BAB_3 - Copy

8/18/2019 BAB_3 - Copy

http://slidepdf.com/reader/full/bab3-copy 1/61

SEJARAH

MASYARAKAT

MALAYSIA DANHUBUNGAN

ETNIK

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PENGENALAN

• Pembentukan masyarakat Alam Melayu melalui tahap

tertentu

• Shamsul Amri Baharuddin (2007) membahagikan

pembentukan masyarakat Melayu kepada 2 keadaan :

• Masyarakat pluraliti• Masyarakat plural

• Alam Melayu pada masa ini merupakan kawasan yang

mempunyai tahap interaksi paling tinggi di dunia

• Kedatangan pedagang ndia! "hina dan #r$pah ke AlamMelayu merupakan bukti masyarakat ma%muk pada &aman

ini kerana mereka datang se'ara sukarela

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Pada &aman ini! akulturasi dan asimilasi masyarakat

sering berlaku hingga mewu%udkan keunikan

•Berbe&a dengan masyarakat plural yang terbentuk akibatpaksaan dari British

• Paksaan dan dasar pe'ah dan perintah mengakibatkan

kesukaran mereka berinteraksi dengan masyarakat

tempatan

• *urni+all (,-.-) men%elaskan pembentukan masyarakatma%muk meru%uk kepada keadaan masyarakat yang

mun'ul se'ara langsung akibat dasar pen%a%ahan k$l$nial

• Mereka berada dalam satu k$muniti tetapi tidak bergaul

dengan masyarakat tempatan/

8/18/2019 BAB_3 - Copy


MASYARAKAT PLURAL DI

ALAM MELAYU

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Alam Melayu mempunyai tahap interaksi paling tinggi di

dunia pada &aman kegemilangannya

• ipengaruhi 1akt$r iklim baik sepan%ang tahun dan berada

di tengah laluan antara timur dan barat

• Akti+iti perdagangan membentuk masyarakat plural

• "th masyarakat plural yang masih kekal : "eti! Baba dan

y$nya! Serani! Arab dll

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PEMBENTUKAN MASYARAKAT

DALAM ALAM MELAYU

3 the Malay ra'e $1

a br$wn '$l$ur! 1r$m

a 'lear mah$gany t$

the darkest 'l$+e $r

'hestnut br$wn is

'$nsidered t$ be a

sub'ateg$ry $1 the

M$ng$lian ra'e 4Blumenba'h (,-75)

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Sebelum pen%a%ahan Barat masyarakat Alam Melayu terdiri

daripada suku kaum6sub kaum melayu berkulit saw$

matang

• "th : Melayu! awa! Bugis! Minang! Batak! ayak (ban)!

usun! Kelabit! Melanau! Bidayuh! Kada&an! dll/

• Kaum etnik ini hanya berk$ngsi wilayah (dunia Melayu)

tetapi tidak bernaung di bawah satu unit p$litik/

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PENGARUH TAMADUN

CHINA DI ALAM MELAYU

• Mereka yang bernaung di bawah kera%aan "hina tidak

akan diganggu $leh Siam (kera%aan terkuat di Asia

8enggara pada masa itu)

• 9ubungan dipl$matik antara kera%aan di Alam Melayu dan

kera%aan "hina telah lama wu%ud menerusi kun%unganutusan kera%aan "hina ke *unan dan negerinegeri di

Semenan%ung 8anah Melayu dan Kepulauan Melayu

• Alam Melayu terima kedatangan pedagang dan penuntut

agama Buddha dari Sri+i%aya/ ni mengukuhkan lagi

hubungan dengan "hina

• Kera%aan yang mengadakan hubungan dengan "hina

termasuk ;angkasuka dan Melaka

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Parameswara telah men%alinkan hubungan yang amat

rapat dengan ker%aan "hina bagi meminta perlindungan

dari Siam

• 9ubungan ini telah mewu%udkan pluraliti dalam kadangan

masyarakat Melayu

• Selepas lawatan Sultan Muhammad Syah (Sri Mahara%a) ke

Peking untuk mengadap Mahara%a "hina! hubungan

antara dua kera%aan men%adi dingin dan tiada hubunganperdagangan6lawatan dari "hina

• Sultan Muhammad Syah mengukuhkan kedudukan di

usantara sebagai kuasa ek$n$mi! p$litik dan ketenteraan

• Pengaruh tamadun "hina tidak ketara kerana hanya

berminat s$al perdagangan

8/18/2019 BAB_3 - Copy


Kel$mp$k Baba dan y$nya di Melaka

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PROSES INDIANISASI

DI ALAM MELAYU

• Meru%uk pada bagaimana kawasan di Alam Melayu

menerima pengaruh yang besar daripada tamadun ndia

• Pengaruh besar :

• Agama Hindu-Buddha• Nama kerajaan & kawasan• Sistem pentadbiran berkonsepkan “aja! sebagai ketua• Bahasa Sanskrit dan kesenian "ndia

• Kera%aan 9induBuddha di Alam Melayu : *unan! "hampa!

;angkasuka! Angk$r! Sri+i%aya dan Ma%apahit

8/18/2019 BAB_3 - Copy


9<B<=A A;AM M#;A>< #=A 8AMA< A

• Kedatangan $rang ndia ke Alam Melayu berlaku pada

abad pertama hingga abad ke? Masihi (Kr$m dalam

bukunya Hindoe-Javaanshe)

• 8erdiri daripada g$l$ngan vaisya (saudagar) yang datang

bersama kel$mp$k Brahmin untuk berdagang

• Vaisya berkahwin dengan gadis tempatan dari keluarga

berpengaruh• Brahmin : g$l$ngan yang mempunyai kedudukan kasta

paling tinggi/ Men%adi guru dan penyusun pentadbiran

8/18/2019 BAB_3 - Copy


8/18/2019 BAB_3 - Copy


8/18/2019 BAB_3 - Copy


Masyarakat "eti di Melaka

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PROSES ISLAMISASI

DI ALAM MELAYU

• Kedatangan slam ke Alam Melayu dapat dikesan

semen%ak abad ke7M

• Pr$ses slamisasi meru%uk kepada pengaruh agama slam

dalam masyarakat di Alam Melayu

• auib AlAttas menganggap pr$ses slamisasi sebagai

&aman pen'erahan di Alam Melayu

• slam tersebar di Alam Melayu melalui ahli su1i dan para

pendakwah

•8$k$h su1i : Sheikh smail! Syed Abdul A&i&! 9am&ah*ansuri dll

8/18/2019 BAB_3 - Copy


P#>#BA@A S;AM A;AM M#;A><

• Melalui perdagangan

• ekayaan Nusantara menarik pedagang dari (anah Arabuntuk berkunjung• $edagang "slam akti* menyebarkan agama kerana setiap

orang "slam ialah pendakwah• Melalui perkahwinan

• $edagang Arab berkahwin dengan masyarakat tempatandan membentuk pluraliti• Perkembangan bermula di tempat perdangangan seperti :

• $erlak +abad ke-,M• $asai +abad ke-.. hingga abad ke-./M

• Sulu +abad ke-.0M• Melaka +abad ke-.1 hingga abad ke-.2M• Brunei +abad ke-.2M• A3heh +abad ke-.4M

8/18/2019 BAB_3 - Copy


P#=A@<9 S;AM A;AM M#;A><

• K$nsep ketua negara bertukar dari Devaraja (wakil ewa

di dunia) ke hablumminallah (berbuat baik kepada Allah)

• Sistem p$litik! pemerintahan! undangundang! kesenian!

sastera! ek$n$mi! s$sial! adat dan 'ara hidup dikaitkan

dengan pengaruh slam dalam kehidupan

8/18/2019 BAB_3 - Copy


MELAKA SEBAGAI PUSAT

PERTEMUAN MASYARAKAT

• Melaka digelar “The Venice of The East” bagi

menggambarkan kesibukan pelabuhan

• Bahasa Melayu men%adi lingua franca pada ketika lebih ?0

bahasa dan dialek pertuturan terdapat di Melaka

• Kepluralitian budaya men%adi 'iri penting pada kemun'ak

kera%aan Melaka

8/18/2019 BAB_3 - Copy


K#;MPK MAS>A@AKA8 P#8= M#;AKA :

• ndia Muslim

• (erhasil daripada proses "slamisasi dan perdagangan• $enerimaan "slam di "ndia menyebabkan para penganutbergerak menyebarkan "slam di Alam Melayu

• Nama (anjung ling di Melaka diberikan oleh $ortugiskerana terdapat ramai pekerja "ndia di kawasan tersebut

• Masyarakat MelayuArab

• (erhasil daripada perkahwinan masyarakat tempatandengan pedagang Arab

• )ikenali dengan gelaran “Syed! atau “Sayyid!• Berkulit 3erah5 tinggi dan hidung man3ung

8/18/2019 BAB_3 - Copy


"A P#@AAKA

• idapati di Melaka! Singapura dan Pulau Pinang

• ikaitkan dengan keturunan Puteri 9ang ;i P$ yang

dihantar berkahwin dengan Sultan Mansur Shah semasa

&aman inasti Ming

• Mempunyai perkampungan sendiri di Melaka

• =$l$ngan lain yang mengalami pr$ses sama ialah "eti

S#@A

• ikenali sebagai kel$mp$k P$rtugis

• Cu%ud hasil daripada interaksi dan perkahwinan 'ampur

dengan warga tempatan

• 8erdapat di Perkampungan P$rtugis di Melaka

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PEMBENTUKAN

MASYARAKAT PLURAL

ZAMAN KOLONIAL

8/18/2019 BAB_3 - Copy


Pembentukan kateg$ri etnik b$leh ter%adi melalui pelbagai

'ara seperti penaklukan! pen%a%ahan! perpindahan!

pembentukan negara liberal dem$kratik dan perkembangan

dalam kapitalisme dan imperialisme/ ika kita ru%uk pada

k$nteks Malaysia! kita dapat lihat pengkateg$rian etnik inimelalui pr$ses penaklukan! pen%a%ahan dan perpindahan

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PROSES PENGUASAAN BRITISH

KE ATAS NEGERI-NEGERI MELAYU

• 9ampir semua negeri di Alam Melayu menerima pengaruh

Barat

• Kedatangan Barat ke Alam Melayu membawa . matlamat :

• eagamaan

• ebudayaan• emegahan

8/18/2019 BAB_3 - Copy


$ortugis +.1..• Menguasai Melaka sehingga %atuh ke tangan Belanda

Sepanyol +0 dekad terakhir abad ke-.2• Men%a%ah *ilipina sehingga Amerika mengambil alih pada tahun ,?-?

Belanda +.261-.,/1

• Menguasai nd$nesia

British +.472-.,/8• Menguasai 8anah Melayu selepas P$rtugis dan Belanda

#epun +.,/8-.,/1• Menguasai 8anah Melayu sebelum diambil alih semula $leh British

British• Menguasai Sabah D Sarawak sehingga ,-E.

8/18/2019 BAB_3 - Copy


P#@AA PA=K@ ,?7F

• @e+$lusi ndustri di #r$pah menyebabkan keperluan

bahan mentah meningkat dan Alam Melayu men%adi

tumpuan bagi memenuhi keperluan ini/• British mengamalkan dasar 'ampur tangan dalam

pentadbiran negerinegeri Melayu

• Per%an%ian Pangk$r ,?7F memberi kebenaran kepada

British untuk 'ampur tangan di egerinegeri Melayu

bermula dengan negeri Perak yang menghadapi krisispentadbiran setelah kemangkatan Sultan Ali pada tahun

,?7,

• @a%a Muda Abdullah bersetu%u memberi peluang kepada

British untuk men'ampuri urusan pentadbiran Perak

sebagai balasan mengekalkan kedudukannya sebagai ra%a

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• British berminat menguasai Perak kerana Perak

merupakan pengeluar bi%ih timah

• Perang ;arut antara kumpulan k$ngsi gelap =hee 9in

dengan 9ai San menganggu perniagaan bi%ih timah British• @a%a Abdullah meminta agar British meletakkan Perak di

bawah naungan mereka

• Per%an%ian Pangk$r memb$lehkan British berani

menurunkan kuasa Sultan dan pemerintah Perak/

• S! MB dan M8B terbentuk

8/18/2019 BAB_3 - Copy


egeriegeri Selat (S)

• iwu%udkan pada tahun ,?2E

• Ahli : Pulau Pinang! Melaka! Singapura dan inding

(Man%ung) di Perak

• ikenali %uga sebagai Penempatan Selat dan dimiliki

Syarikat 9india 8imur nggeris (S98)

• Sesiapa yang lahir di S dianggap rakyat British bukan

rakyat ra%a

egeriegeri Melayu 8idak Bersekutu (M8B)

• Ahli : $h$r! Kelantan 8erengganu! Kedah dan Perlis

• 8idak berada di bawah %a%ahan takluk British

• Kelantan! Kedah! Perlis dan 8erengganu dibawah

pengaruh Siam

• Menerima penasihat British setelah hak penguasaan

dipindahkan ke British melalui Per%an%ian Bangk$k

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PEMBENTUKAN MASYARAKAT

ZAMAN PENDUDUKAN BRITISH

• Bermula pertengahan abad ke,- sehingga Perang unia

Kedua! ramai buruh dari "hina dan ndia dibawa masuk

$leh British ke negerinegeri Melayu

• British mengamalkan dasar Pe'ah dan Perintah (i+ide

and @ule)• asar ini melemahkan penglibatan kaum Melayu dalam

pembangunan negeri

8/18/2019 BAB_3 - Copy


K#MAS<KA @A= "A

• Merupakan kaum ma%$riti sebelum Perang unia Kedua

• Keadaan negara "hina yang tidak stabil menyebabkan

rakyatnya men'ari peluang ker%a di luar negara "hina

• Kemasukan mereka ke 8anah Melayu ialah melalui :

• Sistem tiket kredit• Sistem pengambilan personal

• Sistem pengambilan rumah kongsi• Sub etnik "ina di 8anah Melayu :

• Hokkien 9 $eniaga• antonis 9 $elombong bijih timah• Hakka 9 $elombong bijih timah• (eo3hew 9 $etani di ladang gambir5 lada hitam dan tebu• Hailam 9 :rang gaji;membuka ladang getah dan kedai

minuman

8/18/2019 BAB_3 - Copy


K#MAS<KA @A= A

• ;ebih ke'il %umlah berbanding $rang "ina

• Keadaan s$si$ek$n$mi yang kurang stabil di ndia

mendesak mereka men'ari sumber pendapat lebih baik

• Kebanyakan beker%a dalam sekt$r perladangan dan

%abatan kera%aan

• Mereka masuk melalui :

• Sistem buruh kontrak• Sistem kangani• Buruh bebas

• Sub etnik ndia di 8anah Melayu : 8amil! Malayali! 8elegu!

Pun%abi (Sikh)! Benggali! Sindhi! =u%erati! Parsis dan

Marwaris• Kebanyakan terlibat dalam perniagaan dan g$l$ngan Sikh

beker%a dalam sekt$r keselamatan

8/18/2019 BAB_3 - Copy


@A= M#;A><

• Merupakan penduduk asal yang tinggal di

kampung6pedalaman

• Membentuk ma%$riti 8anah Melayu (melebihi 50G)

• Sub etnik Melayu : suku Melayu! Ban%ar! Bugis! awa!

"hampa! ambi! Kerin'hi! Mandailing! A'eh! Minang! @iau!

dll/

8/18/2019 BAB_3 - Copy


umlah Penduduk Malaysia 8ahun 200E

8/18/2019 BAB_3 - Copy


KEMERDEKAAN TANAH MELAYU

DAN KERJASAMA PELBAGAI ETNIK

• Pendudukan %epun telah membuka mata penduduk 8anah

Melayu tentang kepentingan pemerintahan negara $leh

bangsa sendiri

• Selepas epun mengundur diri! 8anah melayu diambil $leh

alayan !eo"le #nti Ja"anese #rmy (MPAA)6Bintang8iga yang diangg$tai $rang "ina

• Selepas Perang unia Kedua! British kembali untuk

menubuhkan sebuah negara bangsa di 8anah Melayu

8/18/2019 BAB_3 - Copy


MA;A>A <

• British memperkenalkan British Military Administrati$n

yang menggabungkan S! MB dan M8B melalui

Malayan <ni$n• "iri'iri Malayan <ni$n :

• Semua NNMB5 NNM(B dan dua NNS digabungkanke3uali Singapura

• )iketuai oleh seorang <abenor British yang dilantik atu

%ngland• Singapura diasingkan kerana kepentingan sebagai

pelabuhan bebas• Mengamalkan prinsip #us Soli• aja-raja Melayu menjadi ahli Majlis aja-raja Melayu

yang hanya berkuasa dalam bidang adat istiadat Melayudan agama "slam

• Seorang $esuruhjaya Negeri akan dilantik untuk menjadiketua pentadbir di setiap negeri=

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• British mendapat s$k$ngan ra%ara%a melalui tipu helah

dan paksaan

• itubuhkan se'ara rasmi pada , April ,-FE

8/18/2019 BAB_3 - Copy


P##8A=A 8#@9AAP MA;A>A <

• rang Melayu menentang penubuhan Malayan <ni$n

kerana kedaulatan ra%a dihapuskan! perlindungan dan

%uga masa depan ter%amin untuk $rang Melayu hilang• Penentangan diketuai $leh at$H nn aa1ar dan alay

$ivil %ervice

• <M ditubuhkan bagi mengukuhkan lagi agenda

perpaduan Melayu

• 9asil penentangan! Malayan <ni$n hanya mampu

bertahan selama . bulan

8/18/2019 BAB_3 - Copy


M#<< K#M#@#KAA

• Pada *ebruari ,-F?! Perlembagaan Persekutuan 8anah

Melayu diisytiharkan $leh British dan mengembalikan

semula kedudukan ra%ara%a Melayu

• g$s ,-5,! 8unku Abdul @ahman menggantikan at$H

nn aa1ar sebagai presiden <M

• at$H nn 'uba membuka keahlian <M kepada semua

kaum setelah melihat ker%asama pemimpin pelbagai

g$l$ngan etnik dalam ";" tetapi gagal

• Beliau menubuhkan &nde"endence of alaya !arty (MP)

setelah keluar dari <M

• 8unku mengekalkan <M untuk kaum Melayu dan

bergabung dengan parti etnik lain/ =abungan ini dikenalisebagai Parti Perikatan

• Parti ini memenangi 5,652 buah kerusi yang

dipertandingkan pada pilihan raya ,-55

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Satu r$mb$ngan yang diketuai 8unku Abdul @ahman

dihantar ke ;$nd$n pada tahun ,-5E untuk merundingkan

kemerdekaan 8anah Melayu

• 8unku mengisytiharkan kemerdekaan ketika sambutan diBandar 9ilir! Melaka pada 20 *eb ,-5E

• Persekutuan 8anah Melayu terbentuk pada .0 g$s ,-57

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PAS"A M#@#KA

• Kedaulatan berpindah daripada ra%a kepada rakyat (sistem

dem$krasi)

• M$denisasi dan m$biliti s$sial berlaku dalam masyarakat

dan dalam masa yang sama masih berpegang kuat pada

agama slam

• Peristiwa ,. Mei ,-E- berlaku akibat si1at pre%udis dan

%arak s$si$ek$n$mi yang ketara antara etnik

• Pada ,E September ,-E.! Semenan%ung 8anah Melayu!

Singapura! Sabah dan Sarawak bergabung untuk

membentuk negara Malaysia

• Singapura dikeluarkan pada tahun ,-E5 disebabkan isu

Malaysian Malaysia yang dibawa $leh Pe$pleHs A'ti$nParty (PAP) yang diketuai ;ee Kuan >ew

8/18/2019 BAB_3 - Copy


MASYARAKAT SABAH DAN

SARAWAK

8/18/2019 BAB_3 - Copy


9ubungan etnik di Sabah dan Sarawak aman dan tidak

menun%ukkan berlakunya pergeseran etnik yang serius/Setiap kaum menyumbang pada kewu%udan hubungan etnik

yang harm$nis/

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PROSES PEMBENTUKAN

MASYARAKAT SABAH

umlah Penduduk di Sabah Mengikut #tnik <tama

Sumber : abatan Perangkaan 8ahun (20,0)

#tnik dan Suku #tnik 8ahun 20,0

ada>an-)usun 1275141

Murut .6850,0

Bajau /16584,

Melayu .7/5.,4

Bumiputera lain 21,5721

?ina 8,1524/

@ain-lain etnik 115,76

arga asing 77,544,

#umlah 0586254/8

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Selain daripada etnik yang tertera dalam %adual! kel$mp$k

etnik bumiputera lain ialah Bisaya! Kadayun! rang

Sungai! Suang ;atut! Melayu Brunei dll/

• Menurut Bil'har Bala (2007)! masyarakat Sabah padaawalnya terdiri daripada beberapa suku etnik peribumi

saha%a! tetapi disebabkan $leh migrasi masyarakat telah

berubah men%adi ren'am

• 8erdapat pelbagai suku etnik di Sabah yang dapat dikenali

berdasarkan penempatan/

8/18/2019 BAB_3 - Copy


8/18/2019 BAB_3 - Copy


P#AA9A SABA9

• Sebelum menyertai Malaysia! Sabah dikenali sebagai

B$rne$ <tara di bawah Kesultanan Melayu Brunei dan

Kesultanan Sulu• itadbir $leh epun semasa Perang unia Kedua dan

diserah kepada British pada ,-FE sehingga ,-E.

8/18/2019 BAB_3 - Copy


K#MAS<KA @A= "A

• Berlaku dalam sekitar ,??0an

• Bertu%uan membuka kedai dan masuk se'ara sukarela!

bukan paksaan

• Bermula awal abad ke20! kedatangan dikaitkan dengan

galakan daripada syarikat tembakau dan K$mpeni

Berpiagam B$rne$ <tara British pada waktu itu

• Separuh daripada buruh ladang getah pada awal abad ke20 merupakan $rang "ina

• K$mpeni Berpiagam B$rne$ British memu%uk Kapitan

"ina di Sandakan supaya mengeluarkan surat galakan

melalui akhbar di 9$ng K$ng bagi mengalakkan

kemasukan buruh "ina ke Sabah• Sub etnik "ina di Sabah :

• Hakka +kelompok majoriti 9 $ertanian• ?anton5 Hokkien5 (eo3hew 9 $erniagaan

8/18/2019 BAB_3 - Copy


K#MAS<KA @A= A

• Merupakan kel$mp$k min$riti di Sabah

• Beker%a dalam sekt$r pentadbiran! s$k$ngan dan teknikal

• Sub etnik ndia di Sabah :

• Sikh• $athan• (elegu

• (amil• itempatkan di %abatan kera%aan di bawah pentadbiran

K$mpeni Berpiagam B$rne$ <tara British

• 8erdiri daripada kelas tengah dan menguasai Bahasa

nggeris dengan baik

8/18/2019 BAB_3 - Copy


Bilangan rang ndia yang Berkhidmat di K$mpeni Berpiagam

B$rne$ <tara British antara 8ahun ,-22 hingga ,-.ESumber: Iaid Ahmad! et al/ (200E)

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Penguasaan bahasa nggeris baik memb$lehkan mereka

diambil beker%a dalam sekt$r kera%aan

• amun undangundang pengambilan buruh di ndia ketat!

menyebabkan k$mpeni kurang berminat• Sekt$r keselamatan mempunyai %umlah peker%a ndia

(Sikh! Pun%abi! Pathan) paling tinggi

• Kebanyakan $rang ndia tinggal di kawasan Sandakan!

8awau! Kudat! Pulau Banguay! 8eluk Marudu dan Pantai

Barat Sabah

8/18/2019 BAB_3 - Copy


K#MAS<KA @A= #SA

Peningkatan umlah migran nd$nesia di SabahSumber: <bah suai daripada Shamsul Amri Baharuddin et al/ (20,2)

8ahun umlah migran ($rang)

.778 46

.,.. 151.6

.,8. ..58.0

.,0. .656./

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Kemasukan did$r$ng ikatan pe%an%ian Belanda untuk

mengambil buruh k$ntrak dari nd$nesia pada tahun ,-07

berikutan perkembangan pesat dalam sekt$r perladangan

getah• Berulang alik antara tempat ker%a di Sabah dan keluarga di

nd$nesia

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• aum Melayu5 Brunei5 Suluk5 Bugis5Bisaya5 Bajau5 "daham5 Banjar5 (idong5:rang Sungei5 "ranum5 adayan dan?o3os

BM"$(%AM%@A'-"S@AM

• ada>an-)usun5 Murut5 wijau5 @otud5ungus5 (ambanuo5 )umpas5Maragang5 $aitan5 Minokok5 umanau5MangkaCak dan juga Sino-Dilipina=

BM"$(%ABAN "S@AM

• aum ?ina5 "ndia dan lain-lainBAN

BM"$(%A

Se3ara umum5 masyarakat Sabah dibahagikan kepada 0 kelompokbesar E

8/18/2019 BAB_3 - Copy


PROSES PEMBENTUKAN

MASYARAKAT SARAWAK

#tnik dan Suku #tnik 8ahun 20,0

Melayu 11.5124

"ban 2,05017

Bidayuh .,85,26

Melanau ..,57,4Bumiputera lain .18564/

?ina 1265.16

"ndia 45.77

@ain-lain etnik 75740arga asing ..05448

umlah 2!.--!?.-

umlah Penduduk di Sarawak Mengikut Pe'ahan #tnik <tama

Sumber: http:66www/statisti's/g$+/my

8/18/2019 BAB_3 - Copy


• Penemuan arke$l$gi di =ua iah! Sarawak menun%ukkan

gua tersebut telah didiami $leh manusia se%ak F0!000

tahun yang lampau

• ames Br$$ke ditabalkan sebagai @a%a di Sarawak $lehKesultanan Brunei pada 2F September ,?F, kerana

ber%aya mengalahkan pember$ntakan di Sarawak

• "harles Jyner Br$$ke menyerahkan Sarawak kepada

British selepas pendudukan epun

8/18/2019 BAB_3 - Copy


P#@B<M SA@ACAK

• ikenali dengan nama sungai tempat mereka tinggal

sebelum kedatangan British ('th : kami Skrang! kami

Saribas)• Persekitaran memisahkan kel$mp$k etnik dan

menyebabkan mereka mempunyai budaya berbe&a

• Masyarakat Sarawak dikateg$rikan ke dalam rumpun

#ustronesia

• Kaum etnik peribumi Sarawak tinggal di kawasan tertentu

seperti pesisir pantai! lembah sungai! kawasan tanah

tinggi dan daerah pedalaman

8/18/2019 BAB_3 - Copy


Suku #tnik Penerangan

"ban

ebanyakannya tinggal di Saribas dan lembahSungai ejang= Mereka tinggal di kawasan luar

bandar5 rumah panjang dan berdekatan dengansungai=

Melayuebanyakannya tinggal di u3hing5 Samarahandan Sri Aman=

Melanau

ebanyakannya tinggal di kawasan Muara Sungaiejang dan Baram= Namun begitu5 ramai jugaetnik Melanau yang tinggal di Sibu5 Sarikei danBintulu= Masyarakat Melanau yang tinggal dikawasan luar bandar dikenali dengan pengeluarsagu= ebanyakan etnik Melanau beragama "slam5

tetapi terdapat juga yang beragama @ikou +$agandan ristian= Mereka ini mempunyai gerakan politikyang sama dengan orang Melayu=

Bidayuhebanyakannya tertumpu di kawasan hulu iaitudaerah @undu5 Bau5 u3hing dan Serian=

8/18/2019 BAB_3 - Copy


enyah

Mempunyai pertalian yang rapat dengan masyarakatayan walaupun bahasa mereka berbe>a= Merekaberasal dari wilayah alimantan5 "ndonesia danberhijrah ke Sarawak pada abad ke-.,M= $adaperingkat awal5 mereka tertumpu di kawasan Sungaiejang dan @imbang= Akibat bermusuhan denganmasyarakat "ban5 mereka berhijrah ke Hulu ejang5Balui5 Baram dan Hulu emena=

edayan

Masyarakat edayan mempunyai pertalian yangrapat dengan orang Brunei dan beragama "slam=Mereka mendiami bahagian keempat dan kelimaSarawak=

Murut

Mendiami kawasan terusan= Akti* dalam

pengeluaran padi=

elabitMendiami kawasan Sungai Baram= Masyarakatelabit dan Murut akti* dalam pengeluaran padi=

8/18/2019 BAB_3 - Copy


BisayaMendiami kawasan @embah@imbang= Mereka menanamsagu dan padi=

$enan

Berselerak di kawasanpedalaman Hulu ejang danBaram= Mereka masihmengamalkan 3ara hidup tradisiseperti memburu dan

memungut hasil hutan=

Suku #tnik dan PeneranganSumber : <bah suai daripada Abdul 9alim @amli (200-)

8/18/2019 BAB_3 - Copy


K#MAS<KA @A= "A

• ikaitkan dengan buruh "ina dari *$$'h$w yang sampai

ke Sungai Merah di Sibu pada awal tahun ,-00 akibat

galakan daripada Kesultanan Br$$ke dengan pembukaanladang getah di Sarawak

• uga datang dari "ant$n! *ukien dan Kwantung

• Menguasai akti+iti perniagaan di Ku'hing! Sibu! Miri dan

Sarikei

• Sebelum itu! %umlah mereka sikit dan beker%a sebagai

peladang! pel$mb$ng emas dan ber'u'uk tanam

• Sub etnik "ina di Sarawak : 9$kkien! *$$'h$w! 8e$'hew!

Kant$nis dan 9enghua

•Menetap di bandar dan bertutur dialek Mandarin dan9$kkien

8/18/2019 BAB_3 - Copy


#8K A

• umlah sedikit

• 8erdiri daripada suku kaum Sikh dan Pun%ab

• Berkhidmat dalam sekt$r keselamatan

Date post:	07-Jul-2018
Category:	Documents
Upload:	dora
View:	215 times
Download:	0 times

BAB_3 - Copy

Documents