o&ufaxmif azmufcJhpOfuo&ufaxmif azmufcJhpOfuo&ufaxmif azmufcJhpOfuo&ufaxmif azmufcJhpOfu
atmifoif;atmifoif;atmifoif;atmifoif;
1949 ck? atmufwdkbmvavmufu jzpfayonf/ xdktcsdefumvonfum; jrefrmjynf
tv,fydkif;wGif a&mifpHkolykefrsm;tmPmvTrf;rdk;aeqJumvjzpfí jynf? atmifvH? awmifwGGif;?
rauG;? ewfarmuf? NrdKUopfponfwdkUrSm vGwfajrmufaom e,fajr[k owfrSwfxm;aom a'o
rsm;jzpfMuayonf/
a&mifpHkwyfaygif;pkwdkU odrf;ydkufvdkufaom e,fwkdif;wGif 4if;wdkUESifh tcefUroifhaom
t&m&Sdrsm;? EdkifiHa&;orm;rsm;? pD;yGm;a&;orm;rsm;? tpdk;&trIxrf;rsm;udk zrf;pD;í ]vHkNcHKa&;
pcef;} [k om,memaysmfzG,f uifyGef;wyfxm;aom tusOf;axmifodkU ydkUxm;MuonfrSm
tqef;r[kwfawmhacs/ xdkuJhodkUaom a&mifpHkolykefwdkU\ tusOf;om;rsm;wGif EdkifiHa&;orm;
rsm;? c&dkif&J0ef? c&dkif0ef? &J0efaxmufrsm;pí ausmif;q&mrsm;? rif;aprsm;xdatmif yg0ifay
onf/
a&mifpHkwdkU\ tusOf;om;rsm;jzpfonfhtwdkif; vlpHkvnf;yg0ifonf/ ykwD;wudkifudkifESifh
tNrJwrf; bk&m;udk 0wfjyKaeaomolrsm;? axmifMuyfrsm;ESifhyif;í oGif;vmaomt&ufudk aeU
a&mnyg aomufaeolrsm;? pmayudkcsnf; avhvmaeaomolrsm;? zJ0dkif;uuf0dkif;ESifh wpfaeU
wmtcsdefukefvGefapolrsm;? rmhufpf\ &kyf0g'udk t<uif;rJhvufcHí a*gwrudkyif a0zefolrsm;?
aA'ifESifh &wem'DyHtif;udk avhvmusifhoHk;aeolrsm;jzifh pHkaeygawmhonf/
uRefawmfwdkU o&ufaxmifwGif tusOf;om;aygif; 100 cefU&Sdygonf/ þtusOf;orm;
rsm;udk yxrpízrf;qD;jcif;cH&pOfu rauG;axmifBuD;wGifxm;ygonf/ tpdk;&wyfrsm;u a&eH
acsmif;udkodrf;í rauG;udk xdk;ppfqifawmhrnfhtoGif &SdvmaomtcgwGif uRefawmfwdkUudk
awmifwGif;axmifodkUydkUvdkufygonf/ awmifwGif;axmifwGif wpfvcefUrQMumaomf ]jynf}
axmifodkUydkUjyefavonf/
]jynf} axmifBuD;wGif txufArmjynfrS tusOf;orm;? atmufArmjynf om,m0wD
wpf&dk;rS tusOf;orm; pkpkaygif; 500 cefU&Sdvdrfhrnfxifygonf/ twdtusum; rodawmhyg/
tm;vHk; jynfaxmifwGif pkaeMu&ojzifh ]]wdkUrS jynfaxmifpktppfuG}} [lí tusOf;om;rsm;
&,farmajymqdkavhyif &SdMuygonf/
-2-
jynfaxmifwGif wpfvcefUaeNyD;aemuf o&ufaxmifodkU vl 100 ausmfcefU cGJydkUonf wGif
uRefawmfwdkUvnf; o&ufaxmifodkU ygvmygawmhonf/
xdkpOfu o&ufaxmifydkifBuD;rSm at-u&pf&Sem;jzpfí axmifMuyfrsm;rSm OD;xGef;0if;?
OD;armifBuD; paomolrsm;jzpfygonf/ tpdk;&trIxrf; axmiftvkyform;rsm;udkyif olUwm0ef
ESifhol qufvufí cefUxm;apcdkif;Muygonf/ axmiftwGif;ü axmiftrIxrf;rsm;udk cefUxm;
xrf;aqmifapaomfvnf; axmifAl;0BuD;ESifh arQmfpifrsm;ay:wGifum; &Jabmfrsm;udk aoewf
udk,fpDESifh apmifhapygonf/ axmiftrIxrf;rsm;udkvnf; wu,fwrf; ,HkMunfrI &Sd[efrwlyg/
uRefawmfwdkU tusOf;orm;rsm;udk wpfaeUvQif wpfusyfwpfyJuspD ay;ygonf/ tusOf;
orm;rsm;rSm rdrdwdkU cifrifoltcsif;csif;pkí csufjyKwfpm;&onf/ wpfpkvQif 10 a,mufrS 17
a,muftxd &SdMunfonf/ a&mifpHkwdkUuay;aom wpfusyfwpfyJwGif wpfyJrS xif;zdk;u 2 jym;?
rdv’modrf;aomvlBuD;twGufu 2 jym; ay;&aomaMumifh wpfusyfpDom &Muonf/ xdkaiG
wpfusyfudkkkkkkkpkí udk,fhtdk;pm;ESifhudk,f BudKufESpfouf&m [if;rsm;udk csufpm;Muonf/
eHeufvif;vQif aps;0,fay;&aom axmifMuyfa&mufvmawmhonf/ tdk;pm;olBuD;rsm;
u pm&if;udk,fpDESihf [if;vsmrsm; rSmMu&onf/ 9 em&DcefUwGif aps;0,faxmifMuyf jyefa&muf
vmvQif udk,fhypönf;udk pm&if;ESifhwuG ,lMu&onf/ xrif;wm0efcHrsm;u csufjyKwfNyD;aemuf
10 em&DcGJ 11 em&DcefUwGif xrif;pm;Mu&onf/ npmtwGufrlum; eHeuf[if;vsmrSmpOfuyif
ydkírSmudkufNyD; jzpfaomaMumifh 4 em&DcefUwGif csufMuí 5 em&DcefUwGif xrif;pm;Muonf/
pm;aomufí cPwpfjzKwf vrf;avQmufMu? pum;ajymMuESifh aeMuNyD; 6 em&Dxdk;vQif tdyf
axmifydwfawmhonf/ tdyfaxmifqdkonfrSm oHwdkifpdkufwHcg;aygufBuD;rsm;ESifh wdkufwef;vsm;
BuD;rsm;yif jzpfygonf/ tdyfaxmifydwfcsdef n 6 em&DwGif aomhvmcwfNyD; eHeuf 6 em&Dxdk;rS
zGifhay;onf/
tdk;pm;wpfzGJUvQif 10 a,mufrS 17 a,muftxdzGJUMuaMumif; azmfjycJhNyD;jzpfygonf/
xdktzGJUrsm;wGif udk,fhtzGJUESifhudk,f aomufa&? oHk;a&wm0efcHrsm;? oefU&Sif;a&;wm0efcHrsm;?
yefuefaq;bkwftzGJU? xrif;csufygwD ponfjzifh wm0efcGJMu&ygao;onf/ uRefawmfwdkUtzGJU
rSm awmif;wGif;? ewfarmuf? rif;bl;rS EdkifiHa&;orm;rsm;csnf;jzpfMuonfhtjyif vlaygif; 17
a,muf&Sdvsuf vltrsm;qHk;jzpfonf/
-3-
Adkvfwdkif;armif (,ckv,fa0; ysOf;rem;wGif EdkifiHa&;vkyfaeonf/)? AdkvfatmifMunf
(ppf0efxrf;wyfcGJrSL;tjzpfESifh wdkufBuD;teD;wGif usqHk;oGm;ol)ESifh uRefawmfwdkU 3 a,mufrSm
uRefawmfwdkU tdk;pm;tzGJU\ wm0efcHrsm;jzpfonf/ aomufa&? oHk;a&? csdK;a& tm;vHk;udk
wm0efcHMu&onf/ a&udk a&wGif;teD;&Sd tkwfuefwGif tjynfhxnfhay;&onf/ a&wGif;teD;&Sd
tkwfuefwGif tjynfhxnfhay;&onf/ a&wGif;rSm 18 awmifcefUeufí 3 a,mufom; wpf
em&DcefU acR;wvHk;vHk;ESifh iifMu&ygonf/ xdka&udkpöNyD;vQifum; uRefawmfwdkUtwGuf
bmtvkyfrQ r&SdawmhNyD/ xrif;udkcl;NyD; toifhvufvQdKpm;&Hkomjzpfí pm;NyD;vQif tomxoGm;
&HkrQomjzpfonf/ yefuefaq; wm0efcHrsm;u vdkufodrf;oGm;onf/
rif;bl; ocifzdk;b (zqyv)? bBuD;opf(yrnw)wdkUwpfawGrSm xdkpOfu xrif;csuf
ygwDjzpfonf/ ocifzkd;brS &if;ESD;azmfa&GpGm aewufonfhjyif ajymrem qdkrem aygif;wufol
jzpfí vlwdkif;u cifrifonf/ xrf;pm;í raumif;MuvQif tjcm;tusOf;om;rsm;u ]]a[hbGdKif;?
rif;'DaeUcsufwm bmjzpfw,f? nmjzpfw,f}} ponftm;jzifh aemufajymifatmfaigufavh&Sdyg
onf/
axmifwGif;odkU a&mufvmMuaomolrsm;rSm 7 vrQ twlaecJhMu&NyD;jzpfí wpfa,muf
ESifhwpfa,muf tvGef&if;ESD;Muygonf/ EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;? t&m&Sdrsm;rSmvnf; EdkifiHa&;
rme? t&m&Sdpdwf"mwfrsm;aysmufvsuf wpfcgwpf&H uav;i,frsm;ozG,f aysmf&TifjrL;xl;Muyg
onf/ axmifrSL;\ EGm;BuD;EspfaumifrSm axmifxJwGif vTwfxm;avh&Sdygonf/ wpfaumifrS
tvGefoabmaumif;í tpD;cHonf/ wpfaeUwGif ewfarmufrS ppf0efxrf;wyfom;ay:vmBuD;
(,ckum; ppfxJwGifyif&Sdrnfxifygonf/)udk EGm;ay:wifay;MuNyD;aemuf wpfaxmifvHk;&SifjyK
tvSL0wfvSnfhMuonfrSm ,ckwdkif awG;rdwdkif; NyHK;rdygao;onf/
EGm;ay:rS &Sifavmif;ay:vmBuD;? EGm;a&SUrS tvSL0wfvSnfhvdkufygol 20 cefUwef;pD
vsuf/ EGm;aemufrS ,ckewfarmuftrnf OD;bqdkifu &Sifavmif;taztjzpf (&Sifavmif;tar
udk rrSwfrdawmhyg) toD;oD;yg0ifMu&onf/ aemufqHk;rS 'dk;ywf0dkif;rS
vltawmifhqHk;jzpfonf/ 'dk;ywf0dkif;acgif;aqmifrSm Adkvfwdkif;armifjzpfí wD;vdkuf&onfrSm
yg;pyfrS t`rSKyfxGufcref;jzpf onf/ uRefawmfu oDcsif;qdk oHcsyfwdkif&onf/
oDcsif;r&olrsm;u a[;-a[; ESihf 0g;ívdkuf
-4-
Mu&onf/ yg;pyf'dkk;ywfyifjzpfaomfvnf; tvGefNrdKifonf/ &Sifavmif;ay:vmBuD;uvnf;
EGm;ay:ü cg;awmif;usdKufvsuf xdkifaeonfrSm tNrdefUom;/
þodkUjzifh pdwfnpfp&m? aysmfp&m? 0rf;enf;p&m? 0rf;omp&mrsdK;pHkaeygonf/ wpfcg
wpfcg zrf;xm;olrsm;teuf tcsdKUudkxkwfí aoewfESifh ypfowfwwfonfvnf; &Sdao;aom
aMumifh EdkifiHa&;jypfcsufruif;olrsm;rSm wxdwfxdwfaeMu&ygonf/ pdwf"mwfwuf<uaom
vli,fydkif;urlum; aeUpOfESifhtrQ axmifazmufajy;&ef tcGifhta&;udkom Munfh&IaewwfMu
ygonf/ xdkuJhodkUaom vli,frsm;wGifuRefawmfwpfa,muftygt0ifjzpfonf/ Adkvfwdkif;armif?
AdkvfatmifMunfESifh uRefawmfwdkUoHk;a,mufrSm twGJrdqHk;jzpfí ae&onfrSmvnf; wpftdk;pm;
wnf; wpftdrfaxmifwnf;jzpfygonf/
,cktjzpftysufwGif Adkvfwkdif;armifESifh AdkvfatmifMunfwdkUrSm ta&;BuD;qHk; olrsm;jzpf
í 4if;wdkUtm; azmfjyvdkygonf/ AdkvfatmifMunfrSm ewfarmufe,f tdkifaygufukef;Zmwdjzpfí
vlvm;ajrmufpuyif ppfxJa&mufvmoljzpfonf/ xdkpOfu touf 24 ESpfcefU&SdaeNyD; t&yf 5
ay 5 vufrcefU&SdNyD;vQif udk,fvHk;udk,fzef xGm;usdKif;í um,Av avhvmvdkufpm;ojzifh
tom;ta&rSm zdwfzdwfawmufacsmí armausmawmifhwif;vSonf/ tom;jzLonfhjyif
Oy"d&kyf cHnm;onf? rsufvHk;MunfhyHk pl;pl;&J&J&Sdí owdåaumif;vSolwpfa,muf jzpfaMumif;
ezl;wGif pmwef;xdk;xm;ouJhokdU xif&Sm;vSonf/ tzrf;cH&pOfu rauG;ppf0efwyfcGJrSL;tjzpf
tzrf;cHcJh&onf/ v,fa0;olykefESifhwpfNydKifwnf; ewfarmufolykefxpOfuvnf; ppfa&;bufrS
wm0efcHwpfa,mufjzpf\/ ESmwHay:ay: ar;&dk;a'gifhusus yg;oG,f&dk; tenf;i,fxGuf
oa,mifa,mif&Sdí rsufvHk;wpfzufwGif rSJUuav;wpfckygonf/ tNrJwrf; oyfoyf&yf&yf
aewwfonf/ &if;ESD;olrsm;rSty tjcm;olrsm;ESifhpum;ajymvQif tvGefNyHK;cJhí jywfjywfajym
wwfonf/ pdwfvnf;qwfonf/ pdwfwdkrdvQif"m;rjrif? wkwfrjrif eD;&mESihf qGJí ckwfwwf?
Xpfwwfaom vlpm;rsdK;vnf;jzpfonf/ &if;ESD;olrsm; cifrifolrsm;tay:wGifum; tvGefonf;
cHcsKyfwnf;onf/ ajymqdkazsmif;zsvQif em,lwwfaom oabm&Sdonf/
Adkvfwdkif;armifum; tom;tenf;i,frnf;onf/ awmifwGif;BuD;NrdKU awmifjyif&yfZmwf
jzpfí uRefawmfESifh wpf&yfwnf;om; tdrfeD;csif;yif jzpfonf/ xdkpOfu touf 28 ESpfcefU&Sd
NyD; b0trsdK;rsdK;? avmu"HtoG,foG,fwGif; 'dk;uJhodkU vnf;cJh&oljzpfí tawGUtBuHKpHvSonf/
-5-
BuHKorQb0? a&mif;orQywf0ef;usifudk qifjcifoHk;oyfwwfaom yifudkpGrf;&nfaMumifh csufcsm
ygeyfvSaom olwpfa,mufygay/ avEkat;xJüvnf;aumif;? rkefwdkif;xJüvnf;aumif;
pkefqefoGm;vmcJhaomaMumifh tonf;ESvHk;wGif uRJycHk;xaeolaywnf;/ vufawGU\ oGefoif
csufwdkUaMumifh onf;cHjcif;? csKyfwnfjcif;? &J&ifhjcif;wdkUESifh jynfhpHkonfhjyif txl;ojzifh um;
vltrsm;av;pm; cspfcifatmif aygif;oif;&mwGif twkcdk;avmufaom olygaywnf;/
Adkvfwdkif;armifrSm ynmtm;jzifh tv,fwef;ukefatmifyif roifcJh&ay/ odkUaomf
vlUavmuudk csOf;uyfyHk? &IaxmifhtoG,foG,frS oHk;oyfyHk? rdrdudk,fudk jyefvnfppfaq;yHkrsm;
wGif uRefawmfhxuf omonf[kxifjrifrdygonf/ udk,fvHk;udk,fxnfrSm taeawmfyifjzpf
onf/ t0wftpm;0wfvQif csyfcsyf&yf&yf&SdvSonf/ pum;ajymcsdKomonf/ vlwdkif;\ udpödukd
pdwf0ifpm;pGmjzifh ar;jref;ulnDwwfaom tavh&Sdonf/ pGefUpm;jcif;udkrlum; arG;uwnf;u
jrwfEdk;vmonf/ udkwdkif;armifudk twdkcsKyfazmfjy&vQif vlUavmuwGif;odkU pGefUpm;0ifa&muf
vmcJhNyD;vQif b0odrIt& atmufwef;pm;wdkUtwGuf wwfEdkiforQ pGefUpm;&kef;uefaeaom
oljzpfonf[k qdkcsifygonf/ rauG;c&dkif ppf0efxrf;wyf&if;wGifEdkifiHa&;acgif;aqmiftjzpfESifh
aqmif&Guf&if; axmifwGif;odkU a&mufvmcJhonf/
uRefawmfhrSmum; udkwdkif;armifESifh Zmwdtwljzpfonf/ oHk;a,mufxJwGif t&yft&Snf
qHk;jzpfonf/ tenf;i,fydefojzifh yHkyef;rSm uvefuvm;aeonf[k qdkEdkifonf/ touf 22
ESpfcefU&Sdí ti,fqHk;jzpfonf/ tzrf;cH&pOfu o&ufc&dkifqdk&S,fvpfygwD pnf;&Hk;a&;rSL;tjzpf
&Jabmfarmifarmif (,ckoHk;bufjrif&Syf&Sif*sme,f)Esifhtwl tzrf;cH&onf/ todOmPfwGif
vnf; udkwdkif;armifudkrrD? owådwGifvnf; AdkvfatmifMunfuJhodkU rxufjruf? oHk;a,muf
teuf tnhHqHk;&Jabmfjzpfonf/
]]wdkUwpfawGuawmh axmifazmufrajy;bJeJU olwdkUvufxJu vGwfzdkUrvG,fawmhygbl;/
tpdk;&uvmNyD;wdkufatmif apmifhaezdkUqdkwmuvnf; b,fawmhrS vmr,frodbl;? urf;rjrif
vrf;rjrifBuD;yJuG}}
atmifMunfu wifjyvdkufjcif;jzpfygonf/ uRefawmfwdkUoHk;a,mufrSm o&ufaxmif\
A[dkwGif&Sdaom arQmfpifxdyfzsm;odkUwufí naewdkif; avnif;cHavh&Sdygonf/ A[dkarQmfpifBuD;
rSm xdyfqHk;tqifhyg 5 xyf&Sdí ay 100 cefUjrifhygonf/ oD;wif;uRwfNyD;pjzpfí ajrmufav&I;
-6-
rSm wa0ha0hyif pjyKvmygNyD/ arQmfpifrS MunfhvdkufvQif awmifwGif;rS naexrif;pm;NyD; vrf;
avQmufaeolrsm;? jrwfcif;ay:üxdkifvsuf at;at;vlvl pum;ajymaeolrsm;udk cyfao;ao;
vSrf;jrif&onf/ axmif\ajrmufbufrS rif;wkef;vrf;rBuD;rSm tjyifavmuudk vGrf;qGwfrd
atmif NidrfoufpGm&Sdaeonf/ {&m0wDjrpfa&jyif wpfydkif;wpfpudkvnf; ta&SUbufwGif vSrf;í
jrifjrif&onf/ jrpfqDrS yHkpHzGJUí ysHoef;vmaom AsdKif;jzLtkyfrsm;udkvnf; rMumcP
awGU&onf/ avrSm w[l;[l;wdkufaeonf/
udkwdkif;armifu-
]]tpdk;&uvmNyD; wdkufppfqif&ifaum vGwfrSmwJhvm;/ olwdkUu awmxJudkqufNyD;
ac:oGm;awmhbmoGm;NyD; wwfEdkifOD;rSmvJ/ udpörsm;vSw,fqkdNyD; owfrypf&ifuHaumif;w,fqdk
&rSmyJ}}
uRefawmfu-
]]'Do&ufqdkwmu xm;prf;ygOD;? jynfudkawmifrodrf;Edkifao;bJeJU/ tpdk;&taeeJUvnf;
'Do&ufNrdKUxuf jynfudk t"duxm;rSmaygh/ ta&;BuD;wJhjynfudkawmifrwdkufao;bJeJU
o&ufudk odrf;zdkU apmifhae&ifawmh a&Tpifwpfaxmifay;r,fqdkwJh acG;udkapmifhwJh ykPÖm;vdk
jzpfaerSmyJ}}
]]igvnf; axmifazmufzdkU tcGifhudkcsnf; &SmaewmyJ/ b,fvdkrS pOf;pm;r&bJ jzpfaevdkU
omNidrfaewm}}[k atmifMunfuajymvQif udkwdkif;armifu-
]]tdyfaxmifudkazmufwmxuf tkwf&dk;udkausmfzdkU yxr pOf;pm;&rSmyJ/ tkwf&dk;udkBudK;eJU
ypfwifNyD; ausmfzdkUuvnf; trsdK;rsdK;pOf;pm;NyD;NyD/ jzpfEdkifwJhvrf;udk rawGU&bl;/
tkwf&dk;ay:rSmpD NyD; rxdwxdwifxm;wJh tkwfcJt&SifawGuvnf; wpfckxdvdkuf&if woDBuD;
NydKukefrSmuG}}
þokdUvQif raxG;Edkif? rtefEdkif? rawG;Edkif? rBuHEdkif oHk;a,mufom;
acgif;csif;qdkifvsuf pOf;pm;MuonfrSm aeUpOfvdkvdkyifjzpfygonf/ ,if;odkUESifhyif wpfaeUwGif
atmifMunf 0rf;om tm;& aygufvmygonf/ uRefawmfESifh udkwdkif;armifudk
vufukwfac:ojzifh ra,mifrvnf vdkufoGm;Muygonf/
o&ufaxmifrS tdyfaxmifrsm;\ taetxm;udk azmfjyygOD;rnf/ tdyfaxmif 4 ckudk
tay:rSpD;íMunfvQif a<uypfaom yqpfuGufozG,f&Sdonf/ tv,fA[dka<uyef;uefxm;
-7-
aomae&mrSm A[dkarQmfpifjzpfí tdyfaxmifwef;vsm;BuD; 4 ckrSm xdkarQmfpifrS axmifhwef;jzm
xGufoGm;aomtdyfaxmifrSm ]at}tdyfaxmifjzpfonf/ taemufawmifbufodkU xkd;xGufoGm;
aom tdyfaxmifrSm ]bD}? taemufajrmuf ]pD}jzpfí ta&SUajrmufrSm ]'D}jzpfonf/ tdyfaxmif
at-bD-pD-'D av;ckteuf uRefawmfwdkUtdyfaxmifrSm 'D jzpfonf/
atmifMunfu uRefawmfwdkU ESpfa,mufudk taemufawmifbuf bDtdyfaxmifodkU
ac:oGm;onf/ xdktdyfaxmifBuD;rSm ppfBuD;twGif;u ysufpD;cJhaomaMumifh jyefvnfjyifqif
ae&m xdkpOfu rNyD;ao;í tusOf;orm; rxm;yg/ tdyfaxmifwdkif;rSm txufxyf?
atmufxyf ESpfxyf&Sdonf/ xdk bDtdyfaxmifwGifvnf; ESpfxyf&Sd&m trdk;omNyD;ao;onf/
txufxyfwGifvnf; Murf;rcif;&ao;? qifhrsm;um pDNyD;avNyD/ avSum;vnf;r&Sd/
atmifMunfu xdkqifhrsm;pD;xm;onfh txufxyfodkU atmufxyf tkwfeH&HwGif xyfxm;onfh
oHwHcg;BuD;rSwpfqifh wG,fíwufoGm;ygonf/ uRefawmfwdkU ESpfa,mufom;rSmvnf;
oluJhodkU tay:a&mufoGm;ygonf/ axmifMuyfrsm;udkvnf; rsufpdvsifpGmESifh
owdxm;&ygao;onf/ xdktaqmuftODBud;rSm rNyD;ao;í uRefawmfwdkU
oGm;vmMuaomfvnf; axmifMuyfrsm;u ruefUuGufyg/ wpfcgwpf&H qdwfNidrfpGm
pmzwfvdkaomolrsm;yif xkdtdyfaxmifodkUoGm;í at;at;vlvl pmzwfwwfMuygonf/
tay:odkUa&mufvQif atmifMunfu wdkifESifhuyfí &dkufxm;aom qifhwHk;BuD;udk jyyg
onf/ qifhwHk;rSm ]]4_3}} vufrcefUjzpfonf/ t&Snfudk wdkif;MunfU&m 14
awmifeD;yg;&Sdonf/
]]'gBuD;udk igwdkUoHk;a,mufESJUNyD;MunfhcsifvdkUuG? cRwfvdkU&&ifawmh tkwf&dk;ausmfzdkU
rD;ao wmyJ}}
pGJxm;aom oHrsm;rSm 6 vufr av;a`rSmifhoHrsm;jzpfygonf/ ysOfcsyf\xkrSm 3 vufr
jzpfí wdkifwGif 3 vufrcefUpl;0ifaeygvdrfhrnf/ wdkifoHk;wdkifudkuyfí pGJxm;aomaMumifh cGm&ef
rvG,fvSyg/ odkUaomfwdkifwGifuyfaeaom qifhwHk;jzpfí atmufrScg;yef;ESifh pGJrxm;yg/
wdkifoHk;wdkifudkom oHwpfcsufpD pGJxm;ygonf/ wu,ftcdkiftcHhvkyfvQif oH 2 csufpDawmh
pGJ& rnfjzpfonf/ vuform;u acwårQom pGJxm;onfvnf;jzpfEdkifygonf/
uRefawmfwdkU oHk;a,mufom; tm;ñSdí wpfNydKifwnf; qGJESJUvdkufMuonf/ wkwfwkwfrQ
rvIyf? aemufwpfBudrfqGJjyefonf/ rxl;jcm;? tBudrf 20 cefUrQ vufawGaygufvmcref;ESJUaom
-8-
tcgtenf;i,f vIyfvmonf[k xif&ygonf/ xdkaeUtwGuf tdyfaxmifydwf oHacsmif;acguf
ojzifh þrQESifhyif auseyfí jyefvmMu&ygonf/
xdknwGifrlum; uRefawmfwdkUoHk;a,mufrSm rtdyfEdkifMuawmhyg/ tdyfaxmifxJü
atmifMunf\ ckwifay:wGif pkxdkifvsuf wwdk;wdk; wdkifyifaeMu&ygawmhonf/ aemufqHk;
tajctaet&qdkvQif uRefawmfwdkUESJUxm;aom qifhwHk;ysOfBuD;udk cRwfí &awmhrnfrSm
aocsmaeygonf/
odkUaomf xdkysOfcsyfBuD;dukd tkwfeH&HqDodkU rnfonfhenf;jzifh ,lMurnfenf;/ ao;ao;
i,fi,fypönf;r[kwfbJ vlESpfa,muf xrf;,l&rnfhypönf;jzpfonf/ tvsm; 14 awmifcefU&Sd
aom þysOfcsyfudk nOfhvHk;ayguf xkd;xm;aom rD;armif;BuD;rsm;atmufwGif rnfodkU
o,faqmifrnfenf;/ xdkysOfcsyfjzifh tkwfeH&Hudk axmifNyD;vQif wufoGm;&onfu vG,fulonf
jzpfapOD;awmh tkwfeH&HtjyifbufodkU qif;vQifckefcsrnfvm;/ 10 awmif? 12 awmifcefUjrifh
aomtkwfeH&Hay:rS atmufodkUckefcsvQif tqifoifhí raoEdkif&SdapOD;awmh usaomae&mrS
xajy;&efcJ,Of;vSbdonf/ xdkysOfcsyfudpöawGudk aemufcsefxm;NyD;vQif tdyfaxmifudk
azmufxGuf&eftwGufuvnf; enf;vrf;&SmrawGUEdkifatmif jzpfMuacsNyD/
tdyfaxmifatmufxyfü aeMu&onfhtwdkif; tcef;rSm tkwfeH&Hjzifh NyD;aeonf/ wHcg;
aygufae&mrsm;üvnf; oHk;rwfvHk;oHwdkifBuD;rsm;jzifh cdkifcHHhpGm pdkufxm;onf/ uRefawmfwdkU
tdyf&aom ckwifrsm;rSm t&Sifr[kwfacs/ atmufcHorHwvif;ESifh taouyfí wyfqifxm;
aomoHwdkifwGif ysOfESpfcsyfcif; ckwifrsm;jzpfonf/ xdkUaMumifh ckwifrsm;udk vufeufud&d,m
tjzpfxnfhoGif;pOf;pm;&efum; vHk;0rjzpfEdkif/ tdyfaxmifvl0ifayguf aomhcavmufudk Munfh
vQifvnf; &ifav;vSbdonf/ tjyifwGif þrQcdkifcHhaom aomhcavmufqdkí wpf&HwpfqpfrQ
rjrifzl;acs/ vlwpfa,muf\ acgif;ukd aomhcavmufESifh ypfvQif pif;pif;aoEdkifaom t&G,f
tpm; tav;csdef&Sdonf/
þodkUESifhyif aqG;aEG;Mu&aomfvnf; bmudkrQ rnfrnf&& qHk;jzwfír&bJ oef;acgif
ausmfojzifh udk,fhckwifudk,fjyefí tdyfMu&onf/ aemufqHk;owfrSwfMu&onfum; tjcm;udpö
awGudk aemufrS&Sif;Murnf/ aemufwpfaeUwGif ra,mifrvnfoGm;Muí qifhwHk;BuD;udk cRwfMu
OD;rnf/
-9-
aemufwpfaeUwGif xrif;pm;NyD; aeUv,fydkif;tjcm;olrsm; wa&;warmtdyfMuaom
tcsdefwGif oGm;ívkyfief;pMujyefonf/ ,aeUrlum; rsm;pGmtm;&zG,faumif;atmif wdk;wuf
vmcJhacsNyD/ twdkcsKyfa&;&vQif xdkaeUNyD;í aemufwpfaeUwpfcsdefoGm;í cRwfMuaomtcgwGif
qifhwHk;BuD;rSm vHk;0jzKwf&ygawmhonf/ cdkifrmvSaom 6 vufraqmufoGm;oHBuD; 3 acsmif;rSm
olwdkUxuf ZGJBuD;aom vloHk;a,mufZGJudk tavQmhay;Mu&acsNyD/
uRefawmfwdkUonf xdkysOfcsyfudk olUyifudkae&mtwdkif; jyefípGyfxm;cJhMuonf/ tcsdef
ra&G; tvG,fwul jyefcRwfí&Edkifonf/ axmiftrIxrf;rsm; owdrjyKrdEdkifap&ef olUae&mESifh
olxm;&jcif;jzpfonf/ tu,fí þysOfcsyfuRwfaeonfudk awGUoGm;vQif axmifazmufajy;&ef
tm;xkwfolrsm;&SdaeNyDudk &dyfrdoGm;zG,f&m taMumif;&Sdonf/ þysOfcsyfudk axmif\ tjyifodkU
,laqmifoGm;MuvQifvnf;aumif;? aemufxyfNyD;cdkifrmpGm oHpGJvdkufvQif vnf;aumif;
uRefawmfwdkU BudK;pm;orQ t&mrxif&Sdayawmhrnf/ uRefawmfwdkU oHk;a,mufom;rSm rcGJMu
awmhNyD/ aeUwwGJwGJ? nwwGJwGJ &SdMuonf/ vli,fvl&G,frsm;jzpfMuonfhjyif aysmfyg;
xufoef pGmaeMuolrsm;csnf;jzpfaomaMumifh uRefawmfwdkU oHk;a,mufwGJvGef;onfudkvnf;
rnfolurQ rouFmrjzpfMuacs/
atmifMunfu axmiftkwfeH&HBuD; tajcwGif&Sdaom vloGm;vrf;uav;ü vrf;avQmuf
aeonf/ uRefawmfESifh udkwdkif;armifu cyfvSrf;vSrf;&Sd jrufcif;ay:ü xkdifvsufpum;ajymae
Muonf/ ab;vlrsm;u tjrifwGif þodkUom jrifMurnfjzpfaomfvnf; trSefrSm uRefawmfESifh
udkwdkif;armifu atmifMunf\ t&yfxuftkwfeH&Hu b,fESpfqcefUjrifhonfudk cefUrSef;ae
Mujcif;jzpfonf/ atmifMunfh t&yfESpfjyefcGJcefU tkwfeH&Hjrifhonf/ vlwpfa,muf\ t&yfudk
ysrf;rQ 4 awmifxm;vQif 10 awmif? 11 awmiftvGefqHk;jrifh&rnf/ uRefawmfwdkU cRwfxm;
aomqifhwHk;BuD;rSm 14 awmif&Sdonfjzpf&m aumif;pGmvHkavmufayNyD/ 10 awmif&Sd tkwfeH&H
udk 10 awmifrQyif&Sdaom ysOfcsyfESifhwuf&ef rvG,facs/ ysOfcsyfrSmvnf; avQmwdkifuJhodkU
rwfrwfBuD; axmifaeOD;rnfjzpfonf/ ,ckum; 14 awmif&Sdí qifajcavQmjzpfaernf/
vG,fulpGm wufí&Edkifayawmhrnf/
tacguf 20 cefU vrf;avQmufaeNyD;aemuf atmifMunf uRefawmfwdkU&Sd&modkU jyefvm
NyD;vQif jrufcif;ay:ü xdkifvdkufonf/
-10-
]]ight&yfxuf b,fESpfjyefavmufjrifhovJuG}} ]]ESpfjyefcGJavmufyJ? 10 awmifxuf
jrifhr,frxifbl;}}
]]'gjzihf ysOfcsyfBuD;eJU aumif;aumif;rDwmaygh}} ]]rDawmhrDw,f? [dkbufqif;zdkUtwGuf
pOf;pm;ae&wm}}
oHk;a,mufom; twefMumrQ idkifaeMuygonf/ 15 rdepfcefUMumrS udkwdkif;armifu
0rf;omjrL;xl;aom avoHjzifh---
]][efNyD? ryleJUawmh igpOf;pm;rdNyD}}
uRefawmfwdkUu 0rf;omtm;& em;axmifMurS qufvufí ]]ysOfwHk;BuD;udk axmifNyD;
ysOfwHk;xdyfrSm BudK;wpfacsmif;csnfr,f? 'Dbufu ysOfwHk;twdkif; axmifwufoGm;NyD tkwfeH&H
ay:a&mufrS [dkbufudkBudK;eJUqGJNyD; qif;oGm;r,f}}
uRefawmfu ]][kwfNyD? [modyf[efuswmyJ? axmifhtjyifa&mufzdkUawmh rD;aowmyJ}}
atmifMunfu ]]BudK;udkb,fvdk&SmrvJ? b,fu&rvJ}}
]]a&yHk;BudK;udk ,l&rSmayghuG}} [k udkwdkif;armifu axmuf&m----
uRefawmfu ]]a&yHk;BudK;udk naerSm jyefNyD;odrf;w,fAs? axmifxJrSm rxm;bl;}} cPrQ
idkifaeNyD;aemuf ]]tJ'gu udpör&Sdygbl;av? uRefawmfwdkU cif;tdyfzdkUay;xm;wJh *kefeDtdwfpkwf
awGudk BudK;uspf&if jzpfygw,f/ wpfaeUuaxmif yGifhjzLbBuD;opf BudK;uspfaewmawGU
ao;w,f}}
yGifhhjzL bBuD;opfrSm Awvptjzpf axmifodkUa&mufvm&onf/ ,ckum; yrnw
jzpfaeacsNyD/ bBuD;opfrSm tvGef0D&d,aumif;onf/ pdwf&if;apwemxufoefí vli,frsm;
ESifhvdkufavsmnDaxG&Sdvsuf toufBuD;aomfvnf; wuf<u&Gifysaom yk*¾dKvfwpfOD;jzpfonf/
tvkyfr&SdbJ raewwfolwpfOD;jzpfí þodkUBudK;uspfaejcif;jzpfonf/ uRefawmfu bBuD;opf
ESihf&if;ESD;onf/ uRefawmfhudkvnf; bBuD;opfuJhokdU oufBuD;0gBuD;rsm;udk anmif;onfqdkvQif
ESdyfay;eif;ay; 0wfjyKavh&Sdonf/ uRefawmfhudk uav;i,fwpfa,mufrQom oabmxm;í
bBuD;opfESifh ocifzdk;bwdkUu cspfpEdk;usDp,fMuonfwdkUrSm ,aeUxufxd rarhEdkifao;yg/
-11-
þodkUESifhyif bBuD;opf uspfaeaomBudK;rSm uRefawmfwdkUtwGuf jzpfonf[k em;vnf
xm;vdkufygonf/ BudK;rSmvnf; vufromomcefUrQwkwfí aocsmpGm 3 vGef;wifxm;aom
aMumifhvlwpfudk,ftwGuf aumif;aumif;cdkifcHhygonf/
,ckusef&Sdaeao;aom wm0efum; tdyfaxmiftjyifbufodkU a&mufEdkif&efjzpfygonf/
þtcsufrSm tcufcJqHk; jyóemjzpfayawmhonf/ oHwdkifudkjzwf&efvnf; rjzpfEdkif? oHwHcg;
udkvnf; xnfhoGif;pOf;pm;írS rjzpfESifh uRefawmfwdkUrSm wpfywfcefU Mumanmif;oGm;ygawmh
onf/ vlvpfwdkif; tdyfaxmif\ taetxm;udk oHk;oyfMu&onfrSmvnf; tarmjzpfonf/
oHwdkifwumhoHwdkifwGif rESJUbl;aom oHwdkif[lír&Sd/ uRefawmfwdkU pHkprf;BuHqMuyHkwdkUudk
ukefpifatmifa&;om;azmfjyaevQif qHk;Edkifawmhrnf rxifyg/ tcsdef&SdorQ tdyfaxmifrS
xGufa&;udkom aqG;aEG;wdkifyifí aeMurdygonf/
atmifMunfu axmif0g'gwpfa,mufa,mufudk aiGxdk;íoHjzwfvT t0,fcdkif;&ef
pdwfxufoefaeygonf/ odkUaomf uRefawmfESifh udkwdkif;armifu oabmrwlyg/ uRefawmfodkU
oabmrwlMujcif;rSmvnf; cdkifvHkaomtaMumif;&Sdonf/
xdktcsdefrwdkifrD 15 &uf t&uf 20 cefUu v,fa0;rS AdkvfoHrPd(,ckv,fa0; trwf
ocifMunf&Sdef)wdkUonf axmifudk azmufxGuf&ef BudK;pm;cJhMuonf/ axmif0g'g
wpfa,mufudk aiGay;í oHjzwfvT t0,fcdkif;onf[kvnf; owif;oJhoJhrQ Mum;vdkufonf/
xdkUaemuf 2 &ufcefU&SdvQif 4if;wdkUvlpk tusOf;om; 10 a,mufcefUudk v,fa0;odkU
ac:aqmifoGm;awmhonf/ vHk;0,HkMunfpdwfcsjcif;r&SdaomaMumifh reDvmBudK;topfpufpuf
BuD;rsm;jzifh ESpfa,mufwpfwGJ vufudkcsnfaESmifí xkwfoGm;onf/ xdk&Jabmfrsm;rSvnf;
owftHhqJqJü ysOf;rem;wufrS OD;apmvif;u,faomaMumifh toufab;rS oDoDav;
vGwfvm&aMumif; aemiftcgwGif Mum;od&ygonf/
xdkudpöESihf ywfoufí uRefawmfwdkUonf axmif0g'grsm;udk pdwfrcs0Hhacs/ 4if;wdkUonf
a&mifpHkXmecsKyftm; owif;ray;[k rnfoltmrcHrnfenf;? aiGudk,loGm;NyD; 0,fray;vQifaum
uRefawmfwdkU rnfodkUwufEdkifrnfenf;/ &JabmjzLwdkUu xdkolrsm;ESifh em;vnfrI,lNyD;vQif
xGufajy; aomtcgwGifrS apmifhNyD; ypfowf&ef BudKwifpDrHjcif; rjyKvkyf[k uRefawmfwdkU r,Hk
-12-
Munfacs/ uRefawmfwdkU ,HkMunfxdkufaomolrSm &if;ESD;aeaom EdkifiHa&;tusOf;orm;rSty
r&Sdacs/
okdUaomfvnf; atmifMunfrSm oHjzwfvTcdk;oGif;&ef BuHpnfcsufudk vHkk;0ravQmhao;bJ
BudK;pm;jyefonf/ axmifMuyfrsm;udk t0,frcdkkif;bJ axmifxJwGif rv’mvmíodrf;aom udk0if;
qdkoltm; t0,fcdkif;rnf[k wifjyjyefonf/ uRefawmfwdkUrlum; cyftiftifyif&SdaeMuonf/
udk0if;rSm eHeuf 7 em&DcefUwGif axmifwGif;odkUyifvmí rdv’myHk;(axmifwGif;tac: *efzvm;)
rsm;udk odrf;,lNyD; wGif;BuD;xJodkU oGef&onf/ 9 em&D cefUwGif jyefxGufoGm;avh&Sdonf/ &mZ
0wftusOf;om;rsm;&SdvQif þudpörSm 4if;wdkU\vkyfief;jzpfaomfvnf; xdktcgu &mZ0wf
tusOf;om;rsm; r&SdaomaMumifh tjyifrSvludk iSm;xm;&jcif;jzpfonf/
wpfaeUwGifrlum; atmifMunfuRefawmfwdkUESpfa,mufxHodkU vmNyD;vQif----
]]igawmh udk0if;BuD;udk oHjzwfvT 0,fay;zdkUpum;ajymNyD;NyD;}}
]]a[ [kwfvm;? olu bmwJhwHk;}}
uRefawmfwdkU ESpfa,mufvHk;rSm tHhtm;oifhpGmjzifh NydKifwl ar;vdkuf Muygonf/
atmifMunf ZGwfvkyfvmonfh udpötwGufvnf; vefUoGm;Muygonf/ atmifMunfu----
]]vlBuD;uawmh &l;aygaygqdk&vnf;tcufuG/ olubmvkyfzdkUvJ ar;ao;w,f/ igu
axmifxJrSm oHydkufvHk;twdkpawG&SdvdkU jzwfNyD; ywåvm;vkyfcsifvdkUvdkUajymawmh
0,fay;r,fav vdkUajymwmyJuGm}}
uRefawmfu ]][maxmifrSL;a&SUrSm ajAmifBuD;oHjzpfvT 0,fvmaevdkU 'ku©a&mufaeygOD;
r,fuGm}}
atmifMunfu ]]'gawmh iguvnf;rajymbJaervm;uG? axmifrSL;jrif&if uefUuGufae
vdrfhr,fqdkawmh olu cg;Mum;xJrSm 0SufNyD; ,lcJhr,fajymwmyJ}}
udkwkdif;armifu ]]olUrsufESm&dyf rsufESmuJaum b,fvdkaeovJ? aiGudkirf;irf;wufvdk
csifwmrsdK;vm;? aiG&&if bmrqdkvkyfr,fqdkwJhtaeeJU 0,fay;r,fajymwmvm;? pdwfaumcs&ygh
rvm;}} atmifMunfu ]]olu aiGrufwmrsdK;vnf;r[kwfbl;? 'Dudpö[m olUrSm bmrSta&;rBuD;
wJhyHkrsdK;vdkyJ? uGrf;,m0,fay;&wmrsdK;avmufyJ oabmxm;w,f xifwmyJ/ b,fvdkvlqdkwm
usKyfawmif em;rvnfbl;/ vlwpfrsdK;yJAs}}
-13-
uRefawmfu ]]at;uGm? AdkvfoHrPdwdkUvdk xkwfac:roGm;ygapeJU qkawmif;&wmyJa[h}}
atmifMunfu-]]igvnf; pGefUNyD;wG,fcsvdkufwmyJ/ vkyfNyD;wJhaemufrSawmh jzpfcsifwm
jzpfayghuGm? aiG 12d vnf;ay;vkdufNyD}}
udkwdkif;armif-]]a[-aiGawmif ay;vdkufNyDvm;}}
]]ay;vdkufwmayghAs/ usKyfuvnf;odyfqdkif;csifwJhaumif r[kwfbl;/ ajy;&&ifvnf;
jrefjref? ao&&ifvnf; jrefjrefyJ}}
uRefawmfu rwwfEdkifonfhtqHk; avcyfaysmhaysmhjzifh ]]at;ayghuGm? reufjzef apmifh
MunfhMu&rSmaygh/ oHjzwfvT a&mufvm&ifvnf; ajy;Muwmaygh/ ra&mufvm&ifvnf; reDvm
BudK;BuD;awG apmifhMuzdkU&Sdwmayhg}}
xdkaeUnwGif oHk;a,mufom; acgif;csif;qdkifvsuf rtdyfEdkifMuawmhyg/ eufjzef eHeuf
onfuRefawmfwdkUtwGuf aoa&;&Sifa&;jzpfayonf/ oHjzwfvT0ifvmrnfavm? uRefawmfwdkU
tm;wkyfaESmif&ef reDvmBudK;vmrnfavm/ odkUr[kwfBudK;wdkufydwfrnfavm/ odkUr[kwf tpp
t&m&mwGif ,cifuxuf rsm;pGmcsKyfcs,fusyfwnf;Muaprnfavm/ uRefawmfwdkU qufaqmh
rdonfhtwGuf tjcm;olrsm;yg taetxdkif&usyfukefMurnfavmESifh wajymwnf;ajymí
wxdwfwnf; xdwfaeMu&ygonf/ 15 rdepfwpfBudrf oHacsmif;acgufoHESifh ]]tm;vHk;aumif;
ygonfcifAsm;}} [laomatmfoHwdkUrSm uRefawmfwdkU\ tawG;udkjyefUvGifhap&ef rwwfEdkif
awmhyg/ oef;acgifausmf em&Djyef 2 csufxdk;NyD;rS vlpkcGJí tdyf&m0ifMu&ygonf/ tdyf&mxJ
a&mufaomtcgwGifvnf; tdyfraysmfEdkifMuao;yg/ 3 em&Dxdk;NyD;rS uRefawmf tdyfaysmf
oGm;ygonf/
eHeuf 7 em&DcefUwGif atmifMunf uRefawmfudk vmí EId;ygonf/ wefaqmifrkef;vxJ
odkU0ifNyD;í aqmif;OD;aygufpjzpfojzifh eHeufcif;wGif tenf;i,fat;pjyKvmNyD/ atmifMunf
uppfwyfxJwGif aepOfu 0wfavh&Sdaom ouúvwfukwftusÐzm;zm;BuD;udk 0wfxm;ygonf/
udkwdkif;armifukdvnf; awGU&ygonf/ atmifMunfu cyfwdk;wdk;avoHjzifh---
]]a[haumif x? [dk[mygvmNyD}}
]]a[---}} uRefawmfhrSm 0rf;omwmvm;? &ifzdkwmvm; rodbJ jzKef;ceJxNyD; olwdkUESihf
vdkufoGm;ygonf/ vljywfaom BudK;wdkuftvHkaxmifrsm;xm;aom ae&modkU a&mufrS
-14-
atmifMunfu usD;uef;rsufpdrsdK;jzifh ywf0ef;usifudk MunfhvkdufNyD;vQif ukwftusÐBuD;atmufrS
0Sufí cg;xJü xdk;vmaom wpfawmifcefU&Sd oHjzpfvTBuD;udk xkwfjyygonf/
]]rSef;-----rSef;----ay;prf;}}
uRefawmfu tavmwBuD;,líMunfh&m oHjzwfvTrS topfpufpufjzpfvsuf vToGm;rSm
iSufcg;awmifuJhodkU jymvJhvJhajymifaeonf/ ta<u;rxm;bJ BudK;wdkufrS oHwdkifwpfckudk
wpfcsufqGJwdkufvdkuf&Sm &SjceJjrnfí pm;oGm;ygonf/ udkwkdif;armifu
xyfNyD;udkifrMunfh&rDyif atmifMunfu ]]ay;-ay;-oGm;NyD;0Suf&OD;r,f? rawmfwq 0g'gawG
'Dbufa&mufvmvdkU cuf aeOD;r,f}} [k ajymajymqdkqdk vTudkjyef,lvsuf cspfjrwfEdk;pGm
wpfcsufrQyGwfoyfMunfhNyD;aemuf cg;Mum;xJodkUyif jyefxdk;í um;wm;um;wm;ESihf
xGufoG;ygawmhonf/ uRefawmfvnf; xdktcg rSrsufESmopf&ef owd&NyD;vQif
tkwfuef&Sd&modkU vmcJhygonf/ eHeufa&cyfaeMuaomtcg uRefawmfu-
]]b,faeU ajy;MurvJ}}
atmifMunfu ]]jrefjrefajy;&if jrefjrefvGwfwmayghuGm}}
udkwdkif;armifu ]]odyfjrefvdkUawmh raumif;ao;bl;? tajctaeudk tuJcwfNyD;
enf;enf;qdkif;&if aumif;r,fxifwmyJ}}
uRefawmfu ]][kwfw,f? uRefawmfvnf; 'DvdkyJoabm&w,f/ udk0if;BuD;udk pdwfcs&ygh
rvm;/ tawmfMum oluopömazmufNyD; pdrfajyeajy ypfowfaeOD;r,f/ ajy;vdkUypfw,fqdk&if
olwdkUrSmvnf; taMumif;jyvSaerSmrdkU wrifrodcsifa,mifaqmifNyD; aewmvm;qdkwmudk
tuJcwf&if aumif;r,f}}
atmifMunfu]]rif;wdkUuvnf; tawG;acgifwmu vGefaewmyJ/ tJ'Davmufxdatmif
awG;NyD;ylraeprf;ygeJUuGm}}
udkwdkif;armifu ]][-'guawmh awG;&rSmyJuG? vkyfief;wpfckrSm jzpfay:vmEdkifwJh ta&;
tcif;[lorQudk BudKwifNyD;awmh Munfh&rSmyJ/ aemufrS pGefUwefvdkU pGefUwmu wjcm;ayhg}}
atmifMunfu ]]at;av? usKyfuawmh odyfrqdkif;csifbl;? rauG;axmifwkef;uvnf;
axmifazmufzdkU 5 &uf 6 &ufvdkawmhrS awmifwGif;axmifudk ydkUypfvdkUysufcJh&NyD/ wpfcg
awmifwGif; axmif;a&mufawmhvnf; yxrwpfnazmufwmratmifjrifvdkUtom£a`E´ rysuf
-15-
udk,fhtdyf&mudk,f jyef0ifNyD; tdyfMu&w,f/ aemufwpfaeUn qufNyD;azmufzdkU[m tJh'D aeUrSmyJ
jynfaxmifudk ydkUvdkufw,f/ jynfaxmifa&mufawmh tay:xyfvnf;ae&jyef? vluvnf;
w&m;vGefrsm;aeawmh vHk;0rBuHomvdkU 'Do&ufaxmif a&mufvmwmyJ/ wpfcg
'Do&ufaxmifrSm usKyfwdkUu cyfqkdif;qdkif;vkyfaewkef; wpfae&m&mydkUypf&if 'DvdktcGifhta&;
rsdK;aemufxyf&zdkU rvG,fbl;As/ 'Dawmh usKyfuawmh ajymaeMumw,f? 'DaeUnyJ oHwdkif
jzwfr,fvdkU pdwful;wmyJ/ oHwdkifudk jzwfwmuvnf; b,favmufMum jzwf&r,frod
ao;bl;/ wpfnwnf;eJU jywfcsifrSjywfr,f/ 0g'gawGtvpf vlawG tdyfukefrS toHrMum;
atmifusdwfNyD;jzwf&rSmqdkawmh c&D;vnf;w,fNyD; wGifcsifrSwGifr,f}}
udkwdkif;armifu ]]oHwdkifjzwfawmh rjywfao;bJeJU usefae&if 'DvT&mBuD;udk b,fvdk
vkyfxm;rvJ}}
uRefawmfu]]'guawmh vG,fygw,f? qD*sD;eJUjymeJU e,fNyD;tay:u okwfxm;&if
&kwfw&ufrodomygbl;? rlvoHwdkifa&mifeJU cGJr&atmif BuHzefNyD;vkyf&rSmaygh}}
udkwdkif;armifu ]]uJ-'gjzifh 'DaeUnpNyD; oHwdkifudk vSD;Muwmaygh/ 'gayrJh atmifMunf
udk ajymcsifwmu 3 &ufavmufawmh qdkif;ygOD;/ wdkUwpawG t&rf;ajy;vdkU rjzpfao;bl;?
ajy;w,fqdk a&eHacsmif;bufudk ajy;&rSmyJ/ &efukefbufqdkwmuawmh c&D;vnf; &SnfvGef;
w,f/ aemufNyD; wdkUuvnf; awmifwGif;? ewfarmuf? rauG;? rif;bl;bufrSm vrf;uRrf;wm
qdkawmh a&eHacsmif;[m toifhqHk;yJ/ vrf;rSm b,fESpf&ufMumr,f? bmawGvdktyfr,f?
b,fvrf;u ajy;r,fqdkwmawGudk wwfEdkiforQ BudKwifpOf;pm;Mu&OD;rSmyJ/ ajy;w,fqdk&if
vnf; ighoabmu &GmawGrSm xrif;0ifNyD;rpm;csifbl;? wwfEdkiforQ udk,fh&du©meJUudk,fajy;csif
w,f/ rsm;aomtm;jzifh &GmawGrSm xrif;0ifpm;&ifjyefNyD;rdzdkUu aocsmaew,f/ olykefqdkwm
uvnf;acG;av;ysm; awmtESHUqdkwmvdk awm&GmawGrSmyg jynfhaewm}}
udkwdkif;armif wifjyaom tcsuftvufrsm;rSmrsm;pGm cdkifvHkrSefuefvSayonf/
uRefawmfwdkUtzdkU axmiftkwf&dk;udkausmfNyD;&HkrQESifh vGwfajrmufrIudkr&Edkif? a&eHacsmif;ajrudk
eif;rdrSom pdwfcs&ayrnf/ a&eHacsmif;odkUoGm;vQif rnfonfhvrf;rS oGm;rnfenf;/ rif;bl;
bufrS oGm;rnfavm? oGm;vQif a&aMumif;avm? ukef;aMumif;avm? okdUr[kwf awmifwGif;
bufrS oGm;rnfavm? awmifwGif;bufrSoGm;vQif jrpfudkrnfonfhae&mü ul;rnfenf;/
-16-
avSqdyf[lorQonfvnf; &JabmfjzL? uGefjrLepf vGwfaomae&mr&Sd/ axmifzuf&ef cufcJo
avmuf axmifhtjyifa&mufrS vGwfajrmufrIrSmvnf; awG;vdkufwdkif; &ifusyfp&m aumif;vS
ayawmhonf/
aeUv,fydkif;odkUa&mufaomtcg udkwdkif;armifu uRefawmfESifh atmifMunfudkac:í-
]]ighpdwfxJrSm csDwkHcswHk udpöwpfckay:aew,f}}
]]qdkprf;ygOD;}}
]]wdkUtdyfaxmifxJrSm &Jabmf 17 a,muf&Sdw,f/ wjcm;tdyfaxmifxJu &JabmfawGqdk
wmudk xm;OD;awmh? 'DtdyfaxmifxJu &JabmfawGudk igwdkUvkyfief;eJU ywfoufNyD; wdkifyifcsif
w,f/ wdkifyifcsifw,fqdkwmu olwdkUqDu tBuHOmPf,lzdkUxuf olwdkUxJu vdkufcsifwJhvl&Sd
rvm; qdkwmudk ar;csifw,f/ twdkcsKyfuawmh wdkUoHk;a,muf[m wpfudk,faumif;BuHNyD;
xGufajy;wmrsdK;r[kwfbJ wdkU0wå&m;t& ac:csifao;w,fuGm}}
uRefawmfu udkwdkif;armif\ wifjycsufudk bmrQra0zefbJ Nidrfaevdkufonf/ odkUaomf
atmifMunfu---
]]'Dvdk&Sdw,fAs--- udkwdkif;armif? usKyfvnf;yJ &Jabmf&Jbufpdwf&SdwJh vlwpfa,mufyg/
vdkufcsifwJhvlvdkufcJhvdkU ac:csifygw,f/ odkUaomfvnf; wpfcgwpf&HrSm 'DvlawGu udk,fhudk,f
wdkifu pGefUpGefUpm;pm;rvkyfcsifwJhtjyif pGefUr,fhvlawGudkyg pdwf"gwfysufatmifvkyfcsifw,f/
t&ifht&if usKyfwdkUwawG axmifazmufzdkUBudK;pm;Muwkef;uvnf; aoewfMum;xJrSm ckefqG
ckefqGvkyfaew,fqdkNyD; usKyfwdkUudk rdkuf&l;&JvdkU ajymcJhMuNyD;/ 'gvnf; cifAsm;todyJ/ 'Dawmh
usKyfoabmt&om ajym&r,fqdk&if b,folUrS bmrS ajymraecsifbl;Asm}}
udkwdkif;armifu bmrQjyefrajymbJ Nidrfaeygonf/ atmifMunf\ pum;udk uRefawmf
wdkUrjiif;Edkifacs/ olajymorQrSm rSefoifhoavmufrSefaeonf/vkyf&rnfhudpöudkpOf;pm;MunfhvQif
atmifjrifEdkif&ef tajctaerSm 10 &mcdkifEIef;rQom&Sdí 90 &mcdkifEIef;toufab;ESihf
eD;uyfvSayonf/ þuJhodkUaom pGefUpm;rIrsdK;udk a&Suaemufwdkif;xGmwwfaom tqifjcif
OmPf&Sdolwdkif; vufcH&ef cJ,Of;vSayonf/
txl;ojzifh o&ufNrdKUrSm xdkpOfu a&mifpHkolykefwdkU\ ppfwuúodkvfxm;&ma'oNzpf
aomaMumifh NrdKUywfywfvnfwGif ppfwyfrsm;jzihf jynfhaeonf/ xdkppfwyfrsm;udkausmfí NrdKUjyif
-17-
a&mufatmifajy;&efvnf; rvG,fulvSacs/ ajrmufbufodkU vGwfajrmufvmjyefvQifvnf;
&GmBuD;BuD;[lorQwGif ppfwyf&Sdonf/ avSqdyfcyfBuD;BuD;[lorQü &Jabmf*dwfrsm;&Sdonf/
tmvH? qifaygif0J? rdausmif;&J? jrif;uGef;? rauG;? rif;bl;? awmifwGif;BuD;? NrdKUopf?
Ewfarmufponf wdkUwGif aomif;usef;olwdkU bkef;rD;tawmufqHk; umvjzpfonf/
xdka'orsm;udk ausmfjzwfí a&eHacsmif;odkU ta&mufajy;Mu&efudpörSm aysmfyGJpm;xGufouJhodkU
rvG,fulacs/ rdrdudk,fudk o&P*HkwifNyD; aorif;ESifh &ifqdkifMu&rnfhudpöjzpfonf/
xdkrQomruao;? usef;rmzswfvwfrIvnf;vdkayao;onf/ &moDrSmvnf; aqmif;OD;
aygufp&moDjzpfonf/ uRefawmfwdkU tMurf;zsif;pDpOfxm;aom ajy;vrf;rSm o&ufrSajrmuf
bufodkU awmif&dk;wpfavQmuftwdkif; awmvrf;c&D;xGuf&efjzpfonf/ jrpf&dk;rS uyfoGm;vQif
jyefvnfzrf;rd&ef 3 yHk 2 yHkcefU aocsmaeonf/ jyefvnfzrf;rdonfqdkjcif;rSm toufESifhudk,f
tdk;pm;uGJjcif;rS wpfyg; tjcm;tajzr&Sday/ xdkUaMumifh uRefawmfwdkU twGuf awmif&dk;
wpfavQmuf awmvrf;c&D;Murf;rS ajy;&rnfjzpf&m þiSufawm? acG;awm\ ESif;wayguf
ayguf'Pfudk cHEdkif&nf&SdrSom jzpfayrnf/ vrf;üiSufzsm;0ifvmvQif rnfodkUwwfEdkifrnfenf;/
eD;pyf&m&GmodkU ZGwf0if&awmhrnf/ xdkUaemufum; &JabmfjzLvufwGif;odkU r&IrvS usa&muf&OD;
rnf/
wpfcgwpf&H aeUrtdyf? nrem; w&Murf;oGm;&rnfhtajcodkU a&mufaumif;a&mufEdkif
ayrnf/ rm&oGefajy;yGJxufydkí vHkUvxkwf&rnfh þajy;yGJwGif awmfpG avsmfpG usef;rm&HkrQESifh
rnfol0ifa&muf,SOfETJ0Hhrnfenf;/ ajy;&if;vTm;&if; vrf;wGif vJaeygvQifvnf; ayGU,lwif
aqmifrnfh MuufajceDum;BuD; r&Sday/ usnfqefudkom arQmfvifh&ayrnf/ uRefawmfwdkU
tdyfaxmifrS &Jabmf 17 a,mufteuf t&G,faxmufvmolu 10 a,mufcefUrQ jzpfae
aomaMumifh vdkufygMu&ef ydkícJ,Of;ayonf/ odkUaomf udkwdkif;armifu warhwarmBuD;
Mumatmif awG;aeNyD;rS qufvufí---
]]at;uGm rif;ajymwmvnf; [kwfygw,f/ odkUaomfvnf; wdkUbufu 0wå&m;ausyGef
atmifawmh olwdkUudk tusdK;taMumif; wifjycsifao;w,f/ vdkufwmrvdkufwmu olwdkU
oabm/ ajymwmrajymwmu wdkUwm0efayghuGm}}
-18-
atmifMunfu EIwfcrf;udk wif;usyfpGmaphxm;&mrS ]]at;ayghAsm? ajymcsifvnf;
ajymMunfhayhg/ odkUaomf usKyfu BudKwifNyD;aA'ifa[mxm;vdkufr,f/ olwdkU b,folrS vdkufMu
rSm r[kwfbl;/ aemufNyD; usKyfwdkUudk pdwf"mwfysufatmif t&rf;rvkyfMueJU? bmeJUnmeJU
ajymvdkufvdrfhOD;r,f}}
uRefawmfu Nidrfae&mrS ]]cifAsm;ajymvdkU&Sd&if 'dkif;vTBuD; &aeNyD;qdkwmudkyg ajymjyvdkuf
rvm;}}
]]ajymjy&rSmaygh? 'grS olwdkUu igwdkU&JUatmifjrifcsufvrf;ay:rSm rlwnfNyD;vdkufwef&if
vdkufMurSmayhg}}
wdkif;armifpum;qHk;vQif atmifMunfu ]]cifAsm;wpfa,mufwnf; oGm;apcsifw,fAsm?
uRefawmfuawmh rvdkufcsifbl;? atmifoif;vnf; vdkufroGm;eJUawmhayghuGm/ tawmfMum
olwdkUwpfawGu uoduatmufawG [dk[mar;? 'D[majymvkyfwmeJU rif;vnf;ajy;cgeD;
pdwf"gwfysufaeOD;r,f}}
uRefawmfu]]ightwGufawmh pdwfcsyg/ rif;wdkUESpfa,mufuysuf&ifom iguysufcsif
ysufzdkUyg/ rif;wdkU rysufoa&GUawmh igvnf; b,fawmhrS pdwf"mwfrysufbl;/ rif;u owåd
aumif;wJhae&mrSm ESpfa,mufr&Sdbl;? udkwdkif;armifu tqifjcifOmPfrSm ESpfa,mufr&Sdbl;/
'Dawmh ightzdkUrSm OD;pH&Sm;eJU udkaZmf[dwfudk tazmfvkyfNyD;oGm;&ovdk urÇmh[dkbuf tpGef;xd
atmif oGm;csifoGm;vdkuf OD;xJuygyJ udk,fhvl}}
atmifMunfESifh udkwdkif;armif ESpfa,mufvHk; uRefawmf\ pum;udk wNyHK;NyHK;ESifh
oabmusaeNyD;vQif-
]]ratay; wdkUudk uyfa`rSmufaejyefNyD}}
udkwdkif;armifu ]]b,fuwdkUudk a`rSmuf&rSmvJ? olUudk,fol OD;odef;armiftjzpf
a&TOa'gif;BuD;ayghav}}
uRefawmf oabmuspGm &,farmfvdkufNyD;vQif ]]'gayghAs-cifAsm;wdkUurS OD;pH&Sm;eJU
aZmf[dwfjzpf&ao;&if usKyfvnf; OD;odef;armif tvdkvdkjzpfvma&maygh}} [kjyefí ajymvdkuf
ygonf/
-19-
xdkaeUnaewGif A[dkarQmfpifBuD; 'kwd,tqifhü uRefawmfwdkU tdyfaxmifom;rsm;ESifh
udkwdkif;armifwdkU vQdKU0SufpGm aqG;aEG;yGJ jyKvkyfMuygonf/ uRefawmfESifh atmifMunfu
vdkufroGm;bJ ae&pfcJhygonf/ atmifMunfurlum; wpfcsufuav;rQ tNidrfraeyg/
[dkavQmuf'DoGm;vdkufESifh axmifazmuf&mwGif vdktyfrnfh tcsuftvufrsm;udkom tao;
pdwfpl;prf;aeygonf/ uRefawmfu axmifxJwGif t*Fvdyfpmoifaeonfjzpf&m &SdwfpyD;,m;
yHkjyifrsm;udk puf&Sifw&m;olBuD; OD;cifarmifat;xHoGm;a&muf oif,laeygonf/ OD;cifarmif
at;rSm M.A.,B.L. jzpfí xdkpOfu puf&Sifw&m;olBuD;tjzpf tzrf;cHcJhvsuf ,cktcgrl o&uf
bdvyfajrvkyfief;wGif ñTefMum;a&;t&m&SdBuD;jzpfaeygNyD/ tjyifavmuwGif trfatatmif
aomq&mwpfa,mufxHrS usL&Sif,lvdkvQif wpfvudk 100d ay;írQ &&efrvG,fyg/ axmifxJ
wGifrlum; apwemjzLpifpGmjzifh &Jabmf&Jbufcsif; oifMum;ay;&onfudk 0efrav;Muyg/ q&m
a&m? wynfhyg ESpfOD;pvHk;wGif tvkyf&Sdaeojzihfvnf; tcsdefudk tzdk;wefpGm ukefvGefaponf[k
qdkvdku qdkEdkifygonf/ þodkUtm;jzifh axmifxJwGif pm&if;udkifoifwef;? vufa&;wdkoifwef;?
EdkifiHa&;oifwef;? vu©PmaA'ifoifwef;? AdaE¨moifwef;rsm;yif &Sdygonf/
ta&SUtkwfeH&Hay:rS aexGufvmí taemuftkwfeH&HodkU ae0ef;uG,foGm;avh&Saom
wpfaeUwmtwGuf þodkUvQif enf;trsdK;rsdK;jzifh BuHzefNyD; ukefvGefapMu&awmhonfrSm
axmifuszl;olrsm;omvQif udk,fcsif;pmEdkifygawmhrnf/
naeaxmifydwfcgeD;wGif aqG;aEG;yGJNyD;vmygonf/ udkwdkif;armifuvnf; uRefawmfwdkU
tm;rnfolrQrvdkufvdkMuaMumif; jyefíajymonf/ tcsdKUEdkifiHa&;orm;rsm;u axmifazmuf
onfudk atmifjrifonfxm;OD;awmh? axmiftjyifa&mufvQif rnfodkUajy;Murnfh tpDtpOfudk
wifjyygOD;[k awmif;qdkar;jref;Muao;onf/ þtcsufrSmum; vHk;0jzpfEdkifaom udpör[kwf
acs/ axmifusygNyDqdkuwnf;u tjyifavmuESifh tqufjywfaeMuonfjzpf&m tjyifavmu
tajctaeudk olwdkUodonfxuf uRefawmfwdkUu ydkírodEdkif/ tjyiftajctaeudkrodbJ
vrf;c&D;pOfudk twdtus jyifqifxm;&efrSmvnf; rjzpfEdkif/ uRefawmfwdkUrSm rD;pifMunfhí
uMu&ayrnf/ twGif;avmu tkwfeH&Hav;bufMum;rSyif vGwfajrmufatmif xGufEdkifygu
tjyefUus,fvSaom tjyifavmuwGif ajy;p&m? cdkp&mawGU&ef ydkrdkvG,ful&m\[laom
,HkMunfcsufESifh ajy;Mu&rnfjzpfonf/
-20-
uRefawmfwdkUrSm MumMumrqdkif;vdkonfhtm;avsmfpGm xdknüyif uRefawmf\ ckwifajc
&if;taemufbufwHcg;aygufBuD;rS oHwdkifwpfckudk jzwfMuonf/ uRefawmfu oHwdkifjzwfí
ukdwdkif;armifESifh atmifMunfu tdyfaxmifwpfzufpGef; cyfususqDrS uif;apmifhMuonf/ 0g'g
wpfa,mufa,mufavQmufvmvQif oDcsif;qdkonf/ uRefawmfu ckwifay:wGif jyeftdyfí
pmzwfcsifa,mifaqmifae&onf/ 0g'g\ ajcoHaysmufoGm;rS qufívSD;&jyefonf/ vTBuD;rSm
topfpufpufjzpfí jzwf&onfrSm vufwGif pD;ceJpD;ceJaeatmif t&omawGUvSonf/
odkUaomfvnf; toHrxGufatmif usdwfívSD;ae&ojzifh wu,fwrf;c&D;rwGifvSyg/
tjcm;tusOf;om;rsm; tdyfcsdefwGifrSxí vSD;&ojzifh qdwfNidrfaeaomaMumifh toHrSm
ydkíjrnfaeouJhodkU xif&onf/ taemufawmifbufarQmfpifrS rD;armif;rSm uRefawmfjzwfae
aomae&modkUvmí wnfhwnfhBuD; xkd;xm;ojzifh tkwfeH&Ht&dyfrS cdkNyD;vSD;&aomaMumifhvnf;
ydkí tcuftcJawGUaeygao;onf/
uRefawmfwdkU xifrSef;xm;onfxufum;rsm;pGmydkí vG,fulygonf/ wpfem&DcefUjzwf
NyD;aomtcg oHwdkifatmuajcrS4
3 cefU? oHwdkiftxufajcrS4
3 cefUjywfoGm;ygonf/ vufESifhw
tm;qGJí ESJUvdkufvQifusdK;íygvmatmif txuft&if;em;rS vTJcsufudkjywfvSwJwJxdatmif
xm;vdkufNyD;aemuf qD;acsESifhjymudke,fí okwfvdrf;xm;vdkufygonf/ xdkqDacs;ay:odkU ajrrIef
xyfyufxm;vdkufygonf/ xdkqDacs;ay:odkU ajrrIefxyfyufxm;vdkufaomtcgwGifum; aocsm
pGmMunfhrSomvQif jrifEdkifaomtajctaeodkU a&mufoGm;ygonf/ rnfolrQvnf; þoHwdkifudk
vmMunfhrnf r[kwfaMumif; uRefawmfwdkUuvnf; pdwfcs,HkMunfNyD;jzpfonf/
ajy;&efum; toifhjzpfaeayNyD/ uRefawmfwdkUtzdkUtoufqHzsm;jyKvkyf&rnfhta&;um;
eD;uyfvmacsNyD/ oHk;a,mufom;rSm awG;vdkufwkdkif; aoG;abmufbufcwfvsuf &ifwaqGUaqGU
jzpfaeMuNyD/
uRefawmfwdkU tdyfaxmifwGif;rS &Jabmf tusOf;om;tm;vHk;rSm uRefawmfwdkU oHk;a,muf
udkzsufír&awmhNyD jzpfaMumif;vnf; odMuonf/ uRefawmfwdkUvGwfajrmufoGm;vQif olwdkU
twGuf wzufzufrS jyefvnfulnDEdkifaumif;&m\[kvnf; arQmfvifhMuonf/ tcsdKUuvnf;
uRefawmfwdkU axmifazmufoGm;onfhtwGuf usef&pfolrsm;taeusyfMuawmhrnfudkawG;í
ylyifMuonf/ uRefawmf\ ajc&if;rSoHwdkifudk jzwfíxGufrnfjzpf&m ckwifem;eD;csif; &Jabmf
-21-
wpfa,mufrSm aemiftcgwGif &Syf&Syf,Suf,Suf trIywfvmrnfpdk;ojzifh cyfa0;a0;odkU
ajymif;ajy;avawmhonf/
1949 ck? Atmufwkdbmv 24 &ufaeUjzpfayonf/ uRefawmfwdkU oHk;a,muftwGuf
vrf;wGifpm;oGm;&ef &du©mudk eHeufwGif 0,fjcrf;NyD;pD;avNyD/ vl 17 a,muf&Sdonfjzpf&m
tdyfaxmifwpfckvHkk;twGuf qdkí uRefawmfwdkUu aps;0,faomaxmif0g'gwGif eHjym;tcsyf 20?
EdkUqD 3 vHk;? aq;jyif;vdyfxkyf 2 xkyf? rD;jcpf 2vHk;udk rSmvdkuf&onf/ eHjym;xufydkí oifhavsmf
aomaygifrkefUponfh&du©mrsdK;udk tawmfrsm;rsm;vHkavmufpGmrSmvQifvnf; 0g'gu oHo,r&Sd?
0,fay;rnfyifjzpfaomfvnf; aiGaMu;enf;yg;aomaMumifhrrSmEdkifawmhacs/ uRefawmfwdkUwGif
aiGr&SdMu/ vrf;wGifoHk;&ef vloHk;a,mufaygif;rS aiG 14d omygMuonf/
uRefawmfwdkUoHk;a,muf vG,ftdwfwpfvHk;pDjyifMu&onf/ eHjym;rkefUudkvnf;
oHk;a,muf cGJ,lxm;onf/ EdkUqDbl;udkvnf; wpfvHk;pDa0xm;onf/ ypönf;rsm;
cGJxm;Mujcif;rSm rawmfwq vrf;wGif toufqHzsm;ajy;MuvTm;Mu&í
wpfa,mufESifhwpfa,muf uGJoGm;Muaomf vlwdkif;ü pm;p&mygoGm;ap&efjzpfonf/
oHk;a,mufpHnD xyfrHí uwdopömjyKMujyefonf/ uRefawmfwdkU uwdopömum; vrf;wGif
wpHkwpfa,muftm; rdoGm;acsaomf uRefawmfwdkUc&D;pOfudk opöm razmufpwrf;/
toufqHzsm;ajy;&awmhrnfh ta&;tcif;rsdK;ay:vmvQif wpfa,mufudk wpfa,mufiJhraebJ
udk,fvGwf&kef;í tpdk;&e,fodkU ta&mufajy;Mu&rnf/ tm;vHk;rSm oefoefrmrm
vlpGrf;vlp&Sdolcsnf;jzpfjcif;aMumifh wpfa,mufwpfa,mufriJhMupwrf;/ vrf;wGifoifhovdk
c&D;oGm;Murnfjzpfí wpHkwpfckudkjyKvkyfvdkvQifoHk;OD;oabmwlrSjyKvkyfrnf/
xdktjyKtrlaMumifh &efolUvufodkU oHk;a,mufpvHk;a&mufcJhaomf wpfa,mufudk wpfa,muf
rnfonfhtjypfrS rwifMubJ usorQaom'Pfudk 0rf;ajrmufpGmcHMupwrf; ponftm;jzifh
jzpfygonf/
wefaqmifrkef;vqef; 4 &ufaeU vuav;rSm wu,fwrf; rxGef;vif;EdkifbJ taemuf
bufqDwGif cyfazsmhazsmh&Sdaeonf/ uRefawmfwdkU\ aoa&;&Sifa&;udkqHk;jzwfawmhrnfhtcsdef
um;eD;uyfvmavNyD/ tdyfaxmifrydwfrD ae0if&Dwa&müyif bDtdyfaxmifrS qifhwHk;BuD;udk
vnf;0g'grsm;tvpfwGif oGm;a&mufjzKwfxm;NyD;cJhMuNyD/ bBuD;opf uspfxm;aomBudK;udkvnf;
awmif;,lNyD; toifh&SdaeNyD/ vG,ftdwfoHk;vHk;rSmvnf; axmifazmufrnfhtcsdeftwGuf apmifhae
-22-
MuNyD/ 15 rdepfwpfBudrf acgufvdkufaomoHacsmif;oHrsm;rSm cgwdkif;xufydkí us,favmifonf
[kxifrSwfrdygonf/ ]]eHygwf 1 tdyfaxmifu tm;vHk;aumif;ygonfcifAsm;}}/ ]]eHygwf 2
tdyfaxmifu tm;vHk;aumif;ygonfcifAsm;}}[laom wm0efus&m tdyfaxmifwdkif;rS 0g'gwdkU
atmfoHrSmvnf; ydkírsm;vmouJhokdU xif&onf/ þ]]tm;vHk;aumif;aeaom}} 0g'grsm;tMum;
rSuRefawmfwdkU vGwfajrmufa&;BudK;yrf;rIonf atmifjrifEdkifygavrnfavm------/
uRefawmfhtzdkUrSmum;xdwfvefU&ifzdkrdjcif;xuf 0rf;enf;aMuuGJjcif;u ydkrdkaeonf/
tzrf;cH&NyDqdkuwnf;u twlaevmcJh&aom awmifwGif;BuD;rS &Jabmf&Jbufrsm;udk cGJ&ay
awmhrnf/ OD;ausmfpdef? OD;apmarmif? ocifpdefoGif? OD;tHk;az paom &JabmfBuD;wdkUESifh twlae
cJh&onfrSm MumNyDjzpfonfhtwdkif; uRefawmfhwGifrsm;pGmoHa,mZOf wG,frdaeNyD/ ,aeUnonf
uRefawmfESifholwdkUtm; xm0pOfcGJavrnfavm? acwårQomcGJavrnfav/ uRefawmfwdkUudk
axmifapmifhuif;pifrS &Jabmfrsm;jrifMuí ypfMucwfMuvQif xm0pOfcGJMu&awmhrnf/
uRefawmfwdkUu vGwfajrmufoGm;vQifvnf; olwdkUwpfawGtm; &JabmjzLwyfaygif;pkwdkUu udpö
wHk;ypfaumif;ypfayvdrfhrnf/ tifrwefBuD; uHaumif;vSrS þolrsm;udk jyefíawGUEdkifay
awmhrnf/
txl;ojzifh awmifwGif; OD;ausmfpdef(,ck oefU&Sif; zqyv)um; uRefawmftay:
oHa,mZOfBuD;vSonf/ uRefawmfhudk nDt&if;uJhodkU cspfMuifemonf/ tajccH t*Fvdyfpmudk
vnf;olyif u&duxcHí oifMum;ay;cJhonf/ uRefawmf\ ynma&;wdk;wufrI? b0wdk;wufrI
vrf;csdK;odkUydkUay;cJhaom aus;Zl;&Sifum; OD;ausmfpdefyifjzpfonf/ olESifhcGJ&awmhrnfudk awG;rd
vdkufvQif uRefawmfhrSm &ifxJwGifqdkUí ridkrd&ef renf;xdef;&onf/ OD;ausmfpdefuvnf;
uRefawmfESifh rawGUatmifa&Smifonf/ xrif;pm;&mü wpfpm;yGJwnf;pm; olrsm;jzpfí rvTJom
aomaMumifh qHk&vQif rsufvHkk;csif; rqdkifrdatmif olucsnf; tNrJwdrf;a&Smifonf/ cGJMu&awmh
rnf[laomtodrSm uRefawmfwdkUESpfOD;vHk;twGuf aMuuGJqdkUeifhp&mjzpfaeMuonf/ OD;ausmfpdef
udk,fwdkifu vkdufyg&efvnf; rjzpfacs/ usef;rma&;rawmifhwif;vSonfhtjyif tenf;i,f
0vGef;aejcif;onf aorif;udk vuf,yfac:ouJhodkU jzpfayrnf/
uRefawmfonf aemufqHk; rwwfomawmhí n 10 em&DcefU oltdyf&m0ifaomtcg
olUudk oGm;EIwfqufonf/
-23-
]]uRefawmfwdkU vGwfajrmuf&if cifAsm;wdkU usefwJhvlawG vGwfajrmufa&;twGuf tpdk;&
qDu tultnD,lNyD; tpGrf;ukefBudK;pm;Muyghr,fAsm}}
olu bmrQjyefrajymyg/ uRefawmfvnf;bmudkqufajym&rSef; rodawmh/
ESpfa,mufom; idkifaeMuonf/ uRefawmf rsuf&nfudk xdef;r&awmhbJ a0hvmygonf/
MumvQif pdwfav;p&m pdwfnpfp&mawG jzpfvmrnfukd odaomaMumifh uRefawmfu qufí--
-
]]uJ-nOfheufaeNyD? tdyfayawmh/ uRefawmfwdkUnem&DjyefwpfcsufavmufrSm xGufr,f}}
uRefawmftoHudk xdef;íajymaomfvnf; r&yg/ wkef,ifaeygonf/ OD;ausmfpdefu -----
]]at;uGm? owd0D&d,xm;NyD; oGm;Muayawmh/ wdkUuawmh aeUpOf'DuaeNyD; arwåmydkU&Hk
yJwwfEdkifawmhrSmyJ? wwfEdkifawmhrSmyJ}} olUtoHrSm ododomomBuD;wkefaeonf/ taemuf
awmifbufuif;pifrS xdk;xm;aom rD;armif;rSm uRefawmfwdkUtdyfaxmifay:odkU wnfhwnfhBuD;
usae&mrS eH&HrS jyef[yfaom tvif;a&mifrIefrIefwGif ol\rsufvHk;rsm;rS rsuf&nfpudk
uRefawmf jrifvdkufonf/ uRefawmfvnf; cyfjrefjrefyif xvmcJh&awmhonf/ olvnf;tdyf&m
ay:rSmvSJí usef&pfcJhonf/ tdyfaysmfawmhrnf r[kwfaMumif;udkum; uRefawmfaumif;aumif;
BuD; odvkdufygonf/
ocifpdefoGifum; uRefawmftdyf&may:odkUvmí wwGwfwGwfrSmMum;avawmhonf/
vrf;wGif ajy;&if;rjywfo&ZÑm,foGm;&eftwGuf *gxmwpfckudkvnf; EIwfwdkufcsí oifay;
vdkufao;onf/ txl;ojzifhum; bk&m;w&m;udk tNrJwrf; tm&HkjyKoGm;&efudk wzGzGrSm&Smonf/
uRefawmfhem;xJrS ,ckwdkifrxGufEdkifaom olUpum;rSm----
]]vGwfajrmufrSmyJvdkUom ,HkMunfNyD; ajy;Muaya&mh udkatmifoif;a&/ uRefawmf aeUpOf
cifAsm;wdkUtwGuf bk&m;rSm yef;wifNyD; wpfvwdwd rjywfapbJ atmifjrifapaMumif;
qkawmif;vdkufr,f}}
axmifBuD;wpfckvHk;rSm NidrfoufaeavNyD/ tusnf;om; &JabmfwdkUvnf; tdyf&m0ifMu
NyD;/ tjcm;aom tdyfaxmifrsm;rSvnf; oDcsif;oH? pum;ajymoHrsm;udkrMum;&awmhNyD/ wpfcsuf
wpfcsufwGif vrf;avQmufaeaom axmifMuyfwdkU\ ajcoHESifh orHwvif;ay:odkU wkwfaqmifh
onfhtoHwdkUom jrnf[nf;pGm Mum;ae&onf/ &m[kaxmifhuif;pifrS rD;armif;BuD;rSm
tm;aumif;vSpGjzifh uRefawmfwdkU tdyfaxmifodkU xdefvif;pGm xdk;xm;ayonf/
-24-
12 em&Dxdk;aomtcg uRefawmfwdkU oHk;a,mufrSm tdyfaxmifaxmifhMum;wpfckxJü
qHkrdMuonf/ udkwdkif;armifu olUvG,ftdwfxJrS ykvif;wpfckudk xkwf,lNyD;aemuf tem;wGif
toifh&Sdaom vufzuf&nfMurf;yef;uefudk ,lvkdufonf/ uRefawmfu avoHjzifh ]]cifAsm;
b,ftcsdefursm; 'Dt&ufudk &xm;wHk;}}
]]naeu 0g'gwpfa,mufudk ydkufqHay;NyD; toGif;cdkif;cJh&wm? uJa&mh rif;vnf;
wpfcGufavmufcsvdkufOD;}}
uRefawmfuvnf; bmrQrajymbJ ,líarmhcsvkdufonf/ &ifxJwGif ylceJqif;oGm;onf/
atmifMunfuvnf; wpfcGufarmhonf/ uRefawmfhudk wpfcGufxyfay;p&m uRefawmfu awmfNyD
[kajymvdkufonf/ tl&dkif;jzpfonfhtwdkif; w&dyf&dyfwufvmaomaMumifh vefUyifvefUoGm;yg
onf/ atmifMunfESpfcGuf? uRefawmfwpfcGuf aomufí tusefudk ukdwdkif;armifu olcsnfh
armhaeojzifh uRefawmfu---
]]enf;enf;xdef;NyD; aomufAsm? tawmfMum trlvGefae&if-----}}
]]at;ygav? cifAsm;uawmh ,pfapwwfwhJ 0w¬Kypönf; [lloa&GU tukefBudKufw,f?
xdef;vnf;Edkifw,f}}
udkwdkif;armifu usdwfí&,aeonf/ olUudpöNyD;oGm;aomtcg----
]]uJ---toifhjzpfNyDr[kwfvm;? udkatmifoif;aum ywåLzdeyf&yvm;}}
]]&NyD OD;apmarmifqDu oGm;NyD;,l&wmaygh}}
]]wdkUoHk;a,mufvHk; o&P*Hk wifMu&atmif? ao&ifvnf; aumif;&mrGef&ma&muf
atmifayghuGm}}
uRefawmfu ]]tif;---t&mufaomufNyD;rS ig;yg;oDv cHOD;r,fajymyg}}
udkwdkif;armifu ]][---tJh'gaMumifh t&ufudk t&ifaomufxm;wmayghuG? ig;yg;oDv
,lNyD;rSaomuf&if oDvysufr,fr[kwfvm;? a[mdtckaomufNyD;rS ,lxm;awmh oDvayguf
w,frac:Edkifawmhbl;}}
uRefawmfhrSm olUqifajcudk NyHK;ae&ygawmhonf/ uRefawmfwdkU oHk;a,mufom;
bk&m;&Spfcdk;? ig;yg;oDvcHNyD;onfhaemuf rawmfwq BudK;yrf;rItawmtwGif; aooGm;cJhaomf
aumif; &mrGef&mb0 ponftm;jzihf Mum;zl;orQ? rSwfrdoa&GUwdkUudk qdkí t&Sifvwfvwf
o&P*Hk
-25-
wifMuygonf/ þo&P*Hk\ aus;Zl;um; BuD;vSygonf/ &Gwf&if;qdk&if; uRefawmfwdkUudk,f
uRefawmfwdkU aoNyD;aom? aoaeqJ vlrsm;[k xifvmrdonf/ uRefawmfwdkUtzdkU bmudkrQ
wG,fwmp&mr&Sdawmh? aMumufp&mvnf; r&SdawmhbJ jzpfvmonf/ uRefawmfwdkU ]touf} rSm
bmrQr[kwfbJ rufarmwG,fwmonfhpdwfvnf; aysmufoGm;onf/
o&P*HkwifNyD;í xvdkufaomtcgwGifum; uRefawmfwdkU pdwf"gwfrsm;rSm vef;qef;
ayghyg;oGm;onf/ &TifMunfzswfvwfvmonf/ oHk;a,mufom;rSm aMumuf&GHU
xdwfvefU&efa0;pG <u<u&G&GESifh wmplaeaom NydKifjrif;rsm;uJhodkU jzpfaeygawmhonf/
em&Djyefwpfcsufxdk;í 0g'g ]tm;vHk;aumif;} NyD;Muaomtcg uRefawmfwdkUxGuf&ef
jyifqifMuonf/ uRefawmfu tdyfaysmfae[ef&Sdaom OD;ausmfpdefudk yxr uefawmhonf/
xdkUaemuf uRefawmf\ q&m OD;cifarmifat;&Sd&m tdyfaxmifodkU rkef;NyD;uefawmhvdkufonf/
cgwdkif;wGif rD;armifrSm [dkrSonfrS a&TUíxdk;wwfaomfvnf; ,aeUum; wpfcsufrQyif
ra&TUbJ uRefawmfwdkU oHwdkifjzwfxm;aomae&mokdU wnfhwnfhBuD;usa&mufaeojzifh owif;
aygufMum;avoavm[kyif oHo,jzpfrdMuygao;onf/ ,cifu em&Djyef wpfcsufavmuf
xdk;vQif rd;tm;enf;vmvsufeDaMumifaMumifjzpfvmwwfaomfvnf; ,aeUum; azG;aeatmif
xdefaeonf/
rD;tm;enf;atmifapmifhaeí rjzpfMuawmhyg/ wpfem&D 15 rdepfavmufwGif
atmifMunf u oHwdkifudk qGJESJUí csdK;vdkuf&m azsmufceJjrnfvsuf usdK;oGm;ygawmhonf/
oHwdkifwpfckESifhwpfckrSm 5 vufrcefUcGmí pdkufxm;ojzifh wpfacsmif;jzKwfvdkufvQif 10
vufrcefU us,foGm;aomaMumifh udk,fudkapmif;NyD;vGefUvsuf 0if,lvdkufvQif uRefawmfuJhodkU
ydefydefyg;yg;vlrsm;rSm tvG,fwulESifhxGufEdkifygonf/ yxrqHk; udkwdkif;armif? 'kwd,
uRefawmf tvG,fwul acsmifacsmifcsdcsdESifh xGufvdkufMuonf/ atmifMunfu udk,fvHk;
tenf;i,fwkwfcdkifojzihf tawmfav; uwfoD;uwfowf wdk;íxGuf,l&onf/ rD;a&mif
atmufü ajymifajymifBuD; xGufaejcif;jzpfaomfvnf; &m[kaxmifhuif;pifrSm a0;vSojzifh
vSrf;írjrifEdkifacs/ paeaxmifhuif;pifrSmvnf; taqmuftOD;rsm;yifuG,faeao;onf/
tdyfaxmifapmifh 0g'grsm;rSmvnf; A[dkarQmfpifwGif pkí pum;ajymaeoHMum;&onf/ uRefawmf
wdkUbufodkU rvmao;acs/
-26-
oHk;a,mufvHk;tjyifa&mufvQif arSmif&dyfwpfckodkUajy;í cdkvdkufMuonf/ uRefawmfwdkU
rSmysOfwHk;BuD;,l&eftwGuf bDtdyfaxmifodkU oGm;Mu&OD;rnfjzpfonf/ tdyfaxmifwpfckESifh
wpfckudk vufckyfwpfazmifcefUjrifhaom tkwfeH&Hrsm;jcm;xm;í uRefawmfwdkUrSm A[dkarQmfpif
BuD;\ tajcodkUoGm;NyD;rS bDtdyfaxmifodkUul;Mu&rnf/ odkUaomfvnf; arSmif&dyfudkcdkí 0g'grsm;
tvpfwGif olwdkUtem;rS uyfvsufajcoHrMum;atmif cRwfeif;í oGm;Mu&ayawmhrnf/
udkwdkif;armifESifh uRefawmfrSm yifudkwGif tvGefaysmfwwf&Tifwwfaom olrsm;jzpfvsuf
olrsm;jzpfvsuf uRefawmfwdkUt&yfxJü bk&m;yGJawmfvkyfwdkif; uMuckefMuolrsm;jzpfonf/
udkwdkif;armifu yGJxJwGif cRwfeif;onfhtcg wD;avh&Sdaom wD;vHk;udk cyfwdk;wdk;avoHESifh awh
jAL;---e,f ajAmif ponfjzihf wD;ae&m uRefawmfu cRwfrif;om;vkyfí [efa&;jyvsuf
[dkMunfh? 'DMunfh? [dkuyfvdkuf? 'Duyfvdkufvkyf&m atmifMunfu toHtkyfí-
]]acG;om;awG t&l;xwmeJU rdukefygvdrfhr,f}}[k Budrf;vdkufygonf/ udkwdkif;armifu
oabmuspGm wdk;wdk;&,fvdkufNyD;rS £a`E´&& oHk;a,mufom; A[dkarQmfpif&Sd&modkU uyfvmMuyg
onf/ arQmfpifaxmifharSmif&dyfrS vSrf;Munfhvdkuf&m 0g'grsm;udk rjrif&/ rD;a&mifudkkom jrif&
onf/ pum;ajymaeoHudkvnf; roJruGJMum;&onf/ tdyfaeovm;? odkUr[kwf wHk;vHk;vSJ
aeovm; rodaom 0g'gwpfa,muf\ ajcaxmufwpfpHkudkvnf; jrif&onf/ txufydkif;udk
um; rjrif&acs/ olwdkUae&mESifh uRefawmfwdkUrSm 8 aycefUa0;ygvdrfhrnf/
uRefawmfwdkUvnf; tcGifhaumif;jzpfaMumif;odonfESifh ajczsm;axmufí ajcvSrf;usJ
BuD;rsm;ESifh A[dkarQmfpifudk jzwful;vdkufNyD;vQif bDtdyfaxmifbufodkU csdK;0ifcJhMuonf/
arSmif&dyfxJodkU a&mufvQifum; uRefawmwdkU\ yxrqHk;tqifhudk ausmfEdkifcJhNyD[k oHk;a,muf
om;0rf;omrdoGm;Muygonf/
bDtdyfaxmifodkUa&mufvQif udkwdkif;armifu oHwHcg;aygufay:rSwpfqifh qifhwHk;&Sd&m
odkU wufoGm;onf/ uRefawmfvnf; wufvdkufoGm;í atmifMunfu atmufrStoifhapmifh
aeonf/ ESpfa,mufom; qifhwHk;udkr,lNyD;aemuf wpfzufpGef;udkESdrfhí atmufodkUcsvdkufonf/
atmufrS atmifMunfu qD;,lxdef;udkifxm;onf/ xdktcdkufwGif uRefawmfu atmufqif;NyD;
atmifMunfESifh ESpfa,muftwl ysOfwHk;udk qGJ,lonf/ udkwdkif;armifu tay:rS toHrjrnf
atmifxdef;ay;xm;&onf/ þenf;tm;jzifhcufcufcJcJESifhysOfwHk;BuD;atmufodkUa&muf&ygonf/
-27-
,ckpmjzifha&;&aomtcg cPrQomjzpfaomfvnf; ysOfwHk;BuD;csaepOfyif ]tm;vHk;oHk;cg
avmufaumif;} Muonfudkaxmufí 45 rdepf ausmfausmfBuD; MumaMumif;od&ygonf/
udkwdkif;armifu ysOfwHk;atmufodkUa&mufvQif qif;vmygonf/ oHwHcg;aygufukd
eif;vdkuf&m trSwfrJhjzpfí wHcg;u a&GUNyD;vQif ]usD}[k tawmfav; us,fus,fBuD;jrnfoGm;
ojzifh vefUoGm;ygonf/ touf&SL&rSef;yif rodawmhbJ 0g'grsm;Mum;avoavm[k em;&Guf
rcwf apmifhMunfhaeMuonf/ odkUaomfvnf; bmrQrxl;jcm;ojzihf udkwdkif;armif atmufodkU
owdBuD;pGmjzifh qufí qif;vmonf/ atmufodkUa&mufvQif atmifMunfu ydyd&d&d toH
rxGufatmif *&kpdkufyg[k ajymygvsufESifh ua&mfurnf jyK&tHhavm[k ajcjzifhuefvdkufygao;
onf/ udkwdkif;armifuvnf; ]]rawmfvdkUyg[? aemuf *&kpdkufyghr,f}} ponfjzifh toHtkyfí
awmif;yefaeonf/
trSeftm;jzifh udkwkdif;armifrSm atmifMunfhxuf 4 EspfcefUrQ BuD;aomfvnf; &G,fwlol
i,fcsif;a&mif;&if; bufuJhodkU wpfcgwpf&HwGif rif;? igponfjzifhyif ajymqdkaeMuatmif
&if;ESD;ojzifh íodkUjyKvkyfjcif;jzpfygonf/ wu,fpdwfqdk;í vnf;r[kwfyg? usDpm;onfh
oabm jzifh vkyfaejcif;omjzpfygonf/
ysOfwHk;BuD;udk atmifMunfESifh udkwdkif;armifu xrf;í uRefawmfu a&SUrSxGufvmcJhMu
ygonf/ ,ckrlum; bDtdyfaxmifudk umxm;aom tkwfeH&Hudkausmf&awmhrnfjzpfonf/
tkwfeH&HrSm azmfjycJhonfhtwdkif; vufckyfwpfazmifcefUjrifhonf/ paeaxmifhuif;pifrS rD;a&mif
eDaMumifaMumif rSdefrSdefrSm azsmhawmhpGmvif;aeonf/ uRefawmfwdkUudk &kwfw&ufjrifEdkif&ef
rvG,fvSyg/
þysOfcsyfBuD;udk tkwfeH&Hay:rS ausmfjzwfí,laqmif&eftwGuf rlvu pDpOfNyD;jzpf
onfhtwdkif; udkwdkif;armifu tkwfeH&Hay:odkU wG,fuyfwufNyD;aemuf wpfzufodkU a&mufoGm;
onf/ uRefawmfu tkwfeH&Hay:wufí 0rf;vsm;xdk;NyD;ae&onf/ atmifMunfu ysOfcsyfBuD;
udk rNyD; tkwfeHHay:odkUar;wifí tenf;i,fwGef;ay;vdkufonf/ xdkokdU twGef;vdkufwGif
uRefawmfu 0rf;vsm;xdk;ae&mrS ysOfcsyfudk vufESpfzufjzifhrítoHrjrnfatmif a&TUay;&
onf/ xdkifíaz;r,l&vQif qGJtm;aumif;ojzifh vG,fulrnfjzpfaomfvnf; uif;pifrS jrifvG,f
rnfpdk;í rxdkif0Hhyg/
-28-
uRefawmf0rf;vsm;xdk;&mrS vufESpfzufudk awmifhí ysOfwHk;udka`rSmufNyD; xdef;vdkufvQif
atmifMunfu tenf;i,fa`rSmufí wGef;vdkuf&onf/ pnf;csuf0g;csuf udkufatmif vkyf&
onfjzpf&m wpfcga&TurS 6 vufrcefUomomrQ a&Guygonf/ vufarmif;rsm;anmif;NyD;
udkufvmrS ysOfcsyftv,fA[dkodkU a&mufvmygonf/ tenf;i,fxyfa&Tuaomtcg ysOfcsyfrSm
udkwdkif;armifbufodkUydkí &SnfvmNyD;vQif edrfhqif;pjyKvmygonf/ udkwdkif;armifu qD;í
xdef;&ef toifhapmifhaeygonf/ þuJhodkU rxdef;vQif ajrBuD;odkU 'kef;ceJtoHjrnfí
usoGm;Edkif p&mtaMumif;&Sdygonf/ udkwdkif;armifu ysOfjym;udk udkifrdvQif uRefawmfESifh
pnf;0g;csufudk qufí qGJ,l&jyefonf/ xdktcgwGifrS atmifMunfu ausmfwufNyD;vQif
vuf&if;bufrS ysOfpGef;udk ,l&ef toifh&Sdae&onf/ wa&GUa&GU,l&if; ysOfpGef;a&mufaomtcg
uRefawmfu ysOfpGef;udk r,lí atmifMunftm; ay;vdkuf&onf/
þodkUtm;jzifh tkwfeH&Hudkausmfjzwfí ysOfcsyfBuD;o,faqmifEdkifcJhygawmhonf/
udkwdkif;armifrSm uRefawmfwdkUuJhodkUr[kwfbJ ajcwpfzufu tm;enf;aeojzifh ysOfudk
uRefawmfESifh atmifMunfu xrf;,lNyD; olua&SUuoGm;onf/
,cktcg uRefawmfwdkUrSm axmif\ t*FgaxmifhqD;odkU a&mufaeayNyD/ odkUaomfvnf;
t*Fgaxmifh&Sd rdef;raxmifeH&HBuD; uG,faeojzifh Al;0uif;rsm;u rjrifEdkifao;acs/ xdkAl;0ü
&Jabmf 8 a,muf aoewfudk,fpDjzifh &Sdonf[k twdtus od&NyD;jzpfonf/ &m[kaxmifh
uif;pifwGif aoewf 4 vuf? paeaxmifhuif;pifwGif aoewf 4 vuf? pkpkaygif; 16 vufwdkU
tMum;rS vGwfatmifajy;aeMu&jcif; jzpfaMumif;udk aumif;pGmem;vnfNyD;jzpfí þrQowdBuD;
pGm xm;aeMu&jcif;jzpfonf/
uRefawmfwdkU tjyifodkU xGuf&rnfhae&mrSm we*FaEGaxmifh&Sd aq;&Hkcef;em;rS uyfí
xGuf&rnf/ t*FgaxmifhqDrS we*FaEGaxmifhodkU rnfuJhodkUoGm;rnfenf;/ Al;0ESifha0;atmif
twGif;bufrS cdkíoGm;vQif A[dkarQmfpifrS 0g'grsm;u jrifEdkifonf/ Al;0a&SSUrS jzwfoGm;vQif
vnf; 'dkif;ceJjrnfNyD; yHkceJ vJoGm;Edkifonf/ oHk;a,mufom; tawmfMumrQ idkifaerdMuonf/ 3
em&D oHacsmif;acgufNyD; tm;vHk;oHNydKif aumif;vdkufMuaom tcgwGifum; awG;aeMuvQif
aoG;ajrcawmhrnfjzpfaMumif; owdjyKrdMuavawmhonf/ aemufqHk;wGifum; Al;0tajcem;
-29-
qDrSuyfí t&JpGefUvsufjzwfoGm;Murnf/ aovnf;uH? &Sifvnf;uHtjzpf pGefUpm;Muawmhrnf
[k t"d|mefjyKvdkufMuygawmhonf/
tpDtpOfrSm uRefawmfESifh atmifMunfu ysOfwHk;BuD;udk xrf;xm;NyD; toifh&Sdae&rnf/
wdkif;armifu wpfa,mufwnf;a&Suu ajy;oGm;ESifhrnf/ olUudkjrifí ypfvQif uRefawmfwdkUu
vmvrf;twdkif;jyefajy;í tdyfaxmifwGif;odkU 0ifNyD; bmrQrodouJhodkUaevQiftoufab;rS
vGwfEdkifonf/ tu,fí bmrQrjzpfvQif uRefawmfwdkUu ysOfwHk;udk xrf;ívdkufMu&rnf/
uRefawmfwdkUusrS jrifíypfvQif udkwdkif;armifu wpfzufauGUajy;í tdyfaxmifwGif;odkU jyef0if
rnf/ 0g'grsm;rSm aoewfESifh ypfaomae&mudk *&kpdkufaeMuojzifh tdyfaxmifudk *&kpdkufEdkifMu
rnfr[kwf[k ,lqMuonf/ uRefawmfu a&SurS atmifMunfuaemufrS ysOfcsyfBuD;udk
xrf;vsuf toifh&Sdaeonf/ ajcaxmuf? vufarmif;wpfudk,fvHk;&Sd <uufom;tpHktpHkrSm
toifh&Sdatmif awmifhxm;ojzifh zspfzspfjrnfvmawmhrnfvm;[kyif atmufarh&ygonf/
udkwdkif;armifu uRefawmhtem;odkUvmí avoHjzifh---
]]uJ udk,fha&Suu oGm;r,f/ ao&ifvnf;ukd,fhuHaygh? ighudkypf&if aMumifraeeJU?
wef;NyD;awmh tdyfaxmifqDjyefajy; Mum;vm;}}
uRefawmfu acgif;ndwfvkdufonf/ toHrSm avoHjzifh ajymaomfvnf; toufpGefU
xm;aom vlwpfa,muf\ &ifwGif;rSxGufvmaom toHjzpfonfhtwdkif; rmausmí t"d|mef
tjynfhygaeonf/ wpfzef uRefawmfhudk ajymNyD;vQif aemufzufrS xrf;aeaom atmifMunfqD
okdU oGm;jyefonf/ csufcsif;vdkvdkyif jyefvmNyD; uRefawmfhvufudk qGJvdkufumzspfvsuf acwå
&yfem;NyD;vQif csmceJvSnfhí xGufoGm;ygonf/ Al;0a&SUra&mufrS arSmif&dyfücdkvsuf 10 puúefU
rQ tajctaeMunfhNyD;vQif &dyfceJjzwfajy;vkdufygonf/
'def;ceJ uRefawmfhESvHk;om;rSmvnf; ckefwufvmonf[kyif xifvdkufrdygonf/
odkUaomf vnf;bmoHrQ rMum;vdkuf&bJ Al;0wpfzuftpGef;&Sd tkwfeH&HtuG,fodkU
a&mufoGm;ygonf/ tkwfeH&HrSm tjzLjzpfí tuÐstjym 0wfxm;aom udkwdkif;armifudk
cyfrnf;rnf;vSrf;í jrifae& onf/ tkwfeH&HaxmifhcsdK;jzpfí Al;ay:rS rjrifEdkifawmhacs/
udkwdkif;armifu vufudka0SUíjy vdkufaom jrif;uJhokdU <uceJjzpfum t&Sdef,lvsuf
oGufoGufBuD; ajy;avawmhonf/ atmifMunfuvnf; toifhjzpfae&m
wpfNydKifwnf;ajy;vdkufvmonf/ Al;0a&SUwGif ajy;ae&
-30-
csdefrSm ajrBuD;ESifh ajcaxmufxdcJhavoavm? rxdbJ jyefwufvmcJhavoavm uRefawmf
rajymwufawmhyg/ wpfpuúefUrQyif rMumbJ udkwdkif;armif&Sd&modkU a&mufvmawmhonf/
4 yHk 3 yHkudkum; atmifjrifcJhavNyD/ ,ck tkwfeH&Hwpfckudk ausmfNyD;vQifum; aemufqHk;
tkwfeH&HBuD;udkom ausmfzdkU&SdMuawmhonf/ twGif;bufrS tkwfeH&Huav;rSm ,cifu
bDuvyfpf tusOf;om;rsm;xm;&m tuefUjzpfí 7 awmifcefUjrifhrnf[k xifygonf/ bD
uvyfpf tkwfeH&HBuD;ay:odkU wufMuonf/ ysOfwHk;BuD;udkvnf; ,cifenf;twdkif; o,f,lMu&
jyefonf/ taemufajrmufuif;pifrS rD;armif;rSm uRefawmfwdkUESifh wnfhwnfhBuD; jzpfaejyef
onf/ odkUaomfvnf; rwwfomawmhacs/ rD;a&mif\ atmufüyifvQif cyfoGufoGufuav;
tvkyfvkyfMu&m bDuvyfpftwGif;odkU tm;vHk;a&mufoGm;MurS pdwfat;Mu&awmhonf/ bD
uvyfpftkwfeH&HrSm 7 awmifcefUrQ jrifhonfjzpf&m uRefawmfwdkUudk rnfolrQ rjrifEdkifawmhNyD/
odkUaomfvnf; tjyiftkwfeH&HBuD;rSm 10 awmifcefUjrifhojzifh xkdtkwf&dk;BuD;udk ausmfvQifum;
&m[kaxmifhuif;pifrSjzpfap? Al;0BuD;rSjzpfap aoaocsmcsmBuD; jrifEdkifonf/ xdktkwf&dk;udk
ausmfNyD;vQifum; tjyifavmuokdU a&mufNyDjzpfonf/
uRefawmfwdkU tpDtpOftwdkif; ysOfwHk;BuD;xdyfwGif BudK;csnfvTwfvdkuf&ef jyifqifMu
onf/ odkUaomf ajy;&if;vTm;&if; udkwdkif;armif\ vG,ftdwfvGJavoavm[k vG,ftdwfwdkif;udk
tdwfoGefzmarSmuf &SmMuonfrawGU/ oHk;a,mufom;rSm Asmrsm;ukefMuawmhonf/
udkwdkif;armifu bDuvyfpfxJa&mufrS usonf[kxifaMumif;ajymojzihf usavmufrnfh
ae&mudk wmzGJUvsuf vufjzifhprf;Muonf/ tcsdefomukefí rawGU&awmhacs/ ]]tm;vHk;aumif;
MuygonfcifAsm;}} wpfcgatmfwdkif; uRefawmfwdkUrSm tm;vHk;aumif;cJhavorQ aemufqHk;rSm
Zmwfarsm&avrnfavm? wxdwfxdwfjzpfaeMuawmhonf/
aemufqHk; 4 em&D oHacsmif;acgufNyD;rS udkwdkif;armifu-
]][m igarhaewmyJ? igwdkUNcHKtdyfzdkUay;xm;wJh ouúvwfapmifBuD;wpfxnfudk vrf;rSm
vdk&rnf&qdkNyD; okwfvmcJhao;w,f/ tJ'g 4 ydkif;tvsm;vdkufqkwfvkduf&if BudK;jzpfrSmyJ}}
uRefawmfwdkU tb,frQ 0rf;omoGm;Muonfudk azmfjy&ef vdkawmhrnfrxifyg/
atmifMunfuvnf; xdktcgrS xí ckefvdkufNyD;vQif udkwkdif;armifqDajy;wJhí---
-31-
]]ratay; ukvm;? rif;toHk;rusvdkU tpp aemufusukefwm/ uJuGm? uJuGm---}}ESifh
ajymNyD; zaemifhESifh aemufausmudk 4 csufavmuf qifhumqifhum aygufaeygonf/
udkwdkif;armifuvnf; usdwfí&,fvsuf---
]][---[ awmfygawmh[? awmfygawmh? tjyifusrS 0dkif;NyD;wD;Muyg/ tawmfMum
[dkaumifawGMum;ukefygOD;r,f}} [kajym&if; apmifudk xkwf,laeygonf/ atmifMunfwGif
toifhygvmaom "m;a`rSmifESifhapmifudk "g;&may;NyD; qkwfMuygonf/ yxrwGif toHrjrnf
atmif "g;jzifhvSD;jzwfaeaomfvnf; c&D;rwGifvSojzifh vufESifhqGJvsuf qkwfMuawmh&m NAdceJ
jrnfaomtoHBuD;rSm tkwfeH&HaMumihf ydkNyD;us,faeygonf/ apmifudk 4 ydkif; qdkwfNyD;aemuf
qufvdkuf&m 12 awmif 13 awmifcefU&SdoGm;ygonf/ xdkapmifudk ysOfwHk;xdyf wpfzufpGef;ü
eHjym;xkyfwGif csnfvmMuaom avQmfBuD;rsm;jzifhwGJí uyfcsnfvdkufygonf/
usefaeaom jyóemum; tkwf&kd;ay:wGif wpfckESifhwpfck ar;wifíxm;aom tkwfcJ
rsm;jzpfonf/ xdktkwfcJrsm;rSm tay:rSpí wpfckpDcsrS jzpfrnf/ a&SUqHk;rS wufaomvlu
tkwfcJrsm;udk atmufodkUypfay;rnf/ atmufvlrsm;u r&t&zrf;í yHkxm;&rnfjzpfonf/
cefUrSef;ajc tkwfcJaygif; tvHk; 20 cefU cs&rnf[k rSef;qMuonf/
a&SUqHk;rSwuf&ef udkwdkif;armif? 'kwd, uRefawmf? aemufqHk;rS atmifMunfu wuf&
rnf/ udkwdkif;armifrS ajcwpfzuftm;enf;ojzifh ta&;taMumif;&SdvQif aemufvlrsm;u
az;EdkifulEdkif&ef jzpfonf/ atmifMunfrlum; awmihfwif;oefrmoljzpfí pdk;&drfp&mr&Sdacs/
oHk;a,mufom; ysOfwHk;BuD;udk axmifvdkufonf/ apmifpBuD; wvef;vef;ESifh
ysOfwHk;BuD; axmifoGm;onfudk rD;a&mifatmufwGif txif;om;jrifae&onf/ ysOfwHk;udk
eH&HwGifrSDvsuf cyfapmif;apmif;axmifvdkufaomtcg ysOfwHk;uyif 2
axmifausmfausmfcefUydkaeao;onf/
udkwdkif;armifu ukef;ukef;ukef;ukef;ESifh ysOfwHk;BuD;ay:rS avQmufí wufoGm;onf/
bDuvyfpftkwfeH&HxufjrifhoGm;aomtcg udkwdkif;armifrSm rD;a&mifatmufwGif xifxif&Sm;&Sm;
BuD;jzpfaeonf/ tkwf&dk;ay:odkUa&mufaomtcg tkwf&dk;xdyfü ykí0yfaeonf/ uRefawmfwdkUu
olypfcsvdkufrnfhtkwfcJrsm;udk zrf;,l&eftoifhapmifhaeonf/ odkUaomf olu ypfrcsacs/
wukef;ukef; w&G&GESifhawmhum;vkyfaeonf/ uRefawmfu cyftkyftkyftoHjzifh
]]a[h---tkwfcJcsav? bmvkyfaewmvJ}}
-32-
]]aeyapawmh? atmufudkrcsbJ jzpfw,f}}
tkwf&dk;\ tus,frSm wpfawmifcefY&Sd&m tkwfcsyfrsm;udk eH&Hay:wGif [dkbufonfbuf
pDjyefwifxm;vdkufjcif;jzifh NyD;ajrmufvsuf vlwpfa,mufpm xGufayguf&vmygonf/
xdktcsdef wGifapmifpBuD;rSm tkwfeH&HtwGif;bufodkU wef;vef;usaeqJjzpfojzihf
udkwdkif;armifu a&iif ouJhodkU qGJ,l&ygao;onf/ NyD;rS tjyifbufodkUcsvdkufonf/
xdkUaemufum; apmifpudk vSrf;íudkifvdkufonfudk jrif&NyD; &dyfceJaysmufoGm;ygonf/
[dkbufodkU avQmqif;oGm;avNyD/ tu,fí uRefawmfwdkU&Sd&modkU axmifMuyfrsm;MunfhvQif
aocsmpGmjrifMurnfjzpfonf/ *&k rpdkufMuíomjzpfonf/ 15 rdepfwpfBudrf atmfaeojzifh
rtdyfonfrSm aocsmonf/ odkUaomf tdyfrIefpHkrTm; xxatmfaeoavmvnf; rajymwwf?
pmzwfaejcif;vnf; jzpfEdkifonf/ rnfokdU yifjzpfap uRefawmfwdkU\
uHMur®maumif;aeaMumif;um; xif&Sm;aeayNyD/
uRefawmfonfvnf; qufwdkufwufvdkufoGm;onf/ aMumufpdwf[lí vHk;0r&SdawmhbJ
,HkMunfrIrSmcdkifrmvmygNyD/ tkwf&dk;xdyfa&mufrS uRefawmfu iHkUMunfhvdkuf&m eH&HwGifuyfvsuf
armhMunfhaeaom udkwdkif;armifudkawGUojzifh----
]]'DrSm udkwdkif;armif? MunfhMunfh----wkAdefajAmif}}[k ajymvsufZwfvdkufrif;om;
'dkufAif xdk;rnfh[efrsdK;vufudkum;jyvdkuf&m udkwdkif;armifu----
]]jrefjrefvmprf;yg[ ratay;awmhaoawmhrSmyJ}}
xdktcgrS uRefawmfvnf; apmifpudkqGJí wGJceJcdkvsuf avQmqif;vmcJhygonf/
rD;a&mifrSm tjyifbufwGifvnf; xdefaeygonf/ csufcsif;vdkvdkyif atmifMunfvnf; avxD;
qif;vmouJhodkU avQmceJusvmonf/ tkwfeH&HESifh ay 20 cefUtuGmwGif &ifcGJ&Hkuav;&Sdyg
onf/ xdk&ifcGJ&HkodkU wpfa,mufpD vSpfceJ vSpfceJajy;í uyfMu&ygonf/ &ifcGJ&Hk arSmif&dyfrS
wpfqifh rif;wkef;vrf;rBuD;ab;&Sd ajrmif;xJodkU vSdrfhí csvdkufMuonf/ cyfedrfhedrfhopfyif
csHKEG,fuav;rsm;aMumifh uRefawmfwdkUudk rjrifEdkifawmhyg/ ajrmif;xJrS wpfqifh rif;wkef;vrf;r
udkjzwfvsuf ajrmif;bufodkU ajy;Mu&onf/
wef;jrifhausmif;ta&SUbuf vrf;uav;wpfckodkU a&mufvQif 4 em&DcGJ oHacsmif;acguf
oHMum;&vsuf oHNydKifatmfvdkufaom ]]tm;vHk;aumif;MuygonfcifAsm;}} udkMum;&jyefonf/
uRefawmfu toHcyfzGifhzGif uav;jzifh----
-33-
]]at;a[h tm;vHk;aumif;Muw,f}}
axmifBuD;rSm jyefvnfqdwfNidrfoGm;onf/ jzLazG;aeaom rD;armif;a&mifESifh cyfrIdif;rIdif;
tkwf&dk;warQmfwac:BuD;udkvnf;aumif;? roJruGJ cyfrnf;rnf;jrifh&aom A[dkarQmfpifBuD;udk
vnf;aumif; aemufqHk;taejzihfMunfhNyD;aemuf uRefawmfwdkU &Jabmftajy;uav; xGufcGmcJh
Mu&awmhonf/
NrdKUrStxGufwGif taemufajrmufbuf cyf,Gef;,Gef;&Sd a*g&mukef;&GmrS uyfíxGufMu
&rnf/ ajrmufbuft&m&Sdrsm;aeaom tdrfwdkUüvnf;aumif;? ppfwyfrsm; xkxnfESifh&Sdae
onf/ rsufpdvnfí wa,mifvnfvnfjzpfaeaomaMumifh a*g&mukef;okdUyif awmfawmfESifh
ra&mufEdkifyg/ 5 em&Dxdk;vSeD;rS a*g&mukef;rSjzwfí ajrmufbufxGufMu&onf/
ta&SuqDwGif &J&JeDí a&mifjcnfysdKUvmNyD/ uRefawmfwdkUoHk;a,mufrSm xdka&mifjcnf
atmufwGif wpfa,mufrsufESmwpfa,muf azmfrjyEdkifaom 0rf;omjcif;rsdK;jzifh wpfvSnfhpD
MunfhaerdMuonf/ tjyifavmu\ vGwfvyfaom avudkvnf; tm;&yg;& &SLMu&onf/
udkwdkif;armifu 0rf;jrL;xl;aomavjzifh----
]]igwdkU vGwfMuNyD}}
]]at; vGwfMuNyD}}
uRefawmfwdkUu oHNydKifajymMuonf/
xdkUaemufum; aemufrSvdkufrnfh&efoludk wdrf;a&Smif&if; a&SwGif&Sd aeao;aom &efol
e,fy,faoewfajymif;0rsm;&Sd&modkU oHk;a,mufom; ajcukefokwfvsuf ajy;cJhMuygawmh
ownf;/
tawGUtm&Hk
rmefatmifyD,rmefatmifyD,rmefatmifyD,rmefatmifyD,
uRefrwdkUr*Fvmaqmifudk reufjzefjyKvkyfawmhrnfjzpfojzifh uRefrrS txl;yifaysmf&Tifrd
ygonf/ udkoef;atmifESifh uRefrwdkUrSm 3-4 ESpfrQ orD;&nf;pm;jzpfNyD;rS vufxuf&rnfjzpf
ygonf/ uRefruvnf; olUudkcspf? oluvnf; uRefrudk cspf&Hkwifru vlBuD;rdbESpfzufpvHk;
uvnf; oabmwlMuygonf/ uRefrwdkU\ jzLajzmifhaomtem*wfc&D;udk arQmfrSef;NyD;
uRefrwdkU rSmaysmf&Tif&ygonf/
udkoef;atmifESihfuRefar ausmif;ae&if;awGUqHkMuygonf/ orD;&nf;pm;jzpfvmyHk?
orD;&nf;pm;b0jzpfysufyHkawGudk ajym&vQifawmh t&SnfBuD;yifjzpfygonf/
onfaemufwGifjzpfysifaom uRefrwdkU\ tjzpftysufudkom ajymjyvdkygonf/
uRefrrSm owdkUorD; t0wftpm;awGudk pdwfwdkif;usjzpfzdkU tyfcsKyfqdkif wpfqdkifrSm
csKyfcdkif;xm;ygonf/ reufjzef r*Fvmaqmifawmhrnfjzpfojzifh xkdktyfcsKyfqdkifwGif oGm;,lNyD;
tdrfodkUjyefcJhygonf/ uRefrtdrftwGif;odkUa&mufvQifa&mufcsif; uRefr\ tarrSmaoG;r&Sdovdk
jzLzyfjzLa&mfjzpfNyD; rsufpdrsufESmysufaeonfudk awGU&Sd&ygonf/ tr*Fvm wpfpHkwpfckawmh
jzpfNyD[k uRefrpdwfxJu xifrdygonf/ uRefronf tarhem;rSm 0ifxdkifvdkufygonf/
]]armifoef;atmif um;arSmufvdkUwJhorD;}}
araru ajymjyygonf/ uRefrrSm xdyfa>raygufovdk cHpm;&ygawmhonf/ urÇmBuD;csm
csmvnfoGm;ygawmhonf/
]][kwfvm;arar? [if---ol ckb,frSmvJarar}}
uRefru pdk;&drfwBuD;ar;&ygawmhonf/
]]ckaq;&Hka&mufaew,forD;/ 'gayrJh odyfta&;rBuD;bl; xifyg&JU}}
azazu Mum;0ifí ajzygonf/ odkUaomfvnf; toHuawmh wkef,ifíaeygonf/
azhazhrsufESmvnf; ysufaeygonf/ uRefrwdkUrSm csufcsif;yif aq;&HkodkU oGm;Muygonf/
uRefrwdkU aq;&HkodkU a&mufaomtcg udkoef;atmifrSm owdr&awmhyg/ rsufjrifawGU
&Sd&aomvlrsm; ajymjycsuft& udkoef;atmif um;armif;oGm;pOf uav;wpfa,mufu
abmvHk;udk tavmwBuD;vdkufaumufaeonfESifh qHkojzifh uav;udk a&Smifvdkuf&mwGif
-2-
vrf;ab;acsmufxJodkU um;arSmufusoGm;onf[k od&Sd&ygonf/ q&m0efu udkoef;atmif\
toufudk tawmfyifcJcJ,Of;,Of; vk,l&rnfjzpfaMumif; ajymjyygonf/
uRefrrSm qxufwuJ pdwfxdcdkufrdum idk,dkrdygawmhonf/
udkoef;atmifrSm 3 vcefUMumrS aq;&Hkuqif;&ygonf/ odkUaomfvnf; nmajcaxmuf
wpfzufudk aygif&if;rS jzwfcJh&ygonf/ uRefrwdkU uHMur®mum;qdk;&Gm;vSygawmhonf/
udkoef;atmifonf bD;wyfxm;aom ukvm;xdkifwGif xkdif&if;tem*wfudk arQmfrSef;
awG;awmae[ef&Sdyg\/ uRefrurl olUtem;Murf;jyifay:wGif xdkifvsuf&Sdygonf/
]]at;at;? at;udk armif vufrxyfEdkifawmhbl;}}
olu uRefrvufudkudkif&if;ajymNyD; oufjyifcs vdkufygonf/
]]bmjzpfvdkUvJ armif}}
]]at; rodbl;vm;? at;rodbl;vm;}}
uRefronf udkifxm;aom ol\vufudkz,f&if; rwfwwf&yfvdkufNyD; oludk zufvdkufyg
onf/
]]bmvdkU 'Dvdkajym&wmvJarmif? armif bmyJjzpfjzpf at;u rypfy,fEdkifygbl;?
vufxyfzdkUudk uRefrwdkU rMumcifjzpfatmif pDpOf&rSmyJ}}
uRefru avoHjzifh ajymvdkufygonf/
]]rjzpfEdkifygbl;at;a&? rjzpfEdkifygbl;/ at;u armifhudkcspfw,f? armifuvnf;at;udk
cspfayr,fvdkU rjzpfEdkifygbl; at;&,f? rjzpfEdkifygbl;}}
]]armif---armif[m at;udkcspf&if 'Dvdkpum;rsm;rajymygeJU/ at;[m ay;cJhwJhuwdukd
vnf;o,fawmhrS zsufwJhrdef;rpm;rsdK; r[kwfygbl;}}
trSeftwdkif;uvnf; ukdoef;atmiftay:rSm cspfaom uRefr\ tcspfpdwfudk
ajzazsmufí r&Edkifawmhyg/ uRefru olUtm; tem;wGifuyfí tNrJwap Espfodrhfcsifygonf/
jyKpk,k,csifygonf/
odkUaomfvnf; uRefrrSm olESifhvufxyfa&;twGuf olUwpfa,mufwnf;udkom
wdkufcdkuf&onfr[kwfyg? uRefr ararudkvnf; wdkufcdkuf&ygao;onf/
-3-
]]arar[m armifoef;atmifudk om;t&if;wpfa,mufvdk cspfygw,f/ 'gayrJh orD;
wpfa,muf wpfoufvHk; epfemqHk;&IH;rSmudkawmh ararrMunfh&ufbl;? ararUpum;udk
em;axmifygorD;}}
uRefrESifh arar ESpfa,mufwnf;&SdpOf araru þvdkoGefoifqHk;rygonf/ odkUaomf
vnf; udkoef;atmifudk cspfaom tcspfpdwfudk uRefr b,fvdkacszsufEdkifyghrvJ/
arar\ wdkufwGef;ajymqdkcsuft& uRefr OD;bodef;ESifh oGm;a&mufawGUqHkygonf/
OD;bodef;rSm tjcm;olr[kwfyg/ uRefrwdkU\ rdom;pkq&m0efjzpfygonf/ uRefrwdkU taMumif;
twGif;tjyif tm;vHk;odygonf/ taMumif;BuD;i,fudkvnf; olESifh wdkifyifavh&Sdygonf/ txl;
ojzifh usef;rma&; udk,fum,ta&;udk olESifh wkdifyifavh&Sdygonf/
]]at;at; eifbmrS em;vnfrIr&Sdbl;}}
a'gufwmbodef;u ajymygonf/
uRefr em;vnfrIrS&d[k udkoef;atmifuvnf; ajymNyD;cJhNyD? araruvnf; ajymcJhNyD;NyD/
a'gufwmbodef;u ,ckwpfzefajymcJhNyD/ odkUaomfvnf; uRefr\ tonf;ESvHk;\ cHpm;rIa0'
emudk uRefrbmomodyg\/
]]eif[m armifoef;atmifudk cspfw,fqdkwmigodw,f}} a'gufwmbodef;u qufvuf
ajymygonf/ ]]'gayrJh eifh&JUacgif;[m 0w¬KqefwJhtawG;tac:awGeJUjynfhESufaew,f/ eifu
eifhukd,fudk opöm&Sdw,f? tepfemcHw,fvdkY ,lqw,f? tJ'g[m oabw&m;a&rSmqdk&if
vSywJh t&kyfum;wpfcsyfyJ/ 'gayrJh tJovdkwu,fvkyfvdkUawmh rjzpfEdkifbl;/ ihgpum;em;
axmifprf; at;at;? tcspf[m pdwfESifhywfoufwJhtcspf? udk,fum,eJUywfoufwJhtcspfvdkU
ESpfrsdK;&Sdw,f/ pdwfESifh yufoufwJh tcspf[m udk,fum,eJU ywfoufwJhtcspf jynfhpHkvHk
avmufrI? aysmf&TifrItwGuf vdktyfwmwpfckygyJ/ 'gayrJh aysmf&TifzG,fjzpfwJh vufxyfrIudk
zefwD;zdkUtwGuf pdwfeJUywfoufwJhtcspf[m olUwpfrsdK;wnf;ESifh rvHkavmufbl;?
udk,fum,eJU ywfoufwJh tcspfu vdkao;w,f/ armifoef;atmif[m
omrefaysmf&TifrIb0udkawmifrS b,fawmhrS ay;Edkifr,f r[kwfbl;/ eifwdkUESpfa,mufMum;rSm
&kyfeJUywfoufwJh tcspf[m &SdEdkifvdrfhr,f r[kwfbl;}}
]]at; odygw,fq&m/ 'g ta&;rBuD;ygbl;}}
-4-
uRefru olUudkajymygonf/
]]'gta&;BuD;w,f at;? wu,fta&;BuD;w,f}}
a'gufwmbodef;\ toHonf rmausmaeygonf/ uRefrtm; pdwfqdk;oa,mifjzpfae
[ef&Sdyg\/
]]ta&;rBuD;qdkwmu eifh&JUpdwfcsrf;omjcif;udk zsufqD;rSmyJ}}
uRefrwdkUESpfa,mufpvHk; tcsdeftenf;i,f wdwfqdwfaeMuygonf/
]]pOf;pm;Munfhprf; at;at;? tdrfaxmifjyKwm[m vdifeJUywfoufwJh tcspfwpfckwnf;
twGufr[kwfbl;qdkwmawmh [kwfygw,f/ 'gayrJh tdrfaxmifonfb0rSm tJ'DvdifeJUywfouf
wJhtcspf[m ta&;BuD;wJh tpdwftykdif;wpfckvnf;jzpfw,f/ obm0eJU ywfoufwJhtpdwf
tydkif;wpfckvnf;jzpfw,f/ obm0aumifawG[m obm0w&m;udk vGefqefEdkifzdkUqdkwm
jzpfEdkifzdkU cJ,Of;w,f/ eif[m ysdKysdK&G,f&G,f usef;rma&;eJUjynfhpHkwJhomref rdef;uav;wpf
a,mufjzpfw,f/ eif[m yxrqHk; eifh&JupdwfcHpm;vdkrIawGudk ESdrfeif;csif ESdrfeif;Edkifr,f?
'gayrJh aemufqHk;awmh pdwfrcsrf;omwJh rdef;rwpfa,mufjzpfvm&awmhrSmyJ/ NyD;awmh tjcm;
wpfa,mufqDodkU pdwfvnf&rSmyJ/ aemufNyD; armifoef;atmifudk pdwfxdcdkufatmif vkyf&rSm
uawmh rvTJra&Smifomjzpf&rSmyJ}}
a'gufwmbodef;\ pum;udkMum;ae&pOf uRefronf rsuf&nfrsm; usrvm&atmif
atmifhtnf;ae&yg\/
]]uRefr udkoef;atmifudk vufxyfrSmyJ/ uRefr tNrJwrf;olUudkcspfw,f/ olUtay:rSm
uRefr opöm&Sd&r,f}}
pum;cGef;rsm;onf uRefr\ tonf;ESvHk;xJrS ajzmifhwef;pGm xGufvmcJhygonf/
udkoef;atmifudkcspfaom uRefr\tcspfrSm ajzazsmufí b,fenf;ESifhrQ &Edkifvdrfhrnf
r[kwf[k uRefrxifygonf/ uRefrcspfaeaom udk,foef;atmif\ ae&mwGif wpfpHkwpf
a,muftm; tpm;xkd;ívnf;r&Edkifyg/ odkUESifhuRefr udkoef;atmifudk vufxyfvkdufygonf/
vufxyfNyD;vQifyif uRefrrSm tdrfaxmif\ pD;yGm;a&;twGuf acgif;aqmif&ygawmhonf/
odkUaomfvnf; aea&;? xdkifa&;? 0wfqifpm;aomufa&;rsm;twGufrsm;pGm cufcJrIr&SdvSyg/
-5-
uRefrrSm acwfynmudk txufwef;xdatmif oifMum;zl;olwpfOD;jzpfonfhtavsmuf ukrÜPD
wdkufwpfwdkufwGif pma&;rtjzpf0ifa&mufvkyfudkif&ygawmhonf/
ysdK&G,faom rdef;uav;wdkif; tdrfaxmifjcif;udk arQmfvifhMurnfjzpfygonf/ odkUaomf
vnf; uRefrrSm tjcm;rdef;uav;rsm; arQmfvifhcsufrsdK;jzifh tdrfaxmifusvm&jcif;r[kwfyg/
uRefronf tvkyfudk pdwftm;xufoefpGm BudK;pm;aqmif&Gufygonf/ tvkyfüpdwf0ifpm;jcif;
onfyif uRefrtzdkU pdwfoufomwnfNidrfrIjzpapygonf/ udkoef;atmifudk jyKpk,k,rIonf
vnf; uRefrtzdkU pdwfcsrf;omp&mwpfck[k uRefrudk,fudk ESpfodrfh&ygonf/
]]'Dvdkae&wm aysmf&JUvm; at;}} [k udkoef;atmifu rMumrMumar;avh&Sdygonf/
]]aysmfygw,f armif&,f}} [k uRefru jyefajymavh&Sdygonf/ odkUaomf trSwfwu,fawmh
þvdkESpf&Snfvrsm; roGm;rvmEdkifaom cifyGef;onfESifh ae&onfrSm NiD;aiGUovdkvdk&Sdygonf/
uRefrwdkU vufxyfí 4 EspfcefUMumaomtcg udkoef;atmifrSm ausm&dk;udk cGJpdwf&
jyefygonf/ we*FaEG ESpfywfvHk;vHk; udkoef;atmif ta&;wBuD; tajcwGif&Sdygawmhonf/
cGJpdwfukoNyD;aomtcgwGifvnf; udkoef;atmifrSm emvefrxlEdkifojzifh pdwfysufp&myif jzpfyg
awmhonf/
cGJpdwfuko&awmh a&m*grSm tcsdefumvtawmfMumaomtcg aysmufuif;oGm;NyDjzpf
aomfvnf; udkoef;atmif\ pdwfrSm &Tifys[efr&Sdyg/
]]at;at; armifeJU ae&wm at;udk armifu'ku©tNrJwrf; ay;ae&wmeJUwlaeNyDuG,f}}
[k udkoef;atmifu ajymygonf/ odkUaomfvnf; uRefru ]]tdk 'gawGudk ajymraeygeJU? uRefr
pdwfauseyf&ifNyD;wmyJ}} [kolUpdwfrS csrf;omapawmh[k jyefajym&ygonf/
odkUaomfvnf; udkoef;atmifrSm uRefrESifh aecsifpdwfr&Sdovdkyif tjyKtrlrsdK;udk awGU&Sd
&ygonf/ uRefrtay:rSm olu 'ku©ay;aeonf[k oltNrJwrf;awG;awm[ef wlygonf/
ukrÜPDydkif&Sif\ rdef;r a':cifBuD;ESifh uRefrrSm wpfaeUwGif pum;vufqHkusí
[dka&muf'Da&muf pum;rsdK;pHkajymMuygonf/ a':cifBuD;ESifh uRefrrSm ,ckrS cifrifMuonf
awmhr[kwfyg/ þukrÜPDodkU 0ifa&muftvkyfvkyfp tcguyif jzpfygonf/
]]at;at;udkMunfh&wm raysmfovdkygbJ/ bmaMumifh at;raysmfbl;qdkwmudk tpfrBuD;
odygw,f/ at; rjiif;ygeJU/ tdrfaxmifa&;twGufyJ r[kwfvm;/ tJovdk roef;rpGrf;whJ 'kud©
-6-
wwpfa,mufeJUae&wm b,frSmaysmfEdkifrSmvJ/ at; pOf;pm;Munfh? at;[m vlvkyfzdkU a&SUudk
trsm;BuD;&Sdao;w,f/ at;b0 at;tqHk;cHawmhrSmvm;/ armifvSBudKifvdk vlwpfa,mufeJU
qdk&ifat; pdwfcsrf;omvdrfhr,fqdkwmudkawmh aA'ifar;raeeJUawmh/ b,fvdkvJ pOf;pm;Munf
prf;? armifvSBudKif[m vlacsmvlvS vlawmfvlaumif;yJ}}
a':cifBuD;u ajymvdkufaompum;rsm;rSm apwemESifhvm;? a0'emESifhvm; qdkonfudk
jzifh uRefr ra0cGJEdkifyg/
udkvSBudKifrSm tjcm;ukrÜPDwdkufwpfwdkufrS vufaxmufrefae*sm wpfa,muf jzpfyg
onf/ odkUaomfvnf; tvkyfudpöaMumifh rMumrMumuRefrwdkU\ tvkyfwdkufodkU
a&mufygonf/ a':cifBuD;ESifh aqGrsdK;awmfonf[k od&Sd&ygonf/ udkvSBudKifrSm touf 29
ESpf&SdNyD[k a':cifBuD; ajymygonf/ uRefrxuf 5 ESpfBuD;ygonf/ t&yfrwdkr&Snf? rydefr0?
&kyftoifh twifh&Sdojzifh Munfhaysmf&Iaysmf&Sdygonf/ azmfazmfa&Ga&G pum;ajymwwfygonf/
tNrJwrf; tNyHK;&Sdolvnf;jzpfygonf/
wpfaeUwGif udkvSBudKifonf uRefrqDvmí pum;pjrnf ajymygonf/ ]]aeaumif;&JU
vm;}}[laomol\tar;udk ]]uRefrawmhaeaumif;ygw,f&Sif? tdrfuvluom wjznf;jznf;
ydktm;enf;vmovdkyJ}} [k uRefruajymrdygonf/
]]tif;---olUtwGufodyfcufwmyJ/ at;at;twGufvnf; ydkcufwmyJ/ at;&J b0[m
i&Jb0vdkU uRefawmf xifw,f}}
udkvSBudKif\ tajymrSm uRefrtm; tjypfwifaom tajym[k uRefrem;vnfygw,f/
]]'ku©ygyJ&Sif? 'gayrJhuRefru olUudkcspfwmudk;}}
uRefr jyefajymygonf/
]]'gayrJh at;at;u 'DvdktcspfrsdK;eJU wpfoufvHk; auseyfoGm;EdkifrSmvm;}}
udkvSBudKifonf uRefrESifh pum;pjrnfajymNyD;jyefoGm;ygonf/ odkUaomfvnf; olajymcJh
aom'DvdktcspfrsdK;eJU wpfoufvHk; auseyfoGm;EdkifrSmvm;[laom pum;cGef;rsm;onf uRefrtm;
ajcmufvSefUvsuf&Sdygonf/ uRefronf tdrfa&mufonfhwdkif pdwf&IyfaxG;vsuf&Sdyg\/ aysmf
vnf;raysmfEdkifyg/ udkoef;atmifudkrl wu,fyif cspfvsuf&Sdygao;\/ udkoef;atmiftm;
'ku©dwwpfa,mufjzpfaomfvnf; olESifhvufxyfjcif;qDodkU aqmifMuOf;EdkifcJh\/ udkoef;atmif
-7-
tm;uRefr cspfjcif;onf NidKjiifrIr&Sd/ odkUaomfvnf; uRefr i,f&G,fao;\/ wpfoufvHk;
þb0vdkrsdL;jzifh aeoGm;Edkifrnfvm;/ uRefronf axG&mav;yg; pOf;pm;Munfh\/ xdkaeUn
uRefrtdyfaomtcg tdyfrufxJrSm jrifrufaom rsufESmuawmh udkoef;atmif\ rsufESm
r[kwfyg/
udkvSBudKifonf uRefr\b0udk pdwf0ifpm;[ef&Sdygonf/ olonf rdwfaqGt&if;tcsm
wpfa,muf\ toGiftjyifrsdK;udk jyavh&Sdonf/ odkUaomfvnf; oluRefrudk cspfaeaMumif;
uRefrodygonf/ NyD;awmh uRefru olUudk cspfaeonfudkvnf; uRefrodygonf/
udkoef;atmifrSmrl tcsdef&Sdwdkif; ol\bDwyfukvm;xdkifay:rSm ikwfwkwfxdkifícsnf;
ae&awmhonf/ olonf uRefr\ tcspfudk tNrJwrf;cH,lvdkayrnf/ odkUaomfvnf; olu
cspfonf\tjzpfudkvnf;aumif;? uRefru cspfonfudk olu aus;Zl;wifaMumif;ukdvnf;
aumif; tenf;i,frQ azmfrjyyg/ ol\ a0'emcHpm;&rI? wpfudk,fwnf;ae&rItwGuf uRefr
pdwfrcsrf;omEdkifyg/ uRefronf ol\tem;rSm 'l;axmufxdkifNyD; uRefr vufESifh ayGUzufNyD;
]]armif---armifhudk at;cspfygw,f}} [kwdk;wdk;ajymavh&Sdygonf/
odkUaomfvnf; uRefr udkvSBudKifESifh rMumrMumawGUqHk&í udkvSBudKiftm;om pdwf0if
pm;vsuf&Sdygawmhonf/ xdkodkUjzpfae&onfrSm udkoef;atmiftm; vSnfhpm;onfESifhom wlae
awmh\/ xkdUaMumifhyif udkvSBudKiftm; uRefrqDodkU vmrac:&ef wm;jrpfvdkufrdygonf/ olu
]]bmaMumifh rvm&rSmvJ}} [kjyefar;ygonf/
]]udkvSBudKifodwJhtwdkif;yJ? 'g[mudkoef;atmiftwGufraumif;ygbl;}}
uRefru jyefajymvkdufygonf/
udkvSBudKifonf ol\um;udk vrf;Mum;wpfckwGif&yfvdkufygonf/
uRefrwdkUpum;ajymae MuonfrSm aqmif;wGif;naecsrf;tcsdefjzpfygonf/
]]ajymprf;ygat;? at;[m wu,fyJ udkoef;atmiftay:rSm 'gavmufawmif
Muifemaewmvm;}} [koluar;ygonf/
xdktar;rSm uRefrtm; &kwfw&uf rsuf&nfusapygawmhonf/ pdwfrcsrf;omjcif; jzpf&
jyefygawmhonf/
]]uRefr olUtwGufodyf0rf;enf;wmyJ}}
-8-
uRefru wdk;wdk;ajymvdkufygonf/
udkvSBudKifonf uRefrtm; &kwfw&uf udkifvdkufNyD; uRefr\ wpfudk,fvHk; vIyf&Sm;
atmif&dIufBuD;wiifjzpfjcif;udk Nidrf;at;ap&ef BudK;pm;ygonf/
]]at;[m olUtwGuf 0rf;enf;r,fqdk&ifvnf; 0rf;enf;p&mygyJ/ 'gayrJh at;[m
wpfoufvHk; 'Dvdkcsnf; aeroGm;Edkifygbl;/ xdwfygawmh at;&m/ udkvSBudKifpum; em;axmif
prf;ygOD;/ at;udk,fodyfcspfwmyJodvm;}}
udkvSBudKifonf yxrtBudrf nifompGm arT;arT;ay;ygonf/
olUtm; uRefr wG,fzufxm;rdpOfrSmyif uRefr\ vufxufjcif;ü vG,fulpGm usdK;ysuf
Edkifaom oHa,mZOf taESmiftzGJUudk aemufqHk;csdK;zsufvdkufNyDqdkwm uRefr odygonf/
]]at; udkvSBudKifudk cspfygw,f/ 'gayrJh at;[m udkoef;atmifudk rcGJEdkifbl;}} [k
uRefrajym&ygonf/
]]at;}}
udkvSBudKif\ toHonf nifomygonf/ odkUaomf NrJNrHonf/ ]]udkoef;atmiftay:rSm
vkyf&r,fh wm0ef0wå&m;awGudk at;ESpfaygif;rsm;pGm vkyfcJhNyD;NyD;/ 'gayrJh cktcsdefuawmh oleJU
cGJ&r,fhtcsdefyJ/ udk,fwdkU&JUtaMumif;udk olodcJh&if ol[m at;&Juaysmf&Tifjcif;vrf; ay:rSm
&yfwnfaeEdkifvdrfhr,fr[kwfbl;qdkwm udkvSBudKif usdef;aoodygw,f}}
]]'g[m trSefygyJ udkvSBudKif}}
uRefru aESmifhaES;pGm jyefajymygonf/ ]]ol[mat;udk cGifhjyKrSmygyJ/ 'gayrJh olUtwGuf
ylyefrIudk at;r&yfwefUEdkifbl;}}
]]at;[m vGwfvyfcGifhudk r&EdkifcJhbl;wdkwmudk vSBudKifodygw,f}}
udkvSBudKifu ajymygonf/ uRefruvnf; acgif;ndwfygonf/ odkUaomf uRefr\
tonf;ESvHk;xJrSmawmh udkoef;atmiftwGuf b,favmufyJ'ku©cH&ygap? ta&;rBuD;[k
xifrSwfygonf/ olUtm; cGJcGmEdkifyghrvm;[kvnf; awG;awmrdygonf/
aemufaeUrsm;ü uRefr\ udk,fwGif;ü aMurGvsuf&Sd\/ udkvSBudKiftm; uRefr cspfjcif;
jzifh 0rf;ajrmuf0rf;omjzpf&ovdk wpfcsdefwnf;üyif xdktwGuf arQmfvifhcsuf uif;rJhjcif;jzifh
pdwfrcsrf;rom jzpf&jyefygonf/
-9-
udkvSBudKiftm; cspf&jcif;? udkoef;tmiftwGuf pdwfrcsrf;romjzpf&jcif;[laom
csdKcg;aom tcsdefumvonf a&maxG;vsufyif &Sdygawmhonf/
uRefronf ajzrqnfEdkifí idk,dkrdaomtcgrsm;ü udkvSBudKifonf uRefr\ vufacsmif;
uav;rsm;udk qGJ,lzspfñSpfNyD; ESpfodrfhavh&Sd\/
]]at; tcspf? armifwdkU&JU jyóemudk ajz&Sif;EdkifwJhenf;vrf;[m r&Sdawmhygbl;/
bmaMumifhvJqdk&if at;[m tifrwefacsmw,f? tifrwefvSw,f? tifrwef oabmaumif;
w,f/ armifhrSm tjcm;enf;vrf;r&Sdawmhbl;at;}} ponfjzifh udkvSBudKifu ajymqdkavh&Sd\/
uRefrESifhudkvSBudKifrSm um;EsifhavQmufí vnfywfaomtcgvnf; vnfywfcJh\/
aysmfyGJpm;&Hkrsm;odkUvnf; oGm;a&mufpm;aomufcJhMu\/ wdwfqdwfaom ae&mrsm;wGifvnf;
awGUqHkpum;ajymMu\/ udkvSBudKifonf av;av;eufeuf cspfolwpfa,muf jzpfaMumif;udk
vnf;od&Sd&ygonf/ odkUaomfvnf; udkoef;atmifudk uRefr tonf;ESvHk;xJrS xkwfyypfí
r&Edkifyg/ olUudk opörazmufEdkifyg/ odkUjzpfojzifh udkvSBudKifESifh uRefrwdkU awGUqHkí
aysmf&Tifjcif; tay:rSm t&dyfxif[yfvsuf &Sdygawmhonf/
tcsdefa&GUavsmonfESifhtrQ uRefr\ vSnfhywfrIrSm wjznf;jznf;ydkrdkaygufyGm;vsuf
vmygonf/ taygif;tazmfrsm;ESifh &kyf&SifyGJvrf;oGm;ovdk? tvSLtwef;oGm;ovdk [efaqmif
vm&yawmhonf/ udkvSBudKifESifh awGUqHk&aom tzdk;weftcsdefuav;udk toHk;jyK&eftwGufyif
jzpfygonf/ uRefr\ tonf;ESvHk;onf udkoef;atmiftwGuf cHjyif;p&mrsm;jzifh jynfhESuf
vsuf&Sdygawmhonf/ uRefronf uRefrudk,f uRefr rkef;wD;vsufyif &Sdygawmhonf/ uRefr
vufxyfrItwGuf 0rf;enf;aMuuGJvsufyif &Sdygawmhonf/
]]at;awmh pdwfysufygNyD}}
uRefronf OD;bodef;tm; ajymjyvdkufygonf/ a'gufwmonf uRefrESifh rsufESmcsif;
qdkif xdkifaeonf/ &kwfw&uf olonf acgif;udkarmhNyD; uRefrudk Munfhygonf/
]]'Dvdkqdk&if pdwfysufp&mtaMumif; &Sd&rSmaygh r[kwfbl;vm; at;at;}}
olonf jznf;aq;nifompGm ar;ygonf/
uRefr\ rsufESmay:rS tyla&mifvTrf;oGm;onfudk cHpm;vdkuf&\/ uRefronf
olUpum; aMumifh raewwfrxdkifwwfjzpfí tcef;xJrS xGufajy;csifpdwf aygufvmygonf/
odkU&mwGif
-10-
ol\pum;onf ar;cGef;wpfck jzpf&Hkomr[kwf rSefuefaomtaMumif;t&m wpfckudk azmfjy
aompum;jzpfí tomav;Nidrfae&ygonf/ olonf uRefr\ tajzudkyif rapmifhawmhbJ
pum;qufaejyefygonf/
]]ar;oifhwJh ar;cGef;wpfckyJ r[kwfvm; at;at;? tjzpftysufuvnf; jzpfysufcsdef
wefvmygNyD}}
]]udkoef;atmiftaMumif; ajym&rSm at;rSm tjypf&Sdw,fvdkU xifygw,f/ 'gayrJh at;
rajymbJvnf;raeEdkifbl;}}
uRefronf OD;bodef;tm; pdwfysufpGmyif ajymvkdufygonf/
]]w,fcufwJh uav;ryJ/ ajymrSmom ajymyg}}
a':wmonf uRefronf OD;bodef;tm; tjzpftysufrsm;udk ZwfpHkcif;vdkuf&yg
awmhonf/
]]at;wdkU&JU tjzpftysufuawmh 'gygyJ/ q&muom at;udk vrf;rSefñTefjyajymqdkyg/
udkoef;atmifudk at; viftjzpfu pGefUy,fvdkuf&if udkoef;atmif[m at;twGufeJU
aooGm;r,fvdkU q&mxifovm; q&m}}
uRefr\ tonf;ESvHk;onf wkef,ifaeygonf/ uRefronf OD;bodef;\ tajzudkom
apmifhpm;aeygonf/ twefMumawmh q&mu-
]]oef;atmif raobl;---raobl;? aorSmu eifaorSm? oef;atmifudk pGefUcGm&if
eifraoawmif eifarQmfrSef;xm;wJh om,maysmf&TifrIawG[m tm;vHk;ysufpD;qHk;&HI;ukefrSmyJ}}
a':ufwmbodef;onf ol\ ukvm;xdkifaemufodkUqkwfí &kwfw&ufxNyD;
uRefreHab; rSm&yfvdkufygonf/
]]at;at; oef;atmifeJU cGJcGm&rSmudk igtpuwnf;u odcJhw,f/ wjcm;rdef;uav;qdk
&if udk,fhtusdK;udk ajrmfjrifNyD; vifom;udk pGefUcGmzdkUtBuHay;&ifpGefUcGmrSmyJ/ 'gayrJh eifuawmh
'Dhjyifrdef;uav;awGeJU rwlbl;? eif[m oef;atmifudk cspfaewkef;yJ &Sdao;w,f/ 'gayrJh eifwdkU
tcspfrSm udk,fum, tcspfqdkwm vHk;0r&Sdbl;}}
q&monf pum;ajymNyD; xdkifvkdufjyefygonf/ olonfpdwftm;xufoefpGmESifh
qufajymjyef\/
-11-
]]eifhudk igulnDcsifw,f/ eifpdwfcsrf;omoGm;apzdkU igenf;vrf;ay;csifw,f/ 'gayrJh
eifh udk,feif'ku©cH&r,f/ 'Dvdk 'ku©cHrSom aemufqHk; eifpdwfcsrf;omrIeJU jynfhpHkvdrfhr,f/
tJh'Denf; vrf;uawmh oef;atmifudk pGefUcGm&r,f/ 'DvdkpGefUcGmvdkU eifpdwfrcsrf;om
aomua&mufvdrfh r,fvdkU eifxifw,f/ 'gayrJh 'Dpdwfrcsrf;omrI[m eifoleJU rcGJcifomyg/
oleJUcGJcGmNyD;wJhtcg usawmh eif[mtckxufydk pdwfcsrf;omvmvdrfhr,f/ vG,fulwJhvrf;udk
a&SmifNyD; cufcJwJhvrf; udkeif,lapcsifw,f/ bmaMumifhvJqdk&if cufcJwJhvrf;c&D;tqHk;rSm
eifhtwGuf taumif;awG &Sdvdrhfr,f/ aysmf&Tifr,fhvrf;udk &Smapcsifw,f/ uJ 'gygyJ?
aemufwpfcg igeJUvmawGUygOD;/ ig ulnDEdkifoavmuf ulnDr,f}}
pum;ajymNyD; OD;bodef;onf uRefrESifhtwl wHcg;qDodkU avQmufcJhygonf/ uRefronf
ol\rsufESmudk auseyfaom[efjzifh MunfhvdkufNyD; ]]q&m uRefrukd ulnDwm aus;Zl;wif
ygw,f}} [kajymNyD; olUtyg;rS rMunfomaom ESvHk;jzifh uRefrxGufcJhygonf/
uRefronf ukdoef;atmifESifh b0opfwpfck wnfaqmuf&ef arQmfrSef;cJhonf/ odkU&m
wGif uRefronf udkvSBudKifr&SdbJESifh raeEdkifatmifjzpfaeonf/ odkUaomfvnf; q&m0ef
OD;bodef;ESifh awGUNyD;aemuf&ufrsm;rMumrD þtBudrfonf aemufqHk;tBudrfyJ[k &nf&G,fNyD;
udkvSBudKifESifhtwl vrf;xGufcJhygonf/ udkvSBudKifonf aysmf&Tifcsrf;ajrhaeNyD; olUtwGuf
raumif;owif;wpfck Mum;&vdrhfrnfudk awG;awm[efrwlyg/ wpfnaevHk; uRefronf
olUtm;ajym&rnfhpum;twGuf ajymuGufudkom &SmMuHaerdonf/ odkUESifhyif b,fvkdajym &rnf
udkum;ay:ü pOf;pm;&if;vdkufygvmcJhygonf/ vrf;c&D;wpf0ufwGif uRefronf udkvSBudKiftm;
um;udk wpfae&mwGif &yf&efajymygonf/
wkef,ifaeaom uRefrpum;oHudk Mum;&í udkvSBudKifonf tenf;i,f pdwfraumif;yHk
&oGm;ygonf/ odkU&mwGif olonf oifhawmfaom ae&müum;udk&yfvdkufí cGufxdk;cGufvef
&,fNyD; ]]tcspf at;? 'DaeU b,fvdkrsm;jzpfvmwmvJ}} [koluar;ygawmhonf/
uRefronf uRefrajymcsifaom pum;awGudk ajymcsvdkuf&ef BudK;pm;ygonf/ uRefr
onf udkvSBudKifESifh cGJcGm&awmhrnfhtaMumif;udk olUtm; ajymcsifygonf/ uRefr b,favmuf
udkoef;atmifudk opömarwåm&SdaMumif; olUtm;ajymjycsifonf/ uRefronf uRefr\ tvdkqE´
jynfh0ap&ef udkvSBudKifESihf qufqHae&aom tcsdefuvnf; cspfol udkoef;atmifudk rnfrQ
-12-
cspfaMumif; udkvSBudKiftm; odapcsifygonf/ odkU&mwGif uRefronf þpum;rsm;udkrajymEdkif?
qGHUtolwpfa,mufuJhodkUom jzpfaeygonf/
]]udkvSBudKuf? udkvSBudKifeJUat; 'Dtwdkif;a&SUqufpcef;roGm;Edkifawmhbl;}} [kom wdk;wkd;
uav;nnf;wGm;Edkifygawmhonf/ xkdUaemuf uRefronf ajymcsifaom pum;awGudk ZGwfrSdwf
NyD;ajymcsvdkufygawmhonf/
]]udkvSBudKif at; wjcm;oGm;NyD; tvkyfwpfckvkyfawmhr,f/ at;eJU udkvSBudKifeJU aemuf
qufvufrawGUedkifawmhbl;}}
udkvSBudKifonf wcPrQ NidrfoufpGm bmrQrajymbJ xkdifaeonf/ aemuf uRefr\
udk,fvHk;uav;udk ol\vufxJodkU qGJoGm;NyD;----
]]tcspf? tcspfajymwm[m tajymvG,foavmuf tvkyfvG,fvdrfhr,fvdkUrsm; xifae
ovm;? at;[m at;cspfoludkoef;atmifeJU tcspfyvl;Edkifw,f? 'gayrJh at;[m udk,fhudk
cspfNrJcspfaeOD;rSmyJ/ at;udkcspfNyD; at;&JUtvdkqE´udk udk,fuvdkovdk? at;uvnf; udk,ftvdk
qE´udk vdkvdrhfr,f}}
uRefruawmh uRefr\ acgif;udkol\ ycHk;jyifay:rSm pdkufcsxm;ygonf/
]]at;twGuf cufatmifvkyfraeygeJU udkvSBudKif&,f aus;Zl;jyKNyD;awmh}}
uRefru awmif;yefvdkufygonf/
]]udk,fu at;udk wrifoufouf pdwf'ku©a&mufatmif 'Dpum;awGudk ajymae&wm
r[kwfygbl;at;? 'Dta&;BuD;udk uav;av;vdkrpOf;pm;bJ vlBuD;wpfa,mufvdk pOf;pm;Edkif
atmifom 'Dpum;awGudkajymaewmyg/ udk,fuawmh at;udk udk,fhtoufuav;wpfa,muf
yJjzpfapcsifw,f}}
þaemufqHk;pum;&yfuav;wGif olonf uRefrtay: rnfrQcspfcifrI wnfNrJaMumif;
udkazmfjyvsuf&Sdygonf/ udkvSBudKifonf pum;udk qufvufajymjyygonf/
]]cktajctae[m at;twGuf pdwfpEdk;paemifheJU ra0cGJwwfatmif jzpfaew,fqdkwm
udk,fodw,f/ a'gufwmbodef;u udk,feJUtoufjzwf&r,fvdkU ajymvdkufovm;/ 'Dvdkomqdk
&if olajymvdkufwJhpum;[m odyfrSefw,f/ 'Dtwdkif; wpfoufvHk;qufvufNyD; pcef;roGm;
Edkifbl;/ tck udk,fwdkUtjzpftysufrSefudk oabmaygufMuNyD? udk,fwdkU 'Davmufudpöuav;eJU
-13-
acgif;&IyfrcHMuawmhbl;/ udk,fu at;&JU tdrfaxmifa&;udkvnf; rNzdKcGif;cJhygbl;/ r[kwfbl;
vm; at;}}
uRefronf ol\udk,fudk uRefr\ vufrsm;jzifh odrf;usHK;zufxm;vdkufygonf/
]]udkvSBudKif at;wdkUtdrfaxmifa&;udk raESmifh,SufcJhwmtrSefygyJ/ pifppfawmhvnf;
wu,frwnf&SdwJh t&mwpfckudk NzdKzsufvdkUb,f&EdkifyghrvJ}}
]]at;ajymwm rSefygw,f/ at;[m tdrfaxmifoufwpfavQmufvHk;rSm udkoef;atmif
ukd cspfcJhw,f? *&kpdkufcJhw,f? 'gayrJh at;[m ckudk,fhudkwrf;waew,f/ 'Dawmh at;tay:
rSm at; odyftjypfr&SdygapeJUuG,f/ 'gayrJh udk,fwdkUwwfEdkifwmu wpfckyJ&Sdw,f/ at;pdwf
csrf;omzdkU wjcm;enf;vrf;uvnf; r&Sdbl;/ udk,fhtBuHuawmh at; udk,feJUtwlvmae? at;
aysmf&Tifatmif apmifha&Smufyg&apuG,f/ 'DvdkrSr[kwfbJ udkoef;atmifudk qufvufapmifh
a&SmufMunfh&IoGm;r,f qdk&ifawmh wdkU&Jub0om,ma&;udk wdkUbmom BudK;pm;MuygpdkU}}
uRefronf ol\&ifcGifwGifyif &Sdygao;onf/ ol\tcspfudk vufcH,lvsuf oljyKorQ
Ekcsifygonf/ odkUaomfvnf; oltBuHay;ovdk udkoef;atmifudk opömrJh&rSmudkawmh pdk;&GHvsuf
&Sdygonf/
]]at;----}}
udkvSBudKif\toHonf avmBuD;aeygonf/ uRefronf ol\rsufESmudk tvif;a&mif
rSdefrSdefwGif awGUjrif&onf/ ol\rsufESmonf azsmhawmhaeonf/ ]]odyfNyD;awmhvnf; pdwfrysuf
prf;ygeJU tcspf&,f}} udkvSBudKifuajymonf/}} ]]at;udk armifu toufeJUxyfwlcspfw,f
qdkwm at;odwJhtwdkif;yJ/ wpfaeUaeUrSmawmh tajctaet&yf&yf[m wkdUtwGuf aumif;
vm&rSmyg/ 'DtcsdeftawmtwGif;rSmawmh at;eJUudk,f&JU tcspfudk tqufjzwfxm;Muao;
wmaygh}}
olonf &kwfw&uf uRefrudk nifompGmerf;ygonf/ ol\terf;onf uRefr\ b0if
wGif at;ceJ aeatmif t&omcHpm;&ygawmhonf/
udkoef;atmif\ a&m*grSm ydkrdkqdk;&Gm;vsuf&Sdygawmhonf/
]]armif b,fvdkaeao;ovJ[if}}
]]armifhtwGuf pdwfylraeygeJUuG,f/ armifreufjzefcgavmufaeaumif;oGm;ygvdrfhr,f}}
-14-
odkUaomfvnf; udkoef;atmif\ tajctaerSm rcsdwifuJjzpfaeonfudk uRefr tuJ
cwfrdygonf/ odkUjzpfojzifh q&m0efqD uRefroGm;&ygonf/
]]ig reufapmapmvmcJhr,f? eiftvkyfroGm;&ifaumif;r,f}}
q&m0ef OD;bodef;u ajymvdkufygonf/
eHeufvif;tm;BuD; 3 em&Dtcsdefuyif udkoef;atmif a&m*grSm qdk;&Gm;vmygawmhonf/
uRefronf ol\pum;ajymoHrsm; rlrrSefaMumif;udk &dyfpm;rdygonf/ uRefronf q&m0ef
OD;bodef; tjrefvm&ef tac:cdkif;vdkufygonf/
]]armifoef;atmif&JU a&m*g[m awmfawmfqdk;&Gm;vmNyD? aq;&HkydkUvdrhfr,f}}
udkoef;atmif aq;&HkwufaepOftwGif; udkvSBudKifonf uRefrudk apmifha&Smufvsufyif
&Sdygonf/ odkU&mwGif olonf uRefrtm; b,fawmhrS cspfa&;rqdkyg/ olonf uRefrtm;
wu,fhopömarwåmESifh cspfonf[k ,HkMunfygonf/ odkUaomfvnf; uRefronf udkoef;atmif
tm; qufvufjyKpkapmifha&Smufí olUtm;pdwfaysmf&TifrIudkay;&ef BudK;pm;ygonf/ odkUaomf
vnf; udkoef;atmifESifh uRefrwdkU\ b0a&pufonf ukefqHk;awmhrnfhta&;udk awGUBuHKvm&
ygonf/ udkoef;atmifonf tonf;toefjzpfvmí onfawmifudk rausmfEdkifawmhaom
tajctaeodkU a&mufvsuf&Sdygawmhonf/
uRefronf cspfviftwGuf aomua&mufNyD; MuLMuLygatmif idkrdygonf/
uRefridkonf udkjrif&aom udkoef;atmifonf zdkvIdufzdkvIduftcsdefüyif----
]]touf&,f rifhb0rSm aysmf&Gif&rSmyguG,f}}
udkoef;atmif\vufonf uRefrudk,fay:rSm vTrf;wifvdkufygonf/
]]armifcspfwJh toufzl;uav;? ckawmh armifhb0udk armifpGefU&awmhrSmrdkU armifhcspfol
av;twGuf armifhrSm qE´wpfckyJ&Sdw,f/ tJ'DqE´uawmh armifhtcspfav; wpfoufvHk;
aysmf&TifEdkifygapuG,f}}
udkoef;atmifonf pum;ajym&if; wjznf;jznf;NidrfoufoGm;ygawmhonf/ udk
oef;atmifonf b0wpfyg;odkUajymif;cJhavNyD/
-15-
udkvSBudKiftm; tmomqE´ESifh ywfoufNyD; cspf&aomfvnf; uRefr\ jzLpifaomtcspf
onf oGm;avol cspfola[mif; udkoef;atmiftwGuf uRefr\ tonf;ESvHk;wpfaxmifhrSm
tpOftNrJ udef;atmif;vsuf&Sdaeygawmhonf/