UH.B. B.

DISSERTAIO PHILOSOPHICÄDe

QFFICIIS HOMINISIN

I Qü^RENDA VITΜ! COMMODITATE

QUAMConfent. & Aprob. Amplif Pbilof.

In Regia Acadcm. üpfaUenß%SubPRiESIDIO,VIR! CELEBERRIMI

Mag JOHANNISIHRE,

ELOQU. Et POLIT. PROFESS. Et SKYTT,S. R. L» S\ M.

Publice ventilandam modeße fißitCANUTUS JAC LILLJEBIÖRN,

WermelandusIn Auditorio Carolino Majori, die 19. Novemb*

Anno MDCCXLVLHoris mtemeridicm folitis,

rnmmmmmm*m

U P S Λ LI m,

Generoiiffimo atque Nobiliffimo Domino,D;oCAROLO GUSTAVO

LÖVENHIELM,Secrctario Rcvifionis Regi#

Longe Gravijßlmo,Patrono Maximo.

TT

Quotiescunque plurima certiffimaque Favoris documenta,quibus Tu, Patrone Maxime, Paternam Dornum fem¬per cumulare dignatus es , revoco, (revoco autem fsepifix—me,) toties fieri non poteft, quin fummaanimum meumTuiveneratio iubeat, & occaiionem anxie circumfpiciam , quamihi liceat illam declarare* Et haec caufa eft, cur has ftu-diorum meorum qualescunque primitias NobiliffimoTuoNo-mini in preefentia confecrare fuftineam. Tuvero PatroneMaxime, fufcipe , humillimus oro, has pagellas, gratiffimam8t nbn nifi mecum intermorituram beneficiorum teftaturasrecordationem , meque Favori Tuo in pofterum benignisii-me habeas commendatum. De cetero Deum optimum Ma*ximum calidiffimis femper compellabo fuipiriis, velit Te ,

Vir.Generojtffime atque FJohihffime , omnigena .felicitate bea·re , atque in longiffimam annorum feriem fervare incolu-mem, in Reipublicse Emolumentum, Generofffimse Tu^Fa-miliae folatium jucundiffimum, Clientumque ipem atque ful-trum certiffimum.

■■ Generoß/Jimi atque NoliliJ/imi Nominif Tui

«άμ. iGultor humillimus

^

Knut /. Lilljebiörns

GeneiTo atque NobilifHmo Domino,Dom. GH RISPIN O

LÖWENHlfLM,Ad Äegiam Cuftodiam Corporis

Locum Tenenti Maxime flremio y

Patrono Optimo.

Plurima beneficia, qux non in me folum , fed inomnes quoqne meos femper contulifti, non Iva-dent folum, verum etiam fiimmo jure poftulant , ut,hac data occaiione gratiilimam mentem publice TantoBenefa&ori fignificem. Hoc igitur qualecunque ipeci-men Academicum, omni quidem iplendore deftitutum,materias tarnen dignitate , & offerentis adfe&u venera-bundo , unice commendandum , Nobiliißmo Tuo No-mini dicatum eile , etjam atque etiam volo. Quodfiidem Tibi placuifie lentiam , fupra modum me felicemjudicabo. Opto interim , velit fummus rerum Mode¬rator omniurr,TE( Patrone Exoptati/fime^ quam diuciffimefelicem fervare atque incolumem ; iic namque Genero-ia florebit Familia , lastabuntur clientes omnes atqu«:iinguli, quos inter maxime exfukabit,

Generoß atque Nobilijfimi Nminis Tur

Cultor indefefius

Knut}. Lilljcbiörn.

vi KdSpeSfatifllmo atquc Prudcntiffimo

Dom. FR1 DER/CO LANGOfficin. Ferrear. ad Kohliettrud Poileilori

Maxime confpicuoPatrono, Avunculi loco,

Summa animi veneratione perpetim colendo.

Quo carior res aliqua eftatque pretiofior,eo quoque Ter·vari debet diligentius. Nihil quidem, Avuncule O-ptime, mihi unquam fuit carius, nihil, quod seftimare ma·1gis foleam, quam jucundiffima Tui memoria, quam per tottantaque paterna plane beneficia, in me a primis annis col-iata, ita mihi ingenerafti, ut, nifi per mortem , evelli atqueobüterari nequeat. Gratifiimus mihi proinde hic eft dies ,quo maxima benignitatis Tu^ in me documentaquse necommemorari quidem, ne dum compenfare valeam , pu-blieo quafi prasconio celebrare queam. Sufcipe igitur, A- ·vuncule optime, ferena fronte tenuem atque immaturum ani¬mi mei foetum, qui iine TuAope lucem nunquam adfpexif-fet; atque ita quidem fufcipe, ut gratiifimae mentis , qua Tbad cineres usque venerabor, pignus atque teftimonium sequibonique confulas. De cetero mihi in votis femper eri€,velit Benignum & praepotens Nurnen Te, Avuncule Optimerbonitatis fuse clypeo femper protegere, ut venerabiles Canos,qui ingravefcentem dudum feneftam ornant, in plurimosad-fiuc annos falvus geras atque incolumis, feroque tandem ve-·niat ille dies, quo Te mortali huic vitae exejntum lugeat«

SpeBatiJJimi Nominis Tuι

Cultor & cliens obfervantiifimü£Knut Jac. Lilljebiorrv

)n fine venerabunda admira*tione fummam Optimi Grea-toris meditari poflumus iapi-entiarii » cujus in toto hoc uni-yeriotanta tamque peripicuarc-liquit vefiigia, ut, qui eamne-gare fuftineat, aut omni iapi-

entia, veraque cognitione , aut, quod verius vi¬detur , omni ratione fana deftitutus fit. Nam quse-cunque ienfibus noftris in amplifiimo hoc munditheatro obveriäntur, qua^que menti noftras ie con-fideranda fiikint, ita comparata furrt omnia , ut adDi vinas perfe&iones manifeftandas, id efl:: finem?quem omnium operum fuorumDeus efie voluit ul¬timum , tandem collineent. Etfi vero tota rerumferies , pleno quafi ore Divinam tefietur iapientiamspraeeipuum tarnen & ante omnia alia infigne cum; .per-

i m >o c »»

perfeÄioiitfrh omnium , tum imprimis fipiettti&fux admirandae fpeculum atque documentum ho-niinem condituere iiimmo Numini placuit. Hujuscnim naturam atque indolem ita indruxit, utnoη folum fe ipfum eoniervandi, & fuam augendifelicitatem, feratur dudio , fed etiam ea, quae na¬tural i huic indin£lut complendo conducant, ex at-tenta fui, rerumquealiarumconfiderationefacile co-gnoicat atque dijudidare poflit, His vero licet ho-mo fit per naturam indru&usdotibus, ut quae com«moda fibi atque proficua fitlt, perfpicere atque ap-pctere queat 5 per pravitateni tamen fponte contra-Ö:am in cum aelapfus eil datum, ut & , quse fa-cere debeat , difliculter videat, & , quae faciendacognofcat, non firie tsedio& relu&atione exfequa-tur. Atque hoc modo proprium remorando per-feftionem, divinis finibus fe reddit ineptum. Quoe-nim plus creatura ined perfeclionis, eo luculen-tius Creatoris Gloriae in eadem exjflit fpecimen.Obligatio igitur hominis ad quaerendaea, quse da¬tum ejus reddere poiunt feliciorem, tum ex Divi¬nis finibus, tum ex naturali ejus indole, adeöquecx lege natura, facili negotio demondrari poted, urquoque a pluribus ed evicta. Cum vero rar ii limeinträ judos limites confidat hominis fe ipfiim per-ficiendi dudium , nec femper verum feliciatis obti-nendae rationem fequatur, odendere pernecefiarmrnerit, quid in hoc negotio vel faciendum fit vel fugi-endum. Atque haec ed meta , qua2 in fpeciminehoc qualicunque Academico nobis erit propofita,.

um) ο (.κ» B

dum pto rncdulo ingenii, qunedam hominis in qim-renda vit<z commoditatc efficia Bono cum Deo, di-ipiciemus. Tuum vcro , Benevole LcÖor , fa-vorem & benignam cenfuram in limine ilatim no-bis obnixe expetimus.

§. Π.Commoda appellari folcnt ea, qu& actionibus no·

/Iris voluptotem o facÜitatem conciliant. Sic com¬moda dieitur veilis, quae nonfolum corpus tegit&a violentia aeris &frigorisconiervat, quod ad neceili-tatem refertur, fed & apta eil ad munia noilra ^inejmpedimento obeunda. Confimili rationc commo¬da domus audit, ubi, praeter neceiiarias ejus par¬tes , fitus , pulcritudo, utenfilia , in eadem obvia ,

nos deleÖant, & laborem noflrum faciliorem red-dunt. Adeo ut commoditas, objeäive fumta, nihilfit aliud, quam comflexus eorum, qu& aäiones noflrasJacilttant o voluptatem Ulis conciliant. Subjektive au-tem , & prout in homine deprehenditur., confide-rata , dici poteil flatus, in qno adefl Jacilitas ςntnvo-luptate ajrendi.

§· HI.Quando anima pariter ac corpus fuas obeunt:

fun£tiones, & inter easdem harmonia quaedam ob-tinet , homo vivere dieitur , atque hoc reipeftuvita humana eft flatus , in quo animus cum corporehar-tnonice agit, Jeu, ubi inter operationes utriusque äqu¬ales naturalis adefl convenientia. Adeoque commoditasvitse confiflit injacilitatc , cum voluptate junEla, epe¬rationum, tum animi tum corporis. Conjmode igitujr

A a borao

4M ) o ( **.homo vivit, quando ea adfunt, quae efficiunt, utmens fuas aftiones, tam incognoicendo, quam ap-petendo , fine moléftia , pericquatur, corpus ve-ro cum fuis fenfibus taedium nullum fentiat.

§. IV.Specialem atque eilentialem commoditatis no·

tionem voiuptas ingreditur , quae cum nihil aliudfit, quam intuitiva perfetfitnis cotijcientia, & facili*tas agendi, inter perfeäiones jure reponatur , pro-palam eil per vitae commoditatem datum nodrumingdgni ratione perfici, ad^oque felicitatem , quaeex durabili voluptate refultat, haud exigua capereincrementa. Ad datum vero fuum perficiendum',& felicitatem promovendam atque augendam ho-mo tum ex inftin&u naturali impellitur , tum exlege naturae , qua fapientia Divinae , i J innf-titur, ed obligatus ; quin ergo ad com.mcd'itatemvitae quaerendam in homine exidat obligatio, nuhla dubitandi ratio relinquittir.

V:Voluptas, quae ex perfeöionibus vivide per«

ceptis derivatur, pro varietate atque diverfä quali-tate perfe&ionum , ipla quoque mirum in modumvariat. Intellcftus humanus, cui, ut omnia , ita& perfe&iones percipere & dijudicare inenmbitita eft comparatus , ut plurima iibi didin&a renra?'fentare nequeat, adeoque confufa interdum ideäcontentus & praepeditus, perfe&ionem judicet rquae diitin&a confideratione exarainata, in numero& clafle imperfedionum eflet reponenda, & per

"

con-

ÜH )of «► ί

cöniequens voluptas , quee ex perfeflionis intuiti¬ve* ienfu capitur, vera vel falia erit, pro diveria i-piius perfe&ionis indoie. Vera voluptas, uti fla-bilifubnixa eil fundamento, ita in tsedium degene¬rare , vel moleiliam parere, nequit, cum fierinonpoifit, ut id q ηod rcapie eil bonum , fuam natu-ram exuat. Falia vero & imaginaria voluptas, cön-fuiis de bono ideis fuperilru&a, in taedium faciledifiolvitur , quam primum diilin&ioris cognitionisradius confufe ienfuum reprasfentationis nebulamdifpellit, Et cum mens noflra , qua* multa labo*rat infirmitate , coiifufis ideis facillime adquiefcatjadeoque ad voluptatem faliam atque noxiam iitprorclivis , fa&urn eil, ut male apud plerosque audireeeeperit voluptatis nomen, Sc pro tiuda fenfuali de-le&atione uiurpari, quo in fenflr Epicuro ejusqueafleclis riimium voluptatis iludium adügnatur. Nosvero cum vitae comrncndamu&commoditatem, nonlubricam illam & damnofam, qüae ex falia volupta-te ducit originem , ied veram Sc genuinam , ubi•vera perfeflio 8c voluptas paginam , ut ajunt , u-tramque faciant, volumus intelle&am.

ff VI.Expoiitis jam, quae ad yte commoditatemde-

clarandam conducunt, ad offi.ciorom notionem ritedeternimandam properamus. Offiäa in generefunt actione* , qua* legi aiidarn conformitfr fr^ftare,debemut, adeoque in nfluali legis coflodia conli-ftunt.

. Ciirh offleia dennimus per aQiones legjiconformes, obfervandum eil, nos Monis νοςε etiam

A 3 mß

« wc )°c i#wnißionem axHus cujusdam legi tontrarii deiignare lcum nan minus ille debitum dicatur fervare offi¬cium, qui fugifc malas a&iones , atque ille, qui bo¬nas peragit. Sic in belio iniles fuo tum rite fungi-tur officio , feu legi agit convenienter, quandoftre-liiie hüilem, dum imperatum eil, aggreditur«, atemeritate vero parker ac fuga abhcrret atque ab-ftinet. Sic officium aliis, fenfu Philofophico, iavita communi pneflamus, non folumuhi bene i-piis facimus , qnod afHonem poiitivam involvit,led etiam ubi ao omni eorum laffione abilinernus>ubi omiffio, feu c.eflatip ab ablibus legi adverfis tlocum habet.

§. VILAflio omnis legi conformiter iqffituta offici¬

um audit (§. 6) jam vero tanta eiladlionum, etiarrtbonarum, multitudo atque diverfitas, quanta ob-jeäorum, circa quae aclio verfatur , datur multi-plicitas. Cum autem cun&a illa objefla, circa quasagerevelomittere re£le poffumus, cognoicere finiu!atque enumerare nemini mortalium iit eonceffiim ,

iequitur, nec a£tionum feu officiorum certum aquoquam flatui pofle numerum. Conducit verofinitudini atque imbecillitati intelle&us noflri , ii adcertas officiorum claffies feu ipecies attentionemdefle&imus , atque hinc faflum eil, ut triplicemofficioruiq claifem Philofophi dudum conflituerint,& inter officia erga , Deum erga nosmetipfos , &erga alm diilinxsrint. Officin erga Deum ille di- *

^untur attiones .t quarum motiva funt attributa Di-vina

4M )<>( S# fad nos rehta; Officin nohis fr^ftanda] filηt a-

Biones , quz relationem ad noflram felicitatem froxl·mum agnojcunt motivum. Officin vero aliis debita a~Biones, qu£ aliorum fgeBantfelicitatem promovendam^eompleftuntur.

■$. VIII.Propofiti memores ad officiorum in commodi-

tate feffcanda obviorum fpecialiorem expofitionemdevolvimur. Commoditas vitae felicitatem noftraminfigni ratione ornat atque auget ($. adeoque a-(ftiones in eadem obfervandie noftram felicitatemquam maxime refpiciunt, At AfHonés, quas re¬lationen! & refpefhim ad noftram perfeäionempro motivo habent proximo , officia erga nosmet-ipfos appellantur (§. 7J unde patet , officia, qusein commoditate quaerenda obtinent , ad clarfemofficiorum erga tiosmetiffis effé referenda. Cumvero commoditas felicitatem non conftituat, fedtantum augeat ($. 4>J adeoque a neceftariis ad vi-tam Éiftinendam probe fit diftingvenda, fimul pa-teicit, officia in ftudio commoditatis ie&anda, noi*toiam officiorum erga msmetiffös clajjem exhaurire.

5. ix·!c. Officia ergo veram vit e fe£hnti commoditastern obfervanda , junt aBtones , qufe juxta legis nor'-mam fufceptée , ad facilitatem ξ$ boluptatem in agen-do ducunt. Adeoque in prseienti negotio, quas-ftro eft; qnid agere homo debeat, ut commoditatefrui poftit ? coi quiefticni illa includitur , quae,quid cmmittcndum fit, interrogat (§. Lex ve¬

ro,

<m )oc m

to , ad quafrl· a^tones noilrae fnnt inAimeiid^, prä-cipue Naturalis incelligitur, qua; omnis legis atqueobligationis primum ed principium. Ut didinctiusLegis hujiis indolem peripiciamus päuca, velut intranfcwrfu, de ejus vera notione erunt adfcrenda^Per experientiam novirnus , qoasdam a&iones li-beras eile ejtfsmodi, ut nos ftatumque noflrum per-ficiant, quasdarn vero damna nobis adferre adeo-que nos imperfe£tiores redder«. Naturam vérono-fixam ita inilruxit Creatoris iapientia , ut femper infui coniervationem vehementi feraturimpetu,adeö-queea appetat,quse proficua videntur, ea verofugi-at , quse ruinam minieantur aut perniciem. Hiricfua fponte hxc obverfatur anima* noftra propofi-tio: Sufcipe eas actiones , qua tc perfe&iorem redduntξ$ omitte contrarias. Hsec propofitio, quia in ipianatura fundatur ,& ad a&iones nodras determi-nandas apta ed, Lex natura aicitur. Eil hoc opuslegis, quod eordibus bominum infcriptum ejje, gentiumApoftolus adfirmat, Kom. 2: 1 ξ. Si quis notionemfuperioris in hac lege deiideraret, iciat eam ipiama Deo, omnium rerum Domino , ieterno creationisdccreto ftabilitam efte& d'emum in ipia naturanofltae produöione promulgatam ; adeo ut, hocexfundamento & Divina fit lex Naturalis , &aster-na atque immutabilis.

ξ. X.Commoditas vitae tum animae tum corporis 0-

perationes voluptate levandas refpicit; (§. 3.) vo-luptas autem aaionibus conciliatur , quando & iL

) ο c m ■ f

la adfunt, quae vitam noftram dele£hnt, abiunt ve¬ro ea, quibns taedium nobis creari poffit. Officiaigitur fludio commoditatis annexa fequenci praece*ptione includi pofiunt: Ftff, ut adfint ea, quibus fun~Biones, tum animß, tum corporis* faciles redduntur ^removeantur vero , qu<s txdium atquemolefiiam pariunt.

iT. XI-Qnemadmodum vero voluptatem non nifi ve*

fem & innocuam adoptamus , (/. 5.) ita perea, quaeoperationes nöftras faciliores reddunt, non resju·stundas , quae externes folummodo ieniiis adficiunt,& a voluptate illa ipuria & Epicurea, voluptuariaequoque dicuntur, icd res utiles^ quae iniigni veraeteKcitatis augmento dele&ant animum. Spe&anevero iftse, uti di&um eit, tum ad mentem? tum adtorpus , ftatumque noftrum externim.

/. XII.Uti animus portio hominis efl nobilior, itaquaé

Vitam refoe&u ejus, eommodamveddere poifunt,primum iumus viiuri. Eti mens noftra ob fimplbcitatem omnis realis divifionis ii t expers , a d iver-ίο tarnen operandi modo in duas facultates frineipa·les difHngvitur, quarum una res quaseunque fibire-praefentat, altera , ut bonas vel males reprce-fentatas , appetit aut averiatur. Haec voluntas 9

illa intelleäus vocatur. Per experientiam fetis tri¬ftem notum eil, animam noftram tam in cogno-feendo vero , quam in bono appetendo, varus iub-je&am efle difficultatibus, adeo ut, non fine mole-ftia ad veritatis cognitionern perveniat, nee iineki-Ha verum bonum eligat. Laborauiitelkftus igno-

B rantisu

W )o .( s»

rantiaj erroribus & pnejudiciis, & voluntas affe-fhium turbine ja&atur; adeoque tantum abeft, utcum voluptate utraque facultas fua obeat munia,ut potius ex diifenfione & difficultate taedium adfithaudexiguum. Qui ergo commoditatem in votishabet, ante omnia id agere debet, ut debita cul-tura , removeantur obftacula , qua: facilem opera-tionum curfum remorantur, ficque lux intelle&ui,völuntati libertas reftituatur. Fieri autem haec ali-ter nequeunt, quam ut veram variarum rerumno-titiam & diftin&am cognitionem adquirat, quamo»veatur voluntas atque inftigetur ad verum bonum,idque unice , appetendum. Et proinde media at¬que inftrumenta huic fini maxime convenientiaeligat; qui enim vult finem, velie quoqne debetme¬dia. Adminicula autem cognitionis aaquirendae &voluntarem corrigendi iiint doctores fideles, funticripta & libri utiles , ad quos adhibendos &com-parandos quivis obligatur, ii occaiio , vires & o-

pes permittunt; ultra enim po/Tibilitatem obliga¬tio ηutta progreditur. Ed quidem hacc mentiscultura atque emendatio ad felicitatem veram adipi-fcendam apprime neccßaria; cum vero an imus in-cultus commoditatem veram necagnoicat necfeäu-ri poflit , eommoditatis quoque fundamentum indebita facultatnm mentis repurgatione re&e quas-iiveris. Quin & baud parva exinde iequitur com-snoditas. Quis enim iturus erit inficias, mentemab erroribus & affe&uum dominio liberatam faci-us cogiiationes dirigercy facilius ex bono vero fti-

mul-

}oC ΜΗ

mulari & voluptatem percipere, majori deniquedele6fcatione operationes peragere cun&as, quam a-nimus, qui fuis adhuc morbis, fine medela , adfli-gitur? atfacilitas agendi voluptati jun&a eft vitxcommoditås , quin ergo emendatio mentis com-moditatem promoveat dubium non eft.

jT. XIII.Caeterum quse fint, qua corpus, homini com-

moditatem quaerenti officia explenda, dSfpiciamus,,Corpusquidem infefpe£htumnec felix nec infeli»efie poteft,cum fenius perfe&ionisanimaefitproprius.Ob ar&ifiimum vero animae & corporis commer¬cium fieri ita videmus, ut langveicente corporefunöionesque fuas intcrmittente, animus beneva-lere nequeat. Hic fi felicitas ejusque incrementumquaeritur, homo de corporis quoque confervatio-ne debet efie follicitus. Confervare autem corpus,nihil aliud eft, quam facere , ut ianum fit et aptumfuis muniis peragendis. Sanitas vero corporis efi:maxime necefiaria, & commoditati omni, quae adcorpus fpe&at, fundamentum prabet. Retinenautem ianitas non potefi: fine alimentis , vefiibus,& asdificiis , quasitaque coniervationis media ne¬cefiaria quoque funt in fe ipe&ata ad vitam tuen-dam. Åt vero non iolum necefiaria, fine quibusfelicitas confiftere nequit, fed & commoda atqueutilia, quibus augetur & amplificatur eadem,homoquaerere debet ($. 4.) unde cuivis profpicere in-cumbit, non folum ut fuppetant victui necefiaria ,

fed etjam ut fint ejusmodi, quse, dele£tationem(ve-£ 2 ram

Sr* 4·$ ) ο C $£·ram & innocuam) conciliant Non folum curaridebet, ut vedimenta vim frigoris arceant, fed e-*iam ut fun&iones nodra? grata facilitate adjuvent.Domicilia quoque non folum quae neceffitati fuffi*idunt , fed etiam in quibus cum voluptate agerepoiiümus;

jf. XIV.Corpus iänum per fe quidem aptum ed ad va»

ria artificia fufcipienda, at fine cultura eadema&ueddiicere nequit. Cum vero illa faciJitatem ipfi a-deoque majorem perfe&ionem adferant, atquebocmodo ad commoditatem multtim conferant , ie-quitur, curam quoque nobis eile injun&am, ut ar-tes utileS corpus nodrum adfvefaciamus. Sunt ve¬ro illae artes quam plurimae, ut ars cantandi, ialtan*di, digladiandi, omniaque exercitia , quie corporisvires excolunt atque perficiunt.

iT. XV.Ad datum nodrum externum, quatenns deter»

mtmmnes , ad animam ö' ccrfus non per naturam re*latas, complc&itur, periiciendum dmtia atque ho*twres haud parum conferunt. Confidunt autemtf/-vititf in tanta opum ahundantia^ quae etβ per ffatiumaliquod temporis non angeretur, ad vitam tarnenfuften-tandam fufficeret. Eonores terta funt munia^adqutequis publice admovetur, quxque perfe&iones, ab aliisagnitas, iupponunt. Cum vero dives St in dignita-te quodam conditutus largiorem benefaciendi occa-jfionem habeat, St facilius, quod vult exfequi po£Gtt quam pauper atque fordidus, & commoditatis

notio

•m ;oc NPH

notio hoc ipfo abfolvatur , (jf. jf. 2. 3.) palameft,divitiéC ΰ honores fint quccrendu

jf. XVI.Cum vero ad impoffibilia nemo obligetur,

imfoffihihtas , praeter ohfolutam, (it vel phyfica, tibivires deficiunt, vel moralis , tibi lex aQionem ρπκhibet , icquitur, tit ht fhyfice imfofifibilis ea ccmmo·ditås, ad quam chtinendarn vires non kabemus, morali¬ter vero, qu£ legi, aliisquc officiis per eam injun&isrtontradicit, atqtie bmui pateicit, commoditatem quo-vismodo impojffibilem obligationi noftrae cjje exemtaftu

jr. XVII.Quictinque igitur commoditati ita (ludet, tit

officia , qua lex ilriöior injungit, quaqtie Deo, fi-bimetipii , & aliis prydare debet, aut negligar o-mnino, atitnon debito srdore exfeqtiatur, commo·ditatem veram nec quarit nec confequitur. Sebla-ttir enim commoditatem qtias legi & officiis fnajo-ribus efl adverfa, hac vero nioraliter efl impoflibi-lis (jf. 161) adeoqtie nulla ed ad eam qtiarendamobligatio. Praeterea qui legem tranfgreditur maleagit (per def.) a&iones vero mala iemper noxiahabent confe&aria, voluptas igitur, quae per ejus-medi pravas a&iones quamitur, radium tandempa-rit, inque illud facile degencrat, adeoque falia ed:& noxia (§.5 ) unde patet, eum, qui effida qtra-dam dri£liora commoditati podpenit, neqtie ve¬ram coniequi commoditatem. Avarus commodi¬tatem in divitiis ita ponit, ut dduciern in Deo, 8zciEcia aliis praftanda ojnittat, ergo nemo minus

w *** ) o .r s#*illocommode vivit. Gulae & libidini declitus fum-mam fuis illecebris credit fubeile commoditatem^donec arniila farna, turbata mens & debile corpusfalfam ejus opinionem redarguant j nam temperan-üiarn lege praeceptam violat.

§. XVIII.Sunt officia, quae felicitatem noftram !ta tan·

gunt, ut iine eorum fervatione nec adquiri eadem ynec iälva manere poffit, quae oficia necefftatts dici

f)oflunt; funt ^tiam officia, qua: folum circa fe-icitads augmenta verfantur, atque haec funt officiailla tommuåitatis, quae noftrs confiderationi dede-runt matcriam. Cum autem obligatio ftri&ior lax-iorem femper vincere debeat, & ftri&ior utiquefit obligatio ad quaerendam & confervandam feli¬citatem, quam ad ejus amplificationem , fequiturut in colliiione officiorum ea praecedere debeant,iine quibus Felicitas coniiftere nequit. Ejufmodiautem funt officia , quae Pietatis , Tm$eranti<&& Jufiitiß nomine comprehenduntur ; ergo& illa, ίϊ utrumque haberi nequeat, com

moditati funt praeferenda.

SOLI DEO GLORIA-

To the authcr*

c~T\ont wonäér, my Friend, that J put myjelf amongthe Nttmber of tbem , who upon this Occaßon

congratulateyou: forßncelfeel wery zvellmyowuum»blenefs of Draiving the (lue Charaäer of your Pirtueand SkiII in feveral Arts and feiences ; nevenhdejsin regard ef oitr int imdie Inend)bip, from the veryCradle , and the excedtng great Favour, wbich yourdear Parents ahvays hctve betη pleafed toconfer on me\1 find the Weigbt of Obligation mort heavy upon me ,than to be quite forgölten atfiich a good Opportunt-ty, Tis certain, anä nob'ody , VPho but α litt le hasujed Yuor Company, is alle to deny it; tbat Your ra¬re Indowments both of Mwd and 'Body, Your modeftand fweet converfation not to mention other good andKncwn Quahties, canmt but make You belovd to allU ho are not utterly Enemies to good and envy either.Your Wit or Virtue: happy they, Wbo, runnmgon the race of hiduftry and Learning, Know, howto trace thetrueßeps of honöur and Gloryl Happy Youywbo has ihofen the furefi Way of Life, tending tohOppinefs, and left a Charaäer not only ivortby ofVraife but imitations Wherefore I hope, und bumblybeg the Almighy God; You foon may taße theJweetneJJof Your great Labour aud pains laid down in feverdlBranches of humane Knowledge; beßdes Jam andwillover be.

Dear Friet:d>

Your moß true and jaithfnl fervant»Andrew Levin.

Till Herr ReJpondenteit¥

HWad plickt man wiia fkal, når lofligt nojefokesOch ren bcqwåmlighet, thet yttren I, min

Bror.Min fågnad och min frogd theraf otroligt okes,1

At fe, hur välgång jcmt med fliten hos Ergror.

Ert wackra lårdoms prof bewitnar , at I tagitFr plikt i acktning, och ej tiden fruchdoft

nött;Slikt blir hos hwarje man til faß bewis framdragit

At I Er ungdoms wår och fyflor wål harikott,

JSJu, all beqwåmlighet, all ro, all frögd och nojeJag onikar Er, min Bror, och ber at Him*;

len blidEr må på lyckans ftig til heder ån uphoja,

Och gifwa nojfam lon for wål anlagdan tick

A&E& Axltsoti