VERS I0;SVECANASELECTÖRUM EX PAULTNISEPISTOLIS LOCURUM

AD EXAMEN REVOGATAλ DuTenarione Academica.

Cujus Part. XIV.Confent. AinpliiT. Ordin. PhilofopL

In Reg'a Aeade«iia Ugiaiienli,

Prsefide

Mag. JOHANNEFLODERO,

Gräc. Litt. PROF. Reg. et Ord.

Publice P^entitandnm SißitDANIEL WILH. BÖTTIGER,

Fjerdhundrcnps.In Äuditörio Carol. Mai D. JCßCi April.

A. MDCCLXXIIL

Häri:, Ante Meridiany So/itif.

UPS ALI JE,Apud Jon. Edman, Reg. Acad, Typogr.

Vice Härads«Hofdinge»Λdie och Vidtla farnt Herrett t

Herr JOHAN ADAMLA URIN»

S >mtHovadla Fvun^

MARGARETA CATH.LAURIN

Född GRÅBERG,Min Gunflige Morbror och Mofter■%

Med gladafte hjerta emottager jag det tilfålle, dB jagfår tolka, fafl ofallkomügen, min årkånfla. Devålgerningar min Morbror och Mofter en huld Faderbevifat, hvars omftändigheter genom tidernas fkiftenblifvit nog tryckande, men genom Edert biftånd lätta¬de, hafva fatt mig i en forbindelfe, hvaremot min för¬måga aldrig kan (Vara, men hjerratdock på det ommaileårkånner. Ehuru denna Eder utmärkta ömhet, famtdra ofriga hedrande egenikaper förtjena varagtigare flo¬der, ån matta och förfvinnande ord: hoppas jag dockJ förlåten den frihet jag tagit mig, at hedra detta Aca-demiika arbete, med Edert namn, icke i den tanka, atdärigenom afborda min forbindelfe, men att betygamin villighet, fom täflar med allas, och dårjemte för-fåkra om den djupa vördnad hvarmed jag oaflåteligenframhärdar

Min Gunftiga Morbror och Moftersodmjultafte tjenare

D. w. BÖrTIGER.

Handelsmannen

Hlgvälagtade Herren %

Herr OLOF LINDBERG»Samt

Adla Frun,

MARIA ELISABETHLINDBERG

Född LINDEGREN,t*\e välgerningar jag under fyra ars tid, i fä ymnogtmatt

af Eder åtnjutit, fordra en annan ärkänßa än den ßomllott Jå ofullkomligen på detta blad kan tecknas; men att tol¬ka Edert beröm Ja ettJätt fvarande emot Eder fortjänft,ocbmin fhrbindelfei finde min[ka det nöjet Edert hjerta önfkar ^

aft ghra godt utan att fynas, ocb med egen känning meddelaen bebofvande rikeligt underβod, Dtffa egenβaper äro fämycket mera hedrande, fom de leda fitt urfprung af få ädlßoch i menßligbeten nog [ällfynta källor,jag menar ett utmärkt9godt, och adelt hjerta, famt den häftigaße åtrå att än¬nu mera Eka min åhåga vid Eder Sons upfoflran. En fähedrande affigt med Eder ömhet* en få npmuntrande åtgärd'vid defs vinnande, kunna ej heller [akna fullbordan, ocb jagfkulle vara altfor kånfiolös om den ej bos mig vakte fådanarorelf'er, fom alftra den uprigtigafie nit att upfylla en i figfjelf få helig fiyldigbet, fom [kall lemna Eder i framtiden den'βorβa vedergällning af Eder godbet, ocb et lika ofvertygan¬de prof af min erkänjla. FramhärdarHogvålagtade Herr Handelsmannens och Ådla Fruns <

ödmjuke tjemreD. W. B0TTIGER,

å Monfiöur DAOTEL OUTLLAUME BÖTTIGER,Moa tr& Cher Ami.

£a ßncere amitie que Fous vi avez temoigttez prndant untems de quatre aus , triinterdit de co.cber le plaijir, quejfai de Fous voir aller dejendre publiquement un ouvrage, qutFous prorurera fans doute des eloges £/ des < pplaudijjemenstde tous ceux qui connoi/Jent le vrai merke. C eft ä Fousque je dois tout; F eft fous vos airfpices que j\u commencztnes etuåes, c* eft au[β par Fos foins que je les ai contin ucjusqu ici. je riiä pas, Cher Ami, quelque autre recompen«fe å Fous offrtr, />o#r /7 %i/jr / X, "S q i unceiir rempli d*amour, de reconn ijfmce å pnnais durables. EnFous foubaitant toute forte de pro!'perité> je Jerai peudanttoute ma vit

Mon trés Cher Ami

Vorre enriftnnt bf ßdel AmiCHARLES FREDERIC LINDBERG.

Exitnie Domine SÖTT/GER\

Diim celeri cutfu hifidi petfa ardua Pindi,(jfraculor ingemirn fdix dextramque Minervam,Ätque ut Cuncia Tibi cedant feliciter, opto!

TM

Obftriftiflnrrai

CAROLUS MAGNUS ENVALLSSON·

D. D.

2 Cor. XI, 17.O λαλώ t λαλώ κζτού κύξιον Ί κ'λλ' ώς εν κφζοσυνη} εν ταυ-

τη Ttj ύποςάσει rrs καυχήσεων.

Q τχ htfic ocGurtit, loquendi forma , νπόςα,σις τne•καυχήσεων ufurpatur etiam ab Apofiolo 2 Cor. IX*4. Ac neurro in loco rationem habuit Svecus Me-

tapordites vocis ύποςάσεως: priorem enim ita reddit: attvi icke ßolen fä blygd af en fådana berümelfe: & ηoftrobuic talern -induit Svecanum habitum: tbet jag nu talat·,tbet talar jag icke Ja/om i Hevranom, utan fäfom i favitfk*het, efter vi dre komne uti beromelfe. Juvat ergo diipi-cere, quid vocabulum lliud ligniiicet, & an otiole ab A-poitolo ufurpetur. Variam eile ejus norionem , docentex Gra?cis Scriptoribus Lexicographi: primo enim notatexiftenciaai rei; quo ienfu, in Phiiofophorum Schölls, tccτϊξός τt relata dicuntur habere υπόςασιν, re vera exißere,non eile τη? diavo'c&s άναστλάσματα^ mentis figmenra. EtARISTÖTFLES ak a », των εν άεξί φαντασμάτων τά μενείναι κατ εμφασιν, τά $s υπόταση 5 eorum, qua in a'creedparent, aha fpecie tenus exiliere, alia veram habere ext·ßentiam. Nonnunquam etiam ύπόςα,σις uiurpatur pro fun-damento & bafi; ut υπόςασις rS τάφ&, aoud DIODO-RUM SiCULÜM, exponitur a GOMARO fundamenturafepulcri. Denique etiam lubfiflentia vel conftantia ani*mi hoflium adiultibus non cedenris, vocatur ύπόςασιε:quemadmodum verbum ύφίςα&αι ufurpatur de illo, qui

A a ho-

λ ) Lib. de Mundo·

2 Cor. XI. 17.

hofti non cedit irruenti. Hoc fenfu conjunguntur ύπό-qaats & τόλμα Q POLYBIO de Coclite by. é% χτω, inquit,την όυναμιν dos την ύπόςασιν άυτ$ rgj τόλμαν καταπεπληγ¬μένων των εναντίων. Et alio loco c): et όε 'Fcd/c* &εωξ>8ντεςτην των Βυζαντίων ύπόςασιν. CASAUBONUS reddit νπόςα-σιν in iftis locis, conßantiam & conßantem fiäuciam. Nequemale conjunguntur iftx notiones, ubi Apoftolus Hebr.XL i. vocat fidem t/7χόςασιν έλπιζαμενων: eft enim illa adeofirmus divina? veritati prxbitus adfenfus, ut etiam,quiee longinquo proipiciuntur, futura ilflat, quaii pradentia(n Tfhts, inquit CHRYSOSTOMUS ad hunc locum, νφί-ςησεν τα μέλλοντα τη ημετέξα "ψυχϊ?, fiftit futura & quaiiexftantia facit in anima noftra), fit animie fultura, inqua pedem figat, & nulli denique adfultui cedat. At inlocis ex Epifioia ad Corinthios excitatis, ubi ύπόςασις ad-ditur τη καυχητει, refpiciendum inprimis putamus ad po-itremam notionem illam, qua didum eft ύπόςασιν défi-gnare praefidentem audaciam vel imperrerritam animiconftandam, quae nullis cedere novit periculis: ut Apo-fiolus ifta adhibita ξησει indicare videatur, gioriationem,de qua loquitur, profe&am fuifie ex änirno, qui ita fi-ius eilet rei veritate, ut non metuerit, ne a quoquamfalfitatis argueretur. Itaque verba, qnat iub manibus funt,ita S/ethice reddas: bvad jag nu talar, talar jag icke {å~Jom i Herranom , utan Jåfom ijåvitfko^ då jagfå djerjt {medjrimodigket) mig berömmer.

V. 21.

Kατά artμίαν λέγω, ds ert ημείς η<Βένησαμεν.Vulgatus interpres reddit το, κατά άτιμίαν λέγω, je·

cundam ignobilitatem loquor: & nofter Mttaphraftes: tbetfager jag efter fmdligbet, admodum obicure. Eft autem

κα-

b) L. FL c. j3. c) L. IF. c. jo.

2 Cor. XI. 2i.

itctrd drιμίαν idem ac, τίξοε ατιμίαν: cui gemina Ioquen-di forma occurrit ι Cor. VI. j. 7tqos εντςοπην ύμ7ν λέγω*Ita enim ufurpatur prtepofitio κατ« nonnunquam: utJoh. II. 6. rjaav $ε εκέϊ ν^ξΐαι λ&ιναι εξ κείμεναι κατ« τονκα§αξΐσμον των 18$αίων, i e. πςοέ κοί&αξίσμον, vel ενεκα Τ8κα$αςισμ8. Ncc minus frequentantur ilii loquendi modia profanis Scriptoribus: ita enim loquitur DEMOSTHE-NES dy.xccr εμτίοξϊαν ίοίαν αποδήμων, id eft, ττξοε εμποςίαν,Vel, ενεκα τ-ifc εμποξΐαε, caujja privata negotiationis, EtARRIANUS e): y.ard ζητησιν τ& Νedq%8 εςαλμένων, mißtsad quarendum Nearchum: pari modo apud JOSEPHUM/),έλ&Ίιν κατ α^ικίαν, eil idem, ac, τrqos dßiyJaiv y caufpi in-ferenda injuria venire. Sic etiam heic: κατ' cor(μίαν λέ¬γω idem valet, ac, 7ίξος οίτιμίαν λεγω , ad dedecus dico.Sed ad cujus dedecus? Pauline ipiius? an Pfeud· Apoito-lorum, vel ipforum etiam Corinthiorum? Anglus N.T.Metaphrailes recentior, figno majoris diflindionis di-remta verba illa a fequentibus refert ad antecedentia ;quafi ienfus föret: fi qui imperiofe vobis, ut mancipiis,dominentur, fi qui devorent vos, munera accipiant ,extollant iefe, aut in faciem vos caedant, quod in de¬decus illorum,qui ita vos tra&ant, dictum velim, omniarequo fertis animo: quafi vero ego eflem illis infirmior,ut non aeque etiam me perferre debeatis. Alii contraeamdem quidem fequuntur verba h#c ordinandi ratio-nem, Ted ad Corinthios tarnen illa referri oportere au-tumant, ut fenfus flat: fuflinetis fortes illos heroas, au-daces, minaces, imperiofos, me vero contemnitis, tam-quam infirmum & pufillanimem, quod in veflrum de¬decus dico: quafi ego eflem inferior, nec imperiofe a-gere poflem. Senfus baut videtur eile incommodus, aut

A a 2 fco-

d) Ådv. Timotb. e) Rer. Ind. f) Antiqv. Jud.L.lLc;

154 2 Cor. XI. 2i.fcopo Apoftoli adverfus. Sed & aiia patei ad fenfumhaut ineptiorem perveniendi via. Dixerit nempe quis- >quam, P3ulum heic uti quadam ironin (pecie: Pfeud-Apoftoli enim, contra quos invehitur, objécerantei τχ,τιεινοτνιτχ H&f α&ενειχν, conf. Cap. X. v. i, ro. qute ratioeile videtur cur fibi toties cap. X. & Xl. quamvis diver-fo fenfu, trihuat το ά<8ενε7ν. In hoc vero loco oppo-nit fuam α$ειειαν illorum δυνάμει, Hi, inquit, funt for¬tes heroés, eontumeliofe vos tra&ant, κατ«JöäSov , κχτε-édl&ai, λαμβάν&σι, ξis πρόσωπον δεξϋσι, & id quidem toie-ratis: at ego lnfirmus tum, fi cum illis conferar, tantoIn vos imperio uti nec poftum nec volo, quod mihi fitdedecori icilicet. At dixeris iitam explicationem non pa»ti adhibitam heic ioquendi torn.am, dos ort q&evtίσχμεν,Enim vero obfervandum eft, accidere nonnunquam, ut

{>articula ms ju^garur t<2, or;, per pleonasmum: ita enimoquitur DIONYSIUS Η A L1CARNASS FΝSI S g J: ItTiyvésdos ort iv Ιαχβ,τοις ha)v οι κχτακλεκ&εντες, quiim rejcivifjetquod obfeft cjjtnt in extremo periculo. Queis gemina funthxc JOSF.PHI ve. ba b 5: ßtis, inquit oftendi, ds οτι πά-Τξΐός εςιν γ πεξ) των παλαιών αναγςαφη , quod ufttataßt re'rum gcftarum conjcriptio. Quod fi eodem pleonasmo di-cere velis Puulum heic frripfifte, ds οτι η<&εννισχμεν, proοτι η<&ενησαμεν, hunc babebis feniurn: peifertis imperio-fam Pfeud - Apoftolorum vos trailandi rationem, conf,V 20. κατά ατιμ'αν λίγω, nobis fci'icet in dedecus dico,ds oh τ,&ενησαμεν, quod infirm i Horum reipeüu fimus,non lisdem, ac illi, polleamus vi ibus &: auderi täte. Sedfic tarnen, pergit Apoftoius, Iv ω Tis τολμά, τολμώ κά-yd, qua quis cunque in re fuerit audax, in eo etiamego audax fum. Jaüant illi genus finur», fe liraéliras& Hebrteos dicentes, Etiam ego Ifraeüta ium, fangui- \

re

g) sint. L. IX, b) cont. Apion, L, i.

2 Cor. XI. 2i. XH. 14. 15$

no-latus Abrahami &c. Quod Γι haec non difplicuerieexplicandi ratio, dicas Svethice: jag fager mig till blygd,at jag dr /vag, ζ; fä mägtig. Sed neque intercedarn, iiquis alterutram iilarum, qu« fupra lunt rnonflratac, via-rura fequi maluerit, atque fic reddere verba noftra: jagtalar them, vel, eder till blygd, likfom jag vore fvag, ejI3"'"«·

C Ml...*.1^8 y Τξ'ιΥον ετοίμων εχω έλ$ε7ν τΤξοα ΰμόίί,

Ambiguum videri potelt, utrum το, τςίτον referridébeat ad proximum, ετοΐμας εχω, an ad remotius £λ-&s7v. At evaneicit ambiguitas iita, ii Apoftolici Annalesconfulantur: inde enim difcimus, nonniii femei Paulumfinde Corinthi, quum hse fcriberentur litern. Primus adCorinthios acceflus ejus memoratur Aft.· XVIII.· Inde vo¬ro , poft annuam, & quod excurrit, moram, folvens per-rexit Ephefum A3. XVIII. 18. 19, ubi pauxillum tempo¬ris commoratus per Ca^faream propetavic HkroiolymamAct. XVIII· 22 Hinc Antiochiam, Phrygiam & Ga'atiamperagravir Act. XVIII. 23, pauloque poit revertttur E-pbeiumi unde priorem ad Corinrhios Eoiftolam fcripHs-ie videtur. Relicta deinde Ephefo viam oerrexit in Ma*cedoniam A£t. XX. 1. atque hinc pofteriores h« ad eos-dem mitfe funt liter«. Iuque quum tempore fcriptiontsFpiftol« hujus femel tantum Corinthi f liilet Apodolus,iequitur, ut το τξΐτον refe'ri heic ηυη poffit ad ελ.&ε7ν, quailindicaret habere ie in an«mo venire tertium ad ilios, ieu, utiermo fit de coniilio illuc excurrendi, jam tertium forma-to. Itaque quum fvtcana verlio (fijag är redobogen tredjeerfon komma till Eder) ambigurate· labo-er, poterit heicin ejus locum iubltimi; fi tbet dr nu tredje gängen, fomjag är färdig har fatt mig före) att refa till Eder. Quiaeciam aic ra Apouol» verba C. XI l, v; t. rfirov Τ8Τ»Ίξχομοα osgos Cuöcf non iutelhgenda eile de profemtione i-

Aa 3.1 pfas

2 Cor. XII, 14. 15.

pia, ied de confilio proficifcendi, cenfiuerunt antiquio-res. Id, quod inde confici poteil, quod Codex Atexan-drinuSj pro Τξ'ιτον εξχομoli> habet, Τξίτον ετόιμωε εχω ελ&ε7ν',qua? lektio ex veriu 14. cap. antecedens in marginenatrånilata primum fuiile videtur ad iliudrandum quid fit,τξίτον ΐξχεάαι, unde dein in textum ipium irrepferit.Quodii ergo, το, τρίτον εςχε<.Boet, idem heic valeat, ac, in al-tero loco, τξίτον ετόιμως εχειν ελ^ενν, hunc fenium eile di-xeris: femei atque iterum & nunc tertio confiÜum ce-pi eundi ad vos: bis quidern ha&enus impeditus; at nuncdenique fpero id mihi fucceflurum, ut conftet me feriodefideravifie ad vos venire: ficut quse trium teftimoniohominum probantur, fidem faciuntin judicio. Sed huncfenium non expreilit Svecus: ita enim ille: kommer jagtredje gängen till Eder, fä [kola uti tvä eller tve mans munalla fakerbeflä. Dicas vero, fi explicatio non difplicea';nu år tbet tredje gängen, Jom jag är i begrep at refa tillEder: på tvä eller tre vitnens utjago bero alla faker,

V. 15.

i Εχω äs $06 lontmicoi nyf εκ$ο&πχνη$ησομούΐ υπ εξ ίων•ψυχών νμων.

Svecus interpres non adfecutus videtur horunce ver¬borum fenium, ita illa transferendo: jag vill gerna ut~gifva mig och utgifven varda for Edra fjälar. Qua ii utrum-que, & a&ivum, äuTtuvoivy & pailivum, §κ$οοποίννι$ψχι, re-ferretur ad vitae & virium Pauli impendium pro iervan-dis Corinthiis: quum tamen illud refpiciat ad fumtus,hoc vero ad corpus & vitam in illorurt» gratiam infu-menda» Id, quod vel inde etiam confici poile videtur,quod in antecedenti verficulo dixerit, fe, quum Evan-gelio Chriili inter Corinthios propagando operaretur,religiofe cavifle, ne cuiquam gravis eilet, quidquam abiliis exigendo, quod yitse tolerandse inferviret, fed fuis

2 Cor. XII. 21.

fe fumiibus viåitafle, ea permotum ratione, quod fei¬ern, non filios debere colligere parentibus, (ed hos po-tius iliis. Htiic argumentationi fubjungit v. 15, ey<*>$c6 δαπανήσω ic. tc& υπάρχοντα μα, libentiilime iniumamquidquid habuero & paravero, v&f εκ^απανηΒησομαι &memetipfum etiam impendi patiar veftrum fervandorumcauila. Svethice ergo dixeris: jag viU gerna upofra altoch afven mig fjelf för Edar fiull.

V. 21.

Μη πάλιν ελΒόντχ με ταπείνωση ο Θεος μα πξος υμάςHgj\ πενθήσω πολλάς των πξοημαξτην.οτων κ. τ. λ.

Poitquam Apoftolus varias in fé ingeilas calumniasdepulit, concludit, fe talia non fcrihere, quafi defenfio-ne egeret, quum nullius Tibi criminis confeius elTet, iedquod ipforum maxime intereiTet, de ejus fide minimedubitare. Confirmata tandera aptid Corinthios au&oritateiua, acriter illos objurgat & minas infuper addit Apo-ftolicas, fore, ut> ni refipifcerent, ipfis deioceps non par-cat. Metuo, inquit v. 20., ne, quum iterum ad vosvenero, non deprehendam vos quaJes voluero, & vosvidilim habituri me fitis non qualem cupieritis, b. e. fe-verum vitiorum animadverforem : quod apertius indi-catur veriu hujus capitis ultimo: μη, inquit, id eft, φο¬βάμαι μη πάλιν ελΒοντα με ταπείνωση ο Θεός μα πςος υμάς,Ubi videtur eile vocum trajeélio; nam το, πςος υμάς re-ferri debet ad participium, ελΒίντα ut fenfus fiat: vereor,ne,quum iterum venero ad vos, faciat Deus,ut dejecloincedere animo cogar: iftam enim exiitimamus heic eileτα ταπειναν notionem. Videlicet, primaria fignificationenotat ταπεινός humlem, non multum a terra aafurgentem ,

cui opponitur υψηλός, procerut, altus. Ubi vero a cor¬pore ad animum transfertur , non uno ufurpatur fenfti»Primo enirn in laude ponitur nonnunquam a Scriptori-

*. Cor. XII. 2i.

bos N.T. ita ut i!Ii opponatur υπερήφανος< (uperhus,gans. Hoc fenfu dicit Petrus c. V. v. 5. o Θεοςύπεξηφά-vcts; αντιτάσσεται, ταπεινοΪ5 άε $$ωσι χάξιν. fit Chi i itu? de (3Matth. XI. .29. μάθετε άπ εμ$, οτι πςοίός ειμί yßj ταπει¬νός τη καξά'α Sed nec minus frequencer vocatm ilie τα¬πεινός & τ«?ιεινόφξων, qui nihil, niii humde Sc abjectumcoguat: quomodo etiam qui fpurio funt genero tat?, di-Cuntur a FLUI ARCHO i) σφάλλε<Βχι v&f ταπεί)-tiddxi,remitiere animos V ad bumilia convertere meutern. Deru-Cjue qiicis adverfa forruna fallensque rerum iperatarunafueeeitus animurn reddit moeftum & dejectum, voean-tur ταπεινοί, Svethice dieimus, forfugd, tied/lagen, modfahl.Hoc ieniu dicit XENOPHON k) triginta Atnemeniium ty-rannos, quuru,poit infeiieem pugnam, fuum magno diieri-mme nutare imperium cernerent, πάνυ ταπεινές ^ εξημχςavyy,<xBijSai εν τω συνε^Ιω. Et I acediümonii apud eumderaHiRoricum / ), aeeepto ingentis nuntio cla hs, vkiebiinturσκν&ξωποι aß ταπεινοί πεςι'ιόντες, viiltu tiißi £?dejeSio anitno,Hanc notionem exiilimamus verbum ταπεινών imiia i inhoc loco: quemadmodum enim nhil magis etiieere potuit,ut Paulus omnihus incederet lictitiis atque animo quafiefferretur, quam ii cerneret proiperum lucceHum impen-fx a ie opera? in propagando EvangeJio: ita nihil itquepotuit reddere illum rr.oeitum Sc dejeStum, ac ii par-umvel nihil ic profedfie depreheoderet. Hac mente dicitheic: ve~eor, ne, ubi redieroad vos, tenuiiiimos in fi-de & chaitate progreflus veitros inveni »m, atque ideo,μη ταπείνωση με ο Θεός, Svecus reddit ταπειγ$ν, betrycka:quod non prorfus imprebamus; (ed fic tarnen quum am·j&hibolise non nihil ifti vocabulo adhserear, poceris in ejuslocum fubftituere aliquod eorura, qua: iupra diximus

exprimeie vim vocis, ταπεινός.S. D. G.

7) De puer. educat. k) Heüen L. IL c. 4. 1) Hellen,L· Fl. c. 4.