binnen dit en twee jaar zal moeten leren hoe het

systeem werkt.”

Wat denkt u van het idee van de minister van Justitie om advocaten-stagiairs te verplichten om een aantal voogdijzaken op te nemen? Zij hebben wel al een notie van vreemdelingenrecht.

“Ik weet niet of dat zo’n goed idee is. Als je sta-

giairs verplicht om enkele zaken te doen, dan weet

je dat het om leerzaken gaat. Stagiairs gaan die

zaken niet goed doen, ze gaan eruit leren.”

Hoe denkt u dan dat het systeem verbeterd zou kunnen worden? Is een deontologische code een oplossing om bepaalde zaken te duiden en te professionaliseren? “Het was al de bedoeling dat die er kwam op het

ogenblik dat de Dienst Voogdij is opgericht. We

zijn nu ruim tien jaar verder en hebben dus al heel

wat ervaring opgedaan. Voor je aan een deonto-

logische code begint, zou je die ervaring in kaart

moeten brengen. Je moet uitzoeken waar die min-

derjarigen terechtkomen, hoeveel procent wordt

opgenomen in de maatschappij, enzovoort. Dat

wordt nu nergens bijgehouden en is nochtans cru-

ciaal om te weten welke voogdijschappen succesvol

geweest zijn en welke niet. Verder moet je ook de

voogden zelf bevragen: waaraan hebben zij nood?

Pas dan kan je een code uitwerken die voogden ook

effectief begeleidt bij hun taken.”

Toch bent u zeker niet moedeloos en wilt u binnenkort een nieuw voogdijschap opnemen. Kunt u een voorbeeld geven van een situatie waar uw ervaring met en kennis van procedu-res een verschil heeft gemaakt? “Bij Suleyman, een 16-jarige Mauritaniër, hebben

we zijn asielaanvraag vrijwel onmiddellijk inge-

trokken. Dat was niet evident, omdat hij ook een

vluchtverhaal had, maar het was op dat moment

noodzakelijk om met een verblijfsprocedure te

kunnen starten. De juiste beslissing, zo is later

gebleken, want ik weet zeker dat als we dat niet

hadden gedaan, hij nog altijd illegaal zou zijn.

Vorige week belde hij me trouwens op om te zeggen

dat hij Belg is geworden. Hij is nooit ver geraakt op

school, ook al deed hij erg zijn best, maar is intussen

aan het werk met een vast contract. Het verhaal van

Suleyman haal ik regelmatig aan want het is een per-

fect voorbeeld van hoe je als voogd echt het verschil

kunt maken. Door een beroep te doen op je netwerk

en vertrouwen te creëren bij de mensen waarmee

de minderjarige omgaat, kan je veel verwezenlijken:

samenzitten met een mogelijke werkgever, met een

verhuurder, met de school, … het helpt allemaal om

een kans te bieden aan iemand die die kans op zijn

eentje misschien niet zou krijgen.”

Het interview met Bert Gabriëls illustreert de mogelijke meerwaarde van de advocaat of jurist als voogd glashelder. Weliswaar kan men niet tegelijk voogd en advocaat van een pupil zijn, maar de nood aan juridisch onderlegde voogden is pertinent. Wilt u ook zelf als voogd aan de slag? Dien dan uw kandidatuur in bij de Dienst Voogdij. Meer informatie vindt u o.a. op www.kinderenopdevlucht.be en op http://justitie.belgium.be.

A.U.B.ACTIE

ID

OVER DE AUTEUR: LUC DENYSIS ADVOCAAT AAN DE BALIE VAN BRUSSEL-NL EN DOCEERT AL 30 JAAR VREEMDELINGENRECHT IN DE BEROEPSOPLEIDING. HIJ IS TEVENS VOORZITTER VAN DE OVB-COMMISSIE VREEMDELINGENRECHT SINDS 2014-2015.

13

ADVALVASVAN EN VOOR ADVOCATEN

TENSLOTTE ZIJN WIJ OOK MAAR MENSEN

En mensen maken fouten.

Tegen de schrijfwijze van

tenslotte bijvoorbeeld. Zowel

tenslotte als ten slotte zijn

correct, maar het zou de

Nederlandse taal niet zijn als

er geen addertje onder het

gras zat. Tenslotte betekent

namelijk iets helemaal an-

ders dan ten slotte.

Ten slotte schrijft u van

elkaar als u ‘tot slot’ bedoelt.

Op het einde van uw conclu-

sie resumeert u dus met ten

slotte. Bedoelt u eerder ‘per

slot van rekening, uiteinde-

lijk’, dan gebruikt u tenslot-

te, in één woord. Vergelijk

ook met ten minste en ten-

minste. Het ene betekent

‘minstens’, het andere ‘al-

thans’. En ook ten einde en

teneinde zijn niet zomaar

inwisselbaar. Al gebruikt u

voor die laatste beter de

eenvoudige alternatieven ‘op

het einde’ en ‘om, opdat’.

TIP

ACTIE TOT OP DE BODEM GENOMENONDERTEKENING PROTOCOL CURATOREN-OVAMOp 18 maart 2016 ondertekenden Dominique Matthys, OVB-voorzitter,

en Henny De Baets, administrateur-generaal van de OVAM, plechtig het

nieuwe protocol curatoren-OVAM. Het nieuwe protocol heeft een veel

ruimere draagwijdte dan het vorige (1 december 2009).

• Het overziet de volledige problematiek van bodem en afval.

• Het neemt expliciet het engagement van curatoren op om

de hypothecaire schuldeisers te informeren.

• Naast het oriënterend bodemonderzoek gaat het protocol in

op het beschrijvend bodemonderzoek.

• Het last de mogelijkheid in om een bodemsaneringsconcept

op te stellen.

• De voorwaarden voor de verkoop van het onroerend goed aan OVAM

en het ereloon van de curator worden expliciet vermeld.

Samen met het nieuwe protocol werd ook een praktisch Draaiboek curato-

ren voor faillissementen met vastgoed in het Vlaamse Gewest uitgewerkt. Proto-

col en draaiboek zijn beschikbaar op de websites van OVB en OVAM.

Het protocol kwam tot stand in nauwe samenwerking tussen de commis-

sies curatoren en publiekrecht van de OVB, het Genootschap Advocaten

Publiekrecht en OVAM.

KORTQ&A

De tweede potpourriwet brengt enkele belangrijke wijzigingen aan in de wet op de voorlopige hechtenis.

Zo moet de raadkamer, nadat ze de aanhouding twee keer voor een maand heeft bevestigd, voor het

vervolg van het onderzoek slechts tweemaandelijks controleren of de verdachte aangehouden blijft, in

plaats van maandelijks. Dat geldt voor alle misdrijven. Ook het verzoekschrift tot invrijheidsstelling

wordt afgeschaft. De OVB ijverde ervoor om die wijzigingen te incorporeren in de algemene hervorming

van de voorlopige hechtenis. Aangezien die pas gepland is voor juli 2016, is ook de inwerkingtreding van

die bepalingen uitgesteld tot 1 juli 2016.

Potpourri II en de voor-lopige hechtenis: hoe zit dat nu ook al weer?

Taal

14

FOCUS OP DE ASIELPROBLEMATIEK

TERZAKE

EEN UITDAGING DOOR: LUC WALLEYN, ADVOCAAT BALIE BRUSSEL

VORIG JAAR BEREIKTE DE SCHOKGOLF VAN HET SYRISCHE CONFLICT ONS

LAND. EEN TOEVLOED VAN ASIELZOEKERS WAS DAARVAN HET GEVOLG.

EEN TOEVLOED, WAARVAN HET EINDE WAARSCHIJNLIJK NOG NIET IN

ZICHT IS. OOK NA DE ONDERTEKENING VAN HET EUROPEES ASIELBELEID

OP 18 MAART 2016 STAAT DE BALIE NOG HEEL WAT TE WACHTEN.

WANT AL DIE NIEUWKOMERS HEBBEN NOOD AAN RECHTSBIJSTAND

OM HUN WEG TE VINDEN IN HET JURIDISCHE KLUWEN.

voor de Europese balies

OVER DE AUTEUR: LUC WALLEYN, IS ADVOCAAT AAN DE BALIE VAN BRUSSEL-NL. HIJ HOUDT ZICH O.A. BEZIG MET MENSENRECHTEN, VREEMDELINGENRECHT EN INTERNATIONAAL RECHT. HIJ WAS VOORZITTER VAN ADVOCATEN ZONDER GRENZEN EN MAAKT NU DEEL UIT VAN DE RAAD VAN BESTUUR ERVAN.

ID

DE ASIELCRISIS

15Sinds vorig jaar worden we haast dagelijks

geconfronteerd met para’s op straat, streng

bewaakte justitiepaleizen, gesloten grenzen en

– helaas – vreselijke moordpartijen. Maar ook

met het opbod tussen de Europese landen om

oorlogsvluchtelingen naar elkaar toe te schui-

ven en met humanitaire drama’s in de Balkan

– ondanks de tranen die bij gelegenheid werden

geplengd om een kinderlijkje op het strand. De

aanhouding van Salah Abdeslam op 18 maart

2016 drukte het akkoord tussen de Europese

Unie en Turkije wat naar de achtergrond. Noch-

tans is het net dat akkoord dat het Europees

asielbeleid de komende maanden zal bepalen.

En dat heeft ook gevolgen voor de balie.

RECHT OP RECHTSBIJSTAND, EEN OPDRACHT VOOR DE BALIE Op de massale aankomst van vluchtelingen vori-

ge zomer hebben de Belgische balies relatief snel

en doeltreffend gereageerd. Zo zorgden in Brussel

gespecialiseerde advocaten – in samenspraak met

Vluchtelingewerk Vlaanderen – voor eerstelijns-

bijstand aan de kandidaat-asielzoekers. De Neder-

landse Orde van Advocaten bij de balie te Brussel

versterkte de permanentie vreemdelingenrecht en

organiseerde een spoedopleiding asielrecht.

Ze verspreidde documenten in verschillende talen

(ook het Arabisch) waarin de procedures werden

uitgelegd. In een persbericht van 22 september

2015 verklaarde ook de Orde van Vlaamse Balies

dat “de 14 Vlaamse balies klaarstaan om de ver-

wachte stijging van het aantal aanvragen voor

tweedelijnsbijstand te verwerken”. Auch wir

schaffen das…

Het zou echter kunnen dat de crisis van vorig jaar

nog maar een begin was. Ondanks het sluiten van

grenzen in de Balkan en de akkoorden met Turkije

is de kans groot dat er ook deze zomer nog een

grote groep asielzoekers tot in België zal geraken.

Die nieuwkomers komen in een kafkaiaans

universum terecht. De verplichting om onverwijld

asiel aan te vragen, blijkt in de praktijk quasi

onmogelijk, getuige de lange wachtrijen aan de

Dienst Vreemdelingenzaken en blauwe, oranje

en witte brieven allerhande. Recht op opvang

betekent dikwijls weken of maanden van slapen in

een park of op straat, preopvang in een kantoorge-

bouw en veldbedden in afgedankte kazernes, in de

hoop uiteindelijk een gezinswoning toegewezen

te krijgen. De verblijfs- en asielwetgeving is een

kluwen waarvan zelfs niet duidelijk is wat nu

nog wordt toegepast en wat niet (Dublin bijvoor-

beeld). Loopt een Syrische asielzoeker het risico

om teruggestuurd te worden naar Griekenland,

of opgesloten te worden in een gesloten cen-

trum? Mag hij werken of een woning huren? Zal

hij na een positieve beslissing een permanent

verblijf krijgen als vluchteling of een tijdelijk

beschermingsstatuut? Zal zijn familie kunnen

overkomen? Maar ook: kan hij vervolgd worden

als hij clandestien probeert het Verenigd Ko-

ninkrijk te bereiken, of omdat hij als deserteur

DE PROCEDURES WORDEN GEVOERD VOOR EUROPESE RECHTERS, ZIJ HET DAT DIE IN HET BUITENLAND ZETELEN. HET MAAKT ER ONZE VERANTWOORDELIJKHEID ALLEEN MAAR GROTER OP

16

uit het regeringsleger verdacht wordt van oor-

logsmisdaden? Alleen een geschoold jurist kan

op zulke vragen een correct antwoord geven. De

nood aan onmiddellijk en degelijk advies is dan

ook groot.

Voor een advocaat die met dergelijke materie

niet vertrouwd is, is enige bijscholing geen luxe.

Vreemdelingenrecht is immers een combinatie

geworden van Belgische wetgeving en adminis-

tratieve rechtspraak, internationale conventies,

Europese Richtlijnen, rechtspraak van de hoven

van Luxemburg en Straatsburg en analyses van

de Verenigde Naties. Tewerkstelling, huisvesting

en inburgering zijn dan weer gewestelijke mate-

ries.

Voor de overheid is rechtsbijstand aan asielzoe-

kers geen prioriteit, integendeel. Organisaties

die advies verlenen aan vluchtelingen zagen

hun subsidies verminderen. Van een aanzienlijk

optrekken van de financiële enveloppe voor

rechtshulp is geen sprake, en confraters zien

hun pro-Deovergoeding wellicht dalen nu het

vluchtelingencontentieux tot een verhoging

van prestaties leidt. De OVB pleit al sinds jaar

en dag voor een open enveloppe met een waar-

de per punt van minimaal 75 euro excl. btw.

Staatssecretaris Francken beschreef het verlenen

van juridisch advies aan asielzoekers zelfs als

“ronselpraktijken van advocaten” (interview De

Morgen, 16/12/2015). Nochtans zijn er ook advo-

caten die volledig vrijwillig eerstelijnshulp aan

asielzoekers verlenen. Daar is niets illegaals of

verdachts aan, maar is een fundamenteel recht,

zo benadrukte stafhouder Kathleen Vercraeye in

haar rede op de plechtige openingszitting van 4

maart 2016.

HET ASIELRECHT OUTSOURCEN? Intussen sloot Europa een akkoord met Turkije.

Dat kwam tot stand op 18 maart 2016. In de

aanloop van dat akkoord kwam er felle kritiek

van juristen, mensenrechtenorganisaties en zelfs

van internationale instellingen als de Verenigde

Naties. Vanuit het internationaal recht heeft

elke asielzoeker immers recht op een individueel

onderzoek van zijn aanvraag. Collectieve uitwij-

zingen zijn verboden door het 4° Protocol bij het

EVRM. Terecht werd ook de vraag gesteld of Tur-

kije wel als ‘veilig land’ kan worden beschouwd.

Voor sommige vluchtelingen wellicht wel, maar

we kunnen ons best inbeelden dat Syrische

Koerden, die door de Turkse luchtmacht worden

gebombardeerd en door Ankara van PKK-sympa-

thieën worden verdacht, het land niet echt als

‘veilig’ beschouwen.

De Europese leiders hebben die kritiek gehoord

en – het moet gezegd – in het akkoord werden

formeel een reeks waarborgen opgenomen.

Geen enkele asielzoeker zal naar Turkije worden

teruggestuurd zonder voorafgaand een grondig

interview, een individuele beslissing en zelfs de

mogelijkheid tot hoger beroep, in een procedure

die conform is aan het internationaal recht en

dat van de Europese Unie. Om die ambitie waar

te maken, zal een beroep gedaan worden op een

internationaal apparaat van niet minder dan

4 000 mensen: 600 Griekse dossierbeheerders,

400 experten uit andere Europese landen,

60 rechters die 10 beroepskamers moeten bevol-

ken, 430 tolken en 2 500 politiemensen en militai-

ren om de orde te verzekeren.

Aan alles is gedacht, ware het niet dat er in de

nachtelijke onderhandelingen blijkbaar toch een

groep is vergeten: een behoorlijke asielprocedure

is immers niet alleen een zaak van rechters, exper-

ten en tolken maar ook van… advocaten, zeker in

een beroepsprocedure. Wie zal aan die duizenden

asielzoekers rechtsbijstand verlenen in afgelegen

hotspots als het eiland Lesbos? Wie zal de beroe-

pen indienen en verdedigen, en ook: wie zal dat

DE KANS IS GROOT DAT ER OOK DEZE ZOMER NOG EEN GROTE GROEP ASIELZOEKERS TOT IN BELGIË ZAL GERAKEN. ZIJ KOMEN IN EEN KAFKAIAANS UNIVERSUM TERECHT.

17

betalen? Vanwege Griekse confraters kwam alvast

het signaal dat dat hun krachten te boven gaat.

Nu reeds worden de vluchtelingen die aanspoelen

op Lesbos automatisch van hun vrijheid beroofd

en in kampen opgesloten. Artsen zonder Grenzen

en het Hoog Commissariaat voor Vluchtelingen

van de VN trekken zich op hun beurt terug uit die

kampen “om geen medewerking te verlenen aan

illegale toestanden”.

NOODTOESTAND AAN DE BALIE Het probleem is de CCBE (Raad van Europese

Balies) niet ontgaan. Reeds enkele maanden werkt

ze aan een Europees programma van rechtsbij-

stand in de hotspots die aan de Uniegrenzen

worden opgericht. Op de symbolische datum van

18 maart 2016 sloot ze een kaderovereenkomst

met het Rule of Law Initiative van de American

Bar Association, om rechtsbijstand te verlenen

aan vluchtelingen in Turkije, Griekenland en de

Balkan. De CCBE richtte ook een oproep aan de

Europese balies om dat initiatief financieel te

steunen. We kunnen slechts hopen dat de OVB,

maar ook de lokale balies en individuele advoca-

ten hier enthousiast op in zullen gaan. Vanuit de

Nederlandse balie werd alvast een verkennings-

missie met twee Amsterdamse confraters naar

Lesbos gestuurd.

De opdracht is echter gigantisch. Toen na de

genocide in Rwanda tienduizenden verdachten

voor de rechtbank dreigden te komen zonder

advocaat, organiseerde Advocaten Zonder Gren-

zen een programma dat honderden Europese en

vooral Afrikaanse advocaten voor één of meerdere

maanden naar Rwanda bracht om er op te treden

voor verdachten en slachtoffers. Dat project liep

over verschillende jaren. De situatie in de Balkan

lijkt een vergelijkbare uitdaging. Hier gaat het

echter niet om een toestand aan de andere kant

van de wereld maar in Europa zelf. Een toestand

die bovendien bewust werd geschapen door onze

eigen regeringen. De procedures worden gevoerd

voor Europese rechters, zij het dat die in het bui-

tenland zetelen. Het maakt er onze verantwoorde-

lijkheid alleen maar groter op.

Maar ook de overheid kan haar verantwoorde-

lijkheid niet uit de weg gaan. Er zal druk moeten

worden uitgeoefend op de Europese regeringen

en instellingen om in het kader van de op te

zetten internationale procedures ook de nodige

budgetten uit te trekken voor rechtsbijstand.

Alle hens aan dek dus.

Het akkoord van 18 maart 2016 met Turkije houdt o.a. in dat alle vluchtelingen die na 20 maart op de Griekse eilanden aan-komen naar Turkije terug worden gestuurd. Europa zal in ruil Syrische vluchtelingen laten overkomen uit Turkse kampen. Het akkoord bevat enkele waarborgen voor asielzoekers: niemand wordt teruggestuurd zonder een individueel onder-zoek en beslissing en de mogelijkheid tot hoger beroep. Dat impliceert meer nood aan juridische bijstand door advocaten. Daarom sloot de CCBE een kaderovereenkomst met het Rule of Law Initiative van de American Bar Association om rechts-bijstand te verlenen aan vluchtelingen in de hotspots. Ze roept de Europese balies op om het initiatief financieel te steunen.

OM TE ONTHOUDEN

De balie van Brussel speelde alvast proactief in op de nood

aan juridische bijstand. Na een oproep via haar nieuws-brief boden een veertigtal vrijwillige advocaten zich

aan voor permanentie op de eerste- en tweedelijnsbijstand.

Die effectieve bijstand is belangrijk, aldus Bruno De

Vuyst, voorzitter BJB Brussel, want er zijn heel wat Dublin-dossiers op komst, waardoor veel asielzoekers een beroep zullen doen op een advocaat. Daarnaast stelde de balie ook een FAQ op in het Engels en Arabisch en organiseerde ze

twee spoedcursussen vreem-delingenrecht. Alle opvang-

centra werden geïnformeerd om asielzoekers te begeleiden

naar de dagelijkse zittingen van het BJB. De gigantische toevloed van asielzoekers

blijft voorlopig uit, maar wie weet komt daar deze zomer

nog verandering in.

IN DEPRAKTIJK

FULL SERVICE PARTNER BIJ FAILLISSEMENTEN

HET GROOTSTE VEILINGHUIS VAN EUROPA

BVA-AUCTIONS.COM/BELGIE

• Advies• Verkoop voorbereidingen• Online veilingen• Opslag en beheer roerende goederen• Taxaties roerende goederen• Assistentie beslagleggingen• Gerechtelijke bewaarder

Neem contact op met:

David Westhofsales@bva-auctions.be+32 (0) 14 75 69 76

18

CONCURRENTIE­VOORDEEL”

ONDER-NEMEND

Ad Rem sprak met juriste en voorvechter van

‘heerlijk helder’ Gonnie Put en met Bart Theys,

bedrijfsjurist bij KBC en eveneens een aanhanger

van de heldere trend. Die trend leeft volgens

beiden al even, maar de bal is pas echt aan het

rollen geraakt na het heerlijk helder-initiatief van

Hautekiet op Radio 1. Dat zorgde voor weerklank

op grote schaal. Stilaan groeit het idee dat er

meer aandacht besteed moet worden aan helder

taalgebruik. De burger is mondiger en kritischer

en verwacht duidelijke info, van ambtenaren, van

notarissen, en ook van advocaten.

HELDER LOONTDe manier waarop u schrijft, vormt mee uw imago.

Gonnie Put start haar werkcolleges steevast met

een brief van een anonieme advocaat. Als ze haar

studenten vraagt om een profielomschrijving te

geven van de schrijver van die brief, denken die

spontaan aan een ouderwetse, saaie man van 65

in maatpak. Nochtans werd de brief geschreven

door een prille dertiger. Het toont aan hoe snel

taal een eerste indruk en imago schept. Een leven-

TAAL ALS ONDERSCHEIDENDE FACTOR

“HELDERE COMMUNICATIE BEZORGT U

HET IS AL HEERLIJK HELDER WAT DE KLOK SLAAT. VAN RADIOPROGRAMMA’S,

TOT (INTER)NATIONALE COLLOQUIA, OOK ADVOCATEN KUNNEN ER NIET

ONDERUIT. EN MAAR GOED OOK, WANT EEN HELDERE TAAL HEEFT ZO HAAR

VOORDELEN. ALS ADVOCATEN NIET MEEGAAN OP DEZE GOLF,

DREIGEN ZE VOORBIJGESTOKEN TE WORDEN.

DOOR: BABETTE DE GROM, DEPARTEMENT COMMUNICATIE

OVER DE GEÏNTERVIEWDE: GONNIE PUT, IS JURISTE EN WERKTE O.A. VOOR DE VRT EN DE JURISTENKRANT. ZE IS ZELF-STANDIG TAALADVISEUR, SCHREEF HET BOEK ‘KLARE TAAL, AFKICKEN VAN AMBTENAREES’ EN IS TEVENS PRAKTIJKASSISTENT JURIDISCH SCHRIJVEN AAN DE KU LEUVEN.

ID

OVER DE GEÏNTERVIEWDE: BART THEYS, STARTTE ZIJN LOOPBAAN ALS ADVOCAAT EN MAAKTE LATER DE OVERSTAP NAAR DE FINANCIËLE WERELD. IS THANS CHIEF LEGAL ADVISER EN COMPANY LAWYER BIJ KBC GROUP, WAAR HIJ ZICH MEE INZET VOOR EEN HELDER TAALGEBRUIK.

ID

19

de taal evolueert voortdurend, maar de rechtstaal

lijkt haast onveranderlijk. Dat komt onder meer

omdat onze wetgeving voortbouwt op oude, vaak

slecht vertaalde Franstalige wetten. Maar een an-

dere, even belangrijke reden is dat juristen tijdens

hun opleiding onvoldoende aangeleerd krijgen wat

de kracht van goede, begrijpelijke taal is. Kortom,

communicatieve vaardigheden ontbre-

ken, met alle gevolgen vandien. En

eigenlijk is dat vreemd, zegt Gonnie

Put, want taal is het enige instru-

ment dat ze hebben. Bovendien

gebruiken ze dat instrument vooral voor de juri-

dische leek die anno 2016 wil begrijpen waarvoor

hij betaalt. Verder smeken digitale communicatie-

middelen om een bondige, genuanceerde, heldere

taal. Dat die rechtstaal nog steeds zo ver staat van

de standaardtaal die we vandaag spreken, lezen

en horen, maakt dat advocaten een wereldvreemd

imago creëren voor hun eigen beroepsgroep.

Ook Bart Theys bevestigt dat taal het imago en de

reputatie van een organisatie fel beïnvloedt. In het

mission statement van KBC Legal (de juridische dienst

van KBC Group, red.) staat letterlijk dat er gecommuni-

ceerd wordt in de taal van de klant,

en ook in de strategie van de hele

KBC-groep staat de ‘klant centraal’.

Want een klant die zich aangesproken

voelt en de boodschap begrijpt (ook

al is dat een negatieve), apprecieert dat. En er

bestaat geen betere reclame dan een tevreden klant.

Maar imago is niet alles. Heldere taal levert ook een

economisch voordeel. Stel: u schrijft een moeilijke

brief naar een rechtzoekende. Ofwel reageert die

daar niet op, ofwel belt hij u op omdat hij niet

snapt wat er van hem verwacht wordt. Dat bete-

kent dubbel werk. Nadat de Nederlandse grootbank

ABN AMRO investeerde in een helder taalgebruik

en productvereenvoudiging zag ze de klachten op

de servicedesk verminderen met 50 %. Een bewijs

dat heldere communicatie loont. Ook KBC past die

strategie toe. Elke communicatie waarbij de klant

persoonlijk wordt aangesproken, passeert eerst via

‘klachtenmanagement’. Vanuit hun ervaring (waar

loopt het fout?) worden documenten aangepast,

met minder klachten tot gevolg. Advocaten hebben

daarin zelfs een streepje voor, want zij kunnen

zich door hun een-op-eenrelatie met de cliënt veel

makkelijker in die laatste verplaatsen.

Maak van heldere communicatie uw unique selling

proposition (USP). Aangezien de advocatuur nog

maar met voorzichtige stapjes de wereld van

heldere taal verkent, steekt u er met kop en

schouders bovenuit als uw kantoor zich wel

bekwaamt in heldere communicatie. En

dat levert een concurrentievoordeel op.

U mag ook niet blind zijn voor wat er

zich afspeelt op websites en sociale

media. Op de Nederlandse website

www.opiness.nl bijvoorbeeld, geven

cliënten commentaar en een cijfer voor

© G

udrun Makelberge

20

DE RECHTSTAAL IS EEN SOORT KROMTAAL DIE IEDEREEN BLIJFT GEBRUIKEN.

het werk van hun notaris. Die scores liggen merke-

lijk hoger als de notaris op een begrijpelijke manier

communiceert.

Volgens Gonnie Put verlaagt ook de werklast van

magistraten als een advocaat leert hoe hij zijn

processtuk goed opbouwt. Een goede zakelijke of

juridische tekst bevat net zoveel woorden als nodig.

Niet meer, maar ook niet minder. Juridische preci-

sie en klare taal zijn in de meeste gevallen perfect

te combineren.

(G)EEN (R)EVOLUTIENiets dan voordelen zo blijkt dus. Stilaan be-

ginnen ook advocaten door te hebben dat het

anders kan en zelfs moet. Zowel Gonnie Put als

Bart Theys geloven dat de evolutie er traag maar

gestaag komt. Alles begint bij het bewustzijn en

kleine ingrepen kunnen al veel effect hebben. Sta

bijvoorbeeld even stil bij hoe uw standaardbrief

bij uw cliënt binnenkomt. Als die meteen begrijpt

wat van hem verwacht wordt, dan hebt u een ge-

slaagde communicatie. En daarvoor hoeft u heus

niet aan juridische correctheid in te boeten. Gon-

nie Put vergelijkt: er is een verschil tussen leesbaar

en begrijpelijk schrijven. Een brief moet leesbaar

én begrijpelijk zijn, maar dat uw cliënt niet alle

passages in een conclusie helemaal begrijpt, is

normaal. Daarom doet hij ook een beroep op zijn

advocaat, de professional. Wel kunt u ervoor zor-

gen dat de lezer zonder moeite uw tekst leest, en

daardoor relevante vragen kan stellen bij juridisch

complexe zaken. En dat is niet het geval als hij

elke zin drie keer opnieuw moet lezen omdat de

zin zo complex is dat hij zich erin verliest.

Veel advocaten zien dat verschil echter niet. Ze

vrezen dat helder communiceren impliceert

dat ze onjuistheden verkondigen. Ook bij KBC

ondervonden ze dat probleem. Daarom volgden

juristen en copywriters samen een workshop

helder schrijven. Door samen concrete voorbeel-

den te analyseren en te verbeteren, ondervonden

juristen dat het eenvoudiger kan, en beseften

copywriters dat ze de juridische precisie niet uit

het oog mogen verliezen. Gonnie Put gaat nog

verder: door de tekst helder op te stellen, kunnen

onduidelijkheden en tegenstrijdigheden net

weggefilterd worden.

AAN DE SLAGU moet er natuurlijk in willen geloven en, toege-

geven, in willen investeren. Zowel tijd als geld.

Want heerlijk helder wordt u niet vanzelf. Bij

KBC nemen ze verschillende initiatieven om de

communicatie te verbeteren en ook daar beseffen

ze: we zijn er nog lang niet. Opnieuw hamert Bart

Theys erop dat de klant centraal moet. Het hele

communicatieproces werd dan ook onder handen

genomen. Nog voor er iets op papier verschijnt,

analyseren ze: wanneer, naar wie, via welk kanaal

communiceren we en wie neemt de verantwoor-

delijkheid? Het zijn gouden vragen, waarmee ook

de advocaat zijn voordeel kan doen (zie kader).

KBC werkt ook aan een communicatiecharter. Dat

moet dienst doen als checklist voor iedereen die

ooit met klanten communiceert.

Ook de beroepsvereniging kan helpen bij het

bewustwordingsproces. Door zelf aandacht te

besteden aan heldere communicatie én door zelf

het goede voorbeeld te geven (maar ook de OVB is

niet zonder zonden) vindt het idee meer en meer

ingang bij de leden. De allerbelangrijkste tip is

dan ook: verlaat die comfortzone en durf!

21

“Ik maak bij de stagiairs steeds de vergelijking met een consul-tatie bij de dokter. Het is niet omdat wij als advocaat vijf jaar gestudeerd hebben, dat wij de dokter begrijpen als hij met jargon begint te goochelen. Helder communiceren heeft niets met kleutertaal te maken. Het gaat erom dat je je even inbeeldt wat de voorkennis van de bestemmeling van je communicatie is, en dat je je boodschap daaraan aanpast.” Dat is geen eenvoudige opdracht, maar vaak komt u al ver door bepaalde termen te parafraseren of toelichting te geven bij specifieke terminologie. Een contract opstellen in jargon is eenvoudig, maar als de cliënt het niet kan hanteren, wat is die er dan mee? Wanneer de ad-vocaat zich de inspanning getroost om een begrijpelijke tekst op te stellen – en dat kan heus zonder af te doen aan juridische correctheid – wordt het een werkbaar instrument.

DE KRITISCHE REFLEX Duidelijke en efficiënte communicatie is nochtans essentieel want het versterkt de vertrouwensrelatie met uw cliënt. Een cliënt vertrouwt zijn advocaat beter als hij ook begrijpt wat die zegt. Sommige advocaten denken misschien het tegen-overgestelde: ‘hoe meer ik me hul in jargon, hoe deskundiger ik overkom’. “Niets is minder waar”, zo zegt Ann Devroe. “Een advocaat die zijn cliënt kan uitleggen waar het precies om gaat en waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt, zal zijn cliënt meer vertrouwen inboezemen, en handelt dan pas echt professioneel.” Heldere communicatie verbetert niet alleen het imago van de advocaat, ze straalt ook af op de rest van de beroepsgroep. Als de advocatuur de indruk wil geven dat ze mee is met de tijd,

dan moet ze haar communicatie daaraan aanpassen en minder oubollig schrijven. En dat probeert mr. Devroe ook mee te geven in haar lessen. “Ik laat stagiairs beseffen dat teksten die zij als vanzelfsprekend beschouwen, dat eigenlijk toch niet zijn en probeer hen een eigen stijl te laten ontwikkelen. Vaak hanteert een kantoor stan-daardbrieven die al jarenlang meegaan, en een stagiair kan niet meteen de revolutie prediken en al die teksten van zijn patroon ter discussie stellen. In eigen dossiers moet dat wel kunnen. En als het besef er is dat je steeds kritisch moet zijn over wat je verstuurt, is dat al heel wat.”

OVERWEGENDE DAT Het Hof van Cassatie besliste onlangs zijn arresten op te stellen in directe stijl. Het stapte af van de formulering ‘overwegende dat’. Kunnen advocaten met zulke kleine ingrepen ook al niet veel verder geraken? Voor mr. Devroe gaat het ook verder dan dat. “De advocatuur is conservatief. Neem nu bijvoorbeeld conclusies. Er zijn zoveel manieren om daar iets mee te doen, om het verhaal op een moderne manier te brengen. Maar wij blijven hardnekkig vasthouden aan die A4-tjes vol tekst, bijeengehouden met een nietje.” Zelf probeert ze af en toe eens een afbeelding in haar conclusie te verstoppen, als dat de efficiëntie van de boodschap ten goede komt, en in haar communicatie hanteert ze een directe stijl. Maar volgens haar is de advocatuur als beroepsgroep nog lang niet bezig met de vraag hoe helder en efficiënt te communiceren. En dat is jammer, want daar is nog veel werk te verzetten.

OVER DE GEÏNTERVIEWDE: ANN DEVROE, ADVOCAAT BALIE ANTWERPEN. GEEFT COMMUNICATIELES AAN DE STAGESCHOOL ANTWERPEN- MECHELEN-TURNHOUT.

CONFRATER AAN HET WOORD

HELDERHEID ZORGT VOOR VERTROUWEN

ID

VOOR MEESTER ANN DEVROE BETEKENT HELDER COMMUNICEREN VOORAL COMMUNICEREN

OP MAAT VAN DE ONTVANGER. DAAR PROBEERT ZE DE STAGIAIRS OOK VAN TE OVERTUIGEN

IN HAAR COMMUNICATIELESSEN TIJDENS DE BEROEPSOPLEIDING.

HEERLIJK HELDER, ALLEMAAL GOED EN WEL. MAAR HOE START U ER NU CONCREET MEE? ENKELE TIPS.

Een brief, een e-mail, een website, een conclusie, het zijn allemaal verschillende tekstgenres. Dat wil zeggen dat ze allemaal op een andere manier geschreven worden. Bij elk middel moet u zich afvragen ‘naar wie richt ik deze communicatie’? Start met het herschrijven van de meest voor de hand liggende communicatiemiddelen: standaardbrieven en –e-mails. Volg een opleiding en stimuleer ook uw kantoorgenoten om helder te schrijven. Deze 10 vuistregels, te vinden op het bureau van elke medewerker van de juridische dienst van KBC, helpen u alvast op weg: 1. Maak vooraf een duidelijke structuur en volg die in uw tekst. Maak een inhoudstafel bij lange nota’s. 2. Verklaar juridische begrippen, zodat ook niet-ju-risten ze begrijpen. Houd rekening met de kennis van de lezer. 3. Gebruik zo weinig mogelijk afkortingen. Gebruikt u ze toch, verklaar ze dan de eerste keer. 4. Vermijd archaïsch taalgebruik. 5. Maak actieve zinnen. 6. Maak zinnen korter. Vervang komma’s door punten. Eén gedachte per zin, maximaal 15 woorden per zin. 7. Gebruik vervoegde werkwoorden om een handeling uit te drukken. Vermijd formuleringen met ‘het + infinitief’ (het roken bij jongeren neemt toe -> jongeren roken steeds meer). 8. Maak gebruik van leestekens. Ze bevorderen de leesbaar-heid. 9. Lees en gebruik taaltips via taaladvies.net, vrt.be.taal en woordenlijst.org. 10. Gebruik de spelling- en grammaticacontrole in Word en bij e-mails, maar gebruik daarbij vooral uw gezond verstand.

IN DE PRAKTIJK

22

RONDE TAFEL

RONDETAFELGESPREK: HET ZELFSTANDIGENSTATUUT ONDER DRUK?

“Elke advocaat zal zich af moeten vragen

WIE HIJ IS EN WAT HIJ WIL”

HET STATUUT VAN ZELFSTANDIGE IS TOT OP VANDAAG EEN CONDITIO SINE QUA NON VOOR DE

ADVOCAAT, MAAR DE VASTSTELLING IS DAT HET IN DE PRAKTIJK ONDER DRUK STAAT. WANT BESTAAN ER

WEL GENOEG GARANTIES VOOR ZELFSTANDIGHEID EN ONAFHANKELIJKHEID ALS MEN VAN ÉÉN CLIËNT

LEEFT? KAN EEN WERKNEMERSSTATUUT – ZEKER VOOR STAGIAIRS – VOORDELEN HEBBEN? EN MOET DE

ADVOCAAT – NET ZOALS ELKE ANDERE ONDERNEMER – OOK FAILLIET VERKLAARD KUNNEN WORDEN?

DE VRAGEN ZIJN LEGIO: TIJD VOOR EEN RONDETAFELGESPREK.

Artikel 1.2.1.1 uit de Codex Deontologie voor Advo-

caten is pertinent: “De verplichtingen die op de advo-

caat rusten, vereisen de absolute onafhankelijkheid van

de advocaat, vrij van alle druk, in het bijzonder van de

druk van eigen belangen of van beïnvloeding van buiten-

af. De advocaat moet elke aantasting van zijn onafhan-

kelijkheid vermijden en mag de beroepsethiek niet veron-

achtzamen om de cliënt, de rechter of derden welgevallig

te zijn. De onafhankelijkheid is bij alle werkzaamheden

noodzakelijk.” Niet toevallig is de advocaat daarom

zelfstandige. Een zelfstandige die echter wordt

geacht zijn eigen (economische) belangen onderge-

schikt te maken aan het cliëntenbelang. Maar

tegelijk is de advocaat ook ondernemer geworden.

Dat impliceert niet per se winstmaximalisatie,

maar minstens een economisch doel om de activi-

teit in stand te houden. Een kind kan de mogelijke

spanningsvelden zien, zeker in een steeds concur-

rentiëler wordende markt. Rond de OVB-tafel zit-

ten advocaten Liesbeth Jansens, Marco Schoups,

Bruno Blanpain en Robert Sanders. Die laatste bij

wijze van Nederlandse ‘contrastvloeistof’: hij is er

advocaat én werknemer. Zoals bij elk rondetafelde-

bat schotelde Ad Rem het panel vier, soms provoce-

rende, stellingen voor (niet noodzakelijk

OVB-standpunten).

DOOR: JAN-PIETER MATEUSEN

23

24

BRUNO BLANPAINADVOCAAT EN PARTNER BIJ MVVP (MARX VAN RANST VERMEERSCH & PARTNERS). GESPECIALISEERD IN ARBEIDSRECHT. TEVENS MASTER OF INTERNATIONAL BUSINESS.

LIESBETH JANSENSADVOCAAT, WERKZAAM BIJ KS4V (KEULENEER-VANNESTE-VAN VARENBERGH-VERHELST-DERVEAUX). MASTER IN GENERAL MANAGEMENT EN MASTER IN VENNOOTSCHAPSRECHT.

ROBERT SANDERSADVOCAAT IN DIENST BIJ DE NEDERLANDSE ORDE VAN ADVOCATEN DIE HIJ EERDER ADVISEERDE OVER O.A. NEW BUSINESS STRUCTURES VOOR DE JURIDISCHE SECTOR. IS OOK HISTORICUS.

MARCO SCHOUPSADVOCAAT, PARTNER EN GEDELEGEERD BESTUURDER VAN HET GELIJKNAMIGE KANTOOR. GESPECIALISEERD IN BOUWRECHT, PRIVAAT EN PUBLIEK EN PPS.

THEMA 1OOK EEN ZELFSTANDIGE ONDERNEEMT

STELLING: De advocaat is willens nillens ondernemer geworden, maar veel advocaten beseffen dat nog niet. Zij spelen nauwelijks in op de nieuwe marktdynamiek, waarin ook vele andere beroe-pen (legal interim managers, notarissen, accountants, fiscalis-ten,…) een stuk juridische dienstverlening aanbieden. Advocaten slagen er, wellicht vanuit de vroegere deontologie waarbij het verboden was zichzelf ‘te promoten’, niet in om hun unique selling points kenbaar te maken.

BRUNO BLANPAIN: “Laten we om te beginnen niet

veronachtzamen dat de advocaat dan wel een

ondernemer is, maar ook iemand die een belang-

rijke democratische rol vervult omdat hij de taak

heeft belangenconflicten in de maatschappij op te

lossen. Dat stelt hem voor een complexe opdracht

in een snel veranderende maatschappij met cliën-

ten die steeds veeleisender worden én een wetgever

die intussen 100.000 pagina’s nieuwe regelgeving

per jaar produceert. In die realiteit moet de advo-

caat meer dan ooit efficiënt werken om zijn rol

zowel mogelijk als betaalbaar te houden. Maar het

zou fout zijn alle oplossingen in promotie-, marke-

ting- en andere technieken te zoeken. Veeleer zal

elke advocaat zich af moeten vragen wie hij is, wat

hij wil en vooral waar zijn sterktes liggen. De advo-

caat die lokaal werkt, zal meer de materie en het

segment moeten kiezen waarin hij zich profileert.

En ook grotere kantoren moeten mee in de globali-

sering van de juridische dienstverlening – mis-

schien zijn er over 10 jaar Indische advocaten die

Belgisch recht gaan praktiseren via digitale kana-

len. Toch ben ik, wanneer we in de eerste plaats de

kwaliteit van ons werk centraal blijven stellen, niet

zo pessimistisch gestemd over de toekomst van de

advocatuur. Onze waarden en onze onafhankelijk-

heid laten zich niet zomaar commercialiseren. De

fout die velen maken is te denken dat ondemer-

schap per definitie commerce behoeft. Alle corpora-

te brochures, slimme marketingtools en het inter-

net ten spijt zal goed werk altijd goede cliënten

aantrekken. Kortom: het is de advocaat die goed

werk levert, die qua marketing iets unieks creëert,

namelijk de vertrouwensband met zijn cliënt. Die

kan zelfs de beste marketingmanager niet in zijn

plaats scheppen.”

LIESBETH JANSENS: “Als jonge advocaat is het voor mij

evident dat we ondernemen in een markt die niet

langer kostenefficiëntie en proactivititeit vraagt,

maar vereist. Toch blijft onze visie op ‘ondernemer-

schap’ voorlopig eng en is er weinig aandacht voor

“ADVOCATEN DIE ALS ONDERNEMER NIET SUCCESVOL ZIJN, BIEDEN HUN DIENSTEN BETER ELDERS AAN. ALS GRIFFIER BIJVOORBEELD.”

25

alle bijhorende hard en soft skills en de technische

omkadering. Sommigen blijven vasthouden aan

fax en papier, misschien omdat ‘het nieuwe’ angst

inboezemt, terwijl we performante IT-platformen

zouden moeten opzoeken opdat onze beroeps-

groep kan blijven beantwoorden aan de verwach-

tingen van onze cliënten. Indien we talmen, zullen

we terrein verliezen. Laten we bv. due diligences

binnenkort volledig naar Dublin of Mumbai ver-

huizen waar goedkope krachten aan de lopende

band contracten reviewen? Ook de opmars van

legal interim management moet ons aanzetten tot

reflectie. Andere marktspelers hebben een inzicht

gekregen dat onze beroepsgroep zelf had kunnen

initiëren. Onze beroepsgroep blikt niet genoeg

vooruit.”

MARCO SCHOUPS: “Het debat is ruim en ik vrees in-

derdaad dat heel veel eenpitters maar ook middel-

grote en grote kantoren te weinig tijd maken voor

reflectie. Toch biedt de gewijzigde markt volgens

mij meer kansen. Hoewel de markt complexer is

geworden, werd ze ook slimmer. De tijd waarin een

groot bedrijf per se een groot kantoor wilde, ligt

achter ons. Bruno heeft gelijk: een competitievere

markt is geen nadeel voor wie kwaliteit levert. De

opdrachtgevers nemen meer regie in handen en

zien in dat de vennoot die voorheen 350 euro kost-

te omdat hij in een grote structuur werkte niet aan

kwaliteit inboet wanneer die met een paar confra-

ters zijn eigen nichekantoor start. Integendeel:

zo’n advocaat is nu gemotiveerder, kost minder en

levert minstens even goed werk. De toenemende

concurrentie zorgt er misschien voor dat sommige

confraters hun USP moeten herbekijken maar ik

ben ervan overtuigd dat elke advocaat er wel dege-

lijk een heeft. De manier om die te vinden is een-

voudig: men moet zich afvragen waarin men goed

is en waarin men zich kan onderscheiden. De

eenpitter die zich bereikbaar en vriendelijk opstelt

naar particulieren, zich op een betaalbare manier

toelegt op echtscheidingen of arbeidsrecht en zijn

communicatie daarop afstemt, zal geen honger

lijden én bijzonder goed, nuttig werk verrichten.”

ROBERT SANDERS: “Een juiste profilering lijkt mij

inderdaad de belangrijkste uitdaging. De markt is

vooral veranderd omdat er meer vraag is naar

gespecialiseerde kennis. Dus naar meerwaarde:

alleen dan kan je een hoog uurtarief blijven ver-

antwoorden. Vandaar dat de generalist in Neder-

land eigenlijk lijkt uit te sterven. Daarnaast is ook

innovatie aan de orde: met de Orde stimuleren we

dat want het dient samen met ondernemerschap

de continuïteit van de advocatuur. Tegelijk – en dat

is wel zo belangrijk – waken we over onze kern-

De oude Grieken wisten het al: ‘ken uzelf’. Dat vormt weliswaar in een markt waarin verandering nog de enige constante lijkt een opdracht, maar allerminst een onmogelijke volgens het panel. Wie zijn USP goed bepaalt, zijn marketing en communicatie daarop af-stemt en tegelijk kwaliteit het verschil laat maken, hoeft zich als ondernemer niet meteen zorgen te ma-ken. “Maar”, beklemtoont Bruno Blanpain, “dat impli-ceert ook dat je de eerste rechter van de zaak moet zijn. Stop ermee zaken te verdedigen die geen zin hebben. Te vaak worden er tergende dingen geadviseerd. Je helpt er echter je reputa-tie mee om zeep, overbelast de rechtbanken en bovenal doet de cliënt er een slechte zaak mee.”

CONCLUSIE THEMA 1

waarden: onafhankelijkheid, partijdigheid, ver-

trouwelijkheid, deskundigheid en integriteit. Een

goede zaak is dat die waarden sinds 1 januari 2015

in de wet verankerd zitten, zodat het leitmotiv van

elke advocaat de verantwoordelijkheid voor een

goede rechtsbedeling moet zijn. Daar kan je dus

niet voorbij innoveren.”

THEMA 2 WE ZIJN MET TE VEEL ZELFSTANDIGEN

STELLING: De advocatenmarkt is eenvoudigweg oververzadigd. Veel advocaten en stagiairs in het bijzonder zouden liever werknemer zijn. Dat zou hun functioneren bovendien ten goede komen, zonder een probleem te stellen voor de integriteit van de beroepsgroep.

MARCO SCHOUPS: “Ik vrees dat niet alle advocaten op

een advocatenkantoor als echte zelfstandigen

worden beschouwd, hoewel zij het naar statuut

zijn. Mogen we afstappen van dat verplicht sta-

tuut? Als werkgever zou ik binnen mijn hr-palet

wel de mogelijkheid willen hebben om een goede

advocaat waarin ik heb geïnvesteerd en die echt de

voorkeur aan een bediendencontract geeft, dat te

gunnen. Je kan onze deontologie m.i. toepassen op

de advocaat-werknemer, zoals dat gebeurt voor de

architect-werknemer in een architectenkantoor.

Maar hoewel ik de mogelijkheid wil, zal ze in onze

beroepsgroep het kwaliteitsprobleem niet oplos-

sen. Om op het eerste punt van de stelling in te

gaan, vind ik dus niet dat er te veel advocaten zijn,

maar wél dat er misschien onvoldoende goede

dienstverleners zijn. En gesteld dat er toch te veel

advocaten zijn, dan los je dat niet op met er be-

dienden van te maken.”

BRUNO BLANPAIN: “Het debat rond statuten is ten

dele een schijndebat. Ja, de balie verliest een hoop

talent omdat velen dat precaire zelfstandigensta-

tuut niet wensen. Dat is jammer, maar ook het

gevolg van een perceptieprobleem. Men mag zich

niet blind staren op een arbeidsovereenkomst. Die

kan ook beëindigd worden en de opzeggingster-

mijn wordt sinds de invoering van het eenheidssta-

tuut in weken geteld. Ik ben niet per definitie

tégen de mogelijkheid om in dienst van een ande-

re advocaat te treden, al moet men er zich van

bewust zijn dat de zekerheid ook een prijs zal

hebben: patronale lasten, vakantiegeld,… netto zal

er minder overblijven. Alle extra administratie

maakt een kantoor bovendien minder soepel –

vanaf een aantal werknemers zal je voor het ma-

nagement ervan iemand extra in dienst moeten

nemen, wat de overhead en het sociaal passief doet

26

stijgen. Anderzijds is de vrees die bij sommige

kantoren leeft wanneer het over arbeidsduur gaat

onterecht. Want wat als er een conclusie moet

worden neergelegd terwijl men als bediende eigen-

lijk om 17 uur naar huis mag? Wel, de wet bepaalt

een uitzondering voor werknemers die met een

vertrouwensfunctie bekleed zijn – alleen voor

zondagswerk zou er een oplossing moeten komen.

Maar bottom line vind ik dit debat niet echt urgent.

Ook binnen een zelfstandigenovereenkomst kan je

alles perfect regelen.”

LIESBETH JANSENS: “Wat zelden gebeurt. Veel studiege-

noten verlaten de balie met spijt in het hart omdat

kantoren echt niet mee willen. Ik hoor verhalen

van vrouwelijke confraters die amper faciliteiten

krijgen inzake bevallingsverlof, laat staan een

financiële tegemoetkoming tijdens hun afwezig-

heid. Het kantoor vroeger verlaten voor kinderop-

vang wordt oogluikend toegelaten. Jonge moeders

krijgen de mededeling dat het niet slecht zou zijn

om ‘andere opportuniteiten’ op te zoeken. Het

moet niet verwonderen dat aan de Brusselse balie

de helft van de vrouwelijke advocaten na 3 tot 5

jaar de balie verlaat… De vrouwelijke braindrain

wordt door velen openlijk betreurd, maar onder-

tussen blijft de situatie onveranderd. Het is al te

eenvoudig die discussie uit de weg te gaan met de

gebruikelijke boutades en patriarchale dooddoe-

ners. Als je effectief streeft naar het behouden van

vrouwelijk talent, bied dan meer bescherming en

houvast, bijvoorbeeld met een bediendencontract.

Ook stagiairs zijn al te vaak speelbal van omstan-

digheden, en worden aangeworven en aan de deur

gezet naargelang de globale werklast binnen een

kantoor.”

ROBERT SANDERS: “De rechtszekerheid van stagairs in

Nederland is een stuk beter. De regel is dat je een

arbeidscontract van in elk geval de duur van de sta-

ge krijgt, met een vast salaris (minimaal ongeveer

2.000 euro per maand, red.). Het mes snijdt wel aan

twee kanten. Omdat het kantoor een verbintenis

van 3 jaar aangaat, impliceert dat een zeer strenge

selectie bij de instroom. De markt is in Nederland

echt de driving force en dat vertaalt zich in alles.

Er moet wel hard gewerkt worden en in econo-

misch slechte tijden zijn er meteen minder sta-

giairs, waarvan na 3 jaar ook een deel uitstroomt.

Wie blijft, wordt medewerker, om te beginnen nog

meestal in loondienst, met de ambitie om later de

Olympus van het maatschap te bereiken. Laat er

dus geen misverstand over bestaan: ook al kan een

advocaat een arbeidscontract krijgen, aan het

einde van de rit zijn veel confraters zelfstandigen.

Slechts in bepaalde gevallen kan je in dienst van

één cliënt treden, als zogeheten Cohen-advocaat

(genoemd naar oud-justitieminister Job Cohen, die de

markt van de juridische dienstverlening voor advocaten

wilde verbreden, red.) In mijn geval is dat de Orde,

waar ik eigenlijk bedrijfsjurist ben met het statuut

van advocaat. Ook met een rechtsbijstandsverzeke-

raar kan men een arbeidscontract afsluiten, maar

daar houdt de mogelijkheid zowat op. En altijd

moet de werkgever schriftelijk de onafhankelijk-

heid van de advocaat-in-dienstverband garande-

ren.”

LIESBETH JANSENS: “Het invoeren van een Nederlandse

model kan alleszins een aantal vastgeroeste ideeën

doorbreken. Je scheidt er efficiënt het kaf van het

koren mee en je krijgt sneller een doorstroom van

kwaliteitsvolle advocaten.”

Stuiten we op een vicieuze cirkel? Het panel betreurt enerzijds de braindrain van zoveel jonge advocaten, maar anderzijds landen we al snel terug bij kwaliteit en is er de vaststelling dat de ondernemers hun kantoor ook flexibel willen houden. Liesbeth Jansens vraagt zich af hoe de advocatuur door die impasse breekt, “zeker zolang het voor veel bedrij-ven goedkoper blijft om te werken met een zefstandige advocaat dan een jurist in dienst te nemen.” Marco Schoups haakt daarop in: “Uurtarieven van 75 of 100 euro werken volgens mij contraproductief. Zorg voor meerwaarde voor je cliënt, en je zal ook je medewerkers beter kunnen verlonen.” Of in dienst nemen, wat in Nederland onder bepaalde voorwaarden al lange tijd mogelijk is. Maar met alle gevolgen vandien. Robert Sanders: “Nederland telt 17.000 advocaten, 1 op 1.000 inwoners dus.” Zeggen dat dat veel minder is dan in België, is een understate-ment.

CONCLUSIE THEMA 2

27

THEMA 3 VROEG BEGONNEN IS HALF GEWONNEN

STELLING: De opleiding, zowel aan de rechtsfaculteit als tijdens de stage, bereidt de toekomstige advocaat nauwelijks of niet voor op het ondernemerschap. Een aangepast en concreet studie- en praktijkprogramma is absoluut nodig, waarbij stage-meesters van de vrees af moeten dat ze hun toekomstige concurrenten opleiden.

LIESBETH JANSENS: “Een universiteit leidt juristen op,

geen advocaten – iets anders zou niet aansluiten

bij de universitas-gedachte. De voorbereiding op

het ondernemerschap moet dus gebeuren tijdens

de stageopleiding en bij de stagemeester. De eerste

stap bestaat erin de stagiair te betrekken bij de

werking, de kostenstructuur, het project en de

strategie van een kantoor, en hem te begeleiden bij

of naar de ontwikkeling van (eigen) cliënteel. Onze

generatie is veeleisend om te managen. We willen

betrokken zijn en geapprecieerd worden, we wil-

len input geven en feedback krijgen, om zo snel

mogelijk te kunnen groeien, en ondertussen ook

het evenwicht behouden tussen werk- en privéle-

ven. Wij zoeken geen stagemeesters meer, maar

inspiratoren, coaches en mentoren. Het vergt een

inspanning, uiteraard. Maar investeer hierin, en je

creëert waardevolle medewerkers en kwaliteitsvol-

le advocaat-ondernemers.

BRUNO BLANPAIN: “Laten we wel wezen: de stagiairs

die cliënten aanbrengen zijn witte raven – ze heb-

ben er ook weinig tijd voor. Wat niet wegneemt

dat wij dat verwelkomen, en we er een vergoeding

voor uittrekken. Maar het merendeel van de skills

die bij het ondernemen horen, zal toch uit de

opleiding moeten komen. Dat kan ook: bij de ba-

lies, IBA en EYBA wordt veel georganiseerd rond

kantoororganisatie, marketing, hr, enz. Velen on-

der ons vragen zich af of zij zonder meer als stage-

meester hun trade secrets moeten aanreiken. Is dat

niet tegen de loyauteit ten opzichte van je kantoor

en medevennoten ingaan?”

ROBERT SANDERS: “First things first. De gedachte die ik

persoonlijk bij deze stelling heb is dat het vak van

advocaat al zo complex is geworden dat het ver-

standig is je als stagiair in de eerste plaats te con-

centreren op de juridische kernwaarden. Het on-

dernemen is iets wat stagairs daarnaast al dan niet

met de paplepel wordt ingegoten tijdens hun sta-

ge, of wanneer ze medewerker worden met het oog

op een plek in de maatschap.”

MARCO SCHOUPS: “Ik ben in ’87 afgestudeerd: ik

vind wel dat de universiteit toen meer had kun-

nen doen. Ik zou het dus een voordeel vinden

wanneer studenten in de rechten die ambities als

advocaat koesteren reeds aan de universiteit een

vak zouden kunnen volgen over hoe je een kan-

toor runt en wat daar allemaal bij komt kijken.

Want dan lijkt het me dat velen een snellere en

meer gefundeerde keuze zullen maken. Ook hier

kom ik weer op kwaliteit uit: laten we, zeker nu

we ondernemer zijn geworden, heel duidelijk

maken welke vaardigheden daarvoor allemaal

nodig zijn. Ik vind dat openheid werkt. Zo betrek

ik iedereen – van stagair tot partner – bij het

management van ons kantoor. Ik neem onze sta-

giairs mee naar jobbeurzen om hen vrijuit over

ons kantoor te laten praten. Deel ik mijn fabrieks-

geheimen zo uit? Ja, alles ligt open en bloot op

tafel. En ik lig daar niet wakker van, integendeel.

Want zo creëer ik een kantoor waarin men niet

alleen medewerker maar ook samenwerker is. Je bent

als kantoor maar zo sterk als de zwakste schakel

van je team.”

Werk aan de winkel, maar het zal in de eerste plaats aan elke stagair en stage-meester zelf gelegen zijn. “Veel hangt ook van het profiel af”, zegt Bruno Blan-pain, die daarmee op dezelf-de golflengte zit als Robert Sanders. “Met een backben-cher of specialist zal je anders omgaan dan met iemand waarin je op termijn een partner vermoedt.” Voor het overige is er de consen-sus dat entrepreneurship ook in je DNA moet zitten. Marco Schoups: “De succesvolle ondernemer-advocaat verschilt van de gewone door passie en hard werk.” Bruno Blanpain geeft stagi-airs een gouden raad tot slot: “Kies je stageplaats goed. Laat je niet alleen leiden door financiële of praktische motieven. Als je geen sterke benen krijgt, zal je nooit hard leren lopen.”

CONCLUSIE THEMA 3

28

THEMA 4 ADVOCATUUR EN INSOLVENTIESTELLING: Op dit ogenblik is het faillissement van een ad-vocaat onmogelijk omdat hij geen ‘daden van koophandel’ mag stellen (art. 437 Ger.W.) en zijn vennootschap de vorm van een burgerlijke vennnootschap aanneemt. De insolven-tiewetgeving zou echter ook voor de advocatuur moeten gelden: zo kan de advocaat net als elke andere gefaalde ondernemer met een schone lei beginnen.

ROBERT SANDERS: “Nederland heeft een lange

ervaring wat dit thema betreft. Een van de

oudste regels is dat het ‘met de eer van de

stand strijdig is om met schulden overladen te

zijn’. Al sinds 1929 wordt de failliete advocaat

bovendien van rechtswege in de uitoefening

van zijn praktijk geschorst tot de afwikkeling

van het faillissement. Tegenwoordig organise-

ren de meeste advocaten zich in een rechtsper-

soon, maar gaat die failliet, dan zou men zijn

beroep niet meer mogen uitoefenen. Daar is

wel discussie over, maar de tuchtrechter lijkt

van oordeel dat als je kantoor failliet gaat, je

bezwaarlijk zomaar weer aan de slag kan

gaan.”

BRUNO BLANPAIN: “Wie als advocaat niet onaf-

hankelijk genoeg is, kan zich onvoldoende

concentreren op het belang van zijn cliënten.

Dat impliceert ook heel concreet dat wie niet

rendabel kan werken en zijn schulden niet kan

betalen volgens mij niet langer advocaat kan

blijven. Ik kijk met lede ogen naar de Franstali-

ge Orde waar men de deontologie als volgt

interpreteert: ‘un avocat paie ses dettes, sauf s’il

ne peut pas.’ Advocaten die als ondernemer niet

succesvol zijn, zouden hun diensten beter

elders aanbieden. Als griffier bijvoorbeeld.

Daaraan is vooral in die Gemeenschap pas een

gigantisch tekort.”

MARCO SCHOUPS: “Old school gesproken heb je

gelijk. Als je echter naar de asymmetrie in de

wetgeving kijkt (zie kader hiernaast, red.) en naar

ons debat over het ondernemerschap, dan

moet het antwoord ‘ja’ luiden. Als we onderne-

mers zijn, die ooit onder de rechtbank van

koophandel zullen ressorteren, dan vind ik dat

we zoals in andere landen waar het insolven-

“ALS ONDERNEMER BEN IK BEREID AL MIJN FABRIEKSGEHEIMEN OP TAFEL TE LEGGEN: ALLEEN ZO CREËER JE BETROKKENHEID. EN ALS KANTOOR BEN JE MAAR ZO STERK ALS DE ZWAKSTE SCHAKEL VAN JE TEAM.”

29

tiedebat al is gevoerd consequent moeten zijn.

Want als ik als advocaat ondernemer moét

zijn, dan vormt het nemen van risico’s een

essentieel deel van mijn ondernemerschap en

dus ook het struikelen, ergo: het insolvent

zijn. Hoezo, zou ik na een faillissement de

markt moeten verlaten? Heel veel succesvolle

ondernemers zijn ooit in faling gegaan. Men

heeft die toch ook niet uit de economie verwij-

derd? Mislukking kan achteraf een succes zijn.

Ik maak me geen illusies: uiterlijk over 10 jaar

zullen we in elk opzicht ondernemers zijn.”

BRUNO BLANPAIN: “De enige toegevoegde waarde

van een faillissement is misschien dat je aan

snelheid kan winnen, maar tegelijk zal je bij

een kantoor dat onder curatele komt veel

waarborgen moeten inbouwen om de vertrou-

welijkheid te garanderen. Op zich bestaan er

op dit ogenblik voldoende tuchtrechterlijke

instrumenten om in te grijpen wanneer een

kantoor of advocaat wankelt. Vergelijk het met

wat we bij ziekte of schorsing doen: de balie

stelt een vereffenaar aan die de vertrouwelijk-

De wetgeving evolueert hier wel degelijk. Marco Schoups: “De wet marktpraktijken en het kartelrecht includeert vandaag ook de vrije beroe-per, die dus ook ondernemer is. Het toepassingsgebied van de WCO wordt eveneens alsmaar uitgebreid. Met mijn burgerlijke vennootschap kan ik in vereffening gaan, maar een éénpitter niet. Laten we komaf maken met die discri-minatie en het faillissement mogelijk maken.” Robert Sanders en Liesbeth Jansens zien omwille van de Europe-se jurispredentie die het ondernemerschap oplegt een belangrijke rol wegge-legd voor de CCBE. De balie moet vrij maar ook in zekere mate geharmoniseerd wor-den. Feit is dat de advocaat als seriële entrepreneur – gelukkig? – in België nog niet meteen aan de orde lijkt. Wordt hoe dan ook vervolgd: enkele dagen na dit debat lanceerde justitiemi-nister Geens een oproep aan alle stakeholders om het faillissement van de vrije beroeper bespreekbaar te maken.

CONCLUSIE THEMA 4

heid waarborgt en cliënten een correcte afhan-

deling van hun dossier garandeert. Ik ben niet

de facto tegen, maar veel dringender lijkt het

mij een strengere zakelijke monitoring zoals

in Nederland op te starten. In België kan een

kantoor 5 jaar op rij verlieslatend zijn zonder

dat iemand een kik geeft. Daar mag sneller

worden ingegrepen, zeker vanuit mijn uit-

gangspunt dat de advocaat een centrale rol in

onze democratie en rechtsstaat speelt.”

LIESBETH JANSENS: “Ik las inderdaad dat de Neder-

landse Orde over allerlei knipperlichten be-

schikt en zelfs in een preventieve fase ingrijpt

om kantoren te herstructureren via de facto

gerechtelijke reorganisatie. Hoe zit dat?”

ROBERT SANDERS: “Dat is mee de uitkomst van de

intensieve strijd die we de voorbije jaren met

de wetgever hebben gevoerd omdat die een

vorm van verkapt staatstoezicht op de advoca-

tuur toe wilde passen. Uiteraard nefast voor

onze onafhankelijke rol. Gelukkig is het resul-

taat van dat alles positief voor alle betrokke-

nen. Indien een kantoor dreigt om te vallen,

kunnen de deken en de raad van de orde dank-

zij een goede monitoring tijdig ingrijpen. Die

kantoren krijgen dan een intensief begelei-

dingstraject waarbij de deken met de bewind-

voerder overlegt, en om wantoestanden tegen

te gaan, is er een procedure om bij structurele

onbehoorlijke praktijkvoering bijzondere

maatregelen te treffen.”

MARCO SCHOUPS: “Eigenlijk zouden we ook in

België meteen een vergelijkbaar systeem kun-

nen opstarten. Als een deurwaarder beslag wil

leggen bij een advocaat, deelt hij dat mee aan

de stafhouder. Idem wanneer ik een confrater

ga aanmanen. De stafhouder weet dus perfect

wie zijn rekeningen niet betaalt. En als het

dan toch tot een worst case scenario met een

faillissement zou komen, dan is het aan de

Orde om in te grijpen, en te bepalen of men al

dan niet verschoonbaar is. Kijk, als mijn kan-

toor in vlammen opgaat of als ik een economi-

sche tegenslag te verwerken krijg waaraan ik

als advocaat noch als ondernemer iets had

kunnen verhelpen, dan wil ik van insolventie-

bescherming kunnen genieten. De faillisse-

mentswetgeving heeft de economie sterk ge-

holpen, laten we dat niet vergeten. In die zin

kan ze ook de advocatuur ten goede komen.”

30

3XTIPS... EN ANEKDOTES

1.BESTE FILM “The bucket list met Jack Nicholson en Morgan Freeman weerspiegelt mijn levensopvatting helemaal. Ik wil graag een zo rijk gevuld leven uitbouwen met, naast een carrière, ook plaats voor vriendschappen en een gezin. Zoveel mogelijk dingen doen, zien en meemaken, omringd met mensen die voor mij belangrijk zijn, is volgens mij waar het allemaal om draait.”

2.HANDIGSTE OPLEIDING “Tijdens mijn derde jaar stage volgde ik een ManaMa ondernemingsrecht. Een intensief, maar zeer praktisch jaar, waar de onderneming vanuit verschillende invalshoeken en vanuit verschillende rechtstakken belicht wordt. Ik kijk nu met een open blik naar de dossiers, en ontdek veel aanknopingspunten met wat ik daar geleerd heb.”

3.SLIMSTE TIP “Aangezien ik zelf soms moeite heb om de dingen los te laten, vind ik een goede uitlaatklep onontbeerlijk. Ik sport regelmatig en kan er ontzettend van genieten om – ook tijdens de werkuren – me even in het zweet te werken. De vrijgekomen endorfines zorgen er nadien voor dat ik er weer volop kan invliegen.”

31

CONFRATER AAN HET WOORD

ESTAFETTE

SOFIE SOUVEREYNS, ADVOCAAT INSOLVENTIE- EN HANDELSRECHT

“IK GA NOGAL OP IN MIJN JOB. SOMS IETS TE VEEL.”

“Tijdens mijn opleiding en eerste jaar stage legde ik me vooral toe op privaat-

en strafrecht. Nu is dat voornamelijk insolventie- en handelsrecht. Vroeger

zaten we slechts met twee advocaten op kantoor. We behandelden dus heel

uiteenlopende zaken. Pas naarmate het kantoor is beginnen te groeien, kreeg ik de kans me toe te spitsen

op andere, specifiekere rechtstakken. Mijn interesse is dus al doende verschoven. Door andere soorten

dossiers aan te nemen, begon ik ook te merken dat privaat recht me eigenlijk niet zo lag. Het emotionele

neemt daar nogal dikwijls te bovenhand en daarvoor ontbreekt het me aan geduld. Ook bij handelsrecht

ligt achter elk dossier wel een menselijk verhaal, maar de combinatie zakelijk-privé die je daarin aantreft,

trekt me meer aan om constructieve oplossingen te zoeken.”

“Ik ga nogal op in mijn job. Soms iets te veel, en dan kan een bepaald dos-

sier me weleens slapeloze nachten bezorgen. Je kan dat gepassioneerd noe-

men, maar een gezond evenwicht tussen werk en privé is toch iets waarnaar

ik probeer te streven. Uiteindelijk ben je als advocaat dag in dag uit bezig met situaties in levens van

mensen. Dat laat je niet zomaar achter als je je kantoordeur dichttrekt. Bovendien zijn cliënten steeds

mondiger en durven die nogal eens straf uit de hoek te komen. Negatieve reacties blijven jammer ge-

noeg langer hangen dan positieve. Ook dat moet je een plaats kunnen geven. Leren te relativeren is in

ons beroep dan ook erg belangrijk.”

“Een eigen kantoor uitbouwen ambieer ik niet echt, maar ik wil wel graag

meer verantwoordelijkheden krijgen binnen mijn kantoor. Zo hecht ik veel

belang aan de sociale cohesie binnen een team en wil ik graag meewerken om

die te bewaren. Nieuwe collega’s ontvangen, stagiairs begeleiden, … het zijn

zaken die misschien niet tot mijn core business horen, maar die ik belangrijk genoeg vind om me ervoor in

te zetten. Verder lijkt de grootste uitdaging in de toekomst me de combinatie van werk en gezin te zijn. Ik

hou van mijn job, maar ik zou er nooit mijn gezinsdroom opzij voor willen schuiven. De vrouwelijke brain-

drain indachtig, hoop ik dan ook op de nodige openheid en flexibiliteit op kantoor zodra dat aan de orde is.”

MIJN SPECIALITEIT

MIJN BELANGRIJKSTE UITDAGING NU

MIJN BELANGRIJKSTE UITDAGING IN DE TOEKOMST

DOOR: BABETTE DE GROM, DEPARTEMENT COMMUNICATIE

ID

OVER DE GEÏNTERVIEWDE: SOFIE SOUVEREYNS IS ADVOCAAT BIJ DE BALIE VAN LEUVEN. ZE STUDEERDE IN 2009 AF ALS MASTER IN DE RECHTEN, VOLGDE EEN MANAMA ONDERNEMINGSRECHT EN OPLEIDING CURATOREN EN VEREFFENAARS. ZE WERKT SINDS 2010 BIJ VAN MECHELEN- STALMANS, HOUDT VAN SPORTEN EN UITJES MET VRIENDINNEN.

De estafettestok geef ik graag aan confrater Caroline Pincemin van balie Tongeren. Ze behaalde haar diploma in Frankijk maar heeft zich na-dien in België omgeschoold om aan de balie te kunnen starten. Ze houdt zich vooral bezig met Europees recht, geeft les en is moeder van 2 kindjes. Een straffe madam.

IN HET VOLGENDE NUMMER

32

TIPS & BEST PRACTICES

KNOWHOW

DOOR: PIETER TERSAGO

BEROEPSAANSPRAKELIJKHEIDS­VERZEKERING

GOED VERZEKERD, BETER VROEG DAN LAAT

WANNEER U FOUTEN MAAKT IN UW DIENSTVERLENING ALS ADVOCAAT, LOOPT U HET RISICO

AANSPRAKELIJK TE WORDEN GESTELD VOOR DE SCHADE DIE UW BEROEPSFOUT HEEFT VEROORZAAKT.

ELKE ADVOCAAT IS DAAROM VERZEKERD VOOR DIE BEROEPSAANSPRAKELIJKHEID.

WAT HOUDT DE DEKKING IN EN WAT ZIJN DE VOORWAARDEN?

Als advocaat kent u de grondregels van het aan-

sprakelijkheidsrecht beter dan wie ook. Stel dat

u een vordering te laat indient, of onverhoopt

fout juridisch advies geeft… Dan kan uw cliënt

u aansprakelijk stellen voor de schade die zulke

beroepsfouten veroorzaken. De Orde van Vlaam-

se Balies heeft daarom voor alle advocaten een

beroepsaansprakelijkheidsverzekering afgeslo-

ten bij Amlin Europe NV en medeverzekeraars

Zurich Insurance en KBC Verzekeringen.

WIE IS ER VERZEKERD?Alle advocaten zijn gedekt door de aansprakelijk-

heidsverzekering vanaf hun inschrijving op het

tableau of op de lijst van advocaten-stagiairs.

De premie wordt verrekend via uw baliebijdrage.

De waarborgen van de verzekering gelden tot op

zekere hoogte zelfs wanneer de advocaat (of zijn

erfgenamen/rechthebbenden) na het beëindigen

van zijn beroepsactiviteit nog aansprakelijk

wordt gesteld voor fouten tijdens de beroepsuit-

oefening. Daarnaast vallen ook balies en de advo-

caten-associaties of -vennootschappen onder de

verzekering, evenals alle aangestelden in rechte

en in feite van de verzekerden. De verzekering

geldt ook voor de fouten van personen waarvoor

de verzekerde burgerlijk aansprakelijk is.

OVER DE AUTEUR: PIETER TERSAGO , IS JURIST BIJ HET DEPARTEMENT STUDIEDIENST EN COLLECTIEVE BELANGEN VAN DE OVB

ID

DEKKING EN VOORWAARDEN VAN UW

U bent verzekerd voor alle contractuele of buitencontractuele schade die u in de uitvoering van uw beroepsactiviteit aan derden, inclusief uw cliënt, berokkent, tenzij u die schade opzettelijk veroorzaakt of u

een misdrijf pleegt. Dat geldt ook wanneer u optreedt als bewindvoerder, arbiter, etc. Ook uw stagiairs en medewerkers vallen onder de verzekering. U bent automatisch aangesloten bij de beroepsaansprakelijkheidsverzekering

vanaf uw inschrijving als advocaat. U bent ver-zekerd ten belope van ¤ 1.250.000 per scha-degeval voor uw beroepsaansprakelijkheid. U kan die dekking voor een specifiek dossier verhogen in een afzonderlijke overeenkomst.

OM TEONTHOUDEN

33

KEN UW DEONTOLOGIE

HOE ZIT DAT?

A mag hij documenten ondertekenen gebruikma-

kend van het briefhoofd of logo van zijn cliënt.

B mag hij geen documenten ondertekenen gebruik-

makend van het briefhoofd of logo van zijn cliënt.

C mag hij een e-mailadres van zijn cliënt gebruiken.

VRAAG 1 Een tableauadvocaat kan in zijn hoedanigheid van advo-caat diensten verlenen aan een cliënt in de structuur van die cliënt. Daarbij maakt hij zich kenbaar als advocaat en:

A Voorafgaand de stafhouder informeren met

voorlegging van het ontwerp van dagvaarding

en een wachttermijn in acht nemen.

B Voorafgaand toelating aan de stafhouder vragen

met voorlegging van het ontwerp van dagvaarding.

C Gewoon dagvaarden.

VRAAG 2 U wil een confrater dagvaarden. Wat moet u doen?

1 = B Art. III.1.9.3 van de Codex Deontologie voor Advocaten bepaalt dat de advocaat erop toeziet dat zijn detachering geen aanleiding geeft tot verwarring. Hij maakt zich kenbaar als advocaat, ondertekent geen documenten gebruikmakend van het briefhoofd of logo van de opdrachtgever, en gebruikt geen e-mailadres van de opdrachtgever. 2 = A Art. III.2.1.13, lid 1 van de Codex Deontologie voor Advocaten bepaalt: “De advocaat mag in zijn hoedanigheid van advocaat geen rechtsvordering inleiden, geen strafklacht indienen en geen gerech- telijke bewarende maatregelen nemen tegen een confrater zonder voorafgaande melding aan zijn stafhouder. De advocaat voegt daarbij het ontwerp van de inleidende akte of de klacht.” De advocaat mag die procedure niet inleiden of voortzetten voor het verstrijken van één maand na de melding, tenzij bij gemotiveerde hoogdringendheid (art. III.2.1.13, lid 3 van de Codex). De mededeling an sich is onvoldoende; de advocaat moet ook de wachttermijn respecteren. 3 = A Volgens art. VIII.3.6 van de Codex Deontologie voor Advocaten moet u onverwijld – ten laatste daags na ontvangst of indienen van de klacht – uw stafhouder en desgevallend uw verzekeraar inlichten indien tegen u een klacht bij de ombudsman werd ingediend of u er zelf een indiende.

DEANTWOORDEN

WAARVOOR BENT U VERZEKERD?U bent verzekerd voor de (buiten)contractuele aan-

sprakelijkheid voor schade die het gevolg is van

fouten of nalatigheden in uw beroepsuitoefening.

Ook voor de schade veroorzaakt door uw stagi-

airs of medewerkers bent u verzekerd. Wanneer

stukken of documenten die u zijn toevertrouwd,

worden gestolen, beschadigd of verdwijnen, geldt

de verzekering ook (inclusief voor de kosten van

wedersamenstelling van het dossier).

Wanneer u optreedt als scheidsrechter, bemid-

delaar, gerechtelijk mandataris (tenzij u bent

aangesteld door de rechtbank van koophandel)

of ombudsman, is de verzekering in principe

eveneens van toepassing1. Dat geldt ook wan-

neer u bent gedetacheerd.

WAARVOOR BENT U NIET VERZEKERD?De beroepsaansprakelijkheid geldt niet voor

schade die voortvloeit uit activiteiten die vreemd

zijn aan uw beroepsuitoefening. Wanneer u

optreedt als zaakvoerder of bestuurder van een

vennootschap of als uitvoerder van een nalaten-

schap is uw aansprakelijkheid evenmin gedekt.

Ook wanneer uw stagiairs of medewerkers een

misdrijf plegen of opzettelijk schade veroorza-

ken, gelden de waarborgen van de verzekerings-

overeenkomst niet. Kosten en vergoedingen inza-

ke strafrechtelijke of tuchtrechtelijke procedures

of betwistingen van erelonen worden niet gedekt

en de polis kent een aantal uitzonderingen voor

natuurrampen en dergelijke.

DEKKING?Uw burgerlijke beroepsaansprakelijkheid is ver-

zekerd ten belope van een bedrag van € 1.250.000

per schadegeval. Per advocaat en per schadegeval

geldt er een vrijstelling van € 2.500 die de ver-

zekeraar van u kan recupereren. Voor stagiairs

bedraagt die vrijstelling € 1.250 en voor aanstel-

lingen door het BJB € 300. Voor de buitencontrac-

tuele lichamelijke schade, bent u verzekerd tot

een bedrag van € 6.200.000 per schadegeval. Voor

stoffelijke schade is dat tot € 620.000. U kan de

dekking van uw beroepsaansprakelijkheid voor

een bepaald dossier verhogen. Dan moet u een

afzonderlijke verzekeringsovereenkomst sluiten

met uw cliënt.

MEER INFORMATIE? Neem contact op met verzekeringsmakelaar

Van Breda via ordevlaamsebalies@vanbreda.be.

U kan de volledige polis in de digitale Ad Rem

nalezen.

VRAAG 3 Op 1 januari 2016 startte de Ombudsdienst Consumenten-geschillen Advocatuur (OCA). Zowel cliënt als advocaat kan een klacht indienen bij de om-budsman. Wat doet u als tegen u een klacht werd ingediend of u er zelf een heeft ingediend?

A U brengt uw stafhouder en desgevallend ook

uw verzekeraar hiervan onverwijld op de hoogte.

B U brengt uw stafhouder en desgevallend ook

uw verzekeraar hiervan op de hoogte.

C Niets bijzonders. De stafhouder neemt contact

op met u.

1 Zie evenwel artikel 2 van de polis voor enkele

uitgesloten schadeposten.

34

ART. 456 GER. W. – KLACHT OVER CONFRATER RECHTSTREEKS BIJ GERECHTELIJKE INSTANTIE – NIET EERST REACTIE VAN CONFRATER AF-WACHTEN – NIET (TIJDIG) BETALEN BALIEBIJDRA-GEN – NIET REAGEREN OP BRIEFWISSELING STAFHOUDER – EERDERE TUCHTRECHTELIJKE VEROORDELINGEN – OPSLORPING WEGENS EENHEID VAN OPZET NIET VAN TOEPASSING – SCHORSING 14 DAGEN

De advocaat had zich schriftelijk beklaagd bij de Arbeidsrechtbank over de handelswijze van een confrater-schuldbemiddelaar en dit alvorens eerst een reactie van de confrater af te wachten. De advocaat werd reeds voor soortgelijke feiten tuchtrechtelijk veroordeeld.

De advocaat betaalde ook haar baliebijdragen laattijdig en pas na meerdere rappels, wat strijdig is met artikel III.3.2.1 van de Codex Deontologie.

Bovendien bleef de advocaat systematisch in gebreke de briefwisseling van de stafhouder te beantwoorden. Een advocaat hoort nochtans bij prioriteit zijn stafhouder te antwoorden.

De door de verdediging ingeroepen regel uit het strafrecht en de strafprocedure van de ‘opslorping wegens eenheid van opzet’ van de ten laste gelegde feiten met de feiten waar-voor de advocaat reeds werd veroordeeld op 1 september 2015, is echter niet van toepassing in tuchtmateries welke worden geregeld in het Gerechtelijk Wetboek.

De tuchtraad legt een effectieve schorsing op van 14 dagen en zegt voor recht dat een eventueel hoger beroep tegen deze beslissing de tenuitvoerlegging ervan zal schorsen.

I. DE PROCEDURE De voorzitter van de tuchtraad heeft Mr. X bij aangetekend schrijven van 2 november 2015 opgeroepen om te ver-schijnen voor de Tuchtraad voor Advo-caten van de Ordes van het rechtsgebied van het Hof van Beroep te Antwerpen, kamer 2, op de zitting van donderdag 26

november 2015 te 14 uur.

Op verzoek van Mr. X werd de behan-deling uitgesteld tot de zitting van 17 december 2015

Op deze zitting werd het dossier be-handeld in aanwezigheid van Mr. X, bijgestaan door haar raadsman, Mr Y, advocaat bij de balie te ….

Mr Z, stafhouder bij de balie te …, werd gehoord in zijn verslag.

Behandeling en uitspraak gebeuren met open deuren.

II. TENLASTELEGGINGEN Mr. X werd opgeroepen om haar verde-diging waar te nemen en om uitspraak te horen doen over de volgende feiten die haar ten laste worden gelegd :

Mijn beslissing is gebaseerd op art. 456 Ger.W. waarbij de handelswijze van Mr. X een inbreuk is op de eer van de Orde en de beginselen van waardigheid, rechtschapenheid en kiesheid die aan het beroep ten grondslag liggen en een behoorlijke beroepsuitoefening moeten waarborgen.

M.b.t. deze feiten en tuchtrechtelijke kwalificatie wordt tevens uitdrukkelijk verwezen naar artikel 456 van het Ge-rechtelijk Wetboek

De feiten – zoals omschreven in de voormelde brief van de voorzitter dd° 2.11.2015 zijn de volgende :

1. Bij schrijven van Mr. H dd° 06.05.2015 wordt de stafhouder te … op de hoogte gebracht van het feit dat Mr. X een schrijven had gezonden aan de Arbeidsrechtbank …, afdelingszetel …, waarin zij zich bekloeg over de handels-wijze van Mr H als schuldbemiddelaar en dit alvorens eerst een reactie van hem af te wachten.

In het verleden werd Mr. X er door haar stafhouder reeds attent op gemaakt dat het strijdig is met de waardigheid, kies-heid en confraterniteit om onmiddellijk een rechtbank aan te schrijven omtrent beweerde handelingen van een confrater zonder eerst de confrater in kwestie de kans te hebben gegeven om hierop te reageren.

Mr. X werd voor soortgelijke feiten reeds tuchtrechtelijk veroordeeld, met name bij sententie van 01.09.2015 van de Tuchtraad voor Advocaten van de Ordes van het rechtsgebied van het Hof van Beroep te Antwerpen, kamer 2, waarbij zij werd bestraft met een schorsing van één maand met uitstel voor vijf jaar.

2. Mr. X ging slechts laattijdig over tot betaling van de baliebijdrage 2015, met name in juni 2015, terwijl de factuur ten bedrage van 1.700 euro reeds dateerde van 13.01.2015

Mr. X ontving een herinnering op 24.04.2015 en een laatste rappel op 08.05.2015 waarbij haar tijd werd ge-geven tot 15.05.2015 om de betaling te voldoen.

Uiteindelijk betaalde zij op 08.06.2015 een bedrag van 250 euro en op 15.06.2015 het saldo van 1.450 euro.

Dergelijke handelswijze is strijdig met artikel III.3.2.1 van de Codex Deonto-logie

3. Mr. X bleef tevens systematisch in gebreke de briefwisseling van de staf-houder te beantwoorden, onder meer de herinneringsmail inzake bijdrage balie dd°. 24.04.2015 en het schrijven van de stafhouder dd° 29.01.2015 inzake contro-le derdengelden (waarbij slechts na her-inneringsschrijven van 20.02.2015 werd geantwoord).

VOORBEELDEN UIT DE PRAKTIJK

TUCHTRECHTSPRAAK

WETTEN, REGLEMENTEN EN DEONTOLOGIE BESTAAN NIET ZOMAAR. EN SOMS IS EEN VERWITTIGD MEESTER ER TWEE WAARD. AD REM SERVEERT U DAAROM ELKE EDITIE EEN INTERESSANTE UITSPRAAK VAN EEN VAN DE TUCHTRADEN.

BESLISSING TUCHTRAAD VOOR ADVOCATEN VAN DE BALIES VAN HET RECHTSGEBIED VAN HET HOF VAN BEROEP TE ANTWERPEN - 25/02/2016

35

*** TEKST TEVEEL ZIE OVERLOOP***

III. BEOORDELING VAN DE TENLASTELEGGINGEN De verdediging beroept zich op de op-slorping wegens eenheid van opzet van de ten laste gelegde feiten met de feiten waarvoor Mr X reeds werd veroordeeld bij voormelde sententie dd° 01.09.2015 (toepassing art 202 Sv.) .

De raad meent echter dat deze regel uit het strafrecht en de strafprocedure niet van toepassing is in tuchtmateries welke worden geregeld in het Gerechtelijk Wetboek.

( zie J. Stevens – Advocatuur Regels en Deontologie – Kluwer 2015 nrs 1494 en 1580 en aldaar geciteerde cassatierecht-spraak).

De feiten op zich worden niet betwist.

Wat de eerste tenlastelegging betreft, dient toch opgemerkt dat het bijzonder ernstig is dat een advocaat, niettegen-staande zij op de hoogte is van het gegeven dat de stafhouder niet akkoord gaat met haar handelswijze, er niet voor terugdeinst om, lopende het eerste tucht-dossier andermaal gelijkaardige feiten te plegen.

Wat de niet tijdige betaling van de ba-liebijdrage betreft : als iedere advocaat aan de balie, zonder enige vraag om uitstel of verwittiging, zijn baliebijdrage, verschuldigd bij het begin van het jaar, dermate laat betaalt, kan er geen redelijke administratie meer gebeuren.

Wat ten slotte, het niet beantwoorden van de briefwisseling van de stafhouder betreft : blijkbaar is dat voor Mr. X een gewoonte geworden.

Een advocaat hoort toch bij prioriteit zijn stafhouder te antwoorden.

De handelswijze van Mr X druist ernstig in tegen de goede werking van de balie

en zet de stafhouder en diens secretariaat aan tot het verrichten van extra werk.

Mr. X liep reeds tweemaal een voor-waardelijke bestraffing op, met name 8 dagen schorsing met uitstel gedurende 5 jaar bij beslissing van 26.04.2012 en vervolgens één maand schorsing met uitstel gedurende 5 jaar bij beslissing van 01.09.2015.

De raad houdt bij de beoordeling van de sanctie evenwel rekening met de moei-lijke sociale context waarin Mr X moet werken en leven.

Gezien deze beslissing uitwerking heeft op de beroepsactiviteit van de betrokkene en gezien een cassatieberoep in beginsel wel schorsend is (zie art. 1121/5, 3° Ger. W.) past het te zeggen voor recht dat een eventueel hoger beroep tegen deze beslissing de tenuitvoerlegging ervan zal schorsen.

OM DEZE REDENEN, DE TUCHTRAAD VOOR AD-VOCATEN VAN DE ORDES VAN HET RECHTSGEBIED VAN HET HOF VAN BEROEP TE ANTWERPEN,

Rechtsprekend in tuchtzaken, in eerste aanleg tegensprekelijk;

Verklaart de tuchtvervolging toelaatbaar;

Verklaart de tenlasteleggingen bewezen.

Beslist Mr. X een effectieve schorsing op te leggen van 14 dagen.

Zegt voor recht dat een eventueel hoger beroep tegen deze beslissing de tenuit-voerlegging ervan zal schorsen.

Houdt de uitspraak over de kosten aan.

36

Ieper is een bloeiende stad en een internationale

trekpleister, getuige daarvan is de recente

toevloed van toeristen uit alle mogelijke landen.

In de aanloop naar de zomer krijgt u van een

ervaringsdeskundige drie tips waar u, soms

onvermoed, lekker eet op een schitterend terras. FRANCIS VER ELST IS ADVOCAAT AAN DE BALIE VAN IEPER EN STAFHOUDER VAN DE OFFICIEEL KLEINSTE BALIE VAN HET VLAAMSE LANDSGEDEELTE.

CULINAIRE AANBEVELINGEN VAN CONFRATERS

WAAR EET

Hotel restaurant Ariane is vanuit de rechtbank perfect te voet te bereiken. U passeert onderweg enkele toeristische trekpleisters als de Lakenhalle en de Sint-Maartens kathedraal. Wilt u er op een minder sportieve dag echter per auto naartoe, dan kunt u parkeren op de parking van het hotel. De keuken is verzorgd en aan de achterzijde van het restaurant ligt een terras verscholen in het groen, uitkijkend op een prachtige vijver. Voor een maandmenu betaalt u tot 60 euro, een lunch hebt u al voor 16 euro.

De Fonderie is een recent restaurant, ingericht in de oude maar volledig gerestaureerde gebouwen van de firma Picanol. Een uniek kader, dat al vanaf dag één een hype was onder de Ieperlingen. Het terras is een oase van rust, ook al ligt het op wandelafstand van het centrum. Bij zonnig weer een uiterst aangename plaats. Probeer zeker eens de vitello tonato en de osso bucco milanese. Voor de zoetekauwen: hun moelleux au chocolat is om de vingers bij af te likken. Voor 15 euro geniet u van een lekkere lunch.

Gelegen tussen de hoge bomen van het domein van het kasteel van Zonnebeke: restaurant Koklikoo. Wie wat meer tijd heeft of met een groep iets te vieren heeft, eet hier uitstekend, met een vriendelijke en familiale bediening. Vanop het terras hebt u een prachtig uitzicht op het domein en het kasteel, waarin het Memorial museum Passchendaele gehuisvest is. De cote à l’os is van superieu-re kwaliteit, maar enkel voor grote eters, en de sabayon wordt aan tafel geklopt. De ideale plek om uzelf een plezier te doen.

HOTEL RESTAURANT ARIANE SLACHTHUISSTRAAT 58 8900 IEPER

DE FONDERIE POLENLAAN 3 8900 IEPER

KOKLIKOO MIEPERSTRAAT 7 8980 ZONNEBEKE

Op 19 februari vond de jaarlijkse

quiz van de Jonge Balie Oudenaarde

plaats. 14 ploegen van vier, een bonte

mengeling van advocaten, magistra-

ten, sponsors en sympathisanten,

namen het tegen elkaar op.

Welke Belg de nieuwe voorzitter is

van het Europees Hof van Justitie

was algemeen bekend. Hoeveel jaar

jonger de nieuwe toyboy van Les-

ley-Ann Poppe is iets minder. De

ploeg ‘Henri kan het niet aan’ - met

als groepsnaam een ode aan de quiz-

master - won verdienstelijk, en de

prijzentafel leverde zelfs voor de

laatste ploeg nog een mooie troost-

prijs op.

BALIE OUDENAARDE

(K)WIST HET

ID

37

NIEUWS EN ACTIVITEITEN

UIT DE BALIESBALIE BRUSSEL

125 JAAR VPG

Het Vlaams Pleitgenootschap (VPG) bij de balie te Brussel bestaat 125

jaar. Reden te meer om haar traditionele openingszitting met extra

luister te vieren. Een verhoogde terreurdreiging eind 2015 gooide helaas

roet in het eten, maar met evenveel enthousiasme maakte het VPG-be-

stuur er op 4 maart 2016 een fantastische, burleske avond van.

Opgericht in 1891 is het VPG bijna 100 jaar ouder dan de Neder-

landse Orde van Advocaten bij de balie te Brussel. Al van bij het

begin behartigt het VPG de belangen van de Vlaamse advocaten

en rechtzoekenden in en rond de hoofdstad en draagt het bij tot

een kwalitatief hoogstaande vorming van advocaten.

Dat het VPG ook vandaag nog een relevante organisatie is, be-

wees ze op deze openingszitting. Openingsredenaar Jelle Flo

legde de pijnpunten bloot in de hedendaagse verhouding tussen

de uitvoerende en de rechterlijke macht in België. VPG-voorzit-

ter Liesbeth Jansens en stafhouder Kathleen Vercraeye repliceer-

den. Joris Tiebout, CEO van Abbatoir NV, ontving de Prijs van de

Vlaamse Pleiter voor zijn niet aflatend pleidooi bij de Vlaamse

ondernemers in Brussel over het belang van hun sociaal engage-

ment. Verder werden de laureaten van de VPG-pleitwedstrijd in

de kijker gezet en kreeg mr. Steven Dewulf de prijs van de meest

verdienstelijke stagiair voor zijn opmerkelijke inzet in zijn

pro-Deodossiers.

Een openingsbanket en galabal in ‘burlesk’ thema – denk cabaret

meets The Great Gatsby – sloten de dag af.

De Antwerpse rechtbank en balie sloegen de handen in elkaar en organiseerden op 22 april voor het eerst samen

een revue. Reeds 10 jaar werken magistraten, advocaten en griffiers samen in het befaamde vlinderpaleis. Nu

stonden ze er samen op de planken. De ongezouten mening van de bewoners en bezoekers van het paleis over

elkaar en over het paleis zorgden voor een ongekend en vooral onuitgegeven spektakel. De acteurs en muzikan-

ten namen na afloop een daverende staande ovatie in ontvangst van de massaal opgedaagde aanwezigen.

BALIE ANTWERPEN

10 JAAR VLINDERPALEIS ZORGT VOOR SPEKTAKEL

BALIE OUDENAARDE

38

NAAST BUREEL & BALIE

EXTRAMUROS

HISTORISCH STAFHOUDERSDEBAT 15 JAAR COMMUNAUTAIRE ORDES

Van nostalgie naar de vroegere Nationale

Orde van Advocaten was geen sprake, en

de stafhouders erkenden de meerwaarde

van de communautaire Ordes, zeker op

het vlak van politiek lobbywerk en infor-

matisering. Ze beklemtoonden echter

ook de noodzaak om hun bevoegdheden

scherper af te baken van die van de loka-

le Ordes en om verdere stappen te zetten

naar professionalisering, bijv. bij de

stagescholen. Rond de tafel heerste een

grote consensus om per zittingsplaats

het sociale weefsel van de advocatuur

zoveel mogelijk in stand te houden.

De advocatuur ondervindt van alle kan-

ten toenemende concurrentie en wordt

tegelijk geconfronteerd met andere

verwachtingen van cliënten. De advo-

caat van de toekomst zal zijn toegevoeg-

de waarde meer in de markt moeten

zetten en meespringen op de trein van

de digitalisering. Daarbij moet hij erover

waken dat hij een voldoende duidelijk

profiel overhoudt. Hij zal moeten ingaan

op de vraag van cliënten naar meer voor-

spelbare erelonen en daarom wellicht

meer moeten werken met gedeeltelijke

forfaitaire honoraria.

Het stafhoudersdebat sluit aan bij een

ruimer gedenkproject over 15 jaar

communautaire Ordes, dat tegen het

einde van dit kalenderjaar moet resul-

teren in een boek over verleden, heden

en toekomst van de OVB en de OBFG. Tot

slot keurden alle aanwezigen een motie

goed waarin ze de regering opriepen

de fundamenten van de rechtsstaat te

waarborgen, en waarin ze de situatie in

de Belgische gevangenissen aankloegen

en het belang van investeren in justitie

benadrukten.

1. Brigitte Vander Meulen, stafhouder balie Brugge, Françoise Dorange, stafhouder balie Namen,

Wim De Bruyn, vice-stafhouder balie Dendermonde en Jean-Max Gustin, stafhouder balie Doornik.

2. Erik Schellingen, stafhouder balie Tongeren, Frédéric Gavroy, stafhouder balie Luxemburg, Eric Halsband, stafhouder

balie Leuven, Olivier Haenecour, stafhouder balie Bergen en Christian Vandenbogaerde, stafhouder balie Kortrijk.

3. In de statige Albert I-zaal van het Paleis der Academiën in Brussel debatteerden de Belgische stafhouders.

4. Jean-Pierre Buyle, ondervoorzitter Avocats.be, Dominique Matthys, voorzitter OVB en Patrick Henry, voorzitter

Avocats.be

5. Alle Belgische stafhouders op een rijtje. Van heimwee naar de Nationale Orde is geen sprake, maar op sommige

vlakken maakt eendracht macht.

6. Na afloop van het debat, genoten de stafhouders van een gezellige receptie.

7. Christian Vandenbogaerde, stafhouder balie Kortrijk, Nicolas Dubois, stafhouder balie Waals-Brabant, Koen Lips,

stafhouder balie Gent en François Dembour, stafhouder balie Luik.

8. Aandachtig luisteren tijdens het debat. Vooraan in beeld: Brigitte Vander Meulen, stafhouder balie Brugge, Françoise

Dorange, stafhouder balie Namen, Wim De Bruyn, vice-stafhouder balie Dendermonde, Jean-Max-Gustin, stafhouder

balie Doornik, Dirk Van Coppenolle, stafhouder balie Hasselt en Pierre Henry, vice-stafhouder Verviers.

OP 19 MEI 2016 KWAMEN ALLE BELGISCHE STAFHOUDERS BIJEEN IN DE STATIGE ALBERT I-ZAAL

VAN HET PALEIS DER ACADEMIËN TE BRUSSEL VOOR EEN HISTORISCH DEBAT. ONDER HET VOOR-

ZITTERSCHAP VAN VOORZITTERS DOMINIQUE MATTHYS EN PATRICK HENRY DEBATTEERDEN ZE

OVER ENERZIJDS DE TOEKOMST VAN DE STRUCTUREN VAN DE ADVOCATUUR EN ANDERZIJDS DE

TOEKOMST VAN HET ADVOCATENBEROEP. 3

3

5

6

1

7 8

2

4

40

AD REM JAARGANG 15 – NR.2 2016

VERANTWOORDELIJKE UITGEVERDominique Matthys, voorzitter Orde van Vlaamse Balies Staatsbladsstraat 8, 1000 Brussel Tel. 02 227 54 70, Fax 02 227 54 79 E-mail: info@advocaat.be www.advocaat.be

REDACTIEMarijke Aps Bart CoppeinBabette De GromAnn Devroe Bruno De Vuyst Frank Judo Jan-Pieter MateusenDominique MatthysAnne-Lise Ndeber Katlijn Pollaris Gracy Saerens Ingrid SpeelsAnne Thys Nicolaas Vinckier

CONCEPT & REALISATIE

Vorstemanstraat 14A, B, 2000 Antwerpen Tel. 03 260 08 30 www.headlinepublishing.be

RECLAMEREGIE

Bie Van Cleuvenbergen B-Net Tel. 016 63 20 65 bie@b-net.be

Alle adreswijzigingen van advocaten moeten doorgegeven worden aan de balie.

Lees Ad Rem ook online via OrdeExpress of op www.advocaat.be/adrem.

COLOFONSTAGIAIR AAN HET WOORD

EERSTE MAAND

NAAM: VALERIE GHYSENUNIVERSITEIT: KU LEUVEN – MAASTRICHT UNIVERSITYBALIE: HASSELTKANTOOR: GEVACO ADVOCATEN

“Ja, en ze is voorbij gevlo-

gen! Ik heb op korte tijd

enorm veel geleerd. De

universiteit bereidt je wel voor op de theorie, maar

wat de praktijk betreft weet je eigenlijk van niets.

Gelukkig staan medestagiairs en collega’s altijd klaar

wanneer ik vragen heb. Ik word supergoed begeleid.”

“Ik startte pas in februari

en heb zo veel introducties

en uitleg gemist die de

sta giairs in september kregen. Maar mijn vrees dat ik

niet zou kunnen aansluiten, bleek onterecht. Dankzij

de activiteiten van de Jonge Balie maakte ik snel

kennis met de andere stagiairs en verdween het ge-

voel een nieuweling te zijn al gauw. De solidariteit is

hier groot – iedereen is bereid hulp te bieden of uitleg

te geven waar nodig – en het Hasseltse balieleven

zorgt bovendien voor de nodige sociale contacten.”

“Vorig jaar liep ik hier in

mei en juni al stage. Zo had

ik al een redelijk beeld van

het beroep. Dat ik hier nu

echt werk, heeft mijn en-

thousiasme alleen maar vergroot. Het beroep is

enorm gevarieerd en ik ben zeker niet aan een bu-

reau gekluisterd. Het beroep overtreft zelfs mijn

verwachtingen.”

VIEL JE EERSTE MAAND MEE?

WAT VIEL JE OP AAN DE BALIE?

VOLDOET HET BEROEP VAN ADVOCAAT AAN JE VERWACHTINGEN?

OVB GAAT VERDER

ID

ADVOCAAT.BE: NIEUW, MOBIEL EN GEBRUIKSVRIENDELIJK

Sinds begin mei is de website van de OVB volledig vernieuwd. Ze heeft een hedendaagse look gekregen, is mobiel consulteerbaar (tablet, smartphone) en vooral: ze is aangepast aan de noden van de bezoekers. Die zoeken blijkbaar vooral contactgegevens van advocaten en concrete informatie en oplossingen voor hun problemen. Daarom besteedde de OVB extra aandacht aan een performante zoekfunctie én voegde ze 6 thema’s toe (relatie en gezin, strafrecht, ondernemen, woning, consumenten en geldpro-blemen en werk) met tips en aandacht voor de rol van de advocaat.

WELKOM OP DE ALGEMENE VERGADERING VAN DE OVB

Met zo’n 80 vertegenwoordigers uit de 14 balies evalueert de algemene vergadering de werkzaamheden van de raad van bestuur en beslist zij over zaken die tot de bevoegd-heid van de OVB behoren. Alle algemene vergaderingen zijn openbaar. De meeste vinden plaats in het Provincie-huis in Leuven. Benieuwd hoe zo’n algemene vergadering te werk gaat? De laatste van dit gerechtelijk jaar vindt plaats op 29 juni: welkom.

UW BALIE IN AD REM?Belangrijke wetenswaardigheden uit uw eigen balie? Leuke nieuwtjes? Spannende activiteiten? Vooruitstrevende veranderingen?Laat het ons weten via adrem@advocaat.be want Ad Rem maakt plaats voor de balies!

41

*PUB*

Discover the possibilities of CICERO LawPack

www.cicerosoftware.comsales@cicerosoftware.com

SOFTWARE FOR LAWYERS AND LEGAL DEPARTMENTS

CICERO LawPack is al meer dan 30 jaar gespecialiseerd in software voor advocaten, onder meer door een zeer persoonlijke aanpak en de voortdurende verbeteringen en de ontwikkeling van nieuwe toepassingen die uw werk gemakkelijker en effi ciënter maken.

Profi teer van onze cloud oplossing. Al uw apparaten verbonden en gesynchroniseerd.

http://www.advocatensoftware.be/

Cover 200 mm

Jura, uw virtuele juridische bibliotheek

Wie groot is, moet slim zijn.

Meer weten over Jura? Kijk op www.wolterskluwer.be/jura/nljura@wolterskluwer.be 0800 95 177

In Jura krijgt elk stukje wetgeving, rechtspraak en rechtsleereen unieke plaats. Groot zijn is geweldig, maar heeft ook zijn minpuntjes. Zo boet een grote juridi-sche bibliotheek al snel in aan toegankelijkheid. Bij Jura is dat gevaar zo goed als nihil. Dat komt omdat we elk stukje wetgeving, rechtspraak en rechtsleer, hoe klein ook, zorg-vuldig vastklikken volgens het systeem van het recht. U weet dus exact waar u moet zijn om te vinden wat u zoekt.

adv-LA-JURA-180x180mm.indd 1 12/01/16 13:52

Belg worden BP/MONONAN-BI14001De geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 30,00 (€ 28,30 excl. btw)

De rechtsplegingsvergoeding in al zijn facetten BP/RPV-BI16001 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 95,37 (€ 89,97 excl. btw)Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 2016. BP/NWPV-BI16057Wijzigingen van 2015 ........ ex. Abonnement: € 120,00 (€ 113,21 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 156,00 (€ 147,17 excl. btw)Woningkwaliteitsbewaking in het Vlaamse Gewest BP/R_P-BI16088 ........ ex. Abonnement: € 114,84 (€ 108,34 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 149,29 (€ 140,84 excl. btw)Praktijkboek De vennootschap BP/PGVSO-BI16001 met sociaal oogmerk ........ ex. Eenmalige aankoop: € 85,00 (€ 80,19 excl. btw)Uitlegging, verbetering en herstel BP/ARTCOMM-BI16001van rechterlijke uitspraken ........ ex. Abonnement: € 54,05 (€ 50,99 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 70,27 (€ 66,29 excl. btw)

Effi ciënt procederen BP/GANDPUC-BI15001voor een goede rechtsbedeling XLIste Postuniversitaire Cyclus Willy Delva 2014-2015 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 210,00 (€ 198,11 excl. btw)

Prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof BP/APR-BI16082 ........ ex. Abonnement: € 46,50 (€ 43,87 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 93,00 (€ 87,74 excl. btw)

Arbitration in Belgium. A Practitioner's Guide BT/LAW071-BI16001 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 185,00 (€ 174,53 excl. btw)Sociaal Zakboekje 2016/1 BP/SOCZ-PB ........ ex. Abonnement: € 113,05 (€ 106,65 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 146,97 (€ 138,65 excl. btw)

Verkeerszakboekje 2016 BP/VKZ-PB ......... ex. Abonnement: € 80,99 (€ 76,41 excl. btw) ......... ex. Eenmalige aankoop: € 105,29 (€ 99,33 excl. btw)

Beslagzakboekje 2016 BP/BSLZ-PB ........ ex. Abonnement: € 80,99 (€ 76,41 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 105,29 (€ 99,33 excl. btw)

Fundamentele Belgische wetgeving 2016 BP/NFBW-YB ........ ex. Abonnement: € 847,41 (€ 799,44 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 1.101,63 (€ 1.039,27 excl. btw)

Bestellen is makkelijk: bel 0800 14 500 fax 0800 17 529 info@wolterskluwer.be shop.wolterskluwer.be

16-0

087-

2 -

V.U

.: H

ans S

uijk

erbu

ijk, R

aghe

no B

usin

ess P

ark,

Mot

stra

at 3

0, 2

800

Mec

hele

n -

Bijs

luite

r bij

Ad R

em v

an 1

5 ju

ni 2

016

In de kijker: Belg worden

De geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

Kwalitatief informatieaanbod voor de advocaat

Juni 2016

Al onze prijzen zijn btw inbegrepen. Als u bestelt op shop.wolterskluwer.be, betaalt u geen verzend-kosten. U betaalt pas na ontvangst van de factuur. Bij ondertekening van deze bestelling verklaart u zich akkoord met de verkoopsvoorwaarden van Wolters Kluwer. De verkoopsvoorwaarden kunnen geraadpleegd worden op www.wolterskluwer.be of via email opgevraagd worden: info@wolterskluwer.be. Wolters Kluwer respecteert uw privacy. Uw gegevens worden enkel gebruikt om u op de hoogte te houden van uitgaven en activiteiten van Wolters Kluwer. Checkt u graag wat er over uzelf in ons bestand zit? Of wilt u dat we uw adres schrappen? Neem dan contact op met Wolters Kluwer Belgium nv, Motstraat 30, 2800 Mechelen. Wenst u niet dat uw gegevens worden doorgegeven aan bedrijven of organisaties met interessante informatie voor u, kruis dan dit vakje aan .

Voornaam

Naam

Beroep/Functie

Bedrijf/Organisatie

Juridische Vorm Btw

Straat Nr/bus

Postcode Woonplaats

Tel. Fax

E-mail

Ja, ik wil via e-mail op de hoogte blijven van uw promoties, nieuws en activiteiten.

Datum Handtekening

Al onze prijzen zijn btw inbegrepen. Als u bestelt op shop.wolterskluwer.be, betaalt u geen verzend-kosten. U betaalt pas na ontvangst van de factuur. Bij ondertekening van deze bestelling verklaart u zich akkoord met de verkoopsvoorwaarden van Wolters Kluwer. De verkoopsvoorwaarden kunnen geraadpleegd worden op www.wolterskluwer.be of via email opgevraagd worden: info@wolterskluwer.be. Wolters Kluwer respecteert uw privacy. Uw gegevens worden enkel gebruikt om u op de hoogte te houden van uitgaven en activiteiten van Wolters Kluwer. Checkt u graag wat er over uzelf in ons bestand zit? Of wilt u dat we uw adres schrappen? Neem dan contact op met Wolters Kluwer Belgium nv, Motstraat 30, 2800 Mechelen. Wenst u niet dat uw gegevens worden doorgegeven aan bedrijven of organisaties met interessante informatie voor u, kruis dan dit vakje aan .

Mijn WATERDICHTE GARANTIE: indien ik, om welke reden ook, niet tevreden zou zijn over de bestelde publicatie(s) (met uitzondering van e-books), dan stuur ik ze binnen de 14 dagen na ontvangst terug. Wolters Kluwer bezorgt mij dan een creditnota. Zonder discussie, zonder vragen. Stuur mij dus zo snel mogelijk de publicatie(s) die ik hiernaast aankruis.

Dhr Mevr

� Gratis levering

� Betaal na ontvangst op factuur of via Zoomit

� Bestel in enkele clicks

� Snellere verwerking van uw bestelling

Bestel eenvoudiger online: shop.wolterskluwer.be

Uw klantenreferentie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16-0087-2

Ja, ik vervolledig mijn bibliotheek.

Bijlage - Insert Wolters Kluwer bij Ad Rem - juni 2016

2

Hetzomerprogrammavan M&D Seminars

M&D Seminars werd opgericht in 1990. Sinds 2013 maakt M&D Seminars deel uit van Kluwer Opleidingen nv.www.mdseminars.be

EstatePlannings-dagen26 en 30augustus 2016

Juristen-dagen

23, 25 en 30augustus 2016

Webinar Days

7 en 18augustus 2016

Leuvenseen Gentse Wetsdagen4 t.e.m. 8juli 2016

adv-LA-KluwOpl-180x180mm-03052016.indd 1 3/05/16 19:06shop.wolterskluwer.be

Wolters Kluwert.a.v. klantenserviceDA 850-113-2Ragheno Business ParkMotstraat 302800 Mechelen

ONNODIG TE FRANKEREN

2 11

In de kijker: Belg wordenDe geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

PUBLIEK RECHT

Belg wordenDe geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

Auteurs: F. Caestecker, N. Perrin, T. Eggerickx, B. Renauld Nawoord: G.-R. De Groot, P. Wautelet

Sinds 1984 is onze nationaliteit geregeld in het Wetboek van de Belgische nationaliteit. Maar in de honderdvijftig jaren die daaraan voorafgingen, was wetgeving daaromtrent niet altijd even duide-lijk. Nu eens veranderde ze in het belang van de bewindvoerders, dan weer kregen economische of emancipatorische motieven de bovenhand.

Dit boek biedt een uniek overzicht van de geschiedenis van de nationaliteitsverwerving in België en de totstandkoming van onze huidige wetgeving. Dat gebeurt in twee grote delen: voor en na 1984. De historisch beschrijvingen worden telkens toegelicht met voorbeelden en de concrete situatie: grafi eken en tabellen geven de demografi sche evolutie weer van de instroom en de afkomst van de buitenlanders die Belg wilden worden.

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/MONONAN-BI14001

Bestelcode: BP/MONONAN-BI14001 Omvang: 300 pagina'sEenmalige aankoop: € 30,00 (€ 28,30 excl. btw)

Nieuw

3

De rechtsplegingsvergoeding

in al zijn facettenBart Van den Bergh - Sven Sobrie

shop.wolterskluwer.be 3

Nieuw

GERECHTELIJK RECHT

De rechtsplegingsvergoeding in al zijn facetten

Auteurs: B. Van den Bergh, S. Sobrie

Bekijk de inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/RPV-BI16001

Bestelcode: BP/RPV-BI16001 Omvang: 250 pagina'sEenmalige aankoop: € 95,37 (€ 89,97 excl. btw)

Dit boek biedt een overzicht van de diverse aspecten van de rechtsplegingsvergoeding. Zo wordt o.a. ingegaan op de rechtsplegingsvergoeding en de rechtsmiddelen, de rechtsplegingsvergoeding en de waarde van de vordering, de rechtsplegingsvergoeding en de procedures bij de hoogste rechtscolleges, in internationale context, e.d.m. Hierbij wordt in voetnoot ook uitvoerig verwezen naar rechtspraak en rechtsleer. Via een handig trefwoordenregister kan de rechtspracticus snel zijn weg vinden naar een oplossing voor zijn concreet probleem.

Het is het ideale praktische werkinstrument voor wie dagelijks geconfronteerd wordt met de rechts-plegingsvergoeding, de advocaat en de magistraat in het bijzonder.

Nieuw

4

shop.wolterskluwer.be4

Nieuw

PUBLIEK RECHT

Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 2016. Wijzigingen van 2015

Auteur: A. Desmet

De Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening werd in 2014 fl ink dooreengeschud, zeker door het decreet betreffende de Omgevingsvergunning. Wie dacht dat er nu een tijd van bezinning zou komen, is er aan voor de moeite, want in 2015 kreeg de Codex een nieuwe onderhoudsbeurt.

Wie gewapend wil zijn om de nieuwe wijzigingen van de Codex en straks in februari 2017 om de inwerkingtreding van het Omgevingsdecreet aan te kunnen, zal nood hebben aan de parlementaire voorbereiding van deze decreten. In die documenten dient immers de wil van de decreetgever te worden gezocht. Als praktisch sluitstuk bevat het boek de integrale actuele gecoördineerde tekst van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 2016.

De parlementaire voorbereiding van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening in de Reeks Nieuwe Wetgeving is de enige vindplaats waar de parlementaire voorbereiding van alle decreten die deze Codex wijzigen op een gesystematiseerde en praktisch hanteerbare wijze bijeengebracht zijn.

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/NWPV-BI16057

Bestelcode: BP/NWPV-BI16057 Omvang: 818 pagina'sAbonnement: € 120,00 (€ 113,21 excl. btw)Eenmalige aankoop: € 156,00 (€ 147,17 excl. btw)

Nieuw reeks-boek

5

shop.wolterskluwer.be 5

Nieuw

PUBLIEK RECHT

Woningkwaliteitsbewaking in het Vlaamse Gewest

Auteur: T. Vandromme

Dit boek beschrijft de verschillende instrumenten op het vlak van woningkwaliteitsbewaking die van toepassing zijn in het Vlaamse Gewest. Na een uitgebreide inleiding waarin het kader van de woningkwaliteitsbewaking wordt geschetst (grondrecht op wonen, bevoegdheidsverdeling inzake huisvesting, toepassingsgebied van de Vlaamse Wooncode), wordt ingegaan op de gewestelijke en gemeentelijke woningkwaliteitsnormen.

Verder komen de administratieve en strafrechtelijke procedure uit de Vlaamse Wooncode aan bod, maar ook de onbewoonbaarverklaring volgens de Nieuwe Gemeentewet wordt behandeld. Daar-naast wordt tevens ingegaan op de fi scale procedure uit het Heffi ngsdecreet. Vervolgens worden ook de federale strafbepalingen inzake huisjesmelkerij en de herhuisvestingsproblematiek onderzocht.Het boek eindigt met de private handhaving van woningkwaliteitsgebreken, m.n. de gevolgen van woningkwaliteitsgebreken op een lopende huurovereenkomst.

Dit boek is het enige dat op integrale wijze alle aspecten van de woningkwaliteitsbewaking in het Vlaamse Gewest behandeld. Het is geschreven vanuit de praktijk en bevat daardoor concrete ant-woorden op praktijkvragen. De auteur wordt algemeen erkend als dé specialist inzake woningkwali-teitsbewaking in het Vlaamse Gewest.

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/R_P-BI16088

Bestelcode: BP/R_P-BI16088 Omvang: 360 pagina'sAbonnement: € 114,84 (€ 108,34 excl. btw)Eenmalige aankoop: € 149,29 (€ 140,84 excl. btw)

Nieuw reeks-boek

6

shop.wolterskluwer.be6

Nieuw

VENNOOTSCHAPS-EN VERENIGINGSRECHT

Praktijkboek De vennootschap met sociaal oogmerk

Auteurs: D. A. J. Coeckelbergh, L. Jacobs, M. Bosschaert

Dit Praktijkboek is het eerste boek in tien jaar over de vennootschappen met een sociaal oogmerk en het enige dat het onderwerp vanuit alle hoeken benadert. Het boek plaatst het ontstaan van de vso’s niet alleen in een historisch en internationaal perspectief, maar belicht ook alle onderdelen van hun statuten. Het maakt ook duidelijk hoe een vso wordt opgericht, welke vormen ze kan aannemen en hoe ze wordt stopgezet. Daarnaast maakt dit Praktijkboek ook de vergelijking met de vzw-vorm, met handelsvennootschappen en met coöperaties, besteedt het ruim aandacht aan de boekhouding en de jaarrekening, het fi scale statuut, de fi nanciering en de subsidieerbaarheid. Ook werken met vrijwilligers en de samenwerkingsverbanden komen ruim aan bod. Dit boek biedt ook een stand van zaken met cijfers en praktijkvoorbeelden.

Het is een onmisbare inspiratiebron bij het voorbereidend wetgevend werk voor de hervorming van het vennootschaps- en verenigingsrecht.

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online

shop.wolterskluwer.be/PGVSO-BI16001

Bestelcode: BP/PGVSO-BI16001 Omvang: 420 pagina'sEenmalige aankoop: € 85,00 (€ 80,19 excl. btw)

Nieuw

7

Nieuw

shop.wolterskluwer.be 7

GERECHTELIJK RECHT

Uitlegging, verbetering en herstel van rechterlijke uitspraken

Auteur: C. Van Severen

Zodra de rechter een voor hem aanhangig gemaakt geschilpunt defi nitief beslecht, put hij zijn rechts-macht op dat punt uit en kan hij niet meer op zijn beslissing terugkomen. Dergelijke vergissingen kun-nen alleen door een rechtsmiddel worden rechtgezet. Onder bepaalde voorwaarden is het de rechter echter toegestaan zijn eerder gewezen beslissingen uit te leggen in zoverre die onduidelijk of dubbelzin-nig zijn, alsook de daarin geslopen kennelijke materiële vergissingen te verbeteren.

De toepassingsmodaliteiten van deze correctiemechanismen worden, sinds de invoering van het Gerechtelijk Wetboek, geregeld in de artikelen 793-801bis Ger.W.

Met de wet van 24 oktober 2013 werd een derde mogelijkheid toegevoegd voor de rechter om “ge-breken” aan de eerder door hem gewezen uitspraken te corrigeren. De rechter kan voortaan ook de omissie in zijn uitspraken herstellen wanneer hij naliet één of meer voor hem aangebrachte geschil-punten te beslechten (art. 794/1 Ger.W.). De wetgever maakte meteen van de gelegenheid gebruik om de bestaande artikelen in het Gerechtelijk Wetboek over de uitlegging en verbetering van rechterlijke uitspraken bij te stellen, met het oogmerk de effi ciëntie van deze rechtsinstrumenten te verhogen en hun gebruik aan te moedigen, eerder dan een beroep te doen op de in het wetboek voorziene rechts-middelen.

Dit boek onderzoekt voor elk instrument wanneer het toepassing kan vinden, wie de procedure kan opstarten, de wijze waarop dat moet gebeuren, het verloop van de procedure, de aard van de te wijzen beslissing met de gevolgen daarvan en de rechtsmiddelen die daartegen open staan.

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/ARTCOMM-BI16001

Bestelcode: BP/ARTCOMM-BI16001 Omvang: 184 pagina'sAbonnement: € 54,05 (€ 50,99 excl. btw)Eenmalige aankoop: € 70,27 (€ 66,29 excl. btw)

Nieuw reeks-boek

8

shop.wolterskluwer.be8

Nieuw

Het werk biedt een volledig en diepgaand overzicht van alle specifi eke aspecten van het stellen van prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof. De problematiek wordt zowel benaderd vanuit het oogpunt van de verwijzende rechter als van het Grondwettelijk Hof zelf. Ook aan de gevolgen van prejudiciële arresten wordt uitgebreid aandacht besteed.

Daarbij wordt de rechtspraak van Het Grondwettelijk Hof zelf, van de hoven en rechtbanken en de Raad van State uitgebreid en kritisch geanalyseerd.

Bekijk de inhoudstafel en bestel online

shop.wolterskluwer.be/APR-BI16082

Bestelcode: BP/APR-BI16082 Omvang: 370 pagina’sAbonnement: € 46,50 (€ 43,87 excl. btw)Eenmalige aankoop: € 93,00 (€ 87,74 excl. btw)

Prejudiciëlevragen aan het Grondwettelijk Hof

J. Smets,F. Debaedts

Nieuw reeks-boek

GRONDWETTELIJK RECHT

Bekijk de inhoudstafel en bestel online

shop.wolterskluwer.be/GANDPUC-BI15001

Bestelcode: BP/GANDPUC-BI15001 Omvang: 825 pagina'sEenmalige aankoop: € 210,00 (€ 198,11 excl. btw)

Effi ciënt procederen voor een goede rechtsbedelingXLIste Postuniversitaire Cyclus Willy Delva2014-2015

P. Taelman (ed.), e.a.

PROCESRECHT

Dit verslagboek besteedt aandacht aan proceseffi ciëntie in zijn verschillende aspecten en dit zowel in het civiele, penale als het publiek procesrecht. De benadering vanuit deze drie invalshoeken laat toe om de divergenties en convergenties binnen het gerechtelijk recht voor het voetlicht te plaatsen.

Nieuw verslag-

boek

9

shop.wolterskluwer.be 9

Nieuw

GERECHTELIJK RECHT

Arbitration in Belgium.A Practitioner's Guide Auteurs: N. Bassiri, M. Draye

Despite the obvious advantages accruing from its central location and the presence of the EU institu-tions in its capital city Brussels, Belgium has never fully fulfi lled its potential to emerge as an attrac-tive jurisdiction for international arbitration. Now, however, with the adoption in 2013 of an entirely new arbitration law, and the accompanying overhaul of the rules of CEPANI, the Belgian Centre for Arbitration and Mediation, Brussels is poised to progress rapidly towards the top rank of European and global seats of arbitration. This is the fi rst comprehensive treatise in English to provide practical guidance to arbitration practitioners, in-house counsel, and judges on how to conduct arbitrati-ons in Belgium. To facilitate its use, it is structured as an article-by-article commentary on the 2013 Law addressing the following aspects of each article:

the purpose of the provision comparison with the UNCITRAL Model Law on Commercial Arbitration party autonomy issues of costs and interplay with the rules of other major arbitration institutions and the New York Convention.

The core of each article commentary is an in-depth analysis that provides recommendations to practitioners and judges. The analysis goes beyond the contents of the commented article and deals with related issues that are not addressed expressly in the Law but may be of relevance for the issues covered in the provision in question. Arbitration professionals will fi nd here convincing evidence of the liberal system for arbitration now prevailing in Belgium, along with rules that refl ect the most recent trends in international practice. The description and analysis offered are sure to contribute to the recognition of Belgium as a global arbitral jurisdiction.

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/LAW071-BI16001

Bestelcode: BT/LAW071-BI16001 Omvang: 688 pagina'sEenmalige aankoop: € 185,00 (€ 174,53 excl. btw)

Nieuw

10

shop.wolterskluwer.be

Nieuwe edities

Sociaal Zakboekje 2016/1 Auteurs: A. Taghon, E. Van Oostveldt, W. van Eeckhoutte

Verkeerszakboekje 2016 Auteurs: L. De Somer, L. Helsen

Beslagzakboekje 2016Auteur: V. Van Herreweghe

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/SOCZ-PB

Omvang: 886 pagina's Abonnement: € 113,05 (€ 106,65 excl. btw)Eenmalige aankoop: € 146,97 (€ 138,65 excl. btw)

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/VKZ-PB

Omvang: 326 pagina's Abonnement: € 80,99 (€ 76,41 excl. btw)Eenmalige aankoop: € 105,29 (€ 99,33 excl. btw)

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/BSLZ-PB

Omvang: +/- 734 pagina's Abonnement: € 80,99 (€ 76,41 excl. btw)Eenmalige aankoop: € 105,29 (€ 99,33 excl. btw)

Nieuwe editie

Nieuwe editie

Fundamentele Belgische wetgeving 2016Auteurs: G. Ballon, H. Cousy, A.M. Dancot-Devriendt, G. De Wilde, L. De Wilde, E. Dirix, F. Gotzen, L. Hellin, F. Hendrickx, P. Lemmens, J. Stuyck, P. Taelman, O. Vanachter, F. Vanistendael, J. Vanlangendonck, E. Wymeersch

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/NFBW-YB

Omvang: 3 boekdelen + apart register (+/- 6600 pagina's) Abonnement: € 847,41 (€ 799,44 excl. btw)Eenmalige aankoop: € 1.101,63 (€ 1.039,27 excl. btw)

Nieuwe editie

Nieuwe editie

10

11

Hetzomerprogrammavan M&D Seminars

M&D Seminars werd opgericht in 1990. Sinds 2013 maakt M&D Seminars deel uit van Kluwer Opleidingen nv.www.mdseminars.be

EstatePlannings-dagen26 en 30augustus 2016

Juristen-dagen

23, 25 en 30augustus 2016

Webinar Days

7 en 18augustus 2016

Leuvenseen Gentse Wetsdagen4 t.e.m. 8juli 2016

adv-LA-KluwOpl-180x180mm-03052016.indd 1 3/05/16 19:06shop.wolterskluwer.be

Wolters Kluwert.a.v. klantenserviceDA 850-113-2Ragheno Business ParkMotstraat 302800 Mechelen

ONNODIG TE FRANKEREN

2 11

In de kijker: Belg wordenDe geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

PUBLIEK RECHT

Belg wordenDe geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

Auteurs: F. Caestecker, N. Perrin, T. Eggerickx, B. Renauld Nawoord: G.-R. De Groot, P. Wautelet

Sinds 1984 is onze nationaliteit geregeld in het Wetboek van de Belgische nationaliteit. Maar in de honderdvijftig jaren die daaraan voorafgingen, was wetgeving daaromtrent niet altijd even duide-lijk. Nu eens veranderde ze in het belang van de bewindvoerders, dan weer kregen economische of emancipatorische motieven de bovenhand.

Dit boek biedt een uniek overzicht van de geschiedenis van de nationaliteitsverwerving in België en de totstandkoming van onze huidige wetgeving. Dat gebeurt in twee grote delen: voor en na 1984. De historisch beschrijvingen worden telkens toegelicht met voorbeelden en de concrete situatie: grafi eken en tabellen geven de demografi sche evolutie weer van de instroom en de afkomst van de buitenlanders die Belg wilden worden.

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/MONONAN-BI14001

Bestelcode: BP/MONONAN-BI14001 Omvang: 300 pagina'sEenmalige aankoop: € 30,00 (€ 28,30 excl. btw)

Nieuw

12

Jura, uw virtuele juridische bibliotheek

Wie groot is, moet slim zijn.

Meer weten over Jura? Kijk op www.wolterskluwer.be/jura/nl jura@wolterskluwer.be 0800 95 177

In Jura krijgt elk stukje wetgeving, rechtspraak en rechtsleereen unieke plaats. Groot zijn is geweldig, maar heeft ook zijn minpuntjes. Zo boet een grote juridi-sche bibliotheek al snel in aan toegankelijkheid. Bij Jura is dat gevaar zo goed als nihil. Dat komt omdat we elk stukje wetgeving, rechtspraak en rechtsleer, hoe klein ook, zorg-vuldig vastklikken volgens het systeem van het recht. U weet dus exact waar u moet zijn om te vinden wat u zoekt.

adv-LA-JURA-180x180mm.indd 1 12/01/16 13:52

Belg worden BP/MONONAN-BI14001De geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 30,00 (€ 28,30 excl. btw)

De rechtsplegingsvergoeding in al zijn facetten BP/RPV-BI16001 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 95,37 (€ 89,97 excl. btw)Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 2016. BP/NWPV-BI16057Wijzigingen van 2015 ........ ex. Abonnement: € 120,00 (€ 113,21 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 156,00 (€ 147,17 excl. btw)Woningkwaliteitsbewaking in het Vlaamse Gewest BP/R_P-BI16088 ........ ex. Abonnement: € 114,84 (€ 108,34 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 149,29 (€ 140,84 excl. btw)Praktijkboek De vennootschap BP/PGVSO-BI16001 met sociaal oogmerk ........ ex. Eenmalige aankoop: € 85,00 (€ 80,19 excl. btw)Uitlegging, verbetering en herstel BP/ARTCOMM-BI16001van rechterlijke uitspraken ........ ex. Abonnement: € 54,05 (€ 50,99 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 70,27 (€ 66,29 excl. btw)

Effi ciënt procederen BP/GANDPUC-BI15001voor een goede rechtsbedeling XLIste Postuniversitaire Cyclus Willy Delva 2014-2015 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 210,00 (€ 198,11 excl. btw)

Prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof BP/APR-BI16082 ........ ex. Abonnement: € 46,50 (€ 43,87 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 93,00 (€ 87,74 excl. btw)

Arbitration in Belgium. A Practitioner's Guide BT/LAW071-BI16001 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 185,00 (€ 174,53 excl. btw)Sociaal Zakboekje 2016/1 BP/SOCZ-PB ........ ex. Abonnement: € 113,05 (€ 106,65 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 146,97 (€ 138,65 excl. btw)

Verkeerszakboekje 2016 BP/VKZ-PB ......... ex. Abonnement: € 80,99 (€ 76,41 excl. btw) ......... ex. Eenmalige aankoop: € 105,29 (€ 99,33 excl. btw)

Beslagzakboekje 2016 BP/BSLZ-PB ........ ex. Abonnement: € 80,99 (€ 76,41 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 105,29 (€ 99,33 excl. btw)

Fundamentele Belgische wetgeving 2016 BP/NFBW-YB ........ ex. Abonnement: € 847,41 (€ 799,44 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 1.101,63 (€ 1.039,27 excl. btw)

Bestellen is makkelijk: bel 0800 14 500 fax 0800 17 529 info@wolterskluwer.be shop.wolterskluwer.be

16-0

087-

2 -

V.U

.: H

ans S

uijk

erbu

ijk, R

aghe

no B

usin

ess P

ark,

Mot

stra

at 3

0, 2

800

Mec

hele

n -

Bijs

luite

r bij

Ad R

em v

an 1

5 ju

ni 2

016

In de kijker: Belg worden

De geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

Kwalitatief informatieaanbod voor de advocaat

Juni 2016

Al onze prijzen zijn btw inbegrepen. Als u bestelt op shop.wolterskluwer.be, betaalt u geen verzend-kosten. U betaalt pas na ontvangst van de factuur. Bij ondertekening van deze bestelling verklaart u zich akkoord met de verkoopsvoorwaarden van Wolters Kluwer. De verkoopsvoorwaarden kunnen geraadpleegd worden op www.wolterskluwer.be of via email opgevraagd worden: info@wolterskluwer.be. Wolters Kluwer respecteert uw privacy. Uw gegevens worden enkel gebruikt om u op de hoogte te houden van uitgaven en activiteiten van Wolters Kluwer. Checkt u graag wat er over uzelf in ons bestand zit? Of wilt u dat we uw adres schrappen? Neem dan contact op met Wolters Kluwer Belgium nv, Motstraat 30, 2800 Mechelen. Wenst u niet dat uw gegevens worden doorgegeven aan bedrijven of organisaties met interessante informatie voor u, kruis dan dit vakje aan .

Voornaam

Naam

Beroep/Functie

Bedrijf/Organisatie

Juridische Vorm Btw

Straat Nr/bus

Postcode Woonplaats

Tel. Fax

E-mail

Ja, ik wil via e-mail op de hoogte blijven van uw promoties, nieuws en activiteiten.

Datum Handtekening

Al onze prijzen zijn btw inbegrepen. Als u bestelt op shop.wolterskluwer.be, betaalt u geen verzend-kosten. U betaalt pas na ontvangst van de factuur. Bij ondertekening van deze bestelling verklaart u zich akkoord met de verkoopsvoorwaarden van Wolters Kluwer. De verkoopsvoorwaarden kunnen geraadpleegd worden op www.wolterskluwer.be of via email opgevraagd worden: info@wolterskluwer.be. Wolters Kluwer respecteert uw privacy. Uw gegevens worden enkel gebruikt om u op de hoogte te houden van uitgaven en activiteiten van Wolters Kluwer. Checkt u graag wat er over uzelf in ons bestand zit? Of wilt u dat we uw adres schrappen? Neem dan contact op met Wolters Kluwer Belgium nv, Motstraat 30, 2800 Mechelen. Wenst u niet dat uw gegevens worden doorgegeven aan bedrijven of organisaties met interessante informatie voor u, kruis dan dit vakje aan .

Mijn WATERDICHTE GARANTIE: indien ik, om welke reden ook, niet tevreden zou zijn over de bestelde publicatie(s) (met uitzondering van e-books), dan stuur ik ze binnen de 14 dagen na ontvangst terug. Wolters Kluwer bezorgt mij dan een creditnota. Zonder discussie, zonder vragen. Stuur mij dus zo snel mogelijk de publicatie(s) die ik hiernaast aankruis.

Dhr Mevr

� Gratis levering

� Betaal na ontvangst op factuur of via Zoomit

� Bestel in enkele clicks

� Snellere verwerking van uw bestelling

Bestel eenvoudiger online: shop.wolterskluwer.be

Uw klantenreferentie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16-0087-2

Ja, ik vervolledig mijn bibliotheek.

13

Annestaat om 16 uur aan de schoolpoort.

www.wolterskluwer.be/beheersoftware/dossier of bel 0800 14 500

Benieuwdnaar het verhaalvan Anne?

Lees verder binnenin!

Advocaat krijgt vleugels

14

Ontdek de andere verhalen op www.wolterskluwer.be/beheersoftware

Advocaat krijgt vleugels

Anne heeft oog voor detailEen maand geleden slaagde Anne er niet in haar kinderen van school af te halen. Haar afspraken met cliënten op kantoor liepen gegarandeerd uit. Bovendien had ze per cliënt extra tijd nodig om dossiers op te zoeken en nadien alle notities te verwerken.

Vandaag pakt Anne haar afspraken op kan-toor anders aan. Ze plaatst alle notities die ze maakt onmiddellijk in het dossier van de cliënt. Op voorhand dossiers op zoeken is ook niet meer nodig, want die opent ze nu onmiddellijk op haar scherm. Zo wint Anne per afspraak heel wat tijd in totaal tot een uur per dag.

Resultaat? Anne staat tegenwoordig stipt om16 uur aan de schoolpoort.

Annes vleugels? Haar Kleos of DLex-beheersoftwarevoor minimale administratie.

15

Ontdek de andere verhalen op www.wolterskluwer.be/beheersoftware

Advocaat krijgt vleugels

Luc heeft oog voor detailEen maand geleden had Luc een discussie met zijn cliënten die niet te spreken waren over de factuur die hij stuurde. Zijn cliënten vroegen naar de details van zijn geleverde prestaties, maar die had Luc niet bijgehou-den. Jammer, want zijn klant schoof de be-taling op de lange baan.

Vandaag registreert Luc zijn gepresteerde uren en gemaakte kosten rechtstreeks in het dossier. Hij presenteert ze samen met de factuur aan zijn cliënten. Zij zien nu zwart op wit welke prestaties hij geleverd heeft voor hun dossier. De facturen van Luc wor-den nu sneller betaald.

Lucs vleugels? Zijn Kleos of DLex-beheersoftwarevoor minimale administratie.

16

www.wolterskluwer.be/beheersoftware/aanvraag of bel 0800 14 500

Kleos DLex

Digitaal dossier (o.a. koppeling of plug-in met Outlook) a aCloudoplossing (online database) aMobiel werken op smartphone en tablet aExtranet module aUitgebreide managementrapporten aHerkenbare Windows look & feel aIntuïtieve interface aBoekhouding Basic aBoekhouding Advanced (Analytisch & Coda) aGeïntegreerde dicteersoftware aJura-integratie a

Onze beheersoftware voorziet in dossier-, documentbeheer, facturatie en boekhouding. Uiteraard zijn er specifiekere functionaliteiten en mogelijkheden, hierover adviseren wij u graag.

Dynamische all-round beheersoftware voor advocaten

Contacteer ons vrijblijvend voor een afspraak of meer info:

KleosDLex

17

Jura, uw virtuele juridische bibliotheek

Wie groot is, moet slim zijn.

Meer weten over Jura? Kijk op www.wolterskluwer.be/jura/nljura@wolterskluwer.be 0800 95 177

In Jura krijgt elk stukje wetgeving, rechtspraak en rechtsleereen unieke plaats. Groot zijn is geweldig, maar heeft ook zijn minpuntjes. Zo boet een grote juridi-sche bibliotheek al snel in aan toegankelijkheid. Bij Jura is dat gevaar zo goed als nihil. Dat komt omdat we elk stukje wetgeving, rechtspraak en rechtsleer, hoe klein ook, zorg-vuldig vastklikken volgens het systeem van het recht. U weet dus exact waar u moet zijn om te vinden wat u zoekt.

adv-LA-JURA-180x180mm.indd 1 12/01/16 13:52

Belg worden BP/MONONAN-BI14001De geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 30,00 (€ 28,30 excl. btw)

De rechtsplegingsvergoeding in al zijn facetten BP/RPV-BI16001 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 95,37 (€ 89,97 excl. btw)Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening 2016. BP/NWPV-BI16057Wijzigingen van 2015 ........ ex. Abonnement: € 120,00 (€ 113,21 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 156,00 (€ 147,17 excl. btw)Woningkwaliteitsbewaking in het Vlaamse Gewest BP/R_P-BI16088 ........ ex. Abonnement: € 114,84 (€ 108,34 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 149,29 (€ 140,84 excl. btw)Praktijkboek De vennootschap BP/PGVSO-BI16001 met sociaal oogmerk ........ ex. Eenmalige aankoop: € 85,00 (€ 80,19 excl. btw)Uitlegging, verbetering en herstel BP/ARTCOMM-BI16001van rechterlijke uitspraken ........ ex. Abonnement: € 54,05 (€ 50,99 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 70,27 (€ 66,29 excl. btw)

Effi ciënt procederen BP/GANDPUC-BI15001voor een goede rechtsbedeling XLIste Postuniversitaire Cyclus Willy Delva 2014-2015 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 210,00 (€ 198,11 excl. btw)

Prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof BP/APR-BI16082 ........ ex. Abonnement: € 46,50 (€ 43,87 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 93,00 (€ 87,74 excl. btw)

Arbitration in Belgium. A Practitioner's Guide BT/LAW071-BI16001 ........ ex. Eenmalige aankoop: € 185,00 (€ 174,53 excl. btw)Sociaal Zakboekje 2016/1 BP/SOCZ-PB ........ ex. Abonnement: € 113,05 (€ 106,65 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 146,97 (€ 138,65 excl. btw)

Verkeerszakboekje 2016 BP/VKZ-PB ......... ex. Abonnement: € 80,99 (€ 76,41 excl. btw) ......... ex. Eenmalige aankoop: € 105,29 (€ 99,33 excl. btw)

Beslagzakboekje 2016 BP/BSLZ-PB ........ ex. Abonnement: € 80,99 (€ 76,41 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 105,29 (€ 99,33 excl. btw)

Fundamentele Belgische wetgeving 2016 BP/NFBW-YB ........ ex. Abonnement: € 847,41 (€ 799,44 excl. btw) ........ ex. Eenmalige aankoop: € 1.101,63 (€ 1.039,27 excl. btw)

Bestellen is makkelijk: bel 0800 14 500 fax 0800 17 529 info@wolterskluwer.be shop.wolterskluwer.be

16-0

087-

2 -

V.U

.: H

ans S

uijk

erbu

ijk, R

aghe

no B

usin

ess P

ark,

Mot

stra

at 3

0, 2

800

Mec

hele

n -

Bijs

luite

r bij

Ad R

em v

an 1

5 ju

ni 2

016

In de kijker: Belg worden

De geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

Kwalitatief informatieaanbod voor de advocaat

Juni 2016

Al onze prijzen zijn btw inbegrepen. Als u bestelt op shop.wolterskluwer.be, betaalt u geen verzend-kosten. U betaalt pas na ontvangst van de factuur. Bij ondertekening van deze bestelling verklaart u zich akkoord met de verkoopsvoorwaarden van Wolters Kluwer. De verkoopsvoorwaarden kunnen geraadpleegd worden op www.wolterskluwer.be of via email opgevraagd worden: info@wolterskluwer.be. Wolters Kluwer respecteert uw privacy. Uw gegevens worden enkel gebruikt om u op de hoogte te houden van uitgaven en activiteiten van Wolters Kluwer. Checkt u graag wat er over uzelf in ons bestand zit? Of wilt u dat we uw adres schrappen? Neem dan contact op met Wolters Kluwer Belgium nv, Motstraat 30, 2800 Mechelen. Wenst u niet dat uw gegevens worden doorgegeven aan bedrijven of organisaties met interessante informatie voor u, kruis dan dit vakje aan .

Voornaam

Naam

Beroep/Functie

Bedrijf/Organisatie

Juridische Vorm Btw

Straat Nr/bus

Postcode Woonplaats

Tel. Fax

E-mail

Ja, ik wil via e-mail op de hoogte blijven van uw promoties, nieuws en activiteiten.

Datum Handtekening

Al onze prijzen zijn btw inbegrepen. Als u bestelt op shop.wolterskluwer.be, betaalt u geen verzend-kosten. U betaalt pas na ontvangst van de factuur. Bij ondertekening van deze bestelling verklaart u zich akkoord met de verkoopsvoorwaarden van Wolters Kluwer. De verkoopsvoorwaarden kunnen geraadpleegd worden op www.wolterskluwer.be of via email opgevraagd worden: info@wolterskluwer.be. Wolters Kluwer respecteert uw privacy. Uw gegevens worden enkel gebruikt om u op de hoogte te houden van uitgaven en activiteiten van Wolters Kluwer. Checkt u graag wat er over uzelf in ons bestand zit? Of wilt u dat we uw adres schrappen? Neem dan contact op met Wolters Kluwer Belgium nv, Motstraat 30, 2800 Mechelen. Wenst u niet dat uw gegevens worden doorgegeven aan bedrijven of organisaties met interessante informatie voor u, kruis dan dit vakje aan .

Mijn WATERDICHTE GARANTIE: indien ik, om welke reden ook, niet tevreden zou zijn over de bestelde publicatie(s) (met uitzondering van e-books), dan stuur ik ze binnen de 14 dagen na ontvangst terug. Wolters Kluwer bezorgt mij dan een creditnota. Zonder discussie, zonder vragen. Stuur mij dus zo snel mogelijk de publicatie(s) die ik hiernaast aankruis.

Dhr Mevr

� Gratis levering

� Betaal na ontvangst op factuur of via Zoomit

� Bestel in enkele clicks

� Snellere verwerking van uw bestelling

Bestel eenvoudiger online: shop.wolterskluwer.be

Uw klantenreferentie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16-0087-2

Ja, ik vervolledig mijn bibliotheek.

18

Hetzomerprogrammavan M&D Seminars

M&D Seminars werd opgericht in 1990. Sinds 2013 maakt M&D Seminars deel uit van Kluwer Opleidingen nv.www.mdseminars.be

EstatePlannings-dagen26 en 30augustus 2016

Juristen-dagen

23, 25 en 30augustus 2016

Webinar Days

7 en 18augustus 2016

Leuvenseen Gentse Wetsdagen4 t.e.m. 8juli 2016

adv-LA-KluwOpl-180x180mm-03052016.indd 1 3/05/16 19:06shop.wolterskluwer.be

Wolters Kluwert.a.v. klantenserviceDA 850-113-2Ragheno Business ParkMotstraat 302800 Mechelen

ONNODIG TE FRANKEREN

2 11

In de kijker: Belg wordenDe geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

PUBLIEK RECHT

Belg wordenDe geschiedenis van de Belgische nationaliteitsverwerving sinds 1830

Auteurs: F. Caestecker, N. Perrin, T. Eggerickx, B. Renauld Nawoord: G.-R. De Groot, P. Wautelet

Sinds 1984 is onze nationaliteit geregeld in het Wetboek van de Belgische nationaliteit. Maar in de honderdvijftig jaren die daaraan voorafgingen, was wetgeving daaromtrent niet altijd even duide-lijk. Nu eens veranderde ze in het belang van de bewindvoerders, dan weer kregen economische of emancipatorische motieven de bovenhand.

Dit boek biedt een uniek overzicht van de geschiedenis van de nationaliteitsverwerving in België en de totstandkoming van onze huidige wetgeving. Dat gebeurt in twee grote delen: voor en na 1984. De historisch beschrijvingen worden telkens toegelicht met voorbeelden en de concrete situatie: grafi eken en tabellen geven de demografi sche evolutie weer van de instroom en de afkomst van de buitenlanders die Belg wilden worden.

Bekijk de volledige inhoudstafel en bestel online shop.wolterskluwer.be/MONONAN-BI14001

Bestelcode: BP/MONONAN-BI14001 Omvang: 300 pagina'sEenmalige aankoop: € 30,00 (€ 28,30 excl. btw)

Nieuw

Het Zomerprogramma M&D Seminars

van

Leuvenseen GentseWetsdagen4 t.e.m. 8juli 2016

Webinar Days

17 en 18augustus 2016

EstatePlannings- dagen26 en 30augustus 2016

Juristen-dagen23, 25 en 30augustus 2016

juristendagen.be

www.zomermd.be

Estate Plannings-dagen26 en 30 augustus 2016

Juristen- dagen23, 25 en 30 augustus 2016

juristendagen.be

Webinar Days

17 en 18 augustus 2016

Leuvense en Gentse Wetsdagen4 t.e.m. 8 juli 2016

Het Zomerprogrammavan

M&D Seminars

Bijlage – Insert M&D Seminars bij Ad Rem – juni 2016

Sessie 1.Actualia M&A: Joint Ventures, aandeelhoudersovereenkomsten en geschillenregelingmeester Michael Heene, managing associate Linklaters LLP Antwerpen

- Governance, verdelen van bevoegdheden, veto-rechten;- Stapsgewijze intrede: optiemechanismen;- Verschillende types effecten, verschillende effecten;- Uitkeringen, dividenden en de grenzen van het leonijns beding;- Exit, tag-along, drag-along;

- Dead-lock, shoot-out procedures;- Geschillenregeling: uitsluiten en uittreden.

Leuven: 4 juli 2016Gent: 5 juli 2016

Sessie 2.Gegevensuitwisseling over belastingen heenmeester Ine Lejeune, partner Law Squaremeester Véronique De Brabanter, counsel Law Squaremeester Liesbeth Vermeire, senior associate Law Square

Gegevensuitwisseling nationaal- Onderzoeks-encontrolebevoegdhedenfiscus- Uitwisselingtussen(fiscale)administratiesopfederaalniveau,entussenfederaal–regionaal(lokaal)niveau

- UitwisselingvaninlichtingentussenfiscaleadministratieenParket(unavia;impactoponderzoeks-enaanslagtermijnen)

- De superdatabank en het “Centraal Aanspreekpunt”, de databank die informatie bevat over de bankrekeningen van de belastingplichtigen

- Meldingsplichtinfiscaleaangifte;Kaaimantaks- Grondrechtenvandebelastingplichtige(zwijgrecht,...)

Gegevensuitwisseling internationaal- Verschillende internationale instrumenten- Bijstandsrichtlijn (richtlijn 2011/16/EU over de administratieve

samenwerking op het gebied van belastingen en tot intrekking van richtlijn77/799/EEG)

- Spaarrichtlijn (richtlijn 2003/48/EG van de Raad betreffende belastingheffingopinkomstenuitspaargeldenindevormvanrentebetaling)

- Verordening(EU)nr.904/2010vandeRaadvan7oktober2010betreffende de administratieve samenwerking en de bestrijding van fraude op het gebied van de belasting over de toegevoegde waarde

Leuven: 4 juli 2016 Gent: 5 juli 2016

Sessie 3.De nieuwe wetgeving overheidsopdrachten 2016Meester Tim Bruyninckx, advocaat Lydian

- Flexibelere plaatsing van overheidsopdrachten?- In-house- Selectie- Wijzigingen aan opdrachten in de uitvoeringsfase- KansenbiedenaanKMO’s

Leuven: 5 juli 2016Gent: 8 juli 2016

Leuvenseen GentseWetsdagen4 t.e.m. 8juli 2016

Sessie 4.Schaderegeling buiten aansprakelijkheid bij verkeersongevallen.Artikelen 29bis en 19bis11 §1 en §2 WAMmeester Stephane Vereecken, advocaat Charlier Advocaten

Schaderegeling buiten aansprakelijkheid aan de hand van recente rechtspraak:- vergoedingsgerechtigdheid van een bestuurder die uit zijn voertuig

werd geslingerd- de vraag wie bestuurder is en hoelang deze hoedanigheid behouden blijft- rechtsregels bij een ongeval met aan spoorstaven gebonden motorrijtuigen

- vergoedbaarheid van bestuurders bij ongekende aansprakelijkheid

Leuven: 5 juli 2016 Gent: 6 juli 2016

Sessie 5.Actualia ontslagmeesterBartVanschoebeke,advocaat-vennootClaeys&Engels(Gent)meesterAnnWitters,advocaat-vennootClaeys&Engels(Antwerpen)

- Het Grondwettelijk Hof en de wet op het eenheidsstatuut: een update- Outplacement anno 2016: hoe zit het er mee?- De sociale overlegorganen opnieuw samengesteld: overzicht van de

beschermingsregels- Het Hof van Cassatie en willekeurig ontslag en de eerste beslissingen

inzake kennelijk onredelijk ontslag: zijn er conclusies te trekken?- Proefbeding onder oude wetgeving en ontslag na 1 januari 2014 én

na verstrijken proefbeding: wat is de juiste termijn?- Verhoging van de bijdragen SWT/SWAV

- Ontslagbescherming en bewijslast in hoofde van de werkgever- Eenzijdige wijziging van de arbeidsovereenkomst - gevolgen –

impliciete verzaking- Het ontslag om dringende reden en de termijn van drie werkdagen:

het Hof van Cassatie bevestigt zijn rechtspraak.

Leuven: 6 juli 2016Gent: 7 juli 2016

Sessie 6.De nieuwe woonfiscaliteitde heer Paul Van Eesbeeck, vennoot Vereycken en Vereycken Legal

De nieuwe woonfiscaliteit na de zesde staatshervorming-De‘motoriek’vandenieuwewoonfiscaliteit:waarvoorwordende

gewesten bevoegd, waarvoor blijft de federale staat bevoegd?- Welke invulling hebben de gewesten gegeven aan hun nieuwe

bevoegdheid voor bestaande leningen en voor nieuwe leningen (met aandacht voor de verschilpunten Vlaams, Waals en Brussels HoofdstedelijkGewest)?

- Diverse topics

Vastgoedfinanciering via de tweede pensioenpijler- Voor welke onroerende goederen bestaat deze alternatieve vastgoedfinanciering?

- Intrestvrije en kapitaliserende voorschotten komen meer en meer op: waarover gaat het?

-Kaneenvoorschotwordenopgenomenterdelgingvanhetsaldovaneen bestaande hypotheeklening? Zo ja, wanneer is dat interessant?

- Welke troeven bieden aflossingsvrije leningen wedersamengesteld door een tweedepijlerpensioen?

- Isvastgoedfinancieringviadetweedepijlervooralinteressantvooreen tweede woning of ook voor een eerste woning of zelfs voor andere onroerende goederen dan een woning?

- Inwelkekrijgtvastgoedfinancieringviadetweedepijlerextrawindindezeilendoordeafkalvingvandewoonbonus,defiscaleontrading van vastgoedverwerving via de vennootschap en de lage intrestvoeten?

- Wat is de impact van de wet van 18 december 2015?-Isvastgoedfinancieringviadetweedepensioenpijlervooraleen

opportuniteit voor zelfstandige bedrijfsleiders of komen ook werknemers ervoor in aanmerking?

Leuven: 6 juli 2016Gent: 7 juli 2016

Leuvenseen GentseWetsdagen4 t.e.m. 8juli 2016

Sessie 7.Privacyrecht in volle verandering. De nieuwe Europese Privacyverordening en andere ontwikkelingenmeester Inge Vanderreken, partner Allen & Overy LLPmeester Peter Van Dyck, senior associate Allen & Overy LLP

De nieuwe Privacyverordening- privacy by design- nieuwe sancties-verplichtingomeendataprotectionofficeraantestellen-hetzng.‘righttobeforgotten’- verplichting om gegevenslekken te melden binnen 72 u.- praktische stappen om een onderneming voor te bereiden op de

Verordening

Controle van werknemersHet nieuwe EU/US Privacy ShieldPrivacyrecht en nieuwe technologieën (zoals big data en connecteddevices)

Leuven: 7 juli 2016Gent: 6 juli 2016

Sessie 8.Fiscale regularisatie anno 2016meester Gerd D. Goyvaerts, advocaat-vennoot Tiberghien

-Historiekvandefiscaleregularisatiesedert2004inBelgië-Waaromnuwééreenfiscaleregularisatieanno2016?-Hetwettelijkekadervanhetwetsontwerpopdefiscaleregularisatie

anno 2016-Knelpunten- Hoe omgaan met deze regeling in de praktijk- Wat met de bevoegdheidsregeling van de Gewesten?- Wat kan men wél en wat kan men niet regulariseren?-Hoehetfiscaalverjaardkapitaaltebegroten?- Welke procedure te volgen indien men opteert voor een aangifte in fiscaleregularisatie

- Wat zijn de bevoegdheden van het CPR ?- Wat bij betwistingen met het CPR?-Watzijnderechtsverhoudingennàdegedanefiscaleregularisatie- Hypothetische voorbeelden uit de praktijk-Watmetdiegenendiegééngebruikmakenvandefiscale

regularisatie 2016?

Leuven: 7 juli 2016Gent: 8 juli 2016

Sessie 9.Actua omgevingsrechtmeesterBartDeBecker,advocaat-vennootLexeco(Kortrijk)

- Wijzigingen Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening- Wijzigingen uitvoeringsbesluiten ruimtelijke ordening en milieu- Wijzigingen procedure Raad voor Vergunningsbetwistingen- Decreet complexe projecten- Stand van zaken Omgevingsvergunning en Handhaving

Omgevingsvergunning

- Vooruitblik naar decreet Integraal Handelsvestigingsbeleid- Recente rechtspraak

Leuven: 8 juli 2016Gent: 4 juli 2016

Leuvenseen GentseWetsdagen4 t.e.m. 8juli 2016

LocatiesFaculty Club LeuvenGroot Begijnhof 14 | 3000 Leuven

Holiday Inn Gent ExpoMaaltekouter3 | 9051Sint-Denijs-Westrem

Prijs€ 190 (excl.21%btw)voordeeerste sessienaarkeuze,inclusiefdocumentatie(digitaalbezorgd),broodjesbuffetenkoffie-frisdranken.€ 175 (excl.21%btw)voordetweede sessienaarkeuze,inclusiefdocumentatie(digitaalbezorgd),broodjesbuffetenkoffie-frisdranken.€ 160 (excl.21%btw)vanafde derdesessienaarkeuze,inclusiefdocumentatie(digitaalbezorgd),broodjesbuffetenkoffie-frisdranken.

Doelgroep- advocaten, bedrijfsjuristen, magistraten- accountants,belastingconsulenten,bedrijfsrevisoren,fiscalisten- bestuurders,financiëleenalgemenedirectiesmetgrondigevoorkennis- (rechtsbijstand)verzekeraars,verzekeringsmakelaars

AanwezigheidsattestOrde van Vlaamse Balies: 4 juridische punten per sessie

Subsidiemaatregel kmo-portefeuilleDankzijkmo-portefeuillekan30tot40%vanuwopleidingterugbetaaldworden. Erkenningsnummer: DV.0215472

InschrijvenVia www.zomermd.be

Sessie 10.Potpourri II. De belangrijkste hervormingen gewikt en gewogenmweester Joost Huysmans, advocaat Eubelius

Wijzigingen aan de verruimde minnelijke schikking en de voorafgaande erkenning van schuld (de zgn. guilty plea)- toepassingsgebied- verloop van de procedure- gevolgen- rol van de advocaat in de procedure, …

De voorlopige hechtenis- hervorming periodieke controle voorlopige hechtenis- inperking cassatieberoep- punctuele aanpassingen voorlopige hechtenis onder elektronisch

toezicht- voorlopige hechtenis tijdens vonnisfase, …

De verjaring van de strafvordering (en de straf)- verlenging verjaringstermijnen- aanvang verjaring bij collectief zedendelict tegen minderjarigen- schorsing verjaring bij onontvankelijk of ongedaan verzet, …

De uitbreiding van de correctionalisering

Leuven: 8 juli 2016Gent: 4 juli 2016

www.zomermd.be

Estate Plannings-dagen26 en 30 augustus 2016

Juristen- dagen23, 25 en 30 augustus 2016

juristendagen.be

Webinar Days

17 en 18 augustus 2016

Leuvense en Gentse Wetsdagen4 t.e.m. 8 juli 2016

Het Zomerprogrammavan

M&D Seminars

Leuvenseen GentseWetsdagen4 t.e.m. 8juli 2016

Andere zomerprogramma’s

ESTATE PLANNINGSDAGENOp vrijdag 26 en dinsdag 30 augustus organiseert M&D seminars de jaarlijkse Estate Planningsdagen in Sint-Niklaas. Tijdens deze

tweedaagse wordt gefocust op de nieuwigheden in het landschap van de vermogensplanning.

WEBINAR DAYSDit jaar organiseert M&D Seminars voor het eerst de Webinar Days op woensdag 17 en donderdag 18 augustus 2016. Tijdens deze tweedaagse worden in totaal zes online opleidingen gebracht in sessies van anderhalf uur. Voor de aanvang van elke webinar ontvangen de deelnemers alle nodige praktische informatie voor het inloggen en het volgen van de opleiding. De online formule biedt u een aantal onmiskenbare voordelen: u kan de opleiding van thuis uit of van een zelfgekozen locatie volgen, waardoor u tijd en verplaatsingskosten uitspaart.

JURISTENDAGENDe negende editie van deJuristendagenvanM&DSeminars,

combineert traditiegetrouw juridische bijscholing met een zomerse ontspannensfeer.Op rustiggelegen,aantrekkelijkelocatiesworden

gedurende drie dagen vierentwintig opleidingen gegeven door ervaren praktijkjuristen, waarbij telkens een ruime mogelijkheid tot

vraagstelling wordt voorzien.

Ontdek het programma via www.juristendagen.be

Webinar Days

17 en 18augustus 2016

EstatePlannings- dagen26 en 30augustus 2016

Juristen-dagen23, 25 en 30augustus 2016

juristendagen.bewww.zomermd.be

Estate Plannings-dagen26 en 30 augustus 2016

Juristen- dagen23, 25 en 30 augustus 2016

juristendagen.be

Webinar Days

17 en 18 augustus 2016

Leuvense en Gentse Wetsdagen4 t.e.m. 8 juli 2016

Het Zomerprogrammavan

M&D Seminars