PRAVILA ZA ^LENSTVO - MSE na... · dokumentacija i izve{taj za podnesenoto barawe od stru~nata...

Post on 09-Jan-2020

6 views 0 download

transcript

(F

MAKEDONSKA BERZA NA HARTII OD VREDNOST

AD SKOPJE

PRAVILA ZA ^LENSTVO

Datum na usvojuvawe od Odborot na direktori na

Makedonskata berza

Datum na priem na soglasnost od Komisijata za hartii od

vrednost

Datum na po~etok na primena

07.10.2006 15.05.2008

12.02.2007 19.06.2008

15.03.2007 14.07.2008

Skopje, Juli 2008 godina

2

Vrz osnova na ~len 79 od Zakonot za hartii od vrednost (Sl. Vesnik na Republika Makedonija br.95/2005 ), Statutot na Makedonskata berza na hartii od vrednost AD Skopje, Odlukata br.02-1902/1 za usvojuvawe na Pravilata za ~lenstvo na Makedonskata berza AD Skopje, Odlukata za implementacija na zabele{kite od Komisijata za hartii od vrednost soglasno Re{enieto br.08-375/1 od 25.01.2007 godina vo tekstot na Pravilata za ~lenstvo na Makedonskata berza AD Skopje, Odlukata br.02-1364/1 za izmeni i dopolnuvawa na Pravilata za ~lenstvo od 15.05.2008 godina, Odlukata br.02-1937/2 za implementacija na zabele{kite na Komisijata za hartii od vrednost soglasno Re{enieto br.08-2028/2 od 09.06.2008 godina vo tekstot na Pravilata za ~lenstvo, na den 14.07.2008 godina se utvrduva pre~isten tekst na:

PRAVILA ZA ^LENSTVO NA

MAKEDONSKA BERZA NA HARTII OD VREDNOST AD SKOPJE

1. OP[TI ODREDBI

Predmet na ureduvawe na ovie Pravila

^len 1 1) So ovie pravila se reguliraat uslovite, na~inot i postapkata za priem vo ~lenstvo vo Makedonska berza na hartii od vrednost AD Skopje, pravata i obvrskite na ~lenka na Berzata, prestanokot na ~lenstvo vo Berzata, kako i rabotata na ovlastenite brokeri i brokerite so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot na ~lenkite na Berzata. 2) So steknuvawe na ~lenstvo na Berzata, ~lenot na Berzata neotpoviklivo se soglasuva na primena i po~ituvawe na Statutot, ovie pravila i drugite akti na Berzata, kako i site nivni izmeni i dopolnuvawa.

Definicii ^len 2

1) Oddelni izrazi upotrebeni vo ovie Pravila go imaat slednovo zna~ewe: - "Berza" ozna~uva Makedonska berza na hartii od vrednost AD Skopje; - "^lenka" podrazbira brokerska ku}a, banka ili podru`nica na stranska

brokerska ku}a, registrirana vo trgovskiot registar kako pravno lice koe ima

3

dobieno va`e~ka dozvola za rabota od Komisijata za hartii od vrednost i e primena vo ~lenstvo na Berzata;

- "Ovlasten broker" ozna~uva lice so va`e~ka dozvola za rabotewe na broker

izdadena od Komisijata za hartii od vrednost; - „Broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot” e ovlasten broker

koj ima dozvola od Berzata za pristap do berzanskiot elektronski sistem za trguvawe i za koristewe na ovoj sistem za aktivno trguvawe, vraboten vo ~lenka na Berzata soglasno Zakonot za rabotni odnosi;

- "Berzanski elektronski sistem za trguvawe" ili "BEST sistem" podrazbira

informacionen sistem, koj so pomo{ na soodvetna kompjuterska poddr{ka, ovozmo`uva vnes, promeni, zadr`uvawe i povlekuvawe na nalozite za trguvawe, avtomatsko usoglasuvawe na nalozite za trguvawe i sklu~uvawe na berzanski transakcii, nadzor vrz nalozite za trguvawe i sklu~enite berzanski transakcii, kako i pregled na informacii za trguvaweto i kotiranite odnosno registriranite hartii od vrednost;

- "Akti na Berzata" se: Statut, Pravila za ~lenstvo, Pravila za trguvawe,

Pravila za kotacija, Pravila za odnesuvawe i disciplina, Pravila za arbitra`a, Tarifnik na Berzata, kako i site drugi odluki i akti doneseni vrz osnova na navedenite akti;

- "Propisi od oblasta na hartii od vrednost" ozna~uvaat Zakonot za hartii od

vrednost, drugite zakoni {to go reguliraat raboteweto so hartii od vrednost i podzakonskite akti doneseni vrz osnova na ovie zakoni.

(2) Za celite na ovie pravila, osven ako poinaku ne e definirano, site drugi termini go imaat istoto zna~ewe kako vo Zakonot za hartii od vrednost i drugite akti na Berzata.

2. PRIEM VO ^LENSTVO

Uslovi za priem vo ~lenstvo ^len 3

(1) Uslovi za priem na ovlasteniot u~esnik na pazarot na hartii od vrednost vo ~lenstvo na Berzata se slednite:

- da e registriran vo trgovskiot registar kako brokerska ku}a, banka ili podru`nica na stranska brokerska ku}a;

- da ima dobieno dozvola za rabotewe so hartii od vrednost od Komisijata za hartii od vrednost;

4

- aktite na ovlasteniot u~esnik na pazarot na hartii od vrednost da se usoglaseni so zakonskite propisi i aktite na Berzata;

- da bide soodvetno organizaciono i tehni~ki opremen, osobeno od aspekt na priklu~uvawe na ~lenkata vo BEST sistemot;

- da bide ~lenka na ovlasten depozitar za hartii od vrednost; - da ima najmalku dve lica vo redoven raboten odnos koi poseduvaat

dozvola za rabotewe na broker ili dozvola za rabotewe na investicionen sovetnik izdadena od Komisijata;

- organot na upravuvawe na ovlasteniot u~esnik so odluka da gi prifati Statutot, ovie pravila i aktite na Berzata i da se obvrze na nivno sproveduvawe i po~ituvawe;

- da raspolaga so soodvetna osnovna glavnina i likvidni sredstva, vo soglasnost so Zakonot, kako i da ima soodveten koeficient na izlo`enost propi{an od strana na Komisijata za hartii od vrednost (dokolku ovlasteniot u~esnik rabotel pove}e od edna godina pred denot na podnesuvawe na baraweto za priem vo ~lenstvo);

- da ispolnuva drugi kriteriumi propi{ani od Komisijata za hartii od vrednost;

- da ispolnuva drugi kriteriumi propi{ani od Berzata so aktite na Berzata.

(2) Berzata e dol`na na sekoj ovlasten u~esnik na pazarot na hartii od vrednost koj e registriran vo trgovskiot registar i koj gi ispolnuva uslovite od stav 1 na ovoj ~len i odredbite na ovie pravila da mu dozvoli da stane ~lenka na Berzata.

Na~in na priem vo ~lenstvo vo Berzata ^len 4

1) Status na ~lenka na Berzata se steknuva so priem vo ~lenstvo na Berzata. 2) Odluka za priem na ovlasteniot u~esnik vo ~lenstvo na Berzata nosi Odborot na direktori na Berzata. 3) ^lenka na Berzata ne mo`e da go prenese svojot status na ~lenka na Berzata na drugo lice. 4) Po isklu~ok od stav 3 na ovoj ~len, vo slu~aj na statusni promeni na ~lenka na Berzata novosozdadeniot ovlasten u~esnik stanuva ~lenka na Berzata.

Postapka na priem vo ~lenstvo vo Berzata ^len 5

1) Ovlasteniot u~esnik koj ima namera da stane ~lenka na Berzata podnesuva pismeno barawe do Berzata za priem vo ~lenstvo, vo forma i sodr`ina navedeni vo Prilogot broj 1 koj e sostaven del na ovie pravila.

5

2) Kon baraweto od stav 1 na ovoj ~len, ovlasteniot u~esnik koj ima namera da stane ~lenka na Berzata ja podnesuva najmalku slednata dokumentacija so koja se doka`uva deka istiot gi ispolnuva uslovite za ~lenstvo vo Berzata:

• notarski zaverena kopija od Statutot na ovlasteniot u~esnik; • re{enie za upis na pravnoto lice vo trgovskiot registar, i site izmeni

upi{ani vo trgovskiot registar; • kopija od dozvolata za rabota izdadena na ovlasteniot u~esnik od Komisijata

za hartii od vrednost; • potvrda od ovlasten depozitar za hartii od vrednost deka ovlasteniot

u~esnik e ~lenka na istiot; • kopija od soglasnosta za imenuvawe direktor na brokerska ku}a/direkcija za

rabota so hartii od vrednost na banka od Komisijata za hartii od vrednost; • dokaz deka ovlasteniot u~esnik ima vraboteno najmalku dvajca ovlasteni

brokeri vo redoven raboten odnos; • specifikacija na vrabotenite po rabotni mesta (vo slu~aj na ovlastena banka,

specifikacija na vrabotenite po rabotni mesta vo delot kade {to se raboti so hartii od vrednost);

• specifikacija na kompjuterska i tehni~ka oprema {to }e se koristi vo raboteweto so hartii od vrednost;

• podatoci za liceto odgovorno za sledewe i po~ituvawe na zakonite i drugite pravni propisi, pravilata na Berzata i aktite na ovlasteniot u~esnik;

• original na odlukata na organot na upravuvawe na ovlasteniot u~esnik deka istiot e zapoznaen so Statutot na Berzata, so ovie pravila i aktite na Berzata, deka gi prifa}a i deka istite }e gi sproveduva i po~ituva;

• finansiski izve{tai za poslednata delovna godina, dokolku ovlasteniot u~esnik rabotel pove}e od edna godina pred denot na podnesuvawe na baraweto za priem vo ~lenstvo;

• podatoci za likvidnite sredstva i za koeficient na izlo`enost na ovlasteniot u~esnik, dokolku ovlasteniot u~esnik rabotel pove}e od edna godina pred denot na podnesuvawe na baraweto za priem vo ~lenstvo.

3) Stranska brokerska ku}a, koja ima namera preku svoja podru`nica da stane ~lenka na Berzata, pokraj uslovite utvrdeni vo stav 2 od ovoj ~len, treba da dostavi i:

• Original i prevod na originalot na dozvolata za vr{ewe uslugi so hartii so vrednost od mati~nata dr`ava i dokaz za upis vo trgovskiot registar ili vo drug registar vo soglasnost so zakonite na mati~nata dr`ava;

• Original i prevod na originalot od dokumentot so koj regulatorot na pazarot na hartii od vrednost vo mati~nata dr`ava odobruva osnovawe podru`nica na brokerskata ku}a vo Republika Makedonija;

• Revidirani finansiski izve{tai od poslednite tri godini. 4) Baraweto za priem vo ~lenstvo go razgleduva stru~nata slu`ba na Berzata pri {to osobeno se pregleduva celosnosta na baraweto i usoglasenosta na dostavenite

6

akti na ovlasteniot u~esnik so zakonskite propisi i aktite na Berzata. Stru~nata slu`ba na Berzata izgotvuva izve{taj za podnesenoto barawe, so predlog mislewe. 5) Dokolku podnesenoto barawe e nekompletno ili od prilo`enata dokumentacija ne mo`e da se konstatira usoglasenost na aktite na ovlasteniot u~esnik so zakonskite propisi i aktite na Berzata, Berzata }e pobara od ovlasteniot u~esnik da go dopolni podnesenoto barawe vo rok od 30 dena od denot na negovoto podnesuvawe. Vo istiot rok, Berzata ima pravo da pobara i druga dopolnitelna dokumentacija od ovlasteniot u~esnik {to e potrebna za dobivawe celosno mislewe po podnesenoto barawe, so koja se doka`uva deka ovlasteniot u~esnik koj ima namera da stane ~lenka na Berzata gi ispolnuva uslovite za ~lenstvo. 6) Ovlasteniot u~esnik koj ima namera da stane ~lenka na Berzata e dol`en da go dopolni podnesenoto barawe soglasno stavot 5 od ovoj ~len vo rok od 30 dena od denot na priemot na baraweto od Berzata. 7) Vrz osnova na podnesenoto barawe od ovlasteniot u~esnik, prilo`enata dokumentacija i izve{taj za podnesenoto barawe od stru~nata slu`ba na Berzata, Odborot na direktori na Berzata odlu~uva za prifa}awe ili odbivawe na istoto, odnosno za priem na ovlasteniot u~esnik vo ~lenstvo na Berzata ili za odbivawe na baraweto za priem vo ~lenstvo, vo rok od 45 dena od denot na priemot na baraweto, a vo slu~aite od stav 5 i stav 8 na ovoj ~len, vo rok od 30 dena od denot na priemot na kompletiranoto barawe. 8) Dokolku Odborot utvrdi deka dostavenata dokumentacija e necelosna za da istiot se proiznese po baraweto na ovlasteniot u~esnik za ~lenstvo vo Berzata, Odborot ima pravo da pobara dopolnuvawe na dokumentacijata. Ovlasteniot u~esnik e dol`en da ja dopolni podnesenata dokumentacija vo rok od 30 dena od denot na priemot na baraweto od Odborot. 9) Dokolku Odborot utvrdi deka ovlasteniot u~esnik gi ispolnuva uslovite za ~lenstvo, donesuva odluka za negov priem vo ~lenstvo na Berzata. Odlukata na Odborot za priem vo ~lenstvo se dostavuva do ovlasteniot u~esnik koj bara priem vo ~lenstvo na Berzata, Komisijata za hartii od vrednost i se informiraat site ~lenki na Berzata i javnosta, vo rok od 3 rabotni dena od denot na donesuvaweto na odlukata. 10) Dokolku Odborot utvrdi deka ovlasteniot u~esnik ne gi ispolnuva uslovite za ~lenstvo, so odluka go odbiva baraweto za ~lenstvo, pri {to dava obrazlo`enie naveduvaj}i gi pri~inite poradi koi ne se odobruva ~lenstvoto. 11) Berzata ja izvestuva Komisijata za hartii od vrednost za odbivawe na barawe za ~lenstvo.

7

12) Ovlasteniot u~esnik od stav 10) ~ie barawe za ~lenstvo e odbieno ima pravo na `alba do Komisijata za hartii od vrednost, preku Berzata, vo rok od 15 kalendarski dena od denot na priemot na odlukata na Odborot.

Po~etok na koristewe na pravata od ~lenstvo ^len 6

1) ^lenkata na Berzata e dol`na vedna{ po priemot vo ~lenstvo da gi prezeme site potrebni dejstvija so cel da zapo~ne da gi ostvaruva pravata od ~lenstvo, i toa:

- da gi uplati na Berzata potrebnite nadomestoci utvrdeni so Tarifnikot na Berzata; - da obezbedi komunikacisko povrzuvawe so BEST sistemot; - najmalku dvajca nejzini vraboteni-ovlasteni brokeri da se steknat so statusot broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot.

2) Vedna{ po izvr{uvaweto na site dejstvija navedeni vo stav 1 na ovoj ~len, Glavniot izvr{en direktor na Berzata opredeluva datum od koga ~lenkata }e otpo~ne da gi koristi pravata od ~lenstvo vo Berzata, opredeluva {ifra na ~lenkata i dava instrukcija za ovozmo`uvawe aktiven pristap na ~lenkata vo BEST sistemot, najdocna vo rok od 3 rabotni dena od denot na izvr{uvaweto na site dejstva od stav 1 na ovoj ~len. 3) Dokolku ~lenkata na Berzata ne gi izvr{i site potrebni dejstvija navedeni vo stav 1 na ovoj ~len vo rok od 30 dena od denot na priemot vo ~lenstvo, Odborot na direktori na Berzata ima pravo da ja povle~e odlukata za priem vo ~lenstvo.

Brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot ^len 7

(1) Pristap na ~lenkite na Berzata do BEST sistemot zaradi trguvawe so hartii od vrednost mo`at da imaat samo brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot na ~lenkata. (2) Ovlasteniot broker se steknuva so statusot broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot na ~lenkata dokolku bidat ispolneti slednite uslovi:

- ~lenkata da dostavi dokaz deka liceto ima va`e~ka dozvola za broker izdadena od Komisijata za hartii od vrednost;

- liceto da polo`i ili da ima polo`eno poseben stru~en ispit organiziran od Berzata;

- ~lenkata na Berzata da dostavi izjava do Berzata deka site transakcii realizirani od toa lice vo ime na ~lenkata }e gi smeta za transakcii realizirani od ~lenkata, i deka ~lenkata soodvetno }e odgovara za toa;

8

- ~lenkata na Berzata da dostavi dokaz deka liceto ima reguliran raboten odnos kaj ~lenkata soglasno Zakonot za rabotni odnosi; - liceto da dostavi izjava do Berzata deka e zapoznaen so aktite na Berzata, deka gi prifa}a i }e gi po~ituva istite. 3) Ovlasten broker ne mo`e da se stekne so status broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot na ~lenka dokolku protiv nego ima va`e~ka odluka so koja istiot e isklu~en od trguvaweto poradi povreda na aktite na Berzata i/ili internite akti na ~lenkata. 4) Posebniot stru~en ispit od stav 1 alinea 2 na ovoj ~len se sostoi od dva dela: 1) proverka na poznavaweto na pravilata za trguvawe na Berzata i 2) proverka na poznavaweto na karakteristikite na berzanskiot elektronski sistem za trguvawe so cel negovo koristewe. 5) Posebniot stru~en ispit go sproveduva posebna komisija formirana od Glavniot izvr{en direktor na Berzata i istiot se izveduva pismeno, a se organizira po potreba. 6) Posebniot stru~en ispit se smeta za polo`en dokolu kandidatot to~no odgovori na najmalku 60% od postavenite pra{awa na dvata ispitni dela poedine~no. 7) Za polagawe na posebniot stru~en ispit se naplatuva nadomest utvrden so Tarifnikot na Berzata. 8) Po ispolnuvaweto, odnosno proverkata na uslovite navedeni vo stav 2 i stav 3 na ovoj ~len, Berzata na ovlasteniot broker mu dodeluva korisni~ko ime i lozinka, so {to mu dava ovlastuvawe za pristap i koristewe na BEST sistemot, odnosno pravo da nastapuva kako broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot. 9) Brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot e dol`en da gi ~uva korisni~koto ime i lozinka kako delovna tajna. 10) Dokolku brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot ne go koristel pravoto na pristap na BEST sistemot edna godina neprekinato, zadol`itelno povtorno go polaga ispitot od stav 4 na ovoj ~len pred povtorno da otpo~ne da go koristi toa pravo. 11) So odluka na Glavniot izvr{en direktor, Berzata }e go suspendira ili ukine pravoto na brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot na ~lenka na Berzata za pristap do BEST sistemot dokolku: - Berzata dobie izvestuvawe od ~lenkata ili samostojno konstatira deka brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot nema reguliran raboten odnos soglasno Zakonot za rabotni odnosi vo ~lenkata na Berzata koja go prijavila;

- iste~e va`nosta na negovata dozvola za broker izdadena od Komisijata za hartii od vrednost i istata ne bide obnovena vo zakonski rok, ili istata mu bide odzemena od Komisijata za hartii od vrednost; - brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot bide vremeno ili trajno isklu~en od trguvaweto poradi povreda na aktite na Berzata; -~lenkata na Berzata podnese barawe za ukinuvawe na pravoto na brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot da nastapuva vo ime na ~lenkata vo trguvaweto so hartii od vrednost na Berzata.

9

Ekspozituri na ~lenka na Berzata ^len 8

(1) ^lenkata na Berzata e dol`na da ja informira Berzata za otvorawe ili zatvorawe na ekspozitura/i na ~lenkata, za rabotite {to }e se vr{at vo ekspoziturata, za vrabotenite ovlasteni brokeri i brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot vo ekspozitura na ~lenkata i za sekoja promena na ovlastenite brokeri i brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot vo ekspoziturata na ~lenkata. ^lenkata e dol`na da ja informira Berzata za sekoja promena na statusot, ovlastuvawata i rabotite {to }e se vr{at vo ekspoziturata na ~lenkata na Berzata i da dostavi odluka na nadle`en organ vo koja }e bidat navedeni rabotite {to }e se vr{at vo ekspoziturata. (2) Na ekspozitura na ~lenka na Berzata kade {to se vr{at samo tehni~ki i pomo{ni raboti ne i se ovozmo`uva priklu~uvawe vo BEST sistemot. (3) Pod tehni~ki i pomo{ni raboti {to se vr{at vo ekspoziturite na ~lenka na Berzata se podrazbira samo primawe na nalozi, informirawe na klientite za kupuvawe ili prodavawe na hartii od vrednost koe ne pretstavuva investiciono sovetuvawe i drugi pomo{ni i tehni~ki raboti {to ne pretstavuvaat vr{ewe na uslugi so hartii od vrednost od ~len 94 na Zakonot za hartii od vrednost. (4) Berzata }e ovozmo`i priklu~uvawe na ekspozitura na ~lenka vo BEST sistemot edinstveno dokolku istata gi ispolnuva slednite uslovi:

- ~lenkata da dostavi barawe do Berzata za priklu~uvawe na nejzinata ekspozitura vo BEST sistemot;

- ~lenkata da dostavi do Berzata dokaz deka za otvoraweto na ekspoziturata e izvestena Komisijata za hartii od vrednost;

- ekspoziturata da bide soodvetno organizaciono i tehni~ki opremena, osobeno od aspekt na nejzinoto priklu~uvawe vo BEST sistemot;

- da bide obezbedeno komunikacisko povrzuvawe na ekspoziturata na ~lenkata so BEST sistemot;

- da ima integrirana kniga na nalozi na ekspoziturata so sedi{teto na ~lenkata;

- da ima najmalku eden broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot vo redoven raboten odnos koj }e raboti vo ekspoziturata na ~lenkata;

- ~lenkata da gi uplati na Berzata potrebnite nadomestoci utvrdeni so Tarifnikot na Berzata;

(5) Priklu~uvaweto na ekspoziturata na ~lenka vo BEST sistemot se vr{i so odluka na Glavniot izvr{en direktor, vo rok od 3 rabotni dena od denot na ispolnuvaweto na site uslovi navedeni vo stav 2 na ovoj ~len.

Registar na ~lenki i registar na brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot

^len 9

10

(1) Berzata vodi Registar na ~lenkite, vo koj se zapi{uvaat slednite podatoci i site nivni izmeni i dopolnuvawa: - naziv na ~lenkata; - {ifra na ~lenka; - sedi{te na ~lenkata; - datum na priem vo ~lenstvo; - datum na po~etok na trguvawe na Berzata; - direktor na ~lenkata;

- liceto odgovorno za sledewe i po~ituvawe na zakonite i drugite pravni propisi, pravilata na Berzata i aktite na ovlasteniot u~esnik;

- ovlasteni brokeri vraboteni vo ~lenkata i site izmeni vo brojot na ovlasteni brokeri vraboteni kaj ~lenkata;

- brokerite so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot na ~lenkata i site izmeni na nivnoto pravo da nastapuvaat vo ime na ~lenkata;

- vkupen broj na vraboteni vo ~lenkata, so specifikacija na vrabotenite po -rabotni mesta; - informacii za suspenzija ili isklu~uvawe od trguvaweto na Berzata; - evidencija na izre~eni sankcii; - osnovnata glavnina na ~lenkata; - ekspozituri na ~lenkata; - datum na prestanok na ~lenstvoto vo Berzata; -drugi podatoci po ocenka na Berzata.

(2) Berzata vodi Registar na brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot, vo koj se zapi{uvaat slednite podatoci i site nivni izmeni i dopolnuvawa: - ime i prezime i EMBG na brokerot so dozvola od Berzata za pristap do

BEST sistemot; - {ifra na brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot -

korisni~ko ime; -datum na steknuvawe na pravoto da nastapuva kako broker so dozvola od

Berzata za pristap do BEST sistemot; - datum koga brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot

otpo~nal da go koristi pravoto da nastapuva kako broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot;

-datum na steknuvawe, obnovuvawe i istekuvawe na dozvolata za rabotewe na broker;

- ~lenka za koja nastapuva brokerot so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot vo trguvaweto so hartii od vrednost na Berzata;

- evidencija na izre~eni sankcii; -site izmeni na negovoto pravo da nastapuva kako broker so dozvola od

Berzata za pristap do BEST sistemot, vklu~uvaj}i i gubewe na pravoto da nastapuva kako broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot.

(3) Vo Registarot na ~lenki Berzata gi vodi i podatocite za ~lenkite koi se trajno isklu~eni od ~lenstvo, likvidirani i sl. (4) Vo Registarot na brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot, Berzata gi vodi podatocite za site brokeri so dozvola od Berzata za pristap do

11

BEST sistemot na koi im ima izdadeno korisni~ko ime, bez razlika dali istite se aktivni ili ne.

3. KONTINUIRANI USLOVI ZA ^LENSTVO NA BERZATA

^len 10 (1) ^lenka na Berzata treba kontinuirano da gi ispolnuva slednite uslovi:

- da ima dozvola za rabota so hartii od vrednost od Komisijata za hartii od vrednost;

- da gi usoglasuva svoite akti so zakonskite propisi i aktite na Berzata; - da odr`uva soodvetno nivo na organizaciona i tehni~ka opremenost,

osobeno od aspekt na nepre~eno priklu~uvawe na ~lenkata vo BEST sistemot;

- da bide ~lenka na ovlasten depozitar za hartii od vrednost; - vo sekoe vreme da ima vraboteno najmalku dvajca brokeri so dozvola od

Berzata za pristap do BEST sistemot vo redoven raboten odnos; - vo sekoe vreme da raspolaga so soodvetna osnovna glavnina i likvidni

sredstva, vo soglasnost so zakon, kako i da ima soodveten koeficient na izlo`enost propi{an od strana na Komisijata za hartii od vrednost;

- da go odr`uva svojot integritet; - vo slu~aj na ~lenka-brokerska ku}a, da ne se zanimava so niedna druga

dejnost osven so trguvawe so hartii od vrednost i drugi aktivnosti svrzani so trguvaweto so hartii od vrednost;

- da ima vospostaveno i da odr`uva interni sistemi i mehanizmi za efikasno, pravilno i odgovorno rabotewe, osobeno vo pogled na aktite so koi se ureduva raboteweto so klienti, ~uvaweto na delovna tajna, na~inot na spre~uvawe na zloupotreba na informacii koi ne se dostapni na javnosta, kontrolni proceduri za raboteweto i dr.;

- da gi ispolnuva site barawa za ~lenstvo {to mo`e povremeno da gi postavi Berzata;

- redovno da gi podmiruva obvrskite od nadomestocite utvrdeni vo Tarifnikot za visinata na nadomestocite na Berzata.

(2) Neispolnuvaweto na bilo koj od uslovite navedeni vo stav 1 na ovoj ~len predizvikuva privremeno ili trajno gubewe na statusot ~lenka na Berzata.

(3) Dokolku ~lenka na Berzata stane nelikvidna ili zna~ajno & se naru{i finansiskata sostojba ili se slu~i nastan vo nejzinoto rabotewe {to ja doveduva vo pra{awe sigurnosta na drugite ~lenki na Berzata i/ili samata Berza, Odborot na direktori mo`e, po skratena postapka, bez sproveduvawe na disciplinska postapka, da izre~e privremena zabrana za vr{ewe na del ili site aktivnosti na

12

~lenkata na Berzata koi se povrzani so raboteweto so hartii od vrednost, vklu~uvaj}i i suspendirawe od trguvawe ili drug na~in na koristewe na kapacitetite na Berzata ili privremeno da ja isklu~i ~lenkata od ~lenstvo vo Berzata.

4. PRAVA NA ^LENKITE NA BERZATA

^len 11 ^lenka na Berzata gi ima slednite prava od nejzinoto ~lenstvo vo Berzata:

1. vo svoeto rabotewe da istaknuva deka e ~lenka na Berzata; 2. ednakov tretman so site drugi ~lenki na Berzata; 3. da go koristi BEST sistemot i da u~estvuva vo trguvaweto; 4. preku svoite brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot da

sklu~uva berzanski transakcii, dokolku uslovite na pazarot toa go dozvoluvaat;

5. da ima pristap do site informacii {to gi objavuva Berzata relevantni za trguvaweto so hartii od vrednost vo soglasnost so aktite na Berzata;

6. navremeno i celosno da bide informirana za donesuvawe i/ili izmenuvawe na na akti na Berzata relevantni za trguvaweto so hartii od vrednost na Berzata i/ili za ~lenstvoto vo Berzata;

7. drugi prava utvrdeni so aktite na Berzata.

5. OBVRSKI NA ^LENKITE NA BERZATA

Op{ti obvrski i odgovornosti na ~lenka na Berzata ^len 12

^lenkata na Berzata gi ima slednite op{ti obvrski i odgovornosti:

1. da se pridr`uva na odredbite na Zakonot za hartii od vrednost i drugite zakonski i podzakonski propisi koi go reguliraat raboteweto so hartii od vrednost, sovesno da gi vr{i berzanskite raboti, soglasno pravilata i na~elata na Berzata i da obezbedi vrabotenite lica vo ~lenkata da ne nudat ili davaat, baraat ili prifa}aat bilo kakva aktivnost {to bi zna~ela povreda na zakonskite propisi, aktite na Berzata i internite proceduri na ~lenkata;

2. da se pridr`uva kon aktite i instrukciite na Berzata; 3. koga trguva vo svoe ime i za smetka na klient, ~lenkata vo me|usebnite odnosi

so drugite ~lenki na Berzata ima status na principal, t.e. kako da trguva vo

13

svoe ime i za svoja smetka, i e odgovorna za transakciite sklu~eni za svoite klienti po site osnovi;

4. ~lenkata e odgovorna za site dejstva izvr{eni od nejzinite direktori i vraboteni vo ime na ~lenkata, vklu~uvaj}i i potpi{ani dogovori od navedenite lica vo ime na ~lenkata;

5. ~lenkata odgovara za site transakcii sklu~eni vo nejzino ime od strana na broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot ili vraboten, i za izvr{uvawe na tie transakcii, vo soglasnost so aktite na Berzata;

6. na barawe na Berzata da dostavuva podatoci, informacii, izve{tai i dokumenti koi se povrzani so priem na nalozi, sklu~eni transakcii na Berzata i/ili podatoci va`ni za za{tita na javniot interes i interesot na investitorite;

7. na svoite klienti mora da im obezbedi navremeno i najdobro izvr{uvawe na nalozite na trguvawe vo soglasnost so postapkite propi{ani vo pravilata za trguvawe. Koga ~lenkata }e primi nalog od klientot ili }e donese odluka vrz osnova na svoeto ovlastuvawe da dade ili da dogovori nalog za klientot, ~lenkata mora toa da go stori {to e mo`no poefikasno vo dadenite okolnosti. ^lenkata treba so nalozite od klientot i so svoite nalozi da raboti fer i soodvetno i da obezbedi klientot sekoga{ da ima prioritet pred nalozite na ~lenkata, vo soglasnost so pravilata za trguvawe na Berzata;

8. da obezbedi nejzinite vraboteni i/ili zastapnici da se kvalifikuvani i soodvetno da nastapuvaat vo nejzino ime i da obezbedi uslovi za da go sproveduva i kontrolira raboteweto na svoite vraboteni so visoki standardi na delovno odnesuvawe;

9. do Berzata da dostavi podatoci za liceto odgovorno za sledewe i po~ituvawe na zakonite i drugite pravni propisi, pravilata na samoregulira~kite organizacii i aktite na ~lenkata;

10. da dostavuva do Berzata godi{ni finansiski izve{tai za svoeto rabotewe, zaedno so izve{taj od ovlasten revizor, vo rok od 15 dena od nivnoto usvojuvawe; Vo slu~aj na ~lenka-banka, da dostavuva i izveden bilans na prihodi i rashodi na organizacionata ili delovnata edinica na Bankata {to se zanimava so vr{ewe uslugi so hartii od vrednost;

11. da se gri`i za ugledot na Berzata pri javnoto nastapuvawe; 12. da potpi{e arbitra`na spogodba so koja se regulira re{avaweto na sporovi

soglasno pravilata za arbitra`a na Berzata, 13. da ne gi zloupotrebuva neobjavenite informacii i da se pridr`uva na

obvrskite za ~uvawe na delovnata tajna; 14. ~lenkata ne smee da dava preporaka za trguvawe, nitu da trguva ili da

organizira transakcii so edinstvena cel da dobie pogolema provizija {to ne soodvetstvuva so portfolioto na klientot;

15. ~lenkata e dol`na da uredi postapka so koja }e se obezbedi: (a) na~inot na dostavuvawe na `albi od klientite {to se odnesuvaat na po~ituvaweto na pravilata na Berzata;

(b) na~inot na proveruvawe na navodite izneseni vo `albata; i (v) na~in na donesuvawe na odluka po `albata i na klientot da mu se ovozmo`i pravo na prigovor do Berzata.

14

16. soodvetno da go objavi vremeto za rabota so klienti i vremeto vo koe se trguva na Berzata.

17. ~lenkata e dol`na vo site prostorii kade {to raboti so klienti da ovozmo`i uvid vo op{tite uslovi za rabotewe na ~lenkata i vo tarifnikot na uslugite so hartiite od vrednost.

Obvrski za zadol`itelni izvestuvawa do Berzata ^len 13

1. ^lenkata na Berzata e dol`na da dostavi izvestuvawe do Berzata vo slu~aj na:

o promena i/ili prestanok na raboten odnos na direktor, ovlasten broker, broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot i/ili liceto odgovorno za sledewe i po~ituvawe na zakonskite i drugite pravni propisi i aktite na Berzata;

o izmena na Statutot na dru{tvoto; o promena na naziv i/ili sedi{teto na ~lenata; o podatoci za otvaraweto, zatvoraweto na ekspozituri na ~lenkata i za

promeni vo rabotite {to se vr{at vo ekspoziturata; o upis na promeni vo trgovskiot registar; o donesuvawe odluka za promena na osnovnata glavnina, o zna~ajni sudski i arbitra`ni sporovi {to proizleguvaat od trguvawe

so hartii od vrednost ili sporovi od koi mo`e da proizleze zna~ajno poremetuvawe na tekovnoto rabotewe na ~lenkata;

o pokrenuvawe postapka od nadle`en organ protiv ~lenkata, o ograni~uvawe ili odzemawe na soglasnosta za trguvawe so hartii od

vrednost od Komisijata za hartii od vrednost ili Narodna banka na Republika Makedonija;

o ograni~uvawe ili odzemawe na dozvolata za rabota od Komisijata za hartii od vrednost na vraboten vo ~lenkata na Berzata;

o drugi oblici na privremeno ili trajno prestanuvawe na rabota na ~lenkata;

o izre~eni sankcii za vrabotenite koi proizleguvaat od nivnite interni akti soglasno ~len 7, stav 3 od ovie Pravila;

o pokrenuvawe postapka na likvidacija ili ste~aj. 2) Izvestuvawata od stav 1 na ovoj ~len, ~lenkite na Berzata se dol`ni da gi dostavat najdocna vo rok od 7 dena od denot na nastanatite dejstvija i promeni.

Obvrski vo vrska so pari~nite sredstva od klientite

^len 14

1) ^lenkata e dol`na da gi ~uva na posebna smetka site pari~ni sredstva na klientot dadeni na ~lenkata za kupuvawe na hartii od vrednost ili pari~ni sredstva dobieni od proda`ba na hartii od vrednost na klientot.

15

2) Pari~nite sredstva na posebnata smetka mo`at da se upotrebuvaat samo vo soglasnost so validni instrukcii na klientot. 3) ^lenkata gi upla}a pari~nite sredstva dobieni od proda`ba na hartii od vrednost isklu~itelno vo ime i za smetka na klientot vo rok od eden raboten den po priemot na pari~nite sredstva dobieni od proda`ba na hartii od vrednost. 4) ^lenkata gi kontrolira ili odgovara za sredstvata na klientot, odnosno dol`na e da obezbedi soodvetna za{tita na sredstvata po pat na oddeluvawe i identifikuvawe na tie sredstva, ili na drug na~in, vo soobraznost so odgovornosta {to ja prezela; 5) ^lenkata osobeno se gri`i:

(a) da ne se me{aat pari~ni sredstva na klientot so drugi pari~ni sredstva; (b) vo sekoe vreme da znae kolkav iznos na pari~ni sredstva klientot ima na svoja smetka; (v) pari~ni sredstva na eden klient da ne se koristat za smetka na drug klient.

6) Od pari~nite sredstva na klientot, ~lenkata ne smee da vr{i pla}awa povrzani so sklu~eni transakcii so hartii od vrednost vo svoe ime i za svoja smetka, kako i bilo kakvi drugi pla}awa vo svoe ime i za svoja smetka. 7) ^lenkata mo`e da povle~e pari~ni sredstva od smetkata na klientot samo dokolku:

(a) ima pismeno ovlastuvawe za isplata na/vo ime na klientot; (b) ima pismeno ovlastuvawe za isplata na dolg nastanat od trguvawe,

vklu~uvaj}i provizii i nadomesti, {to klientot mu gi dol`i na ~lenot; ili (v) ima pismeno ovlastuvawe za prefrlawe na pari~nite sredstva na druga

smetka na klientot; (g) vo slu~aj na uplata na pari na smetka na klientot po gre{ka na brokerot.

8) ^lenkata mo`e da povle~e pari~ni sredstva od smetka na klientot zaradi naplata na svoite nadomestoci ili provizii, samo dokolku toa e uredeno vo dogovorot so klientot.

Obvrski vo vrska so finansiskoto rabotewe na ~lenkata

^len 15 1) ^lenkata e dol`na navremeno da gi ispolnuva pristignatite finansiski obvrski i postojano da ja odr`uva sposobnosta za ispolnuvawe na svoite obvrski.

16

2) Dokolku ~lenkata ne raspolaga so soodvetna osnovna glavnina i likvidni sredstva, vo iznos i struktura soodvetna na obemot i vidot na uslugite i rizicite na koi e izlo`ena pri vr{eweto na uslugite so cel navremeno da gi namiri dospeanite obvrski po osnova na realizirani transakcii, propi{ani od strana na Komisijata za hartii od vrednost, a vo soglasnost so Zakonot, ~lenkata e dol`na:

• da gi izvesti Komisijata za hartii od vrednost, ovlasteniot depozitar za hartii od vrednost kade e ~lenka i Berzata vo rok od 24 ~asa od momentot koga }e stane svesna za svoite finansiski problemi, i • da prekine da trguva so hartii od vrednost.

Obvrski na ~lenkata za izrabotka na interni pravila za rabotewe i kontrola

(Kontrolni Proceduri)

^len 16

1) ^lenkata e dol`na da izraboti interni pravila za rabotewe i kontrola na svoite vraboteni so koi }e se obezbedi deka nejzinite direktori i vraboteni lica }e rabotat soglasno propisite od oblasta na hartiite od vrednost i aktite na Berzata. 2) ^lenkata treba da obezbedi nejzinite vraboteni da bidat soodvetno obu~eni, da gi imaat potrebnite kvalifikacii i da podle`at na interna kontrola od strana na liceto odgovorno za sledewe i po~ituvawe na zakonite i drugite pravni propisi, pravilata na Berzata i aktite na ~lenkata. 3) Ovlasten broker vraboten kaj ~lenkata ili drugo lice {to ne e broker so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot nema pravo da sklu~uva transakcii vo ime na ~lenkata preku BEST sistemot. ^lenkata na Berzata odgovara za bilo kakvo prekr{uvawe na ova pravilo. 4) ^lenkata e dol`na vnimatelno da vr{i nadzor nad raboteweto na svoite vraboteni kako i site drugi lica (polnomo{nici, zastapnici, prokuristi) koi rabotat vo ime i za smetka na ~lenkata. 5) ^lenkata e dol`na na neovlasteni lica da im onevozmo`i pristap i koristewe na BEST sistemot. ^lenkata odgovara i za site transakcii vo trguvaweto so hartii od vrednost realizirani vo BEST sistemot od strana na neovlasteni lica vo ime na ~lenkata. 6) Vrabotenite vo ~lenkata na Berzata ne mo`e da trguvaat so hartii od vrednost vo svoe ime i za svoja smetka preku druga ~lenka na Berzata.

17

Obvrski za pla}awe nadomestoci

^len 17 (1) ^lenkata e dol`na da gi pla}a site nadomestoci utvrdeni so aktite na Berzata. (2) Odborot na direktori gi opredeluva vremeto i na~inot na pla}awe na nadomestocite. (3) ^lenkite moraat da gi po~ituvaat barawata, instrukciite ili upatstvata na Berzata povrzani so pla}aweto na nadomestocite, vklu~uvaj}i go pla}aweto na kamata za zadocneto pla}awe.

Posebni obvrski na direktori na ~lenka na Berzata

^len 18 Sekoj direktor na ~lenka odgovara zaedno so ~lenkata za sekoe prekr{uvawe, nepridr`uvawe i nepo~ituvawe na aktite na Berzata, napraveni ili predizvikani svesno ili poradi negri`a na direktorot.

6. PRESTANOK NA ^LENSTVO VO BERZATA

Prestanok na ~lenstvo

^len 19 1) ^lenkata go gubi statusot ~lenka na Berzata, privremeno ili trajno, zaradi slednite pri~ini:

• povlekuvawe na odluka za priem vo ~lenstvo; • miruvawe na ~lenstvo; • dobrovolno istapuvawe; • isklu~uvawe od ~lenstvo; • odzemawe na dozvolata za rabota od Komisijata za hartii od vrednost,

soglasno Zakonot za hartii od vrednost; • ste~aj na ~lenkata soglasno Zakonot za hartii od vrednost; • prestanok na postoewe na ~lenkata (likvidacija), soglasno Zakonot za hartii

od vrednost; • vo drugi slu~ai propi{ani so Zakonot i so aktite na Berzata.

Povlekuvawe na odluka za priem vo ~lenstvo

^len 20 Odborot na direktori na Berzata ima pravo da ja povle~e odlukata za priem vo ~lenstvo, dokolku ~lenkata na Berzata ne gi izvr{i site potrebni dejstvija navedeni vo ~len 6 stav 1 od ovie pravila vo rok od 30 dena od denot na priemot vo ~lenstvo.

18

Miruvawe na ~lenstvo ^len 21

1) ^lenkata mo`e da pobara od Odborot na direktori na Berzata nejzinoto ~lenstvo vo Berzata da bide vo miruvawe, pri {to periodot na miruvawe ne mo`e da bide podolg od edna godina. 2) Za da miruva ~lenstvoto vo Berzata, ~lenkata e dol`na da gi podmiri site svoi finansiski obvrski sprema Berzata i drugite ~lenki na Berzata, da obezbedi site nejzini klienti za koi vr{i uslugi vo vrska so hartii od vrednost da bidat vo najkus mo`en rok zapoznaeni so nejziniot iden status i da im ovozmo`i soodvetno regulirawe na odnosite na klientite so ~lenkata vo soglasnost so barawata na klientot. 3) Za vreme na miruvaweto, ~lenkata nema pravo vo svoeto rabotewe da istaknuva deka e ~lenka na Berzata i e dol`na da gi pla}a nadomestocite soglasno Tarifnikot na Berzata.

Dobrovolno istapuvawe od ~lenstvoto ^len 22

1) ^lenkata {to saka dobrovolno da istapi od ~lenstvo na Berzata, na Odborot mu dostavuva najava za istapuvawe od ~lenstvoto 30 dena pred formalnoto istapuvawe. 2) Za da dobrovolno istapi od ~lenstvo, ~lenkata treba da gi podmiri site svoi finansiski obvrski sprema Berzata i drugite ~lenki na Berzata, da obezbedi site nejzini klienti za koi vr{i uslugi vo vrska so hartii od vrednost da bidat vo najkus mo`en rok zapoznaeni so nejziniot iden status i da im ovozmo`i soodvetno regulirawe na odnosite na klientite so ~lenkata vo soglasnost so barawata na klientot.

Privremeno isklu~uvawe od ~lenstvo na Berzata ^len 23

1) Odborot na direktori na Berzata mo`e privremeno da ja isklu~i ~lenkata od ~lenstvo vo Berzata so donesuvawe disciplinska merka, vo slu~aj na konstatirana povreda na aktite na Berzata sprovedena vo soglasnost so postapka uredena so Pravilata za odnesuvawe i disciplina. 2) Glavniot izvr{en direktor privremeno ja isklu~uva ~lenkata od ~lenstvo na Berzata dokolku ~lenkata ne ispolnuva nekoj od kontinuiranite uslovi za ~lenstvo

19

propi{ani so ~len 10, stav 1, alinea 1, 4 i 5 od ovie Pravila, se do ispolnuvaweto na toj uslov/tie uslovi. 3) Glavniot izvr{en direktor privremeno ja isklu~uva ~lenkata od ~lenstvo na Berzata dokolku ~lenkata ne gi podmiri obvrskite kon Berzata najdocna vo rok od 7 (sedum) dena po istekot na rokot predviden za pla}awe na dostavenata faktura, s# do ispolnuvaweto na obvrskite. 4) Dokolku ~lenkata ne ispolnuva nekoj od kontinuiranite uslovi za ~lenstvo vo Berzata propi{ani so ~len 10, stav 1, alinei 2, 3, 6, 7 , 8 , 9, 10 i 11 od ovie Pravila, Glavniot izvr{en direktor zapo~nuva disciplinska postapka vo rok od 3 rabotni dena od denot koga soznal za neispolnuvaweto na nekoj od kontinuiranite uslovi za ~lenstvo. 5) Berzata ja izvestuva Komisijata za hartii od vrednost i javnosta za privremenoto isklu~uvawe na ~lenka od ~lenstvo na Berzata.

6) ^lenkata koja e privremeno isklu~ena od ~lenstvo e dol`na: da gi regulira finansiskite obvrski sprema Berzata, da obezbedi site nejzini klienti za koi vr{i uslugi vo vrska so hartii od vrednost da bidat vo najkus mo`en rok zapoznaeni so nejziniot status i da im ovozmo`i soodvetno regulirawe na odnosite na klientite so ~lenkata vo soglasnost so barawata na klientot. 7) So privremenoto isklu~uvawe od ~lenstvo, ~lenkata privremeno gi gubi pravata od ~lenstvoto, dodeka pravata na drugite ~lenki i pravata na Berzata kon taa ~lenka koi se steknati pred nejzinoto isklu~uvawe, ostanuvaat vo sila.

Trajno isklu~uvawe od ~lenstvo na Berzata ^len 24

1) Odborot na direktori na Berzata mo`e trajno da ja isklu~i ~lenkata od ~lenstvo, vo postapka utvrdena so Pravilata za odnesuvawe i disciplina, vo slednive slu~ai:

• ako ~lenkata e primena vo ~lenstvo na Berzata vrz osnova na nevistiniti podatoci;

• ako ~lenkata vo podolg vremenski period ne gi ispolnuva kontinuiranite uslovi za ~lenstvo propi{ani so ovie Pravila;

• ako ~lenkata grubo i/ili pove}ekratno gi kr{i aktite na Berzata; • ako postojat osnovani okolnosti deka so toa se za{tituvaat interesite na

investitorite. 2) So trajnoto isklu~uvawe od ~lenstvo, ~lenkata go gubi statusot i pravata na ~lenka na Berzata, dodeka pravata na drugite ~lenki kon taa ~lenka koi se steknati pred nejzinoto isklu~uvawe, kako i pravata na Berzata po odnos na nereguliranite finansiski obvrski na ~lenktata, ostanuvaat vo sila.

20

3) Berzata ja izvestuva Komisijata za hartii od vrednost, drugite ~lenki na Berzata i javnosta za trajnoto isklu~uvawe na ~lenka od ~lenstvo na Berzata. 4) Ovlasteniot u~esnik na pazarot na hartii od vrednost koj bil isklu~en od ~lenstvo na Berzata mo`e povtorno da dostavi barawe za priem vo ~lenstvo po istekot na edna godina od denot na kone~nosta na odlukata za isklu~uvawe od ~lenstvo. 5) ^lenkata koja e trajno isklu~ena od ~lenstvo e dol`na: da gi regulira finansiskite obvrski sprema Berzata, da obezbedi site nejzini klienti za koi vr{i uslugi vo vrska so hartii od vrednost da bidat vo najkus mo`en rok zapoznaeni so nejziniot status i da im ovozmo`i soodvetno regulirawe na odnosite na klientite so ~lenkata vo soglasnost so barawata na klientot.

PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI

^len 25 Ovoj pre~isten tekst na Pravilata za ~lenstvo zapo~nuva da se primenuva od denot na donesuvawe na Odlukata za implementacija na zabele{kite od Komisijata za hartii od vrednost soglasno Re{enieto br.08-2028/2 od 09.09.2008 godina vo tekstot na Pravilata za ~lenstvo na Makedonska berza AD Skopje. So zapo~nuvawe na primena na pre~isteniot tekst na Pravilata za ~lenstvo od stav 1 na ovoj ~len, prestanuva da va`i pre~isteniot tekst Pravilata za ~lenstvo na Makedonskata berza AD Skopje br.09-370/2 od 19.02.2007 godina.

^len 26

1) Site ~lenki na Berzata se dol`ni do Berzata da dostavat izjava od organot na upravuvawe za brokerskata ku}a, a za ovlastena banka izjava od rabotovodniot organ na bankata deka gi prifa}aat ovie Pravila, vo periodot od dobivawe soglasnost od Komisijata za hartii od vrednost do denot na otpo~nuvawe na primenata na ovie Pravila, utvrden vo ~len 25 od ovie Pravila. 2) ^lenkite {to vo rokot od stav 1 na ovoj ~len nema da dostavat do Berzata izjava od organot na upravuvawe na ~lenkata deka gi prifa}aat ovie pravila, }e bidat vremeno isklu~eni od ~lenstvo do dostavuvawe na izjavata.

^len 27 1) Ovlastenite brokeri {to vo momentot na otpo~nuvawe na primena na ovie pravila imaat aktivni korisni~ki lozinki i {ifri za trguvawe na berzanskiot elektronski sistem za trguvawe vrz osnova na prethodno polo`en ispit na Berzata, steknuvaat pravo da nastapuvaat kako brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot.

21

2) Licata od stav 1 na ovoj ~len se dol`ni do Berzata da dostavat izjava deka se zapoznaeni so aktite na Berzata, deka istite gi prifa}aat i deka }e gi po~ituvaat, vo periodot od dobivawe soglasnost od Komisijata za hartii od vrednost do denot na otpo~nuvawe na primenata na ovie Pravila, utvrden vo ~len 25 od ovie Pravila. 3) Po isklu~ok od stav 1 na ovoj ~len, licata {to nema da postapat vo soglasnost so stav 2 na ovoj ~len nema da se steknat so pravo da nastapuvaat kako brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot, so {to }e im se ukine pravoto na pristap vo BEST sistemot do dostavuvawe na izjavata.

^len 28 (1) Vo rok od 7 dena od denot na otpo~uvawe na primenata na ovie pravila, ~lenkite na Berzata se dol`ni do Berzata da dostavat podatoci za liceto odgovorno za sledewe i po~ituvawe na zakonite, drugite pravni propisi, pravilata na Berza ta i aktite na ~lenkata. (2) ^lenkite {to vo rokot od stav 1 na ovoj ~len nema da dostavat do Berzata podatoci za liceto odgovorno za sledewe i po~ituvawe na zakonite, drugite pravni propisi, pravilata na Berzata i aktite na ~lenkata, }e bidat vremeno isklu~eni od ~lenstvo do dostavuvawe na podatocite.

^len 29 So denot na otpo~nuvaweto na primenata na ovie pravila ~lenkite na Berzata ne smeat da primaat nalozi za trguvawe so hartii od vrednost po sklu~eni dogovori za delovno tehni~ka sorabotka so drugi pravni lica.

^len 30

^lenkata na Berzata e dol`na, po potreba, da gi usoglasi svoite akti so aktite na Berzata vo rok od devedeset (90) dena od denot na otpo~nuvaweto na primenata na ovie pravila. Odbor na direktori Pretsedatel Lidija Trajkovi}

22

Prilog broj 1

BARAWE ZA PRIEM VO ^LENSTVO NA BERZATA

1. Naziv na ovlasten u~esnik na pazarot na hartii od vrednost: _________________________________

2. Kratok naziv: _________________________________

3. Sedi{te na ovlasten u~esnik na pazarot na hartii od vrednost: _________________________________ 4. Telefonski broj/faks: _________________________________ 5. Upis vo Trgovskiot Registar: ________________________________

6. Dozvola od KHV za rabotewe na ovlasten u~esnik na pazarot na hartii od vrednost: ________________________________

7. Soglasnost od KHV za imenuvawe Direktor na ovlasten u~esnik na pazarot na hartii od vrednost: ________________________________

8. ^lenka na Depozitar: - naziv na Depozitarot _________________________________ - datum na priem vo ~lenstvo _________________________________

9. Broj na vraboteni -ovlasteni bokeri: _________________________________

23

10. Vkupen broj na vraboteni: _________________________________

11. Podatoci za osnovnata glavnina na ovlasteniot u~esnik na pazarot na hartii od vrednost: __________________________________

12. Broj na izdadeni akcii: ___________________________________ 13. Nominalna vrednost na

akcija: ___________________________________ 14. Vidovi uslugi so hartii od vrednost: ___________________________________ 15. Sopstvenici/osnova~i: ____________________________________ 16. Organ na upravuvawe: ____________________________________ 17. Pretsedatel na organ na upravuvawe: ___________________________________ 18. Direktor na ovlasteniot u~esnik na pazarot na hartii od vrednost: ___________________________________ 19. Dostavena dokumentacija vo prilog kon baraweto: