+ All Categories
Home > Documents > SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis...

SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis...

Date post: 05-Mar-2020
Category:
Upload: others
View: 9 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
12
DIS- R I D I C U L α DIS SERTATIO CUJUS PARTEΜ PRIMAΜ C CJNS. AMPL. FAC, PHIL. ÜPSv PÜBLICO EXAMINI MODESTE SUBJICIUNT Mag, DANIEL Η VASS ER THE Ol,, C M D, ET petrus edvard us wallneb Ό PI Α Ν D U S. m AUDIT. GUSTAV. D. II MA'JI, MDCCCX. H. / U.PSALUE., TYIIS EDMANNIANISv T
Transcript
Page 1: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

DIS-

R I D I C U L αDIS SERTATIO

CUJUSPARTEΜ PRIMAΜ

C CJNS. AMPL. FAC, PHIL. ÜPSv

PÜBLICO EXAMINI MODESTE SUBJICIUNT

Mag, DANIEL ΗVASSERTHE Ol,, C M D,

ET

petrus edvard us wallnebΌ PI Α Ν D U S.

m AUDIT. GUSTAV. D. II MA'JI, MDCCCX.

H. S»

/

U.PSALUE., TYIIS EDMANNIANISv

T

Page 2: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

CONTRA CTS TRÖSTEN

HÖGAREVORDIGE OCH HÖGLARDΕ

Η Ε R lt

PEHR ίΟΗ. SALINERoch;

PROSTINNAN

η 0 g adla f r ü

ANNA MARIA SALINER

f

mine huldaste fgraldrar!

Det första offentliga prof, jag har framlemnar, utbeder iigEdert beskydd. Att jag känner min eviga förbindelse for Edravålgerningar, att jag tillhor Eder med den renaste vördnad, denérnaste tacksamhet, det anförtror jag ej åt mina svaga uttryck.Bättre talar den barnsliga kårlekens tysta bön. Gud göre Edradagar många, och åfven jag skall göra dem glada, ty jag fram¬härdar

min-e huldaste föräldrars

Lydige SomT £ H:r. edva Jt di

Page 3: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

DE

RIDIGULO. S

§. Ϊ.

TJ^J"C omnis excufatio, quam nobis concesfurus fit Be¬nignus Ledtor, qua vero materiam ipfam non ege-re credirrus, traciationi nofiriie fervetur, in limine di-

fpiciendiim eft, an ferio examine dignum fit Ridiculum*Mitrimus, quod Hiftoriae noftri generis tot paginas im-pleat hoc ipium. Et i'uperflui teftaremur, confufam Ri-dicuii notionem esfe nemini honori quidem, nemini con-terntum ab Annquirate celebriori attente examinatae rei*fäve enim incuittun ingenium five partium ftudrum ar-guere, nee minimam in Artiüm eleganriorum Syftemateirde exiUre lacunam. Ideo Ridiculum indagantis, utFulerum accuratius cognofceret, Hogarthi nobilemfinem: qtios itudiuin illius bene inftitutum nunquamnon edidit, magni moiuemi effedtus; Molieriumper Les Precteufes Ridicules, l artujfe, Le Malade imagi'naive, Fe Bourgeois Gentilhomme, VEeole Des Maris^L'Ecoh des Femmes &c. quis enim ignorat, GVllise magisprofuisfe quam proprie dldtos fui aevi Moraliftas, Cer°vantis Don Quixorium popularium falfo, furibundo guftuioelebrem fecisfe medelam , immo Reformationis Lurhera-öae fuecesfum reforenatorum ingenio comico & felici ri-

A den-

Page 4: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

) a C

dendi arti non pauca debere a), & fic porro; quem inftilum au£toris feveri fleftendum formandiimque Comico-rum le£lio habet, teftantibus fuo exemplo Ariftophaniscultoribus Piatone Sc Chryfoftomo, beneficum iniluxum,quid ii vel haec praetereamus. Faliicnur, aut fufficit, quodinter vires hominis iEftheticas locum teneat Ridiculi Sen-fus b). Hunc igitur agnofcens, ut de omni vi humanaenaturse indita judicandum eft, evolvi Sc excoli oportere,non fine damno negligi, non deprimi fine injuria, finemDei etiam in hoc refpiciens, ex hujus dignitate, an quodhunc exciter & alat, meditationem mereatur, optime re»fpondebis. Confonus ceteris naturas noftrae dotibus, Crea-toris Sapientiam, Bonitatem Patris prsedicat hicce comes:Dulciorem reddendam habet humanam fortem, habet &(ut cum Kantio loquamur) Urbanitatem facultatum noftra-rum iuperiorum promovendam. Non folum recta per-fpicere ad hominis ftarionem pertinet, fed Sc detegerecorrigenda, idque ut modo excitante, non deterrentefiat, Divina utique eft ordinatio. Rationis ubique ejus-dem, ad rerum anomalias in diverfis earum modifkatio-nibus relata;, alia tantnm oritur expresfio, inque oculo,qui ridicula difcutir, idem ccelefle donum veneramur.Qui vero fontem Rifus atque fundamemum rationalemnoftram naturam c) esfe contendimus, jure ipfum infi-

mul

a) Cf. Bossuet Hißoire des Variations des Eglifes T. I. L. 3 §.37. Meister von der Schwårmerey p. 157.

b) Huic denominationi nil obftare exiftimamus difcrimen Eber-hardi ftatuentis, Ridiculum cogitari, Comruovens fentiri, quippePulcrum a Commoventj itidera diftingurt, Handbuch der JEfihetik Zw%Th. f. 338.

c) Jocus poematii Svecani, infcripti: Mina Löjen, feriam includitveritatem, Ariftoteli jam dudum familiärem, qui Rifum inter notasprincipes numerat, quibus homo a brutis dignofcatur» de part. aofcmal. L. 3. C. 10,

Page 5: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

) 3 (

fliul falutamus necesfariarn in mundano campo srmam*ram, intcr curas anxiferas necesfariarn medicinarn.

§:».Piene definire Ridiculum, naturam ejus diftin&e ex-

plicare, opus quanquam, ut vidit Quintilianus, arduum,conftat tamen ab Ariftotelis usque tempore majori mino-rive fuccesfu esfe tentatum, & quod tentaruro juveni gra-tuleris fulcrum, quantascunque non impediisfe difficulta-tes, qnominus quae huc faciant, mm ex antiquis, tumex recenrioribus de ./Etlhetiea meritisiimorum decre-ta d), non unam, cilo, ingrtsforum viam, vix tamenvel prima fpecie diverfa, quod attinet ad iummamrei amice inter fe conveniant. Subdocet enim ipii reiconcorditer inclyrus chorus, in conjunitione rerum velidearum heterogenearum esfentiam Ridiculi confiftere, &ut charaderem Pulcri Harmoniam esfe, ira Ridiculi Dis-convenientiam. Hane nempe; quam Recentiores Con-trafi, Gegenfatz, e) vocant, innuit Ariftoreles per όΐμαςτψ»

A ζ &

d) Non psuca videfis recenfa in Riedel's Theorie der feltonenKiinfle und lVχ sfenjchaft e η VIII. Abfchtt. ρ 97 feqq.t) Rigidius quidem fumta, nomina haec non funt confundenda.

Eberhardum non infitiamur discrepantiam eorom folide esplanare& in bonura uiuin vertere. Facit ille Gegenfatz causfam rifus, Con·traft causfam commiferationis, ubi interj aiia obfervat: ^fener wirddurch den virftand gedacht, die/er durch das Geftihlsvermägen emp¬funden; bey jenen fina wir uns mehr des Gegenflandes, bey diefetnmehr unfers JZuflandes btwusft. — Die Gedanken jci.weifen bey demLacken auf der Oberfläche der Gtgenftände umher, das Rührendenothigt das Gefühl/ich in fielt feibfi zu vertiefen. — 1. c. ρ >gg. 200.216. 368· Monendum vero, qui .hoc refpe&u minus ftri&e fint locuti(vitium, quo non carebat Ipfius Theorie, edita Ha)aei783), eos tarnenre cum Eberhardo facere. Sic Sulzkr Aiigem. Theorie d. Sek.-Künfle, Art. Lächerlich, ei penitus ariftipulatur: Das Lachen hat fei¬nen Grund blos in der Porflellungskraft, in fofern fle die Btjchaffen-

Page 6: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

> 4 C

<!£ αίσχος, Cicero per turpiivdinem & deformhaiem. Defil-nitio Ariftotelis, quam Ulyftrisümus Floegcl f) cqnrraHomium ftrenue defendit, quj eam ut rnaneam taxäre fuumesfe putavit g\ ita fe habet:; To χελοιον· εςιν οίμαξτημοο τιzgq αίσχος, avoc^iv.ov H&f α φ&.αξτικον*. οίον ευ$νς3. το γελοιοντϊξοσωτΐον. αισχξον τι. xgq ^ιεςςαμμενον. αι ευ, οδύνης h),.. Εöd e n*tendunt verba Ciceronis,. minori quamvis contplt χιι:Locus & regio, quafi ridiculi turpiiudine Qf deformiiatequadam cmi.inc.tur /). Utrumnam οομαξτημα & turpitudo·»d a η imum referenda fint, cetera ad, corpus* in mediorelinquimus*, notasfe comenti, cum do&nna Recentiorurrvmirum qua η tum confpirare Ariftotelic^m exphcanonem.Non aliud Prkstley. vult* cum fcrrbit:. Ein durchaus undallein b< lachenswerther Gegenfiand iß ei was, worin man einegrosje Mißhelligkeit oder Disproportion wahrnimmt, Jobaldnur der Gegenfiand z,u. gleicher Zeit,, da er von einiger Er¬heblichkeit iß, keine ernßhaftere Gemüthsbewegung . z,u- erre¬gen vermag l). Sic & in rebus inepre & lncoogrue jun—&is Ridiculnm ponit Beatus, cujus quas, fequuntur v.erha*attulisfe non pce.nitebit:: Die.Eigenjchajt in den Dingen y diein der Seele die angenehme Regung oder Empfindung erzeugt,von welcher Lachen das dusjere· Zeichen iß, iß eine unge¬wöhnliche Mtjchung von Verhältnijs und Gegenfalz,, die in.derjelben kombination, verbunden find, oder verbunden x.u.feynt

vor-·

htit der Säcken.· als, einen. Gegenfiand; der,· Nlttgitr.de beurtheiletja,bald, das Herz Antheil daran nimmt, hart das Lachen, auf\

f) Gejchichte der komijchen, Litteratur Vol. ι, ρ. 4.T. feqq.g) Elements of Criticism Cap, 1.2. Moeser eam etiam. tjejicit».

eligens longe imperfeébiorem ^ quae in paucas tan tum fpecies quid rat«,Cf. Floegeu 1; c. p. 44.

A) Ui^ Τ1ίΐ%τ*κψ Gap. 5«-i) De Orat. II. 58.,4 Vortejutigen. Uber die Redekuttfi und: Kritik. XXIV. Vorf«

Page 7: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

) y f

vorausgefeilt Vyerden. Wenn man fragt, oh eine folche Mi-fchung denn allemal Lachen erzeugt i fo antworte ich, fitwird entweder allemal, oder doch die meifie Zeit die Empfin¬dung des Lachens hervorbringen, ausgenommen, wenn dieWahrnehmung derfelben von. einer andern Empfindung vongrbsferm Gewicht begleitet iß m). Nemo vero quacilionemdilucide magis expedit quam Eberhardus, ita deftniens:Lächerlich: iß uns immer nur das, worin wir einen überra-

fchendt n Gegenfdiz, der Beßimmungen, aus welchem eine un¬wichtige Unvollkommenen i t entßeht, mit lebhaftem Znfchauenwahrnehmen" η), prseterea in cornparatione inter Ridicu·lum & Fulerum urgens: "Was von diefen. Gefetzten (desGleichgewichtes) abweicht, nähert fich immer, fo lange esnicht phm-rzJtaft iß oder von feinen wichtigen und ernßhaf¬ten beite befrachtet wird., dem Lächerlichen oj,

§. III.Förra modum, quo Ridicu lum in< nos agat, adum-

bratuns,, Fhyiiologica riius anivalis feu mere cxterni;coniiderano ad exphcandum inrernum , quem fei licet Γο-l'um refpicit -/Eftheticus, nonnihil fubfid.iatur p). Quem-admodunv eniin, illa ex mechanka nervorum titillatione

sm-

m) Neue Phitofophifche Zerfuclit Vol. 2. p. 173?« ! Handb. d. JEßh. Zw. Th. ρ 2i7iο) 1. c. pag. 240. <"um his conferri meretur Fe de« Unterfuck,

Uber den menfchlichen Willen Ρ. I. pag; .^447; Item Eschenburg,Entve*. e. Theorie u. Litter. d. Seh. Wisf pag. 23;

p) TJt triftes esfé posfumus nec tarnen flere, ita Ridicalunj vivide*frntire nee tamen rWum. edere. Uhde discrimen inter rifüm intemiwjfc& externam■, in genere probe tenendum, optirre Tibi fubferviet, fidijudicare velis, quse de prifcorum temporiim ÄyAxro/s veoditaBtur^,de quibns cf; var. hiß: L. & c. 13, Pui#. L. 7».& 19,.

Page 8: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

) δ (

improvifo fenfa citoque evanefcente oriri videtur q) Scflatus incerti, utrum affidat voluptas an dolor, esfe, itahic ex animi quadam titillatione derivatur, ad Dtécon-venientiaef occurfum haefnantis Non igitnr ex laeritia hicrifus r): in di£tum rapimur ftatum, disfimilitudines tan-tummodo cum celeriter animadverrimus in fimilibus, indisiimilibus fimilitates. Quam in rem discrete, ut fölet,Sulzcr: Der feltfame icufiand des Gemiiths, der das Lachenverurfachet, entflieht aus der Ungewiflsheit urfers Unheils ,

nach welchem Tjwey v:iderfpreckende Dinge gleich wahr fchei-nen. In dem Augenblicke, da wir urlheilen wollen, ein DingJey fo, empfinden wir das Gegentheil davon; indem wir dasUrtheil bilden, wird es auch wieder xerflört. Man lachtheym Kitz,eln über die Ungevifsheit, ob man Schmerzen oderWollüfi empfindei bey JeltJamen Tafchenfpiderkünfien, weil man,nieht wtifs, ob das, was man fleht, wirklich öder eingebil¬det ifi s).

§ IV.Concurrunt in unum allata: ex propero adfpe'ftu

conjun£tionis rerum feu idearum heterögenearum inlöliraeSc inexfpetlatse Ridiculi oriri perceptionem confirmaur.Rifum non dar idea feparata; duae finr, necesfe eil, velplures, comparitae five juxta pofitae, quas inter Discon·venieutia, ideae. Ut vero haec ridicula fir, non fvetamSc quotidianam esfe licebit, fed novam, fed praecipicem,

fed

q) Zuckert von den Leidenfchaften p. 15 fqq.r) Ut falfo derivat Destouches, unus colloquentiurn in Galljco

Tra&atu: Des Caujes phyßques & morales du Rire, relativement etfart de i'exciter. Par. 1768· 8. Amft. ejusd. sarmi .12.

s) Art. Lacherlich. Conf. & Floeg. 1. c. IX. Abfchn. Priest«;ley I. c, p. 211 fqq. Neque hinc abiudit Liscov Satyr. Sehr, ρ. ΐ85·

Page 9: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

) 7 (

fed inexipe&atam. Ridiculum ex. gr. moris confvetudoexterit. Quum comicum fenfirn reiolvitur, & iliud perpartes contemplamur, explicita disproportio ftimulum Ri¬diculi amittit. Quamdiu vero mens intercepta in bivioquafi ftat, an veritas obje£lo infit, incerta , tamdiu occu-patur Ridiculi fenfus öc internus titillatus obtinet. Duratrifus, quamdiu dubitatio. Hinc non amplius riium rno-vent praeitigiae, quum totam earum penetravimus artem:hinc acutioribus ad ridendum major requirirur quam iim-plicioribus intricatio t). Adhuc Π ridicula iit Disconvenientia,realem esfe oportet vel faltem tanquam realem concipi, nammere apparentes Antithefeos Tunt contrarietates, Ridiculiautem infociabiles. Non tarnen oninis inde exfulet verifi-militudo; fit compofitionis anfa quaedam, piuribus veroinhabilitatibus pra-ponderata. Necesfe denique eft, ii ri-diculam habeamus, minoris momenti videatur illa; quiafenfus ponderis rei, granditatis materia: alias fuperat af-fe£lum rifus. Quum igitur in bomine eft, illum non in-felicem reddat: pro infelici fodali praefio potentior fen¬fus, tenuioris Ridiculi viftor. Qtiae ex dbfidio proprie-tatum perfonae cujuspiam oritur imperfe£tio, fi ingentia& dolorofa fecum fert mala, fi nocivum, fi perniciabileinvolvit vitium, lufus phanrafiae cesfat, commotione ani-

mi

t) Alle Erfcheinungen, fie mogen angenehm odet fchrecklich ßyn>erhalten durch die Verlängerung der Kunß ein (o widernatürliches*Anfehn, da/s mit jeder wiederholten Erblickung der Eindruck fekwå-eher wird, und uns endlich vor dem ganzen Gegenflande eckelt odergrauet. La Mettrie, der fech als einen zwryten Demokrit mahlenund ftechen lasfen, lacht nur die erflenmale, da man ihn fieht; be¬trachtet ihn öftrer, und er wird aus einem Philo fophen ein Geck ; ausfeinem Lachen wird ein Gritifen. Lessing im Laokoon p. 25..

Page 10: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

? 8 Cmi abforbetur & comrniferationi, follicitudini, terroricedit locum u).

S. v.Pofiti in contrarietate determinationum, quas aå

unum obje&um neeopinato confpicamur jun£tas, tot daripatet Ridiculi fpecies, quot ejusmodi determinationumcogitari queunt; ergo tnnumeras. Quarum igitur enume-ratio licet non exfpe£tanda iic i?), rem nihilominus fy-ilematis esfe capacem , ίϊ etinm praecipuum esiet quoddifcemus, Probatiorum, qui Ridkulo distecando & ordi-nando fuum dicarunr laborem, ab ore pendere convenit& clasfes notare, quomoiio deiignaverint, ad quas fpe-cies illas posfint referri

Cum Cicerone & Qüintiltano Veteres palmariumftatuerufit discrimen inter Ridiculum in rebus & in verbis,i tern inter Ridiculum in verbis & in aPi-ionibus. Quodquanrumcuoque fibi conftet, non veritam fe habuit poöerior aetas alias adoptaie clasiifkationes. Sic Meiners y)

exi-

it) Egregie Eberhardus 1. c. pag. 219: Der General, der bes-jer tanzt als fchlcgt der Geißliche, der feine englijchen Pas besferals [eine Predigten macht, iß nur dem lächerlich, der ■nicht darandenkt, was ein foiches verfehltes wefen für den Staat und die Sitt¬lichkeit tβ Et hoc adeo verum eil, ut inter exeropl« Ridiculi, noftrojudicio, perperam attulerit floegex , i. c. pag. 97, nionilroiaro Pa¬parum tabulam, qi'se pro fceieribus maxime deteftandis parvo pretio,pro erratis miriütisfimis longe majori Abfolutionem ofterebat.

v) Si fpecies omnes porfl-qui veiitr.us, nec rnodum reperiemus,& frufira laborabimus. Quint iL- Inflit. Orat. VI. 3, 36.

χ) Haec autem, quse funt in re & in ipfo fententia, partibusfunt innumerabilia , generibus pauca. Cic. de Orat. II. 71,

y) Abrifs der Pjychologie P. 2. pag. 53,

Page 11: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

) 9 C

exiftimat, omnes, quae rifum concilient, idearum conjun»£liones in tria genera commode redigi posfe. Ad pri-mum fcilicet delegat prorfus abfurdas, fecundum confi-cit ex fingularibus St iuexfpe&atis {Laune), «Sc tertiumfiftir, ubi perfonae aut aftiones, antea jam ridiculoe, velfecundum naturam vel fimulata gravitate depinguntur(Komifcher IVitx,, Ironie) — Sulzer z.) Ridiculum dividicin das ungereimte Lächerliche, quod ex rerum conjunftio-ne oritur, quas pro noftro intelle£u una fimulque esfeomnino non posfunr, quandoquidem unum alterum tol-lit, St das abentheuerliche Lächerliche, quod ex conjun-£lione rerum enafcitur, cafu qusii conje£tarum, quarumnullum comprehendimus nexum, mira, cujus nullum in-dieare posfuraus Fundamentum. Ad priorem clasfem per·tinet Ridiculum, quod ex Abfurdo contradicfionis deri-varur <?). Quod cum incepta humana, ii prodiderint,Ridiculi ultimum attigisfe videantur, hoc genus Comcediafaepe infigni fucces/u b) adhiber, in fcenam introducensperfonas, quae iis oppofita prorfus faciunt, quae fe face-re imaginantur. In eadem clasfe inter alia annumeraturRidiculum, quod ex rerum cornparatione emanat, quaenullam comparationem patiuntur. Huc referendas funtplerasque Parodias, etiam das Naive, cum in ridiculumabit. Clasfis poilerioris exernplum prasbet vividum Pidu-

B ra,

χ) Arth. Lächerlich.a) Exur.iufu fcujus. exernplum e Pfeffelii Fragmeute einer

Kapuzinerpredigt liceat adfcribere:Ο glaubt nur doch, ihr meine lieben Bender!Fi ii Dunfl, ein Traum iß imfer Lebenslauf,Qefuni und frifch legt ihr euch Abends nieder tUnd maufetodt fleht ihr am Morgen auf.

Felix iraitatio Svecana nota eft.

b) Cf. Voltaire in praef. ad l'Enfaut prodigue*

Page 12: SUBJICIUNT Mag,DANIEL Η1278502/FULLTEXT01.pdfDE RIDIGULO. S §. Ϊ. TJ^J"Comnisexcufatio,quam nobis concesfurus fitBe¬ nignusLedtor,qua veromateriamipfamnonege-recredirrus, traciationi

) ΙΟ C

ra, quirn Horatius primis verfibus Arris Poenoe defiri-bit c). Cerero hujus ordiiris Ridiculum, cujus la igamnies fem porrigit Buttleri Hudibras, in d'ctis Sc fa&ishomirrum, quos Originales hodierni rirulare fvevimus,pnecipue prorumpit — Auctore Floegul d), dispsrtiuhturobjeita ridieula in duas prmcipales clasiWs: das Lächerlicheder x1ufarnmtnffellung Sc das Lächerliche des X-ufanimenhangeS'.Quod ad prius artinst, aut rebus, quae juxnm ponuntur,iingulis ja«i antea disconvenienria inesfe poteft, cujus vim& effectum tanturn äuget fodalitium, iicut in ridieula fal-tatione, quam fingebat Hogarthus, virorum Sc mulierum,quibus fingulis fua formas Sc habirus ineptia: aut demuminde oritur ipfa, quod res, quas feorfim nihil ridiculi ha-beant, defieiente omni eohaereniia una collocentur e)> Al¬teram clasfem conftituunt res, cohaerentia quadam gau-

• dentes. Hic vero pexus vel verus elf, ipfisque obje&isRidiculum inhaeret," vel spparens, & Ridiculum tanturnmodurrr reprasfqntandi tangir., Inter multiplicis generisRidieula, quae huc divertunt', eminet illud vulgare, quoddisconvenientia causfae Sc effe&us, medii Sc fin'is hu-manis a£tionibu& inurit^ prasfertim fi fub illa, qui chara-£ler eft Abderitae, grande fup&rcilium affertur Sc praecel-lentis fapientiae perfvaßo. De hoc fonre diligenter Scfeliciter haufit Buttler, cujus beros Algebraice invenit,quantum hora fonuerir, Sc amplis argumentis demonftrat*hominem non esfe equum e. f. p. Nee minus memora-bile, quod oritur> cum magna Sc parva, nobilia Sc igno-bilia junguntur, Ridiculi genus. Nafcitur hinc duplex il-

le

c)'Sui>icatur Ebeuhardus 1. c. pag. 289. ad andquum quod»dam Arabefcum bic aliudere Poetam.d) 1. c. pag. 64.e) Pertinent ad hoc genus Gallorum Coq a. l'ane, Germanorum,

Quodiibete% Italorum Rime ßurghielleccie, Bo/careccie..


Recommended